Web Analytics Made Easy - Statcounter

به گزارش گروه علم و فناوری ایسکانیوز، علمی محمد سلطانی رییس مرکز راهبردی فناوری های همگرا معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فعالیت های این مرکز در سال 97 را در چند بخش طبقه بندی کرد و در توضیح هر بخش بیان کرد: محصولات جدید عموماً حاصل همگرایی چند فناوری است و برنامه‌ریزی به منظور توسعه و تولید چنین محصولاتی به هماهنگی و اقدام مشترک ستادهای توسعه فناوری دخیل نیاز دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گاه توجه به نقاط همگرایی فناوری‌ها و لزوم همکاری برای توسعه آنها از چشم ستادها مغفول می‌ماند و گاه نیز اقدامات موازی دیده می‌شود. اما روشن است که بدون حضور مشترک ستادها نمی‌توان در حوزه همگرایی موفق شد.

سلطانی ادامه داد: رسالت محوری مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا معاونت علمی توسعه کسب‌وکارهای مبتنی بر فناوری‌های همگرا است. این مرکز با همسوکردن و اتصال‌ فعالیت‌های ستادها در نقاط همگرایی فناوری‌ها که هم‌افزایی اقدامات ستادها را به دنبال دارد و با اتخاذ رویکرد توجه به زنجیره ارزش توسعه کسب ‌وکار حول هر فناوری، برای تکمیل این زنجیره‌ها در داخل کشور تلاش می‌کند.

به گفته وی، بر این اساس مرکز اقدامات خود را در چهار برنامه اصلی گنجانده است که شامل رصد فناوری‌‌های همگرا، توانمندی‌ها و تقاضاها و تعریف مأموریت‌‌های توسعه محصولات همگرا، توسعه زنجیره‌‌های ارزش محصولات همگرا، توسعه بازار محصولات همگرا و توسعه سبد محصول و رقابت‌پذیری توسعه‌دهندگان کسب‌وکار‌های همگرا می شود.

توانمندی‌های موجود در کشور به کار آمد

سلطانی به اقدامات انجام شده در تعدادی از نقاط همگرایی اشاره کرد و گفت: پس از شناسایی نقاط همگرایی و انجام مطالعات اولیه، برخی از نقاط با توجه به توانمندی‌های موجود در کشور به عنوان نقاط تمرکز فعالیت‌های مرکز همگرا مشخص شده‌اند. هدف اصلی فعالیت‌ها در این نقاط، توسعه محصولات مشخص با توجه به نیازها و توانمندی‌های موجود در کشور و به‌هم‌رسانی متقاضی، فناور و توسعه‌دهنده کسب‌وکار است. علاوه بر این، چنانچه به اقداماتی در زمینه هماهنگ‌سازی نهادهای درگیر، تنظیم مقررات، طراحی راهبرد یا جلب سرمایه‌گذاری نیاز وجود داشته اقدامات لازم انجام شده است.

رییس مرکز راهبردی فناوری های همگرا معاونت علمی برنامه های حوزه نسل جدید توالی‌یابی این مرکز را یکی از اقدامات در نقاط همگرایی دانست و گفت: این مرکز فعالیت های این حوزه را در سه بخش اصلی زنجیره ارزش NGS یعنی تولید داده، پایگاه داده و تحلیل داده انجام داد. شناسایی کسب‌وکارهای حول نسل جدید توالی‌یابی، تهیه پیش‌نویس مصوبه دولت برای تنظیم‏گری و توسعه کسب‌وکارها، برگزاری مسابقه تحلیل داده‌های NGS باهدف توسعه کسب‌وکارهای نوپا با حضور 45 شرکت‌کننده و رسیدن 10 تیم به مرحله پایانی مسابقه و بررسی شرایط حمایت از کسب‌وکارهای داده‌های زیستی برخی اقدامات انجام شده در این حوزه است.

مطالعه جامع زیست شناسی مصنوعی انجام شد

سلطانی ادامه داد: زیست‌شناسی مصنوعی (synthetic biology) یکی دیگر از نقاط همگرایی است که در مباحث اخیر همگرایی فناوری غالباً به آن اشاره می‏شود. در زیست‌شناسی مصنوعی، رشته‌های مختلفی گرد هم می‌آیند تا با ادغام یک سری روش‌ها، هم‌افزایی‌های جدیدی را به وجود آورند. این حوزه مجموعه به‌‌هم‌‌پیوسته و منسجمی نیست بلکه آمیزه‌ای متنوع از رشته‌های زیست‌شناسی، مهندسی، فیزیک، شیمی و علوم کامپیوتر است.

وی همچنین عنوان کرد: در این حوزه نیز مرکز همگرا مطالعه‌ای جامع در مورد چیستی و چرایی این حوزه فناوری‏های توانمند ساز، وضعیت مقالات و انتشارات و همچنین کاربردها و پتانسیل‏های آن انجام داده است که بخشی از نتایج آن در فصلنامه این مرکز منتشر شده است. همچنین برنامه کشورهای پیشرو در این حوزه، وضعیت سرمایه‌گذاری و استارتاپ‌ها نیز مورد مطالعه قرار گرفته است.

به گفته سلطانی، نتایج این مطالعات در قالب گزارشی تهیه شده است و برای ستاد توسعه زیست‌فناوری به‌عنوان یکی از مراکز مؤثر برای نقش‌آفرینی در این حوزه و همچنین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به‌منظور برگزاری جلسات مشترک برای تعیین نقشه‏راه کشور در زیست‌شناسی مصنوعی ارسال شده است. مرکز همگرا قصد دارد با همکاری و تعامل با ستاد زیست‌فناوری نقشه‏راه این حوزه را ترسیم کند و برنامه‌هایی برای توسعه کسب‌وکارهای این حوزه نیز اجرا کند.

فعالیت های در حوزه چاپ سه بعدی زیستی رونق گرفت

رییس مرکز راهبردی فناوری های همگرا معاونت علمی چاپ سه بعدی زیستی را نقطه همگرایی دیگری معرفی کرد که مرکز در این حوزه اقداماتی انجام داده است و ابراز کرد: نزدیک تر کردن فناوری‌های مهندسی بافت و پزشکی بازساختی به موارد کلینیکی جزء مراحل اصلی پیشرفت در این حوزه است. ایجاد راهکارهای قانونی برای این گونه درمان‌ها، شراکت‌های استراتژیک بین‌ فناوران و توسعه‌دهندگان کسب‌وکار، هماهنگی‌سازی منابع مادی و معنوی، توسعه استانداردها برای توسعه کاربرد محصولات این حوزه، مدیریت بانکداری زیستی و ذخیره‌های سلولی نیز از موارد مرتبط با این حوزه است. البته در این حوزه نیز چالش هایی وجود دارد که چالش‌های عمده در این زمینه زیرساخت‌های مورد نیاز برای توسعه و گسترش دانش در این حوزه، توسعه محصول با رویکرد تجاری در پزشکی بازساختی، چالش‌های فرآیندی برای تولید انبوه است.

به گفته وی، مرکز همگرا بر اساس سند توسعه کسب‌وکار فناوری‌های همگرا خود به ارتقاء چاپگر زیستی و همراهی در زمینه توسعه کسب‌وکارهای این حوزه کمک کرده است. در این راستا با حمایت از شرکتی دانش بنیان علاوه بر کمک به توسعه مدل‌های ارتقاء یافته جدید از چاپگرهای زیستی به رونق بازار برای محصولات این شرکت در جامعه مخاطبان کمک کرده است. همچنین به دلیل جدید بودن فناوری چاپگرهای زیستی و نبودن دانش و تجربه فراگیر بکارگیری این دستگاه در بین محققان توسعه‌دهنده بافت‌های مهندسی این شرکت دانش بنیان با همراهی مرکز همگرا اقدام به برگزاری رویداد توسعه بافت چاپی کرد. این رویداد در مهرماه 1397 آغاز شد و امکان تجربه و استفاده از این فناوری نوین را در اختیار گروه‌های داوطلب فعال در حوزه مهندسی بافت قرار داد.

محصولات بر پایه چاپگرهای زیستی در سال 98 توسعه می یابد

سلطانی ادامه داد: گروه‌ها با طراحی پژوهشی محصول محور، مسیر انجام پژوهش و توسعه محصول را با همراهی این شرکت طی می کنند. هم اکنون طرح پیشنهادی گروه‌های منتخب تصویب شده و در مرحله آغاز فرایند چاپ بافت‌های نمونه قرار گرفته‌اند. پس از انجام چاپ، نتایج و تجربیات این مسیر در اختیار دیگر گروه‌ها قرار خواهد گرفت. برگزاری مسابقه توسعه محصول در زمینه طراحی و توسعه پرکننده‌های دندانی، پروتزهای استخوانی و غضروف‌ (زانو و ستون فقرات) گام بعدی مرکز همگرا در توسعه محصولات بر پایه چاپگرهای زیستی است که در برنامه سال جاری قرار دارد.

سلطانی همچنین عنوان کرد: هوش مصنوعی وقتی که در کالبد وسایل و ماشین‌های رباتیک قرار می‌گیرد، یکی دیگر از نقاط همگرایی فناوری‌های شناختی و اطلاعات را ایجاد می‌کند. تشویق به انجام تحقیقات کاربردی و عملیاتی در حوزه رباتیک و ماشین‌های هوشمند از طرفی و برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های رباتیک در مقطع دانش‌آموزی طی چند سال گذشته از سویی دیگر، موجبات تربیت نیروی انسانی توانمند رباتیک را فراهم کرده است. عدم تمایل صنایع به استفاده از دانش رباتیک و هوش مصنوعی باعث شده است که فعالیت این متخصصان منحصر به مسابقات ربات‌های فوتبالیست و ربات‌های امداد شده است.

ماشین شستشوی خودران طراحی و ساخته شد

وی درباره اقدامات این مرکز در حوزه هوش مصنوعی بیان کرد: مرکز همگرا طی برنامه‌های توسعه کسب‌وکارهای خود با به‌هم‌رسانی یکی از گروه‌های فناور در حوزه رباتیک و هوشمندسازی به یکی از بازیگران اصلی ماشین‌های نظافت و شستشوی صنعتی، همکاری برای طراحی و ساخت ماشین شستشوی خودران شکل داده است. براین اساس دانش موجود برای ساخت ربات‌های خودران از مرحله آزمایشگاهی به یکی از کاربردهای صنعتی خود نزدیک شده و وارد بازار می شود. همکاری مشترک و توسعه محصول نمایشگاهی در برنامه‌های 8 ماه آینده دو گروه قرار گرفته است. گسترش توانمندی‌های حوزه رباتیک و هوشمندسازی به دیگر کاربردهای صنعتی در برنامه‌های سال 98 مرکز قرار دارد. حمل‌و‌نقل و صنایع سنگین از دیگر پتانسیل‌های رسوخ این نقطه همگرایی هستند.

نوپاهای فناوری های همگرا حمایت شدند

سلطانی انتشار فراخوان نوپاهای فناوری های همگرا را دیگر اقدام این مرکز در سال 97 دانست و گفت: این اقدام در راستای شناسایی نوپاهای این حوزه و حمایت از آن‌ها انجام شد و در اردیبهشت ماه 1397 نخستین فراخوان منتشر شد. پس از آن 160 طرح فناورانه به دبیرخانه ارسال شد که پس از دو مرحله داوری 27 طرح در مرحله اول انتخاب شدند. این طرح‌ها به دو دسته تقسیم شدند که برای هر کدام یک دوره 12 جلسه‌ای پیش شتابدهی به منظور اعتبارسنجی محصول آن‌ها برگزار شد. دوره اول از شهریورماه آغاز شد و تا پایان آبان ماه ادامه داشت. در پایان این دوره از بین 14 استارت‌آپ شرکت کننده 7 گروه با موفقیت دوره را به پایان رسانده و 5 تای آن‌ها بعد از مذاکره با مراکز حامی توسعه کسب و کار و شتابدهنده‌ها موفق به جذب سرمایه اولیه و شروع کار خود شدند. 13استارت‌آپ دیگر نیز در دوره پیش شتابدهی دیگری حضور دارند که هم اکنون این دوره در حال برگزاری است و تا اواسط فروردین ماه سال جاری نیز ادامه دارد.

به گفته وی، بعد از پایان نخستین برنامه دومین فراخوان نوپاهای فناوری‌های همگرا از ابتدای دی‌ماه سال 97 منتشر شد که تا کنون بیش از 40 طرح به دبیرخانه ارسال شده است. ضمن اینکه با همکاری صورت گرفته با پارک علم و فناوری دانشگاه‌های تربیت مدرس، امیرکبیر، تهران و خواجه نصیر نیز تا کنون بیش از 150 طرح از این مراکز دریافت شده است که این طرح‌ها در حال داوری هستند. در این فراخوان بیش از 20 شتابدهنده و مراکز حامی توسعه کسب و کار برای حمایت از استارت‌آپ‌ها حضور دارند که به جز آن‌ها 5 مرکز به عنوان همکار در فرآیند توسعه محصول استارت‌آپ‌های برگزیده با فراخوان همکاری می‌کنند.

سلطانی برنامه های ترویج و اطلاع رسانی را از دیگر اقدامات مرکز دانست که با هدف آشنایی با موضوعات تحقیقاتی و کسب‌وکارهای جدید و ارتباط با برخی مراکز مرتبط ازجمله اقدامات مرکز انجام شده است.

وی همچنین یکی از رویکردهای کلیدی مرکز فناوری‌های همگرا را برقراری ارتباط و ایجاد همکاری مداوم با دیگر ستادها و بخش‌های معاونت و همچنین با دیگر نهادهای حاکمیتی فعال در حوزه فناوری‌های نوظهور دانست.

انتهای پیام/

169 / 279 کسب‌وکار‌ مرکز راهبردی فناوری فناوری‌ توسعه بازار تنظیم مقررات

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: کسب وکار مرکز راهبردی فناوری فناوری توسعه بازار تنظیم مقررات

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۳۲۲۶۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گلایه از وضعیت شتاب‌دهی در حوزه زیست فناوری/اخذمجوزها محصول را منقضی می‌کند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، امروزه از میکروب‌ها در صنایع غذایی، دارویی و تولید انواع واکسن و صنعت معدن، مکمل‌های دام طیور و آبزیان استفاده می‌شود.

یکی از شتاب‌دهنده‌های تخصصی حوزه زیست فناوری غذایی، میکروبی و پروبیوتیک ایران توسعه استفاده از میکروارگانیسم‌ها در صنایع مختلف را جزء اهداف اصلی خود قرار داده و با شناسایی و حمایت از طرح‌های این حوزه، گام‌های اساسی برای رشد این صنعت برداشته است.

مهدی پورشاکر میبدی، دانشجوی دکترای زیست فناوری میکروبی و مدیرعامل این شتاب‌دهنده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: این شتاب‌دهنده فعالیت خود را سال ۱۳۹۷ آغاز و مجوز شتاب‌دهی‌ را نیز سال ۱۳۹۸ از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری دریافت کرده است.

وی افزود: در ابتدای تأسیس این مجموعه، اعضای هیئت مدیره به این نتیجه رسیدند که اکوسیستم زیست فناوری کشور به خصوص حوزه صنایع غذایی، بیوتکنولوژی و پروبیوتیک‌ها، جای رشد و پیشرفت بسیار خوبی دارد و می‌تواند گردش اقتصادی خیلی بالایی برای کشور به همراه بیاورد. 

به گفته پورشاکر، از اين‌رو پلتفرمی پیرامون تک ژن زیست و غذا‌های فراسودمند طراحی کردیم و براساس روابطی که با انجمن پروبیوتیک داشتیم و زیرساخت‌های صنعتی، علمی و آزمایشگاهی که وجود داشت، سعی کردیم خدمتی به افراد علاقمند این حوزه ارائه دهیم.

وی افزود: ما برای راه‌اندازی این شتاب‌دهنده مدل‌های مختلف دنیا را بررسی کردیم و در نهایت به صورت استارتاپ استودیو_که کارخانه استارت‌آپ یا استودیوی سرمایه‌گذاری نیز شناخته می‌شود_فعالیت‌ را آغاز کردیم و به سراغ دانشگاه‌ها، مراکز عملی و انجمن‌های مختلف رفتیم.

وی گفت: خودمان به تیم‌ها ایده دادیم و از آنها حمایت کردیم تا به محصول برسند.

پورشاکر خاطرنشان کرد: در دوره نخست با ۶ تیم فعالیت را آغاز کردیم؛ خروجی این کار ایجاد ۶ تیم، ۳ محصول و ۲ شرکت بود.

مدیر این شتاب‌دهنده‌ با بیان اینکه موفقیت این دوره الگویی برای تیم‌های بعدی شد و نقشه راه موفقی را برای ما ایجاد کرد، گفت: در دوره دوم با ۱۸ تیم فعالیت‌مان را آغاز کردیم که تقریباً اواخر سال۱۴۰۱ فعالیت این دوره به اتمام رسید. در این دوره نیز برای ۱۰ تیم جذب سرمایه‌گذاری انجام شد. ۷ الی ۸ تیم نیز در حال مذاکره با سرمایه‌گذاران هستند.

وی ادامه داد: دوره سوم را نیز با حمایت از ۲۵ تیم آغاز کرده‌ایم. این تیم‌ها نیز اکنون در حال گذراندن دوره شتابدهی‌شان‌اند.

وی به نحوه حمایت این شتاب‌دهنده از شرکت‌ها و تیم‌ها پرداخت و در این خصوص گفت: شتاب‌دهنده دو نوع خدمت ارائه می‌کند. یک سری از خدمات نقدی یا مالی و خدمات دیگر غیر نقدی هستند. ما بر اساس نوع طرح، نوع همکاری و میزان مشارکت تیم‌ها و میزان هزینه‌ها، این تیم‌ها را حمایت می‌کنیم.

طولانی بودن فرایند اخذ مجوز‌ها منجر به شکست محصولات می‌شود

پورشاکر به پاره‌ای از مشکلات این شتاب‌دهنده برای اجرای طرح‌ها اشاره کرد و افزود: در حال حاضر بحث رگولویشن (قانون‌گذاری بر فرآیندی) یکی از بزرگترین مشکلات و معضلاتی است که اغلب شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه زیست فناوری با آن مواجه‌اند.

وی با بیان اینکه این قانون وجود دارد ولی وقتی محصولی توسعه پیدا می‌کند، برای ورود به بازار عمری دارد، گفت: تا زمانی که جامعه تشنه آن محصول است باید وارد بازار شود. اگر محصول تولیدی وارد بازار شود، صاحب فناوری برنده می‌شود و هزینه‌هایی که صرف آن محصول کرده است به نتیجه می‌رسد.

وی گفت: اما اگر از مدت زمان ارائه آن محصول بگذرد، شرکت تولید‌کننده هر هزینه‌ای که صرف کرده است، سوخت می‌شود.

مدیرعامل این شتاب‌دهنده ادامه داد: متأسفانه گاهی آنقدر این فرایند‌ها زمان بر است که محصول پس از اخذ مجوز دیگر در بازار خریداری ندارد. به عنوان مثال ما محصولی را برای تقویت و مقاومت دربرابر بیماری کرونا توسعه دادیم، محصولی که بسیار مؤثر بود و نتایج کارآزمایی این ادعا را اثبات کرده اند، اما فرایند اخذ مجوز آن به قدری طولانی شد که دیگر کرونایی نبود. عملاً هزینه‌هایی که ما صرف این پروژه کردیم هدر رفت.

وی یادآورشد: ما ایده‌های بزرگ دانش بنیان و نوآوری‌های زیادی راه‌اندازی کردیم تا محصولات بومی‌سازی و به بازار عرضه شوند. برخی از محصولات نیز برای نخستین بار توسط پژوهشگران این مجموعه طراحی و تولید شده اند.

وی گفت: برای اینکه رو به استفاده از این محصولات بیاوریم باید دو نکته رعایت شود. یک، باید فرهنگ‌سازی شود. دوم، باید ریسک‌هایی که احتمالاً برای مصرف‌کننده به وجود می‌آید را پوشش دهیم. این دو کار از جمله کار‌هایی است که از دست شرکت‌های کوچک و حتی شرکت‌های بزرگ بر نمی‌آید و نمی‌توانند فرهنگ‌سازی کنند که مردم پروبیوتیک مصرف کنند.

اقتصاد دریا در ایران مغفول باقی مانده است

وی اظهار کرد: یکی از شاخص‌ترین محصولات این مجموعه در ارتباط با واکسن‌های حوزه آبزیان است. ایران یکی از بزرگترین کشور‌های تولید‌کننده محصولات آبزی پروری؛ ماهیان گرم آبی و سردآبی است، اما متأسفانه اقتصاد دریا که یکی از بزرگترین اقتصاد‌های دنیاست در کشور مغفول مانده است.

وی اضافه کرد: ما خیلی خوب می‌توانیم روی این مسئله خودی نشان بدهیم. زمانی که تجربه کشور‌های مشابه دنیا را بررسی می‌کنیم، نروژ یکی از بزرگترین کشور‌ها در این حوزه است و صد در صد به پیشگیری رو آورده است و با استفاده از طراحی و واکسیناسیون ماهی‌ها در اقلام مختلف، رنج بیماری را کاهش داده که این امر منجر به افزایش تولید و کاهش قیمت تمام شده و ارتقای سطح سلامت مصرف‌کنندگانش شده است.

به گفته وی، از سوی دیگر آنتی بیوتیک داخل بدن موجود رسوب می‌کند و مصرف‌کنندگان با مصرف گوشت آن آنتی بیوتیک را دریافت می‌کنند و زمینه خطر مقاوم‌سازی به آنتی بیوتیک در آنها از بین می‌رود.

وی در پایان گفت: حال من شرکت دانش‌بنیان، استارت‌آپ و شتاب‌دهنده این واکسن را طراحی کرده‌ام. از نظر عملی نیز مجوز آن را گرفته‌ام، اما نمی‌توانم فرهنگ‌سازی کنم، زیرا در همه دنیا کار فرهنگ‌سازی برعهده دولت است. دولت‌ها با روش‌های مختلف آموزشی و وضع قوانین استفاده از این محصولات را فرهنگ‌سازی می‌کنند. دولت ایران نیز باید به این مسئله ورود پیدا کند.

انتهای پیام/

دیگر خبرها

  • اینترنت کوانتومی و فناوری دسترسی رادیویی باز در کشور توسعه می‌یابد
  • وعده ریل پایه شدن بندر چابهار در آینده‌ ای نزدیک
  • نمونه‌های دریایی ایران در مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران ذخیره می‌شود
  • تولید کیت‌های استخراج DNA با یک‌بیستم قیمت نمونه اروپایی
  • جذب و تربیت سالانه دو هزار نیروی متخصص در حوزه فناوری کوانتوم
  • توسعه حمل و نقل بر پایه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا در کارخانه نوآوری آزادی
  • راه‌اندازی مرکز نوآوری ملی و تخصصی حوزه فناوری‌های شناختی در شمال کشور
  • پایش سطح زیرکشت محصولات استراتژیک کشاورزی با استفاده از داده‌های فضایی
  • گلایه از وضعیت شتاب‌دهی در حوزه زیست فناوری/اخذمجوزها محصول را منقضی می‌کند
  • ضرورت استعدادیابی و پرورش دانش آموزان نخبه با هدف پرورش مدیران نسل نو جهادی