سرنوشت تحقیق‌وتفحص‌های مجلس
تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۰۳۲۴۴
تین‌نیوز |
تحقیق و تفحص از اختیارات نمایندگان است که معمولا بررسی آنها در نهایت به قرائت عجولانه در صحن علنی ختم می‌شود، حال باید دید مجلس دهم در به سرانجام رساندن این مهم چقدر موفق خواهد بود.
به گزارش تین‌نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، اگر در جریان اخبار مجلس شورای اسلامی باشید می‌دانید که کمتر هفته‌ای است که در دستور کار هفتگی بهارستان تقاضای چندین تحقیق و تفحص گنجانده نشده باشد، تحقیقاتی که اگر حقیقتا همه آنها موثر واقع می‌شد در برخی دستگاه‌ها شاهد تخلفات کمتری بودیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تحقیق و تفحص یکی از اختیارات نمایندگان مجلس است و به موجب اصل ۷۶ قانون اساسی و مواد ۱۹۸ تا ۲۰۱ آیین نامه داخلی مجلس، وکلای ملت هر زمان که تشخیص دهند که در سازمان یا ارگانی سوء عملکردی وجود دارد می‌توانند تحقیق و تفحص از آن را کلید بزنند و در نهایت گزارش پایانی خود را در صورت احراز تخلف و ضرورت تعقیب قضایی به منظور بررسی بیشتر به قوه قضائیه ارسال کنند.
روند کلید خوردن یک تحقیق و تفحص به این صورت است که ابتدا طرحی توسط جمعی از نمایندگان تهیه و سپس این درخواست به هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی تقدیم می‌شود، پس از اعلام وصول توسط این هیات و در صورت موافقت اکثریت نمایندگان در صحن علنی، به جریان می‌افتد و چند نفر از طراحان به همراه چندین نفر از اعضای کمیسیون‌های مرتبط مجلس با محوریت تحقیق و تفحص اعلام وصول شده کمیته‌ای را تشکیل می‌دهند، به موجب آیین نامه داخلی مجلس کمیته‌های تحقیق و تفحص حداکثر نیم سال فرصت دارند که کار تحقیقاتی خود را به سرانجام برسانند، البته در برخی موارد و بر مبنای صلاحدید هیات رئیسه مجلس ممکن است این زمان برای تحقیقات و موشکافی‌های بیشتر نهایتا ۶ ماه دیگه تمدید شود، در نهایت گزارش نهایی این تحقیق و تفحص‌ها باید در صحن علنی قرائت شود و چنانچه جنبه کیفری داشته باشد باید به دستگاه قضا ارجاع شود.
بار مالی هر تحقیق و تفحص چقدر است؟
نگاهی گذرا به تحقیق و تفحص‌های انجام گرفته در ادوار مختلف مجلس نشان می‌دهد که عموما انجام تحقیق و تفحص دست‌کم ۶ ماه و حداکثر یک سال زمان نیاز دارد و به گفته نمایندگان مجلس، هر تحقیق و تفحصی به‌طور متوسط حدود ۲۵۰ میلیون تومان پول لازم دارد تا به نتیجه برسد.
داستان بی‌نتیجه تحقیق و تفحص مجلسی‌ها
حال باید دید که چند درصد از این تحقیق و تفحص‌ها که البته بار مالی زیادی را نیز به مجلس و کشور تحمیل می‌کنند به نتیجه می‌رسند و می‌توانند تخلفات و فسادهای موجود را کاهش داده و یا گره‌ای را از مشکلات پیش روی کشور باز کنند. چندی پیش مسعود پزشکیان نائب رئیس مجلس شورای اسلامی در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که بیش از ۱۰۰ تحقیق و تفحص در مجلس دهم به نتیجه نرسیده اند و این امر حکایت از آن دارد که روش اشکال ما اشکال دارد و راه را غلط رفته ایم.
بی‌شک می‌توان گفت که یکی از جنجالی‌ترین پرونده تحقیق و تفحص در مجلس دهم هم مربوط به تحقیق و تفحص از دو تیم فوتبال یعنی پرسپولیس و استقلال است که اواخر خردادماه سال گذشته به تصویب نمایندگان مجلس رسید و کمیته‌ای متشکل از ۹۹ نفر از اعضای کمیسیون فرهنگی به عنوان کمیسیون اصلی همراه با ۵ نفر از درخواست کنندگان تحقیق و تفحص و یک نفر از میان نمایندگان خارج از کمیسیون فرهنگی تشکیل شد، اما اکنون که به پایان فرصت شش ماهه دوم این تحقیق و تفحص نزدیک می‌شویم نتیجه آن مشخص نبوده و سرنوشت آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
ضرورت بازبینی در چارچوب روند تحقیق و تفحص
کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با اشاره به عملکرد مجلس دهم در زمینه تحقیق و تفحص‌ها، اظهار کرد: معتقدم که عملکرد مجلس باید مورد آسیب‌شناسی قرار بگیرد، ما در ابعاد نظارتی دارای آسیب‌هایی هستیم که باید برطرف شود که از میان آنها می‌توان به تحقیق و تفحص ها، سوال از وزیر و حتی استیضاح اشاره کرد.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس افزود: لازم است تحقیق و تفحص‌ها و چارچوب‌هایی که برای آنها مشخص شده مورد بازبینی قرار بگیرند، چراکه گزارش بسیاری از این تحقیق و تفحص‌ها حتی به مجلس باز نمی‌گردد در حالی که اکثر آنها برای شش ماهه دوم تمدید می‌شوند، اما فاقد نتیجه هستند.
نمایندگان راهی جز متوسل شدن به تحقیق و تفحص ندارند
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین شهر هم با نظر رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس هم عقیده است و در این باره گفت: معتقدم که روند تحقیق و تفحص در مجلس شورای اسلامی باید مورد بازبینی قرار بگیرد، چرا که باید پروسه طولانی را برای وصول نتیجه نهایی طی کند.
وی افزود: متاسفانه علی رغم هزینه‌بر بودن تحقیق و تفحص وقتی نماینده می‌بیند که راهی ندارد به آن متوسل می‌شود، البته اگر تحقیقات به نتیجه برسند می‌توانند چندین برابر هزینه صرف شده منفعت به کشور برسانند؛ به عنوان مثال طرح تحقیق و تفحص از بانک مرکزی می‌توانست جلوی زیان‌های بسیاری را گرفته و منافع زیادی برای ما به همراه داشته باشد، اما متاسفانه از دستور کار مجلس خارج شد.
نماینده مردم شاهین شهر بیان کرد: اگرچه گا‌ها تحقیق و تفحص‌ها نتیجه مطلوبی ندارند، اما می‌توان از آنها به عنوان ابزاری در جهت پیشگیری از فساد استفاده کرد، لذا معتقدم که اگر سلیقه‌های سیاسی و حاشیه‌ای در تحقیق و تفحص‌ها دخیل نشوند می‌توان به این وسیله شفافیت را در کشور به میزان قابل توجهی افزایش داد؛ هرچند نمایندگان مجلس می‌توانند از ماده ۲۳۴به عنوان جایگزینی برای تحقیق و تفحص‌ها استفاده کنند.
در تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان و خودرو سازی موفق شدیم
بهروز نعمتی سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی هم می‌گوید: بسیاری از تحقیق و تفحص‌ها در مجلس به نتیجه رسیده اند و برخی دیگر به نتیجه نرسیده اند، اما مجموعا در تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان و خودرو سازی موفق شدیم نتایج خوبی کسب کنیم.
وی تصریح کرد: تحقیق و تفحص از جمله وظایف نظارتی مجلس است و نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد. همکارانی که عضو کمیته‌های تحقیق و تفحص می‌شوند باید کار را به درستی پیش ببرند و واقعیت‌ها را بگویند نه اینکه به دنبال موضوعات دیگر باشند.
نماینده مردم تهران گفت: معتقدم که با استفاده از ماده ۲۳۶ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به جای استفاده از تحقیق و تفحص می‌توانیم ضمن صرفه جویی در هزینه‌ها در مدت زمان کمتری به نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم.
تحقیق و تفحص لازمه کار مجلس است
هدایت الله خادمی نماینده مردم ایذه و باغ ملک و عضو کمیسیون انرژی تحقیق و تفحص را یکی از ابزار‌های نظارتی نمایندگان می‌داند و می‌گوید: در کشور ما که وزیران بعد از استیضاح سر از وزارت خانه دیگری در می‌آورند تحقیق و تفحص لازمه مجلس است.
وی افزود: یکی از مزایای تحقیق و تفحص‌ها این است که اگر به نتیجه برسند دیگر فرقی ندارد پای وزیر در میان باشد یا شخص دیگری.
بسیاری از تحقیق و تفحص‌ها به نتیجه نرسیده‌اند
حجت الاسلام والمسلمین علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات هم با اشاره به روند اجرایی شدن تحقیق و تفحص ها در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: معتقدم که روند تحقیق و تفحص‌ها در مجلس باید مورد بازبینی قرار بگیرد، چرا که در صورت به نتیجه رسیدن و ارجاع آن به قوه قضاییه نیز پرونده برای طی مراحل قانونی ۵ الی ۱۰ سال در قوه قضاییه می‌ماند.
وی افزود: معتقدم که باید بازنگری در تحقیق و تفحص‌های مجلس صورت بگیرد تا مردم به سرعت بتوانند نتیجه آنها را مشاهده کنند.
سلیمی تصریح کرد: بسیاری از تحقیق و تفحص‌ها به نتیجه نرسیده اند، اما باید برای شفاف سازی تلاش کرد و به این واسطه می‌توانیم جلوی افزایش بیشتر تخلفات و فسادها را بگیریم، البته همکاران نباید به جای تمرکز بر مهره‌های اصلی مهره‌های فرعی را هدف بگیرند.
نماینده مردم محلات گفت: تحقیق و تفحص‌ها در نهایت نمی‌توانند مشکلات کشور را حل کنند چرا که مسئولان بسیاری در بسیاری دستگاه‌ها گرفتار رانت شده اند.
با این حال بررسی تحقیق و تفحص در مجالس گذشته این واقعیت را روشن می‌کند که عموما تحقیق و تفحص‌ها تا روز‌های پایانی مجلس طول می‌کشد و در نهایت به قرائت عجولانه در صحن علنی مجلس ختم می‌شود؛ تحقیق و تفحص از نحوه واگذاری ماشین‌سازی تبریز، تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان خصوصی سازی، تحقیق و تفحص از صنعت خودرو کشور، تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت جهاد کشاورزی، تحقیق و تفحص از گمرک، تحقیق و تفحص از پرسپولیس و استقلال از جمله تحقیق و تفحص های مجلس دهم است؛ حال باید دید مجلس دهم در به سرانجام رساندن تحقیق و تفحص چقدر موفق می‌شود.
منبع: تین نیوز
کلیدواژه: مجلس شورای اسلامی نمایندگان مجلس تحقیق و تفحص
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۰۳۲۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۷ نفر برای ریاست مجلس رقابت می‌کنند/ سهم مستقلین در مجلس دوازدهم
رییس فراکسیون مستقلین مجلس درباره گزینه‌هایی که برای ریاست مجلس دوازدهم مطرح هستند، گفت: حدود ۶ یا ۷ نفر برای ریاست مجلس دوازدهم فعال هستند.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، «غلامرضا نوری قزلجه» با اشاره به آرایش سیاسی مجلس دوازدهم، اظهار کرد: در مجلس آینده حتماً فراکسیونی تحت عنوان فراکسیون «مستقلین» خواهیم داشت؛ البته مستقلین نام پیش‌فرض و آن چیزی است که طی چند سال اخیر در ادبیات سیاسی ما مطرح شده، اما اعضا هر اسم دیگری را برای این فراکسیون انتخاب کنند، همان خواهد شد.
وی ادامه داد: رایزنی‌های اولیه بین منتخبان مجلس دوازدهم اعم از نمایندگان ادوار، نمایندگان فعلی و نمایندگان جدید انجام و قرار بر این شده است که افرادی با مشی اصلاح‌طلبی، میان‌رو و همچنین اصولگرایان معتدل و مستقل همگی در یک فراکسیون سیاسی تحت عنوان «مستقلین» یا هر نام دیگری که اعضا درباره آن به توافق برسند، باشیم.
رئیس فراکسیون مستقلین مجلس تصریح کرد: بدون احتساب افرادی که در دور دوم انتخابات به مجلس دوازدهم راه می‌یابند، فعلاً حدود ۸۰ نفر از افرادی که به مجلس دوازدهم راه یافته‌اند، مشی سیاسی مستقل یا میانه‌رو دارند. امیدوارم نتایج در دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم به گونه‌ای باشد که تعداد نمایندگان مستقل مجلس دوازدهم به ۱۰۰ نفر برسد.
نماینده مردم بستان‌آباد در مجلس دوازدهم درباره آرایش سیاسی احتمالی اصولگرایان در مجلس آینده، گفت: در مجلس یازدهم یک فراکسیون تحت عنوان فراکسیون «اکثریت» یا فراکسیون «انقلاب اسلامی» داشتیم که در نیمه دوم مجلس یازدهم تا حدودی به اختلاف برخوردند.
نوری قزلجه تصریح کرد: آنطور که زمزمه آن به گوش می‌رسد و بر اساس کاندیدا‌هایی که برای ریاست مجلس آینده مطرح هستند، به احتمال بسیار زیاد اصولگرایان مجلس دوازدهم «یک فراکسیون سیاسی» نخواهند داشت و پیش‌بینی می‌کنم دو یا حتی ۳ فراکسیون سیاسی داشته باشند.
منتخب مجلس دوازدهم درباره رئیس احتمالی مجلس دوازدهم، گفت: افراد میانه‌رو و مستقل مجلس آینده، این موضوع را منوط به شکل‌گیری فراکسیون کرده‌اند و در اولین مجمع فراکسیون به دنبال آن هستیم که این موضوع را مطرح کنیم. البته برای پست‌ها و ارکان دیگر مجلس و اعضای هیأت‌رییسه هم بحث و تبادل نظر خواهیم داشت.
وی ادامه داد: گزینه ما برای ریاست مجلس به این موضوع بستگی دارد که ببینیم تعامل فراکسیون‌های روبرو چگونه خواهد بود و آیا آنان با هم متحد می‌شوند یا آنکه اصولگرایان تعدد فراکسیونی پیدا می‌کنند. به هر صورت در اولین مجمعی که قبل از انتخابات هیأت‌رییسه برگزار خواهیم کرد، حتماً بنا داریم این موضوعات را مطرح کنیم.
رئیس فراکسیون مستقلین مجلس درباره گزینه‌های که برای ریاست مجلس دوازدهم مطرح هستند، گفت: افراد زیادی مطرح هستند و بنده نمی‌خواهم اسم ببرم؛ در واقع افرادی برای ریاست مجلس مطرح هستند که یا خودشان با ما صحبت کردند یا از طرف آنان کسانی با ما صحبت کردند یا در رسانه‌ها شنیدیم؛ حدود ۶ یا ۷ نفر برای ریاست مجلس دوازدهم فعال هستند.
نوری قزلجه تاکید کرد: قطعاً هیچیک از این گزینه‌ها الان نمی‌توانند به طور قطع خود را رئیس مجلس آینده بدانند؛ در واقع هیچیک نمی‌توانند با ضریب اطمینان و احتمال بالا بگویند که رئیس مجلس دوازدهم می‌شوند.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا گزینه‌های ریاست مجلس دوازدهم برای کسب این کرسی شانس برابر دارند، گفت: خیر؛ شانس این افراد متفاوت است، اما اینکه بگوییم یکی از این افراد، شانس قطعی یا احتمال بیشتری برای ریاست مجلس دارد، این‌گونه هم نیست؛ این موضوع یک مقدار پیچیده است.
نماینده مردم بستان‌آباد در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نمایندگان مردم در انتخاب رئیس مجلس حتماً بازخورد‌هایی را که از انتخابات گرفتند، باید لحاظ کنند و باید علی‌القاعده نظرات افکار عمومی و وضعیت آرای انتخابات در این موضوع دخیل باشد و مجلس نباید بدون توجه به این موارد تصمیم بگیرد.
نوری قزلجه تصریح کرد: بر این اساس، بحث هیأت‌رییسه به خصوص رئیس مجلس یک موضوع پیچیده و چالشی خواهد بود و رقابت‌ها برای آن هم جدی خواهد بود.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند