به نقل از «ایکنا»

آموزه‌های دینی؛ ضامن حفظ سلامت روانی/ سلامتی جامعه مستلزم آموزش و سواد سلامت است

تاریخ انتشار: ۱۹ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۳۴۳۲۰۸

محمدرضا مراثی در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان با بیان اینکه همه ساله روز 7 آوریل از طرف سازمان جهانی بهداشت، به روز جهانی بهداشت نام گذاری شده و شعار امسال با عنوان «دسترسی همگانی به خدمات سلامت» نامیده شده است، اظهار کرد:  سیاست‎گذاری‌های بهداشتی که توسط وزارت بهداشت و آموزش پزشکی کشور انجام می‌شود، سیاست‌هایی موثر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

باید توجه داشت همه سیاست گزاری‌های مربوط به سلامتی چه مستقیم و چه غیر مستقیم مریوط به این وزارتخانه نمی‌شود و لذا برای ملاحظه نتایح آن سیاست‌ها باید به شاخص‌های سلامتی رجوع شود. این موضوع را می‌توان در برخی شاخص‌های پایه بهداشتی که سازمان جهانی بهداشت بر آن تاکید دارد، ملاحظه کرد. تازه‌ترین نتایج مطالعه جهانی بار بیماری‌ها که جامع‌ترین و دقیق‌ترین مطالعه اپیدمیولوژی جهانی می‌باشد در مجله لنست به چاپ رسیده است.
وی افزود: براساس این مطالعات، امید به زندگی در بدو تولد 79 سال برای آقایان و 75 سال برای خانم‌ها است. این شاخص در قالب و در پرتو برنامه‌های شناسایی و کنترل بیماری‌های واگیر از جمله بیماری‌های تنفسی و گوارشی و بیماری‌های غیر واگیر از جمله فشار خون و دیابت، ارایه خدمات بهداشتی تغذیه‌ای، بهداشت محیط، خدمات ارتقای سلامت، آموزش بهداشت، بهداشت مدارس، بهداشت نوجوانان جوانان میان سالان و سالمندان، ترویح فعالیت فیزیکی و کنترل اضافه وزن و غیره بوده است.
رییس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تصریح کرد: این شاخص در جهان معادل 71 سال برای خانم‌ها و 67 سال برای آقایان است. شاخص مرگ کودک زیر 5 سال 14 مرگ و کودکان زیر یک سال 12 مرگ در 1000 تولد زنده می‌باشد، در حالیکه 27 سال پیش مرگ کودک زیر 5 سال 64 مرگ و کودکان زیر یک سال 50 مرگ در 1000 تولد زنده بوده است.

 علل مرگ در ایران
وی ادامه داد: مهم‌ترین علل مرگ در ایران و میزان افزایش و کاهش در 10 سال گذشته به دلیل بیماری‌های قلبی عروقی 27 درصد افزایش، سکته مغزی 19درصد افزایش، آلزایمر 103 درصد افزایش، صدمات جاده‌ای 31 درصد کاهش، بیماری قلبی ناشی از فشار خون بالا 55 درصد افزایش، دیابت 76 درصد افزایش، بیماری‌های مزمن انسداد ریوی 40 درصد افزایش، بیماری مزمن کلیوی 56 افزایش، اختلالات نوزادی 60 درصد کاهش، بیماری دستگاه تنفسی 0.6 درصد افزایش و نواقص مادرزادی 54 کاهش است.

99 درصد مرگ و میر مادران در کشورهای در حال توسعه است
وی بیان کرد: 99 درصد مرگ و میر مادران در سراسر جهان در کشورهای در حال توسعه رخ می‌دهد که از این بین میزان مرگ و میر در زنان با سنین پائین بیشتر از زنان در سنین بالا است. با اجرای برنامه‌های مبتنی بر سلامت مادران و انجام اقدامات مراقبتی و پوشش بسیار مطلوب مراکز ارائه خدمات بهداشتی درمانی در نتیجه برخورداری از راه‌های ارتباطی مناسب، ایران در این مدت توانسته به موفقیت چشمگیری در زمینه کاهش این شاخص مهم و حیاتی دست یابد.
مراثی خاطرنشان کرد: شاخص مهم بیماری‌های غیرواگیر در ایران مبتنی براضافه وزن و چاقی( BMI بالای 25) معادل 60 درصد، کم تحرکی 32 درصد، فشارخون (بالای 18 سال) 27 درصد، سیگاری 14 درصد می‌باشد که تمام این شاخص‌ها نسبت به سال‌های قبل روند افزایشی داشته است.
وی اظهار کرد: شیوع استاندارد شده سنی اضافه وزن و چاقی در زنان و مردان بالغ از 39٫2 درصد در سال 1980 به 53٫1 درصد در سال 2015 رسیده و شیوع استاندارد شده اضافه وزن و چاقی در کودکان دختر و پسر در مجموع از 6٫7 درصد به 13٫9 درصد افزایش پیدا کرده است. علاوه بر اهمیت شیوع اضافه وزن و چاقی، عوارض ناشی از آن شامل مرگ و میر و ناتوانی نیز بسیار چشمگیر و برای آینده خطرناک است.
رییس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تصریح کرد: حدود 70 درصد کل مرگ‌های قابل انتساب به اضافه وزن و چاقی در زنان و مردان، مربوط به بیماری‌های قلبی عروقی است. دیابت دومین بیماری قابل انتساب به بالابودن نمایه توده بدنی است. یکی از نگران‌کننده‌ترین نتایج مطالعه جهانی آن است که شیوع چاقی در کودکان و نوجوانان در کشورهایی با درآمد متوسط بیش از 3 برابر شده درحالی که شروع چاقی در سنین پایین معادل با افزایش بروز دیابت، پرفشاری خون، بیماری‌های مزمن کلیوی و سایر بیماری‌های غیر واگیر طی سال‌های آینده است.

اهمیت سلامت روانی و سلامت اجتماعی نادیده گرفته شده است 
مراثی بیان کرد: اهمیت سلامت روانی و نیز سلامت اجتماعی در سامانه سلامت کشورها و نیز ایران تا حد زیادی نادیده گرفته شده است، بنابراین برای آینده سلامت روانی و اجتماعی جهان و نیز ایران احساس نگرانی می‌شود.
وی با بیان اینکه آمار اختلال‌های روانی در ایران در مقایسه با سایر کشورها وضع خوبی ندارد، گفت: جامعه ایرانی، جامعه‌ای هیجانی، نگران، غمگین، حرمت‌شکن، غیرقابل پیش‌بینی و به تعبیر برخی بزرگان و مسئولان غیراخلاقی، قانون‌گریز و نظارت‌ناپذیر است، که همگی از عوامل خطر بروز اختلال روانی و بیماری‌های روان- تنی است.

افراد متأهل نسبت به افراد مجرد، از سلامت روانی بهتری برخوردار نیستند
وی با بیان اینکه در ایران افراد متأهل نسبت به افراد مجرد، به دلایل گوناگون از سلامت روانی بهتری برخوردار نیستند، تصریح کرد: در ایران سیر فزاینده آمار طلاق، در شهر و روستا نگران کننده می‌باشد که نشان‌گر وجود مشکل و آسیب در خانواده و دست کم اختلال در روابط میان فردی است.
مراثی گفت: رشد سیر شیوع پدیده اعتیاد در ایران، با وجود همه مقابله‌های جدی صورت گرفته پیش و پس از انقلاب، نشان‌گر ناموفق بودن اقدامات انجام شده بوده و این موضوع اعتیاد را به مقوله مهم آسیب‌زای روانی- اجتماعی کشور تبدیل کرده است.

آموزه‌های دینی ضامن حفظ و ارتقای سلامت روانی است 
رییس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: اگر در بعد پیش‌گیری از بروز عوامل تنش‌زا، در سطح خانواده و اجتماع اقدامی اساسی و بنیادی صورت نگیرد، آینده‌ای ناخوشایند برای کشور پیش‌بینی می‌شود. آموزه‌های دینی و موازین اخلاقی و معنوی جدا از نگاه سیاسی و دیدگاه حاکمان دینی، از عوامل مؤثّر در تأمین، حفظ و ارتقای سلامت روانی به حساب می‌آید.
وی افزود: زمینه‌سازی برای کاهش نگرانی و ایجاد فضای آزاد و بانشاط، همراه با امنیت و رفاه اجتماعی و برخورداری جامعه از حقوق وکرامت انسانی و قابل پیش‌بینی، همگی در سطح نخست پیش‌گیری سلامت روانی- اجتماعی قرار می‌گیرد، موضوعی که نادیده گرفته شده و تدبیری جدی می‌طلبد.
مراثی بیان کرد: آگاهی‌بخشی به همه اقشار جامعه و همه مسئولان تقنینی، اجرایی، قضایی، نظامی، امنیتی و اطلاع‌رسانی درباره عوامل سبب‌ساز آسیب‌های اجتماعی و اختلال‌های روانی و بار این اختلال‌ها بر سلامت، فرهنگ و اقتصاد جامعه از اولویت‌های بسیار مهم است.

جامعه نیارمند افزایش سطح سواد سلامت است
وی با اشاره به سواد سلامت گفت: سواد سلامت میزان توانایی فرد برای کسب، تفسیر و درک اطلاعات اولیه و استفاده از خدمات بهداشتی و شامل مجموعه‌ای از مهار‌ت‌های خواندن، شنیدن، تجزیه و تحلیل، تصمیم گیری و توانایی به کارگیری این مهارت‌ها در موقعیت‌های تأثیرگذار بر سلامت است که لزوما به سال‌های تحصیل یا توانایی خواندن عمومی برنمی گردد و بیانگر تأثیر این اطلاعات در برانگیختن افراد برای پذیرش یا عدم رعایت اقدامات بهداشتی در افراد می‌باشد که همه اینها برای تصمیم گیری مناسب در زمینه سلامت لازم است. 
رییس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تصریح کرد: سواد سلامت ترکیبی از دسترسی به اطلاعات، استفاده از اطلاعات، توانایی خواندن، درک مطلب، توانایی ارزیابی، توانایی تصمیم گیری، دانش سلامت، توانمندی فردی و توانمندی اجتماعی است.
مراثی اظهار کرد: در بررسی که در استان اصفهان سال 95 بر روی حدود 4700 نفر انجام شد میانگین نمره سواد سلامت مردم 6/10 درصد بود و 5/18 درصد شرکت کنندگان سواد سلامت کافی داشتند.

آموزش از عناصر اصلی در ارتقای سواد سلامت است
وی ادامه داد: افزایش سواد سلامت مردم کاری بسیار دشوار و زمان بر است، چرا که به بسیاری از عوامل مانند میزان سواد رسمی، سن، شغل و ... بستگی دارد، لذا برای جبران کمبود سواد سلامت از راهبردهای سواد سلامت استفاده می‌کنند که برخی از آن‌ها شامل متناسب سازی آموزش بر اساس ویژگی‌های افراد، اولویت بندی و کاهش تعداد نکات کلیدی ارائه شده در هر بار آموزش، کم کردن سرعت فرایند ارتباط و افزایش مدت زمان ارتباط، بهره‌گیری از متون نوشتاری کم حجم و ایجاد محیطی راحت و خالی از شرم به گونه‌ای که افراد به راحتی سوالات خود را مطرح کنند، است.
وی تصریح کرد: آموزش یکی از عناصر اصلی و اساسی در ارتقای سواد سلامت است و سرمایه‌گذاری در این امر به نتایج قابل توجهی در سطح سلامت افراد و جوامع منتهی خواهد شد.
انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: سلامت سلامت روان بهداشت مرگ سواد سلامت زندگی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۳۴۳۲۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا سلامتی کبد بسیار مهم است؟

بنا به این گزارش، علاوه بر این وضعیت سلامتی کبد بیش از آنچه فکر کنید زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابر اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده، بیش از ۴.۵ میلیون بزرگسال ۱۸ ساله و بالاتر در این کشور به بیماری‌های کبدی مبتلا می‌شوند.

چرا سلامتی کبد بسیار مهم است؟

دکتر «سودا کودالی»، متخصص کبد، می‌گوید: کبد عضو مهم بدن است که چندین عملکرد حیاتی انجام می‌دهد اما با اینکه تعداد زیادی به بیماری‌های آن مبتلا می‌شوند، کمتر تشخیص داده می‌شود و افراد، معمولا تا وقتی به بیماری‌های کبدی بسیار پیشرفته دچار نشده‌اند به متخصص مراجعه نمی‌کنند؛ یعنی زمانی که گزینه‌های درمانی بسیار محدود شده‌اند.

به گفته دکتر کودالی، برای چندین بیماری که سلامتی کبد را تحت تاثیر قرار می‌دهند، گزینه‌های درمانی وجود دارند و به همین دلیل تشخیص زودهنگام بیماری کلید اصلی است.

برخی عوارض کبد ناسالم

عوامل متعددی می‌توانند باعث بیماری کبد شوند از جمله عفونت، چربی و مشکلات ایمنی. به گفته دکتر کودالی، پیامد بیماری‌های کبدی طولانی‌مدت فارغ از اینکه چه عاملی موجب آسیب کبدی شده است، شرایطی به نام سیروز کبدی یا آسیب‌دیدگی شدید کبد را به وجود می‌آورد که در صورت ابتلا، بافت سالم کبد تخریب و بافت‌های نسجی نامنظم و زخمی جایگزین آن می‌شوند.

سیروز کبدی خطر ابتلا به سرطان کبد را نیز افزایش می‌دهد و سایر عوارض آن که ناتوانی کبد در انجام دادن چندین عملکرد مهم را در پی دارد، می‌تواند کار فرد را به بستری‌ شدن در بیمارستان بکشاند، بر کیفیت زندگی تاثیر بگذارد و در اغلب موارد به پیوند کبد منتهی می‌شود.

مهم‌ترین قدمی که می‌توان برای سلامتی کبد برداشت

به گزارش ایندیپندنت، مهم‌ترین کاری که می‌توان برای سلامتی کبد انجام داد، رعایت یک رژیم غذایی متعادل و غنی از آنتی‌اکسیدان، ویتامین‌ و مواد معدنی ضروری است و به گفته دکتر کودالی، رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌تواند نمونه بسیار خوبی باشد.

رژیم غذایی مدیترانه‌ای حاوی انواع سبزیجات، فیبر و آنتی‌اکسیدان است و بر مصرف ماهی‌های دارای اسیدهای چرب امگا، مغزها و سایر مواد معدنی و ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها در حد تعادل تاکید می‌کند.

روش‌های دیگر تغذیه برای تقویت سلامت کبد

دکتر کودالی می‌گوید: به جای مصرف بی‌رویه ویتامین‌ها و مکمل‌ها، رعایت یک رژیم غذایی متعادل باید در مرکز توجه قرار گیرد، با این حال آشکار شده که ویتامین E در رفع چربی و التهاب کبد مفید است.

به گفته او، برخی پژوهش‌ها نیز نشان می‌دهد ممکن است در بیماران مبتلا به کبد چرب، سطح پایین ویتامین D دیده شود، اما برای تایید اینکه آیا مکمل ویتامین D واقعا در پیشگیری از بیماری کبد چرب مفید است یا این‌ روند را معکوس می‌کند، به تحقیقات و مطالعات بیشتری نیاز است.

برخی روش‌های دیگر برای بهبود سلامت کبد

طبق توضیحات دکتر کودالی، کبد چرب یکی از دلایل اصلی بیماری‌های کبدی است که عامل ثانویه فاکتورهای خطر مانند فشار خون بالا، دیابت، کلسترول و تری‌گلیسیرید بالا به شمار می‌رود که همگی باید کاملا تحت کنترل باشند.

او خاطر نشان می‌کند که عدم مصرف الکل، پیشگیری از چاقی و کاهش وزن با اصلاح رژیم غذایی و ورزش منظم از راهکارهای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های کبدی است. همچنین توصیه می‌کند از مصرف گیاهان دارویی و مکمل‌های غیرضروری که به کبد صدمه می‌زنند، پرهیز کنید. ترک سیگار هم می‌تواند سلامتی کبد را تقویت کند و خواب کافی نیز تاثیر مثبتی بر کبد می‌گذارد. مراجعه منظم به پزشک نیز به عنوان یک اقدام‌ پیشگیرانه مهم است.

منبع: خبرگزاری ایسنا