Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «تابناک»
2024-05-05@11:44:52 GMT

یارانه پیدا و پنهان، بیش از دو برابر بودجه کشور است!

تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۶۵۸۱۷

یارانه پیدا و پنهان، بیش از دو برابر بودجه کشور است!

به تازگی گزارشی منتشر شده است که در آن میزان یارانه پرداختی آشکار و پنهان مورد برآورد قرار گرفته است. برآورد‌ها نشان می‌دهد مجموع یارانه آشکار و پنهان برابر ۸۹۰ هزار میلیارد تومان است که این رقم معادل ۱۰.۹ میلیون تومان یارانه اعطایی به ازای هر فرد و تقریباً ۲.۲ برابر بودجه سالانه کشور می‌باشد.

به گزارش تابناک اقتصادی، به تازگی گزارشی توسط دفتر اقتصاد کلان معاونت هماهنگی برنامه و بودجه سازمان برنامه و بودجه کشور منتشر شده که در آن میزان یارانه پرداختی آشکار و پنهان مورد برآورد قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در مقدمه این گزارش ذکر شده است، دو وظیفه عمده دولت‌ها ارائه کالای عمومی و اجرای سیاست‌های بازتوزیعی جهت حمایت از اقشار کم برخودار است. سیاست‌های بازتوزیعی با هدف افزایش عدالت اجتماعی و حمایت از اقشار آسیب پذیر انجام می‌پذیرند و یارانه در واقع ابزار اجرای این سیاست هاست. یارانه‌ها به دو گروه عمده پرداخت می‌شوند:

اول تولیدکنندگان: این پرداخت‌ها به دلیل سیاست حمایتی دولت جهت ارائه کالا و خدمات تولید به قیمتی پایین‌تر از ارزش بازاری یا بهای تمام شده آن‌ها مستقیما به بنگاه‌های اقتصادی پرداخت می‌شوند.

دوم مصرف کنندگان: این پرداخت‌ها به منظور حمایت از گروه‌های خاصی از مردم به صورت نقدی یا غیرنقدی انجام می‌شود. پرداخت‌هایی به عنوان یارانه، طبقه بندی می‌شوند که به افراد غیرکارکن دولت انجام شده و در برابر انجام کار صورت نگرفته باشند.

پرداخت یارانه در اقتصاد ایران سابقه طولانی دارد و در اسناد بالادستی مانند قانون اساسی، برنامه‌های پنج ساله توسعه و قوانین بودجه سالیانه مورد توجه سیاستگذار بوده است. در اصل بیست و نهم قانون اساسی برخورداری از تامین اجتماعی به عنوان حق مردم شناخته شده و دولت موظف شده با مشارکت مردم خدمات حمایتی برنامه‌های تامین اجتماعی را فراهم کند. همچنین در اصل چهل و سوم قانون اساسی تامین نیاز‌های اساسی مردم (مسکن، خوراک، پوشش، بهداشت و آموزش و پرورش و امکانات لازم برای تشکیل خانواده) مورد تاکید قرار گرفته است؛ بنابراین قانون اساسی به عنوان اصلی‌ترین سند قانونی کشور، دولت را به بسترسازی جهت اعطای هدفمند یارانه با تاکید بر تامین اجتماعی و حمایت از اقشار آسیب پذیر ملزم کرده است. در برنامه‌های پنج ساله توسعه اقتصادی – اجتماعی نیز این اهداف حمایتی دنبال شده و سیاست‌های اجرایی آن ارائه شده است. بررسی برنامه‌های پنج ساله نشان می‌دهد زمینه هدفمند کردن یارانه‌ها و تمرکز آن بر اقشار هدف از برنامه اول همواره مورد توجه قانونگذار بوده، اما پیشرفت این سیاست سرعت مناسبی نداشته است.

چقدر یارانه پیدا و پنهان به مردم در طول یک سال داده می‌شود؟

نتایج این گزارش نشان می‌دهد که برآورد "میزان یارانه‌های پنهان پرداخت شده" توسط دولت در بودجه ۱۳۹۸ به شرح جدول زیر و بالغ بر ۶۴۹ هزار میلیارد تومان می‌باشد. همانطور که از جدول زیر مشخص است، بیش از ۹۲ درصد معادل حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان از کل یارانه پنهان مربوط به حامل‌های انرژی شامل فرآورده‌های نفتی، گاز طبیعی و برق است.  



میزان یارانه‌های بودجه‌ای احصا شده ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸ است. مجموع یارانه‌های فرابودجه‌ای از محل صندوق‌های فرابودجه ای، منابع نهاد‌های عمومی غیردولتی و شرکت‌های دولتی ۱۴۰ هزار میلیارد تومان در سال تخیمن زده می‌شود. در نتیجه، "جمع یارانه‌های آشکار" به ۲۴۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد.

سهم هر نفر از یارانه پیدا و پنهان چقدر است؟

با این تفاسیر برآورد انجام شده در این گزارش نشان می‌دهد در سال ۱۳۹۸، مجموع یارانه آشکار و پنهان برابر ۸۹۰ هزار میلیارد تومان است که این رقم معادل ۱۰.۹ میلیون تومان یارانه اعطایی به ازای هر فرد و تقریباً ۲.۲ برابر بودجه سالانه کشور می‌باشد.

آیا سازوکار توزیع یارانه‌ها که باید منجر به بهبود شاخص‌های رفاهی شود، کارایی مناسبی دارد؟

نتایج این گزارش نشان می‌دهد که سازوکار توزیع یارانه‌ها که باید منجر به بهبود شاخص‌های رفاهی شود، کارایی مناسبی ندارد و اصابت آن به اقشار هدف اندک است، به طوری که منابعی که با هزینه فراوان و در بعضی موارد به بهای ایجاد ناپایداری در نهاد‌های مالی کشور تامین می‌شوند در نهایت اثر متناسبی بر افزایش رفاه اقشار آسیب پذیر که عموما هدف طرح هستند، ندارند. بنابراین، در چارچوب اصلاحات ساختاری لازم است نظام فعلی یارانه‌ای کشور بازنگری شود.

چه اصلاحاتی باید در نظام یارانه‌ها صورت بگیرد؟

اهم اصلاحات مورد نیاز در نظام یارانه‌ای شامل سه مورد است که عبارتند از: تغییر در نحوه پرداخت یارانه از غیرنقدی به نقدی، حذف یارانه اعطایی از منابع ناپایدار و بهبود فرآیند استحقاق سنجی.

همان گونه که عنوان شد یکی از پیشنهاد‌های این گزارش برای اصلاح نظام یارانه‌ای فعلی، تغییر در نحوه پرداخت یارانه از غیرنقدی به نقدی است.

جدول زیر توزیع یارانه پنهان مستقیم خانوار‌ها در دهک‌ها را مورد بررسی قرار داده است. در توضیح یارانه پنهان مستقیم باید گفت: یارانه‌ای است که به خانوار‌ها اعطا می‌شود و مقدار یارانه پنهان بنگاه‌ها لحاظ نمی‌شود. بررسی‌های این گزارش نشان می‌دهد که عمده یارانه‌های پنهان مستقیم به خانوار‌های پردرآمد می‌رسد. به عنوان مثال از مجموع ۱۲۳ هزار میلیارد تومان بنزین، حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان سهم سه دهک پایین (کم درآمد) و حدود ۶۷ هزار میلیارد تومان سهم سه دهک بالا (پردرآمد) است. در کالا‌های اساسی که عمدتا باید دهک‌های پایین از آن استفاده کنند و بیشتر از یارانه آن‌ها بهره ببرند، سهم سه دهک نخست حدود ۶.۵ هزار میلیارد تومان و سهم سه دهک بالا حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان است. در مجموع باید عنوان کرد که از میان ۲۴۹ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان مستقیم، تنها ۱۵.۸ هزار میلیارد تومان به سه دهک کم درآمد‌ می‌رسد و رقم ۱۲۱ هزار میلیارد تومان سهم سه دهک پردرآمد می‌شود.

همان گونه که از جدول زیر ملاحظه می‌گردد متوسط سهم هر خانوار حاضر در دهک اول از یارانه‌های پنهان ۳.۲ میلیون تومان در سال و سهم هر خانوار حاضر در دهک دهم از یارانه‌های پنهان ۲۱.۳ میلیون تومان در سال می‌باشد. نتیجه آن که متوسط دریافتی یارانه پنهان دهک دهم بیشتر از ۷ برابر متوسط دریافتی دهک اول است. این اعداد گواه توزیع ناعادلانه یارانه پنهان از جمله یارانه انرژی، کالای اساسی و دارو است که می‌توان به آسانی و به کمک یک نظام باز توزیع کارآمد و عادلانه مکانیزم‌هایی طراحی کرد که دهک‌های پایین از این یارانه بیشتر بهره‌مند شوند.  
نتیجه آن که لازم است با تغییر سیاست‌های حمایتی و اصلاح نظام یارانه ای، نقش بازتوزیعی این منابع را به خصوص برای دهک‌های پایین درآمدی محسوس‌تر نمود. اصلاح نظام بازتوزیع یارانه‌ها می‌تواند بدون صرف منابع جدید و تنها با بهبود مکانیزم تخصیص یارانه حمایت بهتری از اقشار آسیب پذیر را به وجود آورد.  

منبع: تابناک

کلیدواژه: برنامه و بودجه یارانه نقدی پرداخت یارانه اقتصاد ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۶۵۸۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چند درصد بودجه آموزش و پرورش صرف پرداخت حقوق می شود؟ | بیشترین جهش بودجه ای در این وزارتخانه

به گزارش همشهری آنلاین،‌ وزارت آموزش و پرورش به عنوان بزرگترین دستگاه اجرایی کشور با داشتن حدود یک میلیون حقوق بگیر، مسئولیت خطیر تعلیم و تربیت ۱۶ میلیون و ۷۰۰ هزار دانش‌آموز را بر عهده دارد که آینده کشور را در اختیار خواهند داشت.

در حقیقت آموزش و پرورش از مهم‌ترین وزارت‌خانه‌های کشور است که به دلیل دخالت مستقیم در تربیت نیروی انسانی نقش مهمی در وضعیت آتی کشور ایفا می‌کند. با این حال این بخش در سال‌های اخیر با مشکلات عدیده‌ای درگیر بوده که به باور کارشناسان یک علت مهم آن تخصیص بودجه نامناسب است.

این وزارتخانه پس از «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی» و «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» در لایحه بودجه امسال دولت بیشترین سهم را از منابع و بودجه عمومی کشور به خود اختصاص داده است و البته این سه دستگاه روی هم رفته ۴۲ درصد از منابع عمومی دولت را به خود اختصاص داده اند.

در این میان وزارت آموزش پرورش از نظر مصارف سال آینده ۲۵۱.۴ هزار میلیارد تومان از منابع عمومی دولت دریافت خواهد کرد که ۱۳.۱۷ درصد از کل مصارف دستگاههای اجرایی است.

بودجه این وزارتخانه امسال در بخش اعتبارات هزینه ای ۲۰ درصد و اعتبارات سرمایه ای ۵۱ درصد رشد خواهد یافت ضمن آنکه رشد عمومی بودجه این وزارتخانه نسبت به بودجه سال گذشته ۲۱ درصد و رشد اختصاصی آن ۷۰ درصد در نظر گرفته شده است.

سهم ۹۰ درصدی حقوق و دستمزد از بودجه وزارت آموزش و پرورش

وزارت آموزش و پرورش امسال در مجموع ۲۵۶ هزار و ۸۴۷ میلیارد تومان بودجه در اختیار خواهد داشت که ۲۳۷ هزار و ۱۱۶ میلیارد تومان آن مربوط به بخش هزینه‌ای، ۱۴ هزار و ۲۹۳ میلیارد تومان مربوط به بخش سرمایه ای و عمرانی و ۵ هزار و ۴۴۰ میلیارد تومان مربوط به درآمدهای اختصاصی وزارتخانه است.

با این اوصاف سال آینده بالغ بر ۹۲ درصد بودجه این وزارتخانه در بخش هزینه‌ای مصرف می شود که حقوق و دستمزد شاغلان بخش اعظم آن است.

دی ماه سال گذشته گزارشی منتشر شد که به بررسی میزان تحقق بودجه وزارت آموزش و پرورش در هشت ماهه نخست ۱۴۰۲ پرداخت و نشان می داد بودجه این وزارتخانه تنها کفاف دستمزدها را می دهد.

طبق این گزارش، در دوره یادشده ۶۷.۵ درصد از اعتبارات هزینه‌ای آموزش و پرورش محقق شده اما بیش از ۹۰ درصد آن صرف پرداخت حقوق و دستمزد شده و در عمل به پروژه‌های توسعه آموزشی بودجه چندانی نرسیده است.

با این رویکرد، در لایحه بودجه امسال نیز به طور کلی این وزارتخانه با رشد ۲۲ درصدی اعتبارات روبرو شده است که بودجه «سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس» با رقم ۱۲ هزار و ۲۷۶ میلیارد تومان و ۵۴ درصد رشد، دانشگاه فرهنگیان با اختصاص رقم ۵ هزار و ۵۱۹ میلیارد تومان و رشد ۳۱ درصدی ، سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با ۵۷۹ هزار میلیارد تومان و ۳۱ درصد رشد بیشترین میزان افزایش را در سال جاری تجربه خواهند کرد.

سهم نهادهای زیرمجموعه وزارتخانه از منابع دولت

نگاهی به بودجه سایر سازمان‌ها و نهادهای زیرمجموعه وزارت آموزش و پرورش حاکی از آن است که دولت در سال آینده برای کمک به صندوق ذخیره فرهنگیان ۱۸ هزار میلیارد تومان(همت)، دانشگاه شهید رجایی ۵.۴ همت، خرید خدمات آموزش عمومی و برونسپاری آموزش های فنی و حرفه ای ۱۳۵۴ همت، اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ۹۷۹ همت، سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک ۲۱۶ همت، نهضت سوادآموزی ۳۴۹ همت، باشگاه دانش پژوهان جوان ۱۵ همت، سازمان مدارس غیردولتی ۱۹۸ همت و سازمان ملی استعدادهای درخشان ۱۶۱ همت در نظر گرفته است.

نکته دیگر اینکه در بودجه سال آینده ردیفی برای تامین سرانه دانش آموزی و حمایت و ارتقای پوشش تحصیلی افراد لازم التعلیم در نظر گرفته شده است که رقم آن ۴ هزار و ۹۷۸ میلیارد تومان است.

نکته قابل تامل اینکه شرکت سهامی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان که زیر مجموعه وزارت آموزش و پرورش فعالیت می کند، بیشترین جهش بودجه ای را با رشد ۸۶ درصدی تجربه خواهد کرد به طوری که بودجه آن به رقم هزار و ۲۹۴ میلیارد تومان خواهد رسید.

کد خبر 849085 منبع: ایرنا برچسب‌ها وزارت آموزش و پرورش معلمان خبر مهم بودجه کل کشور

دیگر خبرها

  • فوری | واریزی مددجویان تحت پوشش ۳ برابر شد
  • واریزی مددجویان تحت پوشش نهادهای حمایتی ۳ برابر شد
  • اختصاص ۱۸۰ میلیارد تومان اعتبار در بودجه امسال برای انسداد مرز
  • قرارداد ۲.۷میلیارد دلاری با پتروشیمی‌ها برای تولید بنزین
  • طرح فجرانه کالابرگ ادامه پیدا می‌کند؟
  • خرید بیش از ۱۷۰۰۰۰۰ تن کالا در طرح فجرانه کالابرگ/ این طرح ادامه پیدا می‌کند؟
  • تسویه بدهی گازی پتروشیمی ها به دلیل ماهیت مصارف قطعی تبصره هدفمندی یارانه‌ ها باید سریعا انجام پذیرد
  • چند درصد بودجه آموزش و پرورش صرف پرداخت حقوق می شود؟ | بیشترین جهش بودجه ای در این وزارتخانه
  • شمارش معکوس آغاز نمایشگاه کتاب تهران و درگذشت پل آستر
  • اقرار مقام ارشد نظامی انگلیس به ضعف دفاعی این کشور در برابر حملات موشکی