به نقل از «ایرنا»

شیلِ آمریکا توان جانشینی نفت ایران را ندارد

تاریخ انتشار: ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۶۶۹۸۱۵

تهران- ایرنا- تحریم های آمریکا علیه ایران تنها اهداف سیاسی ندارد بلکه یکی از انگیزه های واشنگتن سرازیر کردن نفت شیل به بازار جهانی به جای نفت ایران است.

به گزارش گروه تحلیل،‌ تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، در شرایط پرچالش برای اقتصاد جهانی، جنگ تعرفه و تحریم می تواند روشی برای محدود کردن سهم کشورها از بازار و اقتصاد بین الملل باشد؛ روشی که آمریکا برای کوچک کردن اقتصاد کشورهای غیرمتحد خود به کار گرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در حالی که مهم ترین منبع درآمد ایران فروش نفت است،‌ دولت آمریکا سعی بر انسداد این شریان دارد. البته هدف نهایی آمریکا این است که بتواند بازار نفتی ایران را از آن خود کند و نفت شیل صاحب جایگاه نفت ایران در بازار شود. به طور قطع با تحریم نفتی بزرگ‌ ترین دارندگان ذخایر نفتی دنیا یعنی ونزوئلا و ایران بازار خوبی برای شرکت‌های نفتی آمریکا باز می ‌شود.
نفت شیل آمریکا در سایه تکنولوژی و نوآوری پیشرفته تولید شد و آمریکای وابسته به منابع خارجی انرژی به ویژه خاورمیانه را به آمریکای صادرکننده نفت تبدیل کرد به طوری براساس گزارش رسمی اداره اطلاعات انرژی آمریکا، این کشور در سال گذشته میلادی روزانه حدود 10 میلیون بشکه نفت تولید و 4 میلیون بشکه نفت صادر کرده است.
حالا این تهدید برای نفت ایران وجود دارد که با لغو معافیت تحریم های نفتی، بازار فروش خود را از دست بدهد و نفت شیل جایگزین آن در بازارهای هدف شود. از این رو، چندی پیش «رویترز» از تست نفت خام بسیار سبک آمریکا در پالایشگاه‌های کره جنوبی به جای نفت سبک ایران خبر داد. از سوی دیگر در چند ماه گذشته پالایشگاه های هند میزان خرید نفت شیل را افزایش داده اند.
با توجه به آنچه گفته شد، تحریم های نفتی ایران تنها اهداف سیاسی را دنبال نمی کند بلکه راهی برای نفوذ بیشتر نفت آمریکا به بازار است. اما چرا آمریکا تاکنون نتوانسته است بازارهای نفتی را تصاحب کند و کشورها در برابر لغو معافیت تحریم های نفتی مقاومت می کنند و به دنبال ایجاد راهی برای ادامه همکاری های نفتی با ایران اند؟ سوالی که کارشناسان نفتی در پاسخ می گویند اولا نفت شیل مشخصات نفت ایران را ندارد و از همه مهم تر اینکه از نظر قیمت قابل رقابت با نفت ایران نیست.

** بازار، نفت شیل را نمی پسندد
«رضا پدیدار» کارشناس نفتی و عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی در گفت گو با پژوهشگر ایرنا درباره احتمال جایگزینی نفت شیل در بازار به جای نفت ایران اظهار داشت: نفت شیل آمریکا تحت هیچ شرایطی نمی تواند جای نفت ایران را در بازار بگیرد چرا که اولا هم بازدهی کمتری دارد و هم اینکه بسیار گران تر از نفت ایران است بنابر این بازار نفت شیل را نمی پسندد.
وی با اشاره به هزینه های استخراج نفت شیل و تاثیر آن در قیمت تمام شده، گفت: هر چند که نفت شیل از ماسه های رسی به دست می آید و درصد خلوص بالاتری دارد اما هزینه های استخراج آن 3 برابر هزینه استخراج نفت های معمولی است.
این کارشناس نفتی افزود:‌ کاهش هزینه های تولید مهم ترین موضوع در بازار نفت است. در حال حاضر ایران ارزان ترین هزینه تولید نفت را با 8 دلار برای هر بشکه در دنیا دارد. هزینه تولید عربستان 10 دلار و هزینه تولید نفت کشورهای حوزه خلیج فارس 12 دلار است حال اینکه هزینه تولید نفت در کشورهای اروپایی از جمله نروژ و اسکاتلند حدود 30 تا 35 دلار است و هزینه تولید نفت شیل هم که به 3 برابر این اعداد و ارقام می رسد.
پدیدار تاکید کرد:‌ نفت شیل در آمریکای شمالی به طور عمده قابل استخراج است اما در حال حاضر 40 درصد دکل های شیل غیر فعالند چرا که هزینه های استخراج آن صرفه اقتصادی ندارد و کشورها از این نفت گران استقبال نمی کنند.
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی درباره شرایط فروش نفت ایران پس از لغو معافیت تحریم های نفتی گفت:‌ در حال حاضر هند، کره جنوبی، ترکیه، چین و ژاپن اعتراض خود را نسبت به لغو معافیت تحریم های نفتی اعلام کرده اند و قرار بر این شده است که هر یک از این کشورها به نحوی خرید نفت از ایران را ادامه دهند. البته شرایط پرداخت کمی متقاوت خواهد بود اما همکاری های نفتی با این کشورها قطع نمی شود. امروز فروش و صادرات نفت ایران چیزی حدود یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز است که احتمالا با سخت تر شدن شرایط تحریم این میزان تا حدود 200 هزار بشکه کاهش پیدا می کند.

** کاهش استقبال خریداران از نفت آمریکا
هر چند که اداره اطلاعات انرژی آمریکا، پیش‌بینی کرده است که صادرات نفت خام این کشور تا سال آینده به چیزی حدود حدود ٥ میلیون بشکه در روز می‌رسد و قصد دارد در سال ٢٠٢٤، صادرات نفت خود را تا 5.8 میلیون بشکه در روز برساند اما شاهد آن هستیم که نفت شیل در بازار طرفدار زیادی ندارد و تنها در شرایط اجبار و کاهش عرضه نفت از سوی تولیدکنندگان سنتی نفت، کشورها خریدار نفت آمریکا می شوند.
کمتر از یک ماه گذشته دو شرکت پالایشگاهی کره جنوبی که از بزرگترین خریداران نفت خام آمریکا هستند، محموله‌ های نفت ایالات متحده را به دلیل غلظت بالای آلودگی پس فرستادند و آلودگی نفت شیل فروخته شده به مشتریان آسیایی باعث شد تا آن ها محموله های نفتی را که از آمریکا خریداری کرده اند پس دهند.
از سوی دیگر هر چند هند خرید نفت سبک آمریکا را افزایش داده اما پالایشگاه‌ های کشور هند هم به شکلی طراحی شده که نفت سنگین ایران را فراوری کنند و مقامات هندی هم اعلام کردند که شیل نمی تواند جایگزین نفت ایران باشد. از سوی دیگر هم جنگ تعرفه ای بین آمریکا و چین باعث شده است که میزان صادرات نفت آمریکا به این کشور کاهش پیدا کند البته چین هم به زودی به جمع کشورهای تولید کننده نفت شیل می پیوندد و چاه نفت پتروچاینا در یک میدان نفتی شیل در غرب چین می ‌تواند یک پتانسیل اقتصادی قوی شیل برای اولین بار در بزرگترین وارد کننده نفت خام جهان باشد .
پژوهش**9345**9279

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اقتصاد نفت آمريكا نفت ايران نفت شيل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۶۶۹۸۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جهش ۴۳درصدی تولید طلای سیاه ایران در دولت سیزدهم

تولید نفت ایران در حالی در اسفند پارسال به روزانه ۳ میلیون و ۵۰۸ هزار بشکه رسید که این رقم در ابتدای دولت سیزدهم روزانه ۲ میلیون و ۴۴۱ هزار بشکه بوده است و این حکایت از افزایش ۴۳درصدی دارد.

به گزارش شانا، ایران یکی از بزرگ‌ترین دارندگان منابع هیدروکربوری در جهان به‌ شمار می‌رود، تا آنجا که از نظر داشتن مجموع ذخایر نفت خام و گاز طبیعی در میان کشورهای جهان، رتبه نخست به ایران می‌رسد. بااین‌حال، در دهه‌های گذشته هر زمان که فشار تحریم‌ها علیه صنعت نفت ایران بیشتر شده، تولید نفت و به دنبال آن درآمدهای نفتی ایران نیز با چالش همراه بوده است.

اما در دولت سیزدهم و با وجود تنگ‌ترشدن حلقه تحریم‌های نفتی علیه ایران، تولید نفت نه‌تنها محدود نشده، بلکه با افزایشی بیش از یک میلیون بشکه در روز همراه بوده است. تولید نفت ایران که در دولت گذشته و پس از خروج آمریکا از برجام به‌شدت افت کرده و به ۲ میلیون و ۴۴۱ هزار بشکه در روز رسیده بود، با فعال‌شدن دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم در زمینه بازاریابی‌های تازه و تکیه بر توان ایرانی برای توسعه میدان‌های مشترک و مستقل نفتی در اسفند ۱۴۰۲ به ۳ میلیون و ۵۰۸ هزار بشکه در روز رسید.

درواقع، دولت سیزدهم توانست در ۳۰ ماه بیش از یک میلیون و ۵۰ هزار بشکه معادل ۴۳.۷درصد به تولید نفت ایران بیفزاید و با توجه به اینکه ظرفیت پالایش پالایشگاه‌های کشور و مصرف داخلی نفت خام تا حدودی ثابت بوده، این افزایش تولید صرف صادرات و افزایش درآمدهای نفتی ایران شده است.

احیای ظرفیت تولید نفت خام با تکمیل طرح‌های ناتمام

اگرچه بخشی از این افزایش تولید مربوط به احیای ظرفیت ازدست‌رفته به‌واسطه تحریم‌ها در دولت گذشته بوده، اما توسعه و بهره‌برداری از طرح‌های نفتی نیز نقشی مهم در این زمینه ایفا کرده که توسعه، نگهداشت و افزایش ظرفیت تولید از میدان‌های نفتی کشور با اولویت میدان‌های مشترک در اولویت است.

در این زمینه، از ابتدای استقرار دولت سیزدهم تاکنون ۱۳۲ طرح کلان ناتمام در صنعت نفت به ارزش ۲۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار تکمیل شده؛ البته این تمام ماجرا نیست و برای تداوم روند افزایش تولید نفت در کشور و توسعه توان چانه‌زنی ایران در بازارهای جهانی نفت عملیات اجرایی ۵۰ طرح کلان تازه به ارزش ۴۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار هم آغاز شده است.

از مهم‌ترین این طرح‌ها می‌توان به تکمیل و راه‌اندازی فاز اول طرح توسعه میدان‌های نفتی سپهر و جفیر با تولید روزانه ۴۸ هزار بشکه نفت‌خام با تکیه بر توان بخش خصوصی ایرانی و استفاده حداکثری از ظرفیت پیمانکاران داخلی اشاره کرد.

با توسعه کامل این میدان با سرمایه‌گذاری ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار که از میدان‌های مستقل نفتی کشور است، تولید روزانه نفت در این میدان به ۱۱۰ هزار بشکه خواهد رسید.

همچنین در این زمینه، تکمیل و بهره‌برداری از هشت طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت (میدان‌های اسفند و سیوند، دانان، نرگسی، سعادت‌آباد، نفت شهر، کبود، لالی آسماری و منصوری آسماری) با مجموع افزایش تولید روزانه ۴۸ هزار بشکه نفت‌خام با سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیون دلار در دولت سیزدهم انجام شد.

بهره‌برداری از طرح افزایش تولید نفت‌خام از میدان‌های چشمه خوش، دالپری و پایدار شرق با مشارکت شرکت‌های روس و ایرانی نیز از دیگر اقدام‌های دولت سیزدهم برای افزایش ظرفیت تولید نفت بوده است.

تضمین تولید پایدار نفت با امضای قراردادهای جدید نفتی

با هدف افزایش ظرفیت تولید نفت در ایران، قراردادهای تازه هم امضا شد که در سال‌های آینده تولید پایدار نفت خام ایران را تضمین خواهد کرد.

مهم‌ترین این قراردادها، قرارداد توسعه یکپارچه میدان نفتی مشترک آزادگان با شرکت دشت آزادگان اروند بود که پارسال امضا شد. با اجرای این قرارداد، افزایش ظرفیت تولید نفت‌خام این میدان مشترک به ۵۵۰ هزار بشکه در روز می‌رسد.

به‌منظور رسیدن به این هدف، سرمایه‌گذاری ۱۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلاری پیش‌بینی شده است و برای اجرای آن از همه ظرفیت‌های ملی و توان شرکت‌های صاحب صلاحیت داخلی استفاده خواهد شد. این میدان مهم‌ترین مخزن جوان (گرین‌فیلد) و کمترتوسعه‌یافته کشور است که ظرفیت بالایی برای افزایش تولید نفت کشور دارد.

افزون بر امضای قرارداد توسعه یکپارچه میدان آزادگان و تا زمان آغاز اجرای این طرح، گام نخست توسعه میدان نفتی مشترک آزادگان جنوبی با قدرتی بیشتر در دولت سیزدهم پیگیری شده است.

تا آنجا که پیشرفت فیزیکی بیش از ۸۵درصدی در گام نخست توسعه میدان نفتی مشترک آزادگان جنوبی، افزایش ۷۰درصدی ناوگان حفاری فعال در این میدان و تکمیل و بهره‌برداری از ۶۰ حلقه چاه با افزایش تولید روزانه ۶۰ هزار بشکه در دولت سیزدهم، از جمله این دستاوردهاست که به افزایش تولید نفت از این میدان انجامید.

اقدام عملی وزارت نفت برای افزایش ظرفیت تولید

امضای قرارداد توسعه میدان مشترک سهراب با هدف دستیابی به تولید ۳۰ هزار بشکه در روز نفت خام با شرکت دانا انرژی، با برآورد سرمایه‌گذاری ۸۴۰ میلیون دلار و نیز در این دولت انجام شد، همچنین بهره‌برداری از این میدان با تولید روزانه ۲ هزار بشکه، در بهمن ۱۴۰۲ آغاز شد.

براساس پیش‌بینی‌ها، در مرحله نخست توسعه انتظار می‌رود تولید این میدان به روزانه ۳۰ هزار بشکه برسد و در طول ۲۰ سال قرارداد این میدان، انتظار تولید تجمعی ۱۶۰ میلیون بشکه نفت می‌رود. این قرارداد با هدف تولید تجمعی ۱۶۰ میلیون بشکه نفت‌خام از میدان مشترک نفتی سهراب امضا شد.

امضای قرارداد گام دوم توسعه میدان نفتی آذر با سرمایه‌گذاری بیش از یک میلیارد دلار به‌مدت ۲۰ سال با حجم تولید برآورده تجمعی اضافی حدود ۱۷۷ میلیون بشکه نفت‌خام نیز از دیگر قراردادهای وزارت نفت در دولت سیزدهم با هدف افزایش تولید است.

این طرح به‌منظور برداشت حداکثری از میدان مشترک آذر، تسریع در تکمیل فازهای توسعه میدان، هدایت نقدینگی کشور به طرح‌های منتخب نفت و گاز و با حداکثر سوددهی، استفاده حداکثری از ظرفیت شرکت‌های ایرانی اکتشاف و تولید (E&P)، ایجاد اشتغال و توسعه زیرساخت‌های اجتماعی و اقتصادی استان ایلام در دستور کار شرکت ملی نفت ایران قرار گرفت.

گام دوم توسعه میدان نفتی مسجدسلیمان با سرمایه‌گذاری ۲۶۰ میلیون دلار، از دیگر قراردادهای صنعت نفت است که در دولت سیزدهم امضا شد و به‌مدت ۱۴ سال با هدف تولید تجمعی اضافی حدود ۲۱ میلیون بشکه نفت‌خام اجرایی خواهد شد.

امضای قرارداد توسعه میادین نفتی سومار، سامان و دلاوران با دو شرکت‌ ایرانی با سرمایه‌گذاری ۲۴۵ میلیون دلار به‌مدت ۲۰ سال با میزان تولید تجمعی حدود ۴۰.۴ میلیون بشکه نفت‌ خام نیز در این دولت انجام شده است.

همکاری برای تولید صیانتی از میدان‌های مشترک

در دولت سیزدهم، توسعه میدان‌های نفتی از مرزهای کشور فراتر رفته و ایران با هدف تولید حداکثری و البته صیانتی نفت به دنبال همکاری‌های مشترک با کشورهای همسایه است. در این زمینه، امضا و اجرای تفاهم‌نامه همکاری مشترک در میادین هنگام بین ایران و عمان در دولت سیزدهم انجام شد.

این میدان، تنها میدان مشترک ایران و عمان است و در تنگه هرمز در بخش شرقی خلیج فارس و ۴۵ کیلومتری جزیره قشم واقع شده است. بخش ایرانی این میدان «هنگام» و بخش عمانی «بوخای غربی» نامیده می‌شود. مخزن اصلی این میدان سازند سروک و از سنگ‌های کربناته تشکیل شده است. سیال این مخزن نفت سبک است. براساس این اعداد و ارقام مربوط به نفت درجا و ذخیره قابل برداشت، این میدان یک میدان کوچک به‌ شمار می‌آید. همچنین از نظر ویژگی‌های سنگ، مخزن تولیدی این میدان به‌عنوان یک مخزن متراکم (با تخلخل کم) و دارای نفوذپذیری کم تا متوسط شناخته می‌شود.

طبق گزارش‌های رسمی، هرکدام از دو کشور ایران و عمان در بخش‌های مربوط به خود اقدام‌هایی برای توسعه میدان انجام داده‌اند که به تولید منجر شده‌اند؛ اما در هر دو حالت، تولید از آن بخش‌ها به‌دلیل موارد فنی بعد از مدتی با کاهش مواجه شده است.

بنابراین مطرح‌شدن موضوع توسعه یکپارچه این میدان و تفاهم‌نامه امضاشده فرصت مناسبی برای استفاده از مزایای این الگو از توسعه است تا ایران از آن برای توسعه دیگر میدان‌های مشترک توسعه‌نیافته استفاده کند.

تقویت حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در افزایش تولید نفت

توسعه میدان‌های نفتی و بهره‌برداری از آن‌ها تنها مسیری نبود که وزارت نفت در دولت سیزدهم با هدف افزایش تولید طی کرد. در کنار این اقدام، احیای چاه‌های نفتی که در گذشته به دلیل نبود فناوری، سرمایه‌گذاری مورد نیاز و یا کاهش تکلیفی تولید نفت در زمان تحریم بسته شده بودند یا بازدهی آن‌ها کاهش یافته بود در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت.

درواقع طرح پیشران احیای چاه‌های بسته و کم‌بازده با هدف توسعه فناوری‌های بهبود تولید نفت خام از طریق ایجاد محیط کسب‌وکار فناورانه، استفاده از ظرفیت شرکت‌های فناور و با هدف اشتغال‌زایی و کارآفرینی، ذیل پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت طراحی و ایجاد شد.

در این زمینه، درمجموع ۱۲ قرارداد احیای چاه‌های بسته و کم‌بازده با شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان و تخصیص ۳۰ حلقه چاه امضا و تنفیذ شد و پیش‌بینی می‌شود نخستین برداشت از این چاه‌ها در نیمه نخست امسال انجام شود.

با این اقدام‌ها، وزارت نفت توانست در دولت سیزدهم ظرفیت تولید نفت را به پیش از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها برساند و این در حالی است که همچنان دور تازه‌ای از تحریم‌ها به صنعت نفت کشور تحمیل می‌شود.

در کنار افزایش تولید نفت، صادرات نیز جانی تازه‌ گرفت و ایران توانست نفت تولیدی خود را به هر کشوری که می‌خواهد صادر کند. صنعت نفت در این دولت نه‌تنها متوقف نشد، بلکه با تکیه بر توان داخلی، اجازه نداد تحریم مانعی بر سر معیشت مردم باشد.

حوری قاسمی