چرا شعرها حباب شده‌اند؟
تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۷۱۶۲۷۱
اسماعیل آذر می‌گوید: شعری که بدون مطالعه عمیق و علم به آثار کهن ادبی در دوران معاصر حاصل شود، معمولا هیچ پشتوانه علمی، اسطوره‌ای، فرهنگی و اجتماعی ندارد، و هرچند ممکن است شعری زیبا باشد و شاعری جوان شعری زیبا بگوید اما مثل حباب از بین می‌رود.
این پژوهشگر و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با ایسنا، درباره میزان اثرپذیری ادبیات معاصر از آثار ادبی کهن اظهار کرد: اگر بخواهم منصفانه صحبت بکنم باید بگویم تقریبا هیچ اثری از ادبیات کهن در آثار ادبی امروز دیده نمی‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او با بیان اینکه امروز اگر کسی بخواهد شعر بگوید، باید آن‌چه را دیروز گفته شده بخواند، گفت: این باعث می‌شود تا بفهمد و بداند که کجا ایستاده و کجا باید بایستد. شاعر امروز ما باید قرن‌ها را پشت سر بگذارد و به قرن چهار و پنج برسد که در آن، شعر به حوزه علم نزدیک می‌شود. حتی در قرن ششم هم مطالعه کند که تقریبا میانه ادبیات فارسی است؛ در آن دوره شاعران کم کم به مفاهیم متعالی پی می‌برند و شعرشان از نظر مفهومی با قرن چهار و پنج متفاوت است. شاعران امروز باید آنها را بخوانند، چون فهمیدن شعر سنایی در گرو دانستن قرآن و در گرو این است که قرآن را بخوانند و بدانند. اما قرآن خوانده می‌شود ولی طوری که مفاهیم بلند آن درک شود نیست.
آذر با اشاره به این بیت از سنایی که می‌گوید «مکن در جسم و جان منزل، که این دون است و آن والا/ قدم زین هر دو بیرون نه، نه آن‌جا باش و نه اینجا»، بیان کرد: مثلا اگر به این شعر سنایی نگاه کنید حدود ۱۰۰ آیه و حدیث را در خود دارد که یافتن این‌ها کار ساده‌ای نیست و به دوش کشیدن این بار معنایی دشوار است. هرچند ما نمی‌توانیم در مورد همه شاعران معاصر چیزی بگوییم اما آن‌قدر تعداد شاعرانی که در آثار کهن مطالعه عمیق دارند و با علم شعر می‌گویند در مقایسه با همه شاعران کم است، که می‌توانیم اطلاق بسیار کم در حد هیچ کنیم.
او افزود: ما در دوره دبستان «گلستان» سعدی می‌خواندیم در حالی که امروزه در دوره لیسانس «گلستان» می‌خوانند و البته همه نمی‌توانند آن را تدریس کنند و کم هستند کسانی که متن را بتوانند درست بخوانند و درس بدهند.
این پژوهشگر ادبیات و تهیه‌کننده برنامه «مشاعره» از تاثیر ادبیات غرب بر ادبیات فارسی پس از انقلاب مشروطه هم روایت کرد و گفت: هرچند نمی‌خواهیم دائما بگوییم کهن، کهن و کهن اما باید آن را بشناسیم و بدانیم چه گفته‌اند تا آن را تکرار نکنیم. از مشروطه به بعد و با آمدن ادبیات غرب به ایران هویت شعر ما تغییر کرد؛ یعنی شعری که با تی. اس. الیوت آغاز شد و شعری که شخصیت‌هایی مثل پل والری و شاعران رمانتیک، خصوصا شاعران فرانسه توانستند در آن قلم بزنند. اگر چه در زمان مشروطیت شعر ایرانی بود که راهبرد و دستگیر شاعران غرب بود اما از مشروطه به بعد ما بودیم که سر سفره شاعران غرب نشستیم و شاعران غرب را پذیرا شدیم. بیشتر هم آنان که شاعران جنگ بودند و اشعار حماسی خلق می‌کردند مورد توجه قرار گرفتند، مثل آراگون، شاعر فرانسوی.
اسماعیل آذر در حالی که آمدن شاعران غرب به ایران را با آمدن حق‌طلبی و مشروطه‌خواهی به شعر فارسی همزمان دانست، اظهار کرد: شعرهای آن دوره به شعرهای اجتماعی و میهنی گرایش پیدا کردند و بازار نقد هم رواج پیدا کرد. شخصیت‌هایی مثل فرخی یزدی، میرزاده عشقی، لاهوتی، عارف قزوینی و دهخدا شاعرانی میهن‌دوست بودند که برای دفاع در مقابل بیگانگان به شعرهایی دست زدند که دیگر مضامینش چشم، ابرو و خال نبود و مضامین اجتماعی داشت. به‌جز ملک‌الشعرای بهار که توانست قصاید فراموش‌نشدنی بسراید و هنری‌ترین انواع شعر فارسی را دوباره زنده کرد و بر تارک اعلای قصیده‌سرایی نشست، شعرهای دیگر نتوانستند با آثار شاعران قرن شش و هفت برابری کنند. البته شعر معاصر شعری است که هنوز نتوانسته تجربه هزارساله پیدا کند و فقط تجربه‌ای ۸۰، ۹۰ ساله دارد و انتظاری هم از آن نمی‌رود. اما نوعی از شعر با عنوان شعر حماسی اقبال بیشتری پیدا کرده است و شاعران توانسته‌اند بهتر رشد و نمو کنند و آثار زیبایی از خود به جا بگذارند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: اسماعیل آذر شعر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۷۱۶۲۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محمد علی علومی شاهنامه‌پژوه بمی درگذشت
به گزارش خبرنگار مهر، محمد علی علومی، نویسنده، پژوهشگر، اسطوره‌شناس، شاهنامه پژوه، طنزپرداز و از چهره‌های برجسته ادبیات داستانی معاصر بود که شامگاه یکشنبه در سن ۶۳ سالگی به علت بیماری در منزل شخصی خود در زادگاهش شهر بم درگذشت.
وی دانش‌آموخته علوم سیاسی دانشگاه تهران بود و از دهه هفتاد به طور جدی وارد حوزه ادبیات داستانی و فرهنگ مردم شد.
محمدعلی علومی، در طول عمرش ده‌ها عنوان کتاب با موضوعات داستانی و پژوهشی و صدها عنوان مقاله مطبوعاتی و پژوهشی را تألیف کرد که از مهمترین این آثار می‌توان به آذرستان، شاهنشاه در کوچه دلگشا، پریباد و قصه اساطیر اشاره کرد.
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت