«چوب و دَلِّه» ابزار اعلام زمان سحر/ میزبانی هفت خانه از گروه‌های «قاشق زن»
تاریخ انتشار: ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۷۰۸۹۵۳
مردم ابرکوه همسایه‌ها و اهالی محل را با صدای چوب و دَلِّه هنگام سحر از خواب بیدار می‌کردند تا هیچ شخصی فرصت عبادت و خوردن سحری را از دست ندهد.به گزارش بلاغ،
به گزارش خبرگزاری فارس از ابرکوه، ابرکوه را از هر منظر که نگاه کنیم به قدمت، تمدن، کهن و باستانی بودن آن پی خواهیم برد که این مهم در آداب‌ورسوم مردمان قدیم این شهر به‌خوبی نمایان است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ازجمله این رسوم کهن مربوط به ماه مبارک رمضان است که از دیرباز در میان مردم متدین و مذهبی شهرستان ابرکوه، جایگاهی بس والا و مقدس داشته است. در این گزارش دو تن از محققان ابرکوهی در گفتگو با خبرنگار فارس به گوشه‌ای از سنت‌های مربوط به این ماه مبارک اشاره می‌کنند.
باز کردن چشم پس از دیدن ماه، بر روی اشیاء مقدس
محمدحسین اسحاقی اظهار کرد: در واپسین روزهای ماه شعبان مردم برای رؤیت هلال ماه رمضان به پشت‌بام‌ها می‌رفتند و به محض رؤیت ماه، چشمان خود را می‌بستند و تلاش می‌کردند که چشمان خود را بر روی عزیزان خود و یا اشیا و اجسام مقدس همچون قرآن و یا آب که مایه‌روشنی و حیات است، باز کنند.
اسحاقی خاطرنشان کرد: برپایی نماز جماعت در مساجد یکی از مهم‌ترین اصول روزه‌داری در ابرکوه بوده و هست که در گذشته تمامی مراسمات ازجمله احیاء شب‌های قدر و برپایی نمازهای جماعت سه‌گانه در مسجد جامع ابرکوه برگزار می‌شد.
افطاری دادن با شیر
وی افطاری دادن به فقرا و ایتام را یکی دیگر از پسندیده‌ترین سنت‌های مردم ابرکوه برشمرد و گفت: در این ماه افراد هنگام افطار با شیر از روزه‌داران پذیرایی می‌کردند.
این محقق ابرکوهی ادامه داد: درگذشته ابزاری همچون ساعت و ... همچون امروز برای بیدار شدن مردم هنگام سحر وجود نداشت؛ اما آن دسته از مردم محل که از خواب بیدار می‌شدند سایر همسایه‌ها و اهالی محل را نیز با روش‌های خاصی برای خوردن سحری و عبادت بیدار می‌کردند.
اسحاقی ادامه داد: در همین راستا تعدادی از افراد هنگام سحر در کوچه‌ها و معابر به راه می‌افتادند و با یک چوب به سطلی که در اصطلاح عامیانه به آن «دلّه» گفته می‌شد، می‌کوبیدند تا از صدای آن، سایر مردم نیز از نزدیک شدن به وقت اذان صبح آگاه شوند.
نوای دل‌نشین مناجات، زنگ هشدار سحر
وی یادآور شد: عده‌ای از افراد نیز که دارای صوت و لحن دل‌نشینی بودند بر روی پشت‌بام‌ها رفته و شروع به خواندن مناجاتی می‌کردند که غالباً به زبان فارسی قرائت می‌شد که نمونه آن عبارت است از:
یا رب به محمد که علی را برسان
آن یکه‌سوار حیدری را برسان
آن دَم که اَجل دامن عمرم گیرد
پیش از ملک‌الموت، علی را برسان
برپایی مراسم شادی در شب مرگ قاتل حضرت علی (ع)
در ادامه حامد اکرمی به آیین‌های کهن مرتبط با شب 27 ماه رمضان اشاره کرد و گفت: مردم ابرکوه به استناد برخی روایات و نقل‌قول‌های گذشتگان، شب 27 ماه رمضان را شب کشته شدن «ابن ملجم مرادی»، قاتل حضرت علی (ع) می‌دانند و بر همین اساس این شب را به شادی می‌گذرانند.
اکرمی عنوان کرد: بسیاری از مراسم‌های مبارک و میمون مانند میهمانی‌های خانوادگی، حنا بستن، دیدار با دوستان و آشنایان، خواستگاری، بله برون، عقد و عروسی و ... در این شب برگزار می‌شد و اغلب زوج‌های جوان به یکدیگر هدایایی می‌دادند که به هدیه بیست و هفتمی معروف بود.
تضمین برکت یک سال با پخت بَلُکِ بیست و هفتمی
وی به پخت نوعی نان معروف به «بَلُکِ بیست و هفتمی» اشاره کرد و افزود: بَلُک به نانی گفته می‌شود که در ابعاد کوچک‌تر از نان معمولی پخته می‌شود و از گذشته در ابرکوه رسم بر این بوده است که مردم در شب 27 ماه رمضان، این نان را به نیت پنج تَن آل عبا و یا 14 معصوم به تعداد پنج یا 14 عدد می‌پختند و در کیسه‌های برنج، آرد و یا گندم نگه می‌داشتند با این اعتقاد که این اقلام تا سال آینده برکت خواهد داشت.
پژوهشگر ابرکوهی ابراز کرد: مراسم «دوست علی» یکی از معروف‌ترین سنت‌های کهن در فرهنگ مردم ابرکوه بوده است که تا به امروز نیز زنده نگه داشته شده و غالباً در محلات قدیمی و بافت تاریخی شهر هنوز می‌شود.
میزبانی هفت خانه از گروه‌های «قاشق زن»
اکرمی ادامه داد: تعدادی از جوانان و نوجوانان در قالب گروه‌های «قاشق زن» به هفت خانه مراجعه کرده و با گفتن چند عبارت به‌صورت شعر (دوست دوست دوست علیِ امام اول علیِ، میدی یا برم؟)، از صاحب‌خانه تقاضا می‌کردند تا آنان را دست‌خالی برنگرداند. صاحب‌خانه نیز هر نوع خوراکی که موجود داشت به آنان می‌داد تا بین خود تقسیم کنند.
وی خاطرنشان کرد: رسمی که هنوز در ابرکوه کهنه و فراموش نشده است، معرفی نوعروس توسط خانواده شوهر به مردم محل در مسجد بود. بدین ترتیب که مادر شوهر از خانواده عروس برای بردن دخترشان به مسجد کسب تکلیف می‌کرد و بعد از بردن او به مسجد، چادرنماز، سجاده و ... به او هدیه می‌داد و در به یُمن این اتفاق فرخنده در بین نمازگزاران شیرینی پخش می‌کرد.
دین اسلام، منشأ آداب‌ورسوم ابرکوهی‌ها
این محقق در خاتمه تأکید کرد: اغلب سنت‌های دیرینه مردم ابرکوه ریشه در دین و فضائل اخلاقی و پسندیده‌ای دارد که اسلام در آیات، روایات و حتی قرآن به آن اشاره دارد که در این سنت‌ها می‌توان اهمیت ازدواج، افطاری دادن و به یاد فقرا بودن، جایگاه ولایت حضرت علی (ع)، فراخواندن مسلمانان به عبادت و ... را به‌خوبی درک کرد.
منبع: بلاغ مازندران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.bloghnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بلاغ مازندران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۷۰۸۹۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دسترسی کودکان فرانسه به گوشی و شبکه اجتماعی محدود شود
یک گروه کارشناسی توصیه کرد فرانسه باید استفاده از گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی را برای کودکان و نوجوانان محدود کند.
به گزارش ایسنا، این گروه در بحبوحه نگرانی‌های فزاینده جهانی نسبت به تاثیر منفی گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی بر ذهن کودکان و نوجوانان، توسط امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه تشکیل شده است.
این کارشناسان در گزارشی اعلام کردند کودکان زیر ۱۱ سال، باید از داشتن تلفن همراه منع شوند و استفاده از تلفن‌های هوشمند با قابلیت دسترسی به اینترنت، باید برای افراد زیر ۱۳ سال ممنوع شود. همچنین اپلیکیشن‌های شبکه اجتماعی باید برای کاربران زیر ۱۵ سال ممنوع شود و افراد زیر ۱۵ سال، فقط باید به پلتفرم‌هایی که اخلاقی تلقی می‌شوند، دسترسی داشته باشند. آنها گفتند قانونگذاران وظیفه دارند تصمیم بگیرند که چه پلتفرم‌هایی را می‌توان اخلاقی در نظر گرفت.
مکرون که به دنبال افزایش حمایت‌ها از خود در نظرسنجی‌های عمومی است، در ژانویه وعده داد پیش نویس قوانین سختگیرانه‌تری را برای محدود کردن زمان استفاده کودکان از گوشی و استفاده ازشبکه‌های اجتماعی معرفی کند. تلاش‌های او نشان‌دهنده نگرانی‌های روزافزون بین‌المللی در میان والدین، روان‌شناسان و سیاست‌گذاران است که فناوری‌های جدید ممکن است بیش از آنکه مفید باشد، به سلامت روان خردسالان، آسیب برسانند.
در این باره جراح کل آمریکا در سال میلادی گذشته، اعلام کرد شبکه اجتماعی می‌تواند به سلامت روان افراد کم سن و سال، آسیب عمیقی وارد کند و از شرکت‌های فناوری خواست از کودکان که مغز آنها در مراحل رشد حساسی است، حفاظت کنند.
این گروه کارشناسی که در آن، سروان موتون، متخصص مغز و اعصاب و آمینه بنیامینا، استاد روانپزشکی حضور دارند و همچنین شامل کارشناسان آموزش، حقوق و فناوری است، روز سه‌شنبه یافته‌های خود را به مکرون ارائه کرد.
در حال حاضر هیچ زمان مشخصی برای قانون جدید وجود ندارد و مشخص نیست که تا چه حد به توصیه‌های کارشناسان، عمل خواهد شد. این گروه اعلام کرد هر گونه حرکتی، باید بر تشدید قوانین برای شرکت‌های فناوری تمرکز کند. موتون در یک نشست خبری گفت: اینها کسانی هستند که در درجه اول مسئول هستند.
بر اساس گزارش رویترز، این گزارش همچنین نشان داد سپری کردن زمان طولانی در مقابل صفه گوشی، بر خواب کودکان تاثیر منفی می‌گذارد و یکی از عوامل چاقی مفرط آنها است. همچنین، شبکه اجتماعی می‌تواند خطر اضطراب و افسردگی را افزایش دهد.
انتهای پیام
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان