چالشهای حکمروایی خوب در شهرها
تاریخ انتشار: ۷ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۶۷۹۹۶
اگر مدیریت راهبردی، شهر را به عنوان یک نظام هوشمند، زنده، خبره و آگاهبخش سکانداری نکند، شهروندان آن تولید و بازتولیدکننده محصولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ... خواهند بود که کارکردهای آشکار و پنهان آن افزایش کیفیت زندگی، استقرار و مانایی نظام اخلاقی و پایداری شهر را موجب میشود.
به گزارش ایمنا، طی چند دهۀ اخیر، «حکمروایی خوب شهری» بهعنوان یکی از شاخههای استراتژی توسعۀ شهری در جهان مطرح شده که در این رویکرد، کمبودهای رویکرد متداول به مدیریت شهری (دستور از بالا و محافظت از ساختار قدرت موجود) نشانه گرفته و معیارهایی برای بهتر شدن حکمروایی درنظر گرفته میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
توسعه متوازن، انسجام در سطوح مدیریتی، حاکمیت رویکرد فرهنگی برای استمرار حیات معنوی، آرایش هنرمندانه و زیباشناسانه آرایهها و فضای شهری، کاهش آسیبها، تعدیل انحرافات اجتماعی، استقرار و استمرار نظام پایش و بهویژه شهری ساختارمند، هویت بخش، مشارکتمحور با کارکرد ویژه تولید و بازتولیدکننده فرهنگی در زیر چتر حکمروایی خوب، زمانی حاصل میشود که شهر صاحب الگوها و نظام معیارین فرهنگی و به طور خاص «شهروند معیار» باشد.
در حال حاضر رویکرد حکمروایی خوب شهری به عنوان اثر بخشترین، کمهزینهترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت در تلاش است تا نظام پیچیده و چند سطحی امروزه مدیریت شهرها را بهبود ببخشد و با اداره مردمی شهر و تقویت سازمانها و نهادهای عمومی، دولتی و خصوصی به دیدگاهها و تئوریهای توسعه پایدار و شهرهای انسانگرا نزدیک شود، رویکردی که همچنان در سیستم مدیریت شهری در ایران مغفول مانده و مورد توجه قرار نگرفته است.
برای بررسی چالشهای موجود در برقراری حکمروایی خوب شهری در شهرهای ایران با «سیداحمد حسینینیا» معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان به گفت و گو نشستیم که مشروح آن در ادامه میخوانید:
چالشهای حکمروایی خوب شهری در شهرهای ایران چیست؟
وضعیت مدیریت شهری در ایران نشان میدهد به دلایلی چون تمرکزگرایی، برونزا بودن برنامهها و طرحهای شهری، اقتصاد رانتی و مبتنی بر نفت، مدیریت شهری از مدیریت یکپارچه و سیستمی فاصله گرفته، در گرداب مدیریت بخشی و سلولی گرفتار شده، از روند شهرنشینی و مسائل حاصل از این شهرنشینی عقب مانده و در دیدگاهها و نگرشهای از بالا به پایین اسیر شده است، به طوری که بر ساختارهای و نهادهای متمرکز و غیردموکراتیک تکیه میشود و به نهادهای عمومی و مدنی توجه نمیشود و تشکلهای غیردولتی در اداره شهر نقش محدودی دارند.
در مدیریت شهری ایران به دلیل نوپا بودن سوابق مردم سالاری محلی، ضعف سازوکارهای مشارکت عمومی در تصمیمگیری و اجرا وجود دارد و فقدان مراکز تولید اطلاعات و مطالعات ملی در حوزه سنجش و پایش کیفیت زندگی شهری، فقدان سیاست کلان و پایدار ملی در حوزه همکاری با نهادهای فراملی، ضعف و توسعه نیافتن بخش خصوصی برای ورود به بازارهای فراملی، فقدان برنامه مبتنی بر توسعه نوآوری و اقتصاد دانشبنیان در شهرهای کشور، ضعف زیرساختهای مرتبط با مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری از جمله چالشهای حکمروایی خوب شهری در مدیریت شهری ایران است.
به نظر شما استقرار حکمروایی خوب چقدر به اداره خردمندانه شهر کمک میکند؟
با توجه به اینکه روز به روز بر انبوه و پیچیدگی مشکلات مدیریت شهری در ایران، افزوده میشود به کارگیری اصول حکمروایی خوب شهری ضرورت انکار ناپذیر حال و چشمانداز آینده مدیریت شهرها است.
بنابراین در حال حاضر رویکردی که به عنوان اثربخشترین، کم هزینهترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت شهری معرفی میشود «حکمروایی خوب شهری» است.
حکمروایی خوب شهری را میتوان شیوه و فرایند اداره امور شهری با مشارکت و تعامل سازنده سه بخش دولتی، خصوصی و جامعه مدنی به منظور نیل به شهر سالم، با کیفیت و قابلیت زندگی بالا و توسعه پایدار شهری تعریف کرد. مؤلفههایی همچون شفافیت، پاسخگویی، مشارکتطلبی، قانونمداری، کارآمدی، اجماع گرایی، عدالت، بینش راهبردی و تمرکز زدایی میتواند به عنوان برون رفت از مشکلات فعلی و ترسیم مطلوب چشمانداز آینده نقش محوری در برنامههای مدیریت شهری ایفا کند.
با این وجود با توجه به نهادینه و ساختاریشدن بسیاری از مشکلات مدیریت شهری در ایران در ابتدای امر تحقق پذیری این اصول دشوار است، اما با تبیین صحیح، نهادینهسازی و نگاه راهبردی به موضوع «حکمروایی خوب شهری»، کمک میکند تا مدیریت پایدار شهری به سرعت و با امیدواری بیشتری در شهرهای ایران شکل گیرد.
یکی از موضوعات کلیدی که میتواند به تحقق حکمروایی خوب شهری و اداره خردمندانه شهر اصفهان کمک کند و در برنامهریزیهای بلند مدت شهر اصفهان تاثیر گذار باشد «تهیه برنامه جامع شهر اصفهان با رویکرد نوین» است که دستاورد کلیدی این برنامه، تحقق بیش از پیش اراده شهروندان و مردمسالاری در مدیریت شهری است که هم از طریق اصلاحات ساختاری به منظور افزایش نقش مدیریت محلی در تصمیمگیریها و هم به واسطه بکارگیری مشارکت سهمداران (ذینفعان)، یعنی همه افراد و گروههایی که مثبت یا منفی و مستقیم یا غیر مستقیم از برنامه تاثیر میپذیرند یا بر آن تاثیر میگذارند در فرایند تدوین برنامه حاصل میشود.
در شهرهای مدرنی که شاخصهای اصول حکمروایی خوب در آنها لحاظ شده، چه الگوها و اصولی رعایت شده که در شهرهای ایران مغفول مانده و باید بازنگری شود تا به استانداردهای توسعه پایدار در شهرها نزدیک شد؟
شهرها به عنوان بزرگترین اجتماع مدنی دنیا، امروزه به عنوان کانون تمدنهای بشری از جایگاه بااهمیتی برخوردار هستند. این جایگاه در کنار رویارویی با انبوه مشکلات جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، کالبدی و فضایی، مدیریت شهرها را بیش از هر زمان دیگری پیچیده و دشوار کرده است، از این رو مراکز علمی و تحقیقاتی و سازمانهای بینالمللی توسعه در طی چند دهه اخیر، با تشدید مسائل حوزه مدیریت شهری و در پی تحقق پایداری در مدیریت شهری به چارهجویی پرداخته و در نهایت در زمان حاضر رویکرد «حکمروایی خوب شهری» به عنوان اثربخشترین، کمهزینه ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت پذیرفته شده است.
امروزه در دنیا پذیرفته شده است که توسعه پایدار شهرها در صورتی تحقق مییابد که اهداف مردم سالاری، برابری در خدمات رسانی و حفظ محیط زیست با شکلگیری مدیریت واحد شهری و با رعایت اصول علوم روز شهرسازی، ترافیک شهری و تقسیم عادلانه منابع و درآمد شهری توأمان دنبال شود.
باتوجه به اینکه شهرها به عنوان نیروی محرک رشد اقتصادی و کانون کار و فعالیت و موقعیتهای اجتماعی همه کشورهای جهان محسوب میشود در وضعیت موجود شهرنشینی چندسطحی، مدیریت شهری باید دارای مؤلفههایی همچون شفافیت، پاسخگویی، مشارکتطلبی، قانونمداری، کارآمدی و اجماعگرایی باشد تا از تمام شرایط فزاینده شهرنشینی بهره گیرد.
منبع: ایمنا
کلیدواژه: برنامه جامع شهری حکمروایی خوب شهری شهر شهر سازی شهرداری اصفهان مدیریت شهری مشارکت شهروندان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۶۷۹۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سامانه شمس برای ثبت ایدههای شهری راهاندازی میشود
شهردار مشهد مقدس از راهاندازی سامانه شمس برای ثبت ایدههای شهری خبر داد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان رضوی و به نقل از روابط عمومی شهرداری مشهد، محمدرضا قلندرشریف در مراسم امضای تفاهمنامه تشکیل دفتر همکاری مشترک دانشگاه فردوسی و شهرداری مشهد اظهار کرد: یک لحظه غفلت در شهر باعث نارضایتی و بحران میشود، مثلاً نشست یک خیابان در مشهد به سرعت رسانهای میشود و همه پیگیر آن میشوند.
وی افزود: دانشگاهها درگیر موضوعات شهری هستند و بهترین مکان برای اینکه علم به عمل برسد، مدیریت شهری است چرا که ویترین خدمات دولت است؛ امروز شهرداری مشهد بیش از ۴۰۰ خدمت به مردم ارائه میکند و این گستردگی کار مقداری مدیریت شهری را به سمت تصمیم لحظهای میبرد و اگر از قبل برای بحران فکر شده باشد، تصمیم هم لحظهای و هم علمی خواهد بود.
قلندرشریف اضافه کرد: دانشگاه در این زمینه میتوانند کمک کند و در کنار آن خلاقیت نیز از اهمیت زیادی برخوردار است، در این دوره مدیریت شهری دفتر خلاقیت در شهرداری تشکیل شد که کارهای خوبی نیز انجام شده است.
شهردار مشهد مقدس افزود: ارتباط مناسب بین خلاقیت با بدنه شهرداری، ظرفیت خوبی برای همکاری دانشگاه و شهرداری به وجود آورده و این همکاری تصمیمگیری برای مدیریت شهری را در موقعیتهای مختلف آسان میکند.
وی با بیان اینکه تا امروز پژوهشهای زیادی برای شهرداری انجام شده که عملیاتی نبوده است، گفت: اگر پایاننامهها هدفدار باشند و در قالب موضوعات شناسایی شده تنظیم شوند، کار ما در شهرداری راحتتر خواهد شد.
قلندر شریف تصریح کرد: سامانه شمس برای شناسایی موضوعات شهرداری در حال راهاندازی است و همه مسائل شناسایی شده در آن ثبت میشود و ما هم از ایدهها برای حل آنها استقبال میکنیم.
شهردار مشهد خاطرنشان کرد: امروز مشهد بهعنوان دبیرخانه خلاقیت کلانشهرها تعیین شده و در حوزه هوشمندسازی و خلاقیت پیشرو است و در ارزیابی صورت گرفته رتبه اول کشور و سوم غرب آسیا در هوشمندسازی را داریم.
وی با تاکید بر اینکه به دنبال این هستیم تا همه فرآیندهای خدمات شهری آنلاین شود، یادآور شد: در حال حاضر جمعآوری پسماند خشک، مجوزهای حمل خاک، آتشنشانی و … هوشمند شده است و در آینده نزدیک هم پیشنویس پروانه ساختمانی در لحظه صادر خواهد شد.
قلندر شریف تاکید کرد: اگر در این حوزهها سریع پیش نرویم عقب میمانیم و این مستلزم این است که ارتباط میان شهرداری و دانشگاه شکل بگیرد و پایاننامهها کاربردی باشد، اگر علم با تجربیات عملیاتی شهرداری ترکیب شود در آموزش دانشگاه هم تأثیرگذار است و آن را تقویت میکند.
وی گفت: ٢٠ کار ویژه در مدیریت شهری استخراج شده و روی آن کار میشود، همکاری میان دانشگاه فردوسی و شهرداری مشهد را میتوان از اینجا شروع کرد، با برقراری این همکاری دانشجویان میتوانند تأثیرگذاری کارشان را ببینند و از طرف دیگر در شهرداری، هم هزینهها کاهش پیدا میکند و هم کیفیت کار بالا میرود.
کد خبر 747677