ادبیات کودک در افغانستان چه وضعی دارد؟

یک نویسنده افغان ادبیات کودک با بیان این‌که ادبیات کودک در این کشور اولویت آخر است، می‌گوید: تعداد نویسندگان کودک در افغانستان از تعداد انگشتان دست تجاوز نمی‌کند.

محمدرضا خاوری – نویسنده افغانستانی ادبیات کودک و نوجوان و مدیرمسئول انتشارات کودکانه در کابل - در گفت‌وگو با ایسنا، درباره وضعیت ادبیات کودک در این کشور اظهار کرد: در افغانستان به خاطر سال‌ها جنگ و مشکلات ناامنی بخش‌های مختلف علمی و فرهنگی به حالت نیمه‌فعال و یا غیرفعال درآمد و از سال ۲۰۰۱ به بعد که حکومت مستقلی سرکار آمد کم‌کم  شروع به پر کردن خالی‌گاه‌ها کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگر ادبیات کودک را بخشی از این خالی‌گاه‌ها در نظر بگیریم، ادبیات کودک جزء اولویت‌های آخر است.

او افزود: می‌توان گفت به دلیل سواد پایین مردم خیلی به ادبیات کودک اهمیت نمی‌دهند و فکر می‌کنند کودک خیلی مهم نیست، بزرگ می‌شود و راهش را پیدا می‌کند؛ در حالی که برعکس است و تربیت و آموزش از کودکی شروع می‌شود.

این نویسنده افغان با اشاره به فعالیت‌های نشر کودکانه در کابل گفت: ما پنج سال است که در کابل فعالیت می‌کنیم اما در شهرهای دیگر به ادبیات کودک توجهی نمی‌شود. تعداد نویسنده‌های کودک در افغانستان انگشت‌شمار است و  اگر بخواهیم  عدد و رقم بدهیم از تعداد انگشتان دست تجاوز نمی‌کند.

او درباره تأثیر ادبیات کودک ایران بر ادبیات کودک افغانستان، بیان کرد: ایرانی‌ها سال‌های سال‌ است که در بخش ادبیات کودک کار می‌کنند  و با توجه به همزبانی‌ای که بین این دو کشور وجود دارد، این موضوع به مخاطبان افغانستانی کمک کرده است. ما در افغانستان از کتاب‌های ایرانی در حد و اندازه زیادی استفاده می‌کنیم و این موضوع باعث می‌شود کسانی که در افغانستان کار می‌کنند نیم‌نگاهی به نویسنده‌های ایرانی داشته باشند و از آن‌ها الهام بگیرند و مسیر را با اشتباه کمتری طی کنند.

خاوری درباره این‌که چه موضوعاتی در ادبیات کودک  افغانستان بیشتر مورد توجه نویسندگان است، توضیح داد: ادبیات کودک در افغانستان پدیده نوپایی است و هم ادبیات بومی  و هم ادبیات فانتزی مد نظر نویسندگان است؛  نویسندگان داستان‌های بومی و  قصه‌هایی را که سینه به سینه نقل شده و هنوز مکتوب نشده بودند، بازنویسی می‌کنند. موضوعات فانتزی هم موضوع جدیدی در ادبیات است و نویسنده‌ها با آن آشنا نیستند. تک‌ و توک نویسنده‌ای است که خوش‌ذوق باشد و این سبک را مطالعه کرده و چه بسا در این زمینه کار کند. این‌طور نیست که بگوییم در کشورمان از  ادبیات بومی گذر کرده و به ادبیات فانتزی رسیده‌ایم. ادبیات کودک در این کشور جای کار بسیاری دارد.

او همچنین درباره بازنویسی متون کهن برای کودکان اظهار کرد:  در افغانستان از کتاب‌هایی که در این زمینه در ایران تولید می‌شود، استفاده می‌کنیم. هنوز بحث بازنویسی از ادبیات کهن وارد ادبیات کودک افغانستان نشده است و نویسندگان زمان بسیاری نیاز دارند تا وارد این حیطه شوند و توانایی داشته باشند تا این متون را به زبان امروز دربیاورند.

مدیر انتشارات کودکانه در افغانستان درباره این‌که آیا در این کشور نویسنده‌ها نسبت به ادبیات کودک شناخت دارند یا نه با نوشتن چند جمله کودکانه فکر می‌کنند نویسنده هستند، گفت: وقتی ایران با این قدمت در ادبیات کودک هنوز این مشکل را دارد، مصداقش در افغانستان بسیار است زیرا ادبیات کودک پدیده نوی است. نویسنده‌های افغان اولین گام‌ها را برداشته‌اند و فاصله زیادی با نویسنده‌های حرفه‌ای که همه جنبه‌های کودک را در متن در نظر می‌گیرند، دارند. من فکر می‌کنم برای داشتن نویسنده حرفه‌ای بسیار زود است و نویسنده‌های افغانستانی اولین تجربه‌های‌شان را پشت سر می‌گذارند.

او همچنین درخصوص استقبال کودکان از کتاب کودک چه در حوزه ترجمه و چه تألیف در این کشور اظهار کرد: کودکان در این‌ کشور پیش‌زمینه‌های خوبی در ادبیات نداشتند و شاید با کودکان ایرانی قابل مقایسه نباشند. کودکان افغانستان اولین تجربه‌های داشتن کتاب را تجربه می‌کنند. در واقع استقبال کودکان از کتاب به انتخاب پدر و مادرهای‌شان برگردد و آن‌ها باید کودکان را با کتاب آشنا کنند. کودکان افغانستان امکاناتی در اختیار ندارند که با کتاب آشنا شوند.

خاوری سپس افزود: کم‌کم اهمیت کتاب کودک در نسل جوان احساس می شود اما پروسه بسیار طولانی‌ای را می‌طلبد تا خود کودکان با ادبیات آشنا شوند و هوش کتاب‌خوانی در آن‌ها ایجاد شود. این موضوع نیاز به زمان دارد. البته مدارس خصوصی گام‌هایی برای آشنا کردن بچه‌ها با کتاب برداشته‌اند و به خاطر فضای رقابتی که بین این مدارس وجود دارد به دنبال تجهیز کتابخانه‌های‌شان هستند.

او همچنین درباره فعالیت‌های کتاب‌خوانی برای کودکان در این کشور اظهار کرد: مراکزی مانند «کلبه کتاب» در افغانستان فعالیت‌های کتاب‌خوانی را آغاز کرده‌اند اما فعالیت‌شان فراگیر  نیست. آن‌ها فضایی را تهیه کرده و آن را به شکل جذابی برای کودکان درآورده‌اند و کتاب‌هایی را در آن‌جا قرار داده و از طریق رسانه‌های اجتماعی مردم را از وجود چنین جاهایی آگاه می‌کنند. البته برخی از سازمان‌های خارجی مانند یونیسف و سازمان حمایت از کودکان برنامه‌هایی برای ترویج کتاب‌خوانی دارند.  

 انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: ادبيات كودك و نوجوان افغانستان محمدرضا خاوری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۶۸۳۲۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محمدعلی علومی درگذشت + سوابق

به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، محمدعلی علومی رمان‌نویس، پژوهشگر، اسطوره‌شناس و طنزنویس روز گذشته یکشنبه ۱۶ اردیبهشت در بم شهر زادگاهش دار فانی را وداع گفت.

بیشتر بخوانید: مرتضی شفیعی درگذشت + سوابق

از آثار او می‌توان به رمان‌های معروف سوگ مغان، آذرستان، ظلمات و... اشاره کرد.

علومی متولد ۱۳۴۰ بود و فارغ‌التحصیل رشته علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران بود.رمان «آذرستان» او در سال ۷۷ کتاب برگزیدهٔ سال از سوی وزارت ارشاد وقت و رمان طنز «شاهنشاه در کوچه دلگشا» برندهٔ سی سال رمان طنز ایران شد.

از محمدعلی علومی آثار پژوهشی متعددی در حوزه‌های مختلف ادبیات باقی مانده است.

این نویسنده مطرح، چندین سال بخش آموزش داستان‌نویسی در مجله جوانان را برعهده داشت. در همان سال‌ها شاگرد سید ابوالقاسم انجوی شیرازی (مشهور به پدر فرهنگ مردم) بود و آخرین مصاحبه مطبوعاتی با او مندرج در ادبستان را انجام داد.

علومی با لهجه شیرین بمی صحبت می‌کرد و مدت‌ها در تهران با دوست و همشهری هنرمندش ایرج بسطامی (خواننده‌ اهل بم) هم‌خانه بود.

داستان کوتاه «بمانی» اثر اوست که در آخرین شماره ماهنامه «فرجاد» در اواخر دهه ۶۰ یا اوایل ۷۰ چاپ شد. رمان «آذرستان» وی در سال ۷۷ کتاب برگزیده سال از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت و رمان طنز «شاهنشاه در کوچه دلگشا» برنده ۳۰ سال رمان طنز ایران شد.

استاد علومی در زمینه‌ پژوهش‌های مربوط به طنز بنا به توصیه استاد عمران صلاحی آثار بی‌شماری را از جمله طنز در آمریکا (جلد اول)، طنز در مثنوی مولانا جلال‌الدین، انواع طنز در گلستان سعدی، طنز و شیوه‌های داستانی در بوستان، طنز در دوره‌ پهلوی با نقد و بررسی آثار طنزنویسان آن زمان، طنز ایران از مشروطه به بعد (جلد اول) و بررسی انواع طنز در خارستان اثر حکیم قاسمی کرمانی را منتشر کرده است.

رمان‌های طنز علومی شامل «شاهنشاه در کوچه دلگشا، من نوکر صدامم، وقایع‌نگاری بن لادن و جناب آقای دیو بوده است.

علومی همچنین در زمینه‌ ادبیات کودک و نوجوان کتاب گذر از کوه کبود را منتشر کرده است و در تحلیل قصه‌های ایرانی نیز می‌توان به کتاب اساطیر افسون وش او اشاره کرد.

این نویسنده بمی همچنین رمان‌های «سوگ مغان»، «آذرستان»، «ظلمات»، «اندوهگرد»، «پریباد»، «داستان‌های غریب مردمان عادی»، «هزار و یک شب‌ نو»، «خانه کوچک» و «عطای پهلوان» را در پرونده کاری خود دارد.

قصه اساطیر از جمله آخرین آثار این نویسنده مطرح ایران بود، همچنین کتابی دیگر در حال انتشار داشت که هنوز اطلاعاتی درباره نام و محتوای آن منتشر نشده است.

در وصف کارکردها و ویژگی های آثار استاد علومی آمده که با نگاهی تازه به مسائل مختلف، همواره توانسته توجه عمومی را به خود جلب کند و با انتقاد و پیشنهاد سازنده، به ساختار و شکل دهی بهتر جامعه ایران کمک کند.

این نویسنده بمی در سال های پایانی عمر خود به زادگاهش در بم بازگشته بود؛ بازگشت به زادگاه و جایی که هویت و شخصیتش ریشه‌دار است، به این نویسنده فرصتی داد تا با تمامی تلاش و انگیزه، به خلق آثاری جدید بپردازد و ارثیه ارزشمند خود را به سرانجام برساند.

شهر بم در ۱۹۵ کیلومتری شرق مرکز استان کرمان قرار دارد.

انتهای پیام/

کد خبر: 1229590 برچسب‌ها اخبار روز