تابانیوز: سرای معین‌التجار نماد اهواز نوین
تاریخ انتشار: ۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۹۸۹۵۲
اهواز – ایرنا- پایگاه خبری تابانیوز روز دوشنبه مطلبی با عنوان ' سرای معین‌التجار نماد اهواز نوین' به قلم اشکان زارعی منتشر کرده است.
در هنگامه ای که اهواز با بهره‌مندی از آزادی کشتیرانی در رود کارون روزگار تازه‌یی را آغاز کرده بود و به شوند(دلیل) نوسازی سد و پل این شهر به فرمان ناصرالدین‌شاه بندر ناصری خوانده می‌شد ساخت سرای معین‌التجار زمینه‌ی نوگرایی و بالندگی آن را فراهم آورد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
از آنجا که بخشی از کارون در بندر ناصری پوشیده از صخره‌های طبیعی و کمره‌های سنگی به جای مانده از سد باستانی این شهر بود کشتی‌ها نمی‌توانستند گذر کنند. برای چاره‌اندیشی از این گرفتاری محمد تقی معین‌التجار به همراه محمدحسن خان سعدالدوله با پایه‌گذاری شرکت ناصری امتیاز کشتیرانی وبازرگانی از اهواز تا شوشتر را به دست آورد.
وی سرای معین‌التجار را در 1700 مترمربع با دیوارهای خشتی و نمای آجری با 9 اتاق بزرگ و 24 فروشگاه برای رفت وآمد کشتی‌ها در ساحل کارون راه‌اندازی کرده بارانداز اسکله، انبار، کاروانسرا، گرمابه، مسجد، بازار، ساباط، همچنین باغی را که اکنون «باغ معین» گفته می‌شود در کرانه‌ی کارون با انبوهی از درختان گوناگون ساخت.
در پی آبادانی اهواز شهروندانی از سراسر ایران برای سرمایه‌گذاری و یافتن کار به سوی این شهر شتافتند که می‌توان از بهبهانی‌ها، دزفولی‌ها، اعراب، بختیاری‌ها، اصفهانی‌ها، بوشهری‌ها، دسته‌هایی از هندیان و حتی اروپایی‌ها یاد کرد.
در زمانی کوتاه شمار کاروان‌سراها و بانک‌ها در اهواز افزایش یافت شرکت‌های اروپایی نیز مانند لینچ دارای نمایندگی شدند.
همچنین کمی بالاتر از سرای معین‌التجار در کنار کارون تازه واردان به ویژه شوشتری‌ها خانه‌هایی به شیوه‌ی مهرازی «معماری» شهرشان ساخته وبا همکاری حاج محمدتقی دولتی و میرزاجلال موقر بوشهری برای نخستین‌بار از آب لوله‌کشی شده بهره بردند.
با آغاز جنگ جهانی اول و بسته شدن راه‌های شمال ایران به اروپا از آنجا که داد و ستد کالا‌ها در بندرهای جنوبی انجام می‌گرفت سرای معین‌التجار پیشرفت بیشتری کرده آوازه‌ی آن تا هند و آفریقا نیز رسید.
سرپرسی سایکس در این زمینه می‌گوید: «اهواز این ایام نسبت به شش‌سال قبل پیشرفت‌هایی کرده و اصلاحاتی درآن شده است از این رو جمعیت این شهر که در گذشته 400 تا 700 تن گزارش شده بود به یک‌باره به هزاران تن رسید».
در سال 1303 خورشیدی به فرمان رضا شاه پهلوی بندر ناصری پایتخت خوزستان گردید و 11 سال پس از آن نیز به پیشنهاد کارگروه وزیران نام اهواز برای این شهر برگزیده شد.
برخی معین‌التجار را خانه‌ی شیخ خزعل می‌خوانند در حالی که وی سال‌ها پس از ساخت این تجارت‌خانه به هنگام پادشاهی مظفرالدین شاه به فرمانروایی خرمشهر و بخشی از خوزستان رسید.
بعضی نیز بندر ناصری را جدای از اهواز دانسته‌اند اما در هیچ یک از دست‌نوشته‌ها و گزارش‌های تاریخی پس از اسلام چنین چیزی نیامده است.
کسانی هم تنها برپایه‌ی داستان‌های شفاهی با بزرگ‌نمایی چهره‌های بی‌نام و نشان و افزودن پسوند‌های اول و دوم می‌خواهند برای اهواز «سلسله‌ها و حکمرانانی» بسازند.
در حالی که به گواه گزارش های تاریخی در 400 ساله گذشته تا پیش از سال 1266 خورشیدی اهواز دارای ساختار فرمانروایی و سیاسی نبود. چنا‌ن‌که لرد کرزن در کتاب ایران و قضیه ایران 'اهواز را درسال 1889 م روستایی برآمده از چند خانه‌گلی و چند کلبه از حصیر و نی دیده که ساکنان آن همه فقیرند و شیخ آنها پیرمردی ظالم است که حاصل دسترنج آنها رابا زجر و شکنجه می‌مکد'
ساختمان معین‌التجار تا دهه‌ی 40 خورشیدی هم‌چنان به کار بازرگانی پرداخت پس از آن انبار و فروشگاه گردید. در جنگ ایران و عراق نیز گاه برای جای‌گیری رزمندگان و پشتیبانی جبهه‌ها به کار گرفته می‌شد.
اکنون اهواز میان دو برهه‌ی تاریخی خود رها گشته است از یک‌سو بر ویرانه‌های شهر هرمزاردشیر ساخته شده که به باور گیتاشناسان مسلمانی همچون ابن‌حوقل در کتاب صوره‌الارض یاقوت حموی در معجم‌البلدان مقدسی در احسن‌التقاسیم و….پایه‌گذار آن اردشیر ساسانی بوده است که نشانه‌های آن را می‌توان در برزن 7 شهرداری جستجو کرد و تاکنون شوربختانه کاوشی پیرامون آن انجام نگرفته و از سوی دیگر معین التجار را در خود جای داده که در پیدایش اهواز نوین نقشی برجسته داشته است.
بی‌گمان این گنجینه‌های تاریخی در هر کلان‌شهر دیگری بودند سال‌ها پیش سامان دهی می‌شدند. باید افسوس خورد برای استانی که زرخیز است و دارا اما شهروندانش نمی‌توانند از گذشته‌ی تاریخی خود بهره‌یی ببرند.
شایسته و بایسته است در سال نو اداره‌کل میراث فرهنگی خوزستان با پشتیبانی و همراهی استانداری شورای شهر و شهرداری اهواز گره‌های نه چندان پیچیده این گستره‌های تاریخی را بگشایند تا مردم با گذشته‌ی راستین شهر خود آشنا شده راه بر پیشینه‌سازان و دروغ‌گویان تاریخ بسته شود.
9887/6064
منبع: ایرنا
کلیدواژه: اجتماعي معين التجار اهواز ميراث فرهنگي
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۹۸۹۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تصویب و تکمیل اساسنامه شورای عالی نوجوانان و جوانان
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، اساسنامه شورای عالی نوجوانان و جوانان در جلسات 472 و 473 شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست حجت‌الاسلام و المسلمین خسروپناه دبیرشورای عالی انقلاب فرهنگی و با حضور اعضای این شورا که در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد، به تصویب رسید.
دبیر شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی در این باره گفت: با توجه به نبود ساختار فرابخشی برای برنامه‌ریزی، هماهنگی و تقسیم کار دستگاهی فعالیت ها و امور مربوط به دوره نوجوانی؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی در آبان سال گذشته مصوب کرد که امور مربوط به دوره نوجوانی به وظایف شورای عالی جوانان الحاق و اضافه و در این راستا اساسنامه شورای عالی جوانان تکمیل شود.
غلامرضا بصیرنیا افزود: اساسنامه اصلاحی شورای عالی نوجوانان و جوانان در جلسه 472 شورای معین طرح و بررسی شد و در بخش اهداف، وظایف و ترکیب این شورا؛ برنامه ریزی، هماهنگی و تقسیم کار دستگاهی فعالیت برای دوره نوجوانی نیز لحاظ شد.
همچنین با توجه به ضرورت چابک سازی ساختار و به منظور تسهیل در فرایند تصمیم گیری و پیشبرد امور مهم در دوره نوجوانی و جوانی؛ ترکیب شورای عالی نوجوانان و جوانان با رویکرد کارآمدسازی و اثربخشی به سمت تعدیل و تغییر سوق داده شد و مقرر شد در ترکیب آن با توجه به ضرورت حاکمیت یک نگاه جامع و تخصصی نسبت به امور و مسائل مهم نوجوانان و جوانان؛ از حضور و مشارکت متخصصان حوزه های مختلف و دستگاهها ذی ربط حسب مورد نیز استفاده شود.
دبیر شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین گفت: در جلسه 473 این شورا؛ به استقبال چشمگیر از آیین مذهبی اعتکاف و افزایش تعداد معتکفین به ویژه نوجوانان و جوانان در مقایسه با سنوات قبل اشاره شد و در ادامه اساسنامه ستاد مرکزی اعتکاف طرح و بررسی شد و به زودی به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه خواهد شد که امید است با تشکیل این ستاد؛ شرایط و بستر مناسب برای رشد و گسترش فرهنگ و آئین متعالی اعتکاف در سطح ملی و بین‌المللی فراهم آید.
خودکشی یک پزشک دیگر؟/ جزئیاتی بیشتر از درگذشت متخصص بیمارستان شریعتی