به نقل از «شبستان»

مناجات و سحر خوانی در فرهنگ مردم خراسان شمالی

تاریخ انتشار: ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۷۵۸۲۴۱

مناجات؛ راز و نیاز با پروردگار و بیان حاجات و خواسته های بنده در مقابل خالق بی همتاست. واژه مناجات از ریشه مُنا "mona" است به معنی امیدها که در عوام منطقه شمال خراسان "میا" گفته می شود .

 خبرگزاری شبستان _ شیروان؛ این مناجات ها یا مناها و مدها و میاها در میان اهالی مسلمان ایران در ماه مبارک رمضان به اوج می رسد، چرا که ایرانیان در روزها و شب های ماه مبارک رمضان با صدای خوش مناجات خوان ها و سحری خوان ها، خواب را رها و به سوی راز و نیاز و مناجات و روزه داری می شتابند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 از میان آئین های ماه مبارک رمضان در اقلیم خراسان شمالی در شهرها و روستاهای آن، مردم با مناجات خوان ها و سحر خوان ها و این آیین های دیرینه بیشتر آشنایند.

 

مناجات و سحر خوانی در شب ها و سحور ماه مبارک رمضان انجام می گیرد، مناجاتیان و سحری خوانان در کوی و برزن یا از گلدسته مساجد، نوای خوش مدح و منقبت و خواسته مومنین را به گوش مردم روزه دار  می رسانند. گفتنی است که متاسفانه سحر خوانی در حال حاضر در برخی از روستاهای استان اجرا می شود و در سایر شهرها به فراموشی سپرده شده است، از جمله شهر هایی که در گذشته مناجات خوان و سحر خوان داشته، شهر شوقان است که بخشی از اشعار مناجات که در سال 1351  توسط «علی همامی بجنوردی» گردآوری شده و استاد قربان علی، فرجی شوقانی نیز در مصاحبه ای که در سال 1391 داشتم به وجود مناجات خوان ها و سحر خوان ها اشاره و از مرحومان حاج شرف شرافتی و غلام حسین عزیزی و علی اکبر چوبینی به نیکی یاد کرد و خود شنونده اشعار آنها بوده که چنین زمزمه می کردند:

 

ای خداوند کریم و مهربان                            سوی تو روی آورده این ناتوان

از کرم ابواب رحمت باز کن                          خود تو گفتی راز را ابراز کن

من گنه کار و تهی دست و فقیر                      تو مجیری،ما به سویت مستجیر

اینک ای پروردگار مهربان                             سائلانت را ز درگاهت مران

هر که دارد درد بیدار شب است                     ذکر او همواره یا رب یا رب است

خیر کن برما امور خاتمه                               از کرم بخش گنا هان همه

سوی در گاه تو رو اور ده ام                          می گنه کارم خدا بد کرده ام

 

مضمون این مناجات، استغفار و توبه به درگاه الهی است در دهستان زرق آباد اسفراین هم مناجاتیان در شب های ماه مبارک رمضان چنین می گفتند:

یا رب به سوز آه یتیمان بی پدر                        یا رب به چشم اسیران خون جگر

یا رب به مهنت وطن سیر گشتگان                 یا رب به حال زار غریبان بی پدر

یا رب به آنچه باید و شاید به حق آن                 پیش از اجل ز جرم من خسته در گذر

 

بعد از مناجات شبانه،  آئین سحر خوانی نیز صورت می گیرد البته این آئین زیبا هنوز به خوبی و همانند گذشته در شهر شیروان، روستای گلیان و حصار گلیان ملاباقر و بیدواز و گرماب و برخی دیگر از روستاهای جنوبی شیروان اجرا می شود. در حصار گلیان سحرخوانی توسط امیر محمد ولی نژاد فرزند داوود علی و با همکاری اقایان خیری و ناظمی ادامه دارد، بخشی از اشعار امیر محمد ولی نژاد از کتاب توپ نامه نصوح خوانده می شود.

 

 

یارب به حق مصطفی          ان شافع روز جزا

بگذر ز عصیان و گناه             استغفر الله العظیم

حق علی شاه نجف                ان صدر ایمان شرف

عمرم به عصیان شد تلف          استغفر الله العظیم

یارب به زهرای بتول            عذر و گناهم کن قبول

هم رو سیاه ام هم ملول         استغفر الله العظیم

یا رب به حق مجتبی            آن کشته زهر جفا

رحمی نما بر حال ما        استغفر الله العظیم

حق شهید کربلا             آن کشته راه خدا

در راه حق شد سر جدا         استغفر الله العظیم

 

 

اشعار تقریبا هر شب هنگام سحر پانزده تا بیست  دقیقه اجرا می شود و در گذشته با نور فانوس ولی در حال حاضر توسط استاد ولی نژاد در مسجد امام حسن(ع) حصار پهلوانلو گلیان با امکانات موجود و بلند گو اجرا می شود و از استقبال خوبی بر خوردار است. در خود شیروان نیز تا سال 1354 آئین سحر خوانی وجود داشته است که با کوفتن طبل دسته دار اجرا می شده و اشعار آن به روایت علی شیروانی چنین بوده است:

 

الهی بزرگی سزاوار توست         لوح قلم نقش پرگار توست

به حکم تو تردید عالم فروز        چراغ کوکب ز شب تا به روز

نفس در دم صبح دم کرده ای          و نور سیما  کرم کرده ای

خدایا مرا بی ملامت ببخش               بر دار روز قیامت ببخش

کس بی کسانی به فریاد رس            که جز  نداریم فریاد رس

 

 

پایان پیام/641

منبع: شبستان

کلیدواژه: ماه رمضان خبرگزاری شبستان ماه مبارک رمضان مجلس نمایشگاه قرآن اردبیل مسجد جزء خوانی قرآن کریم مشهد بیانیه گام دوم انقلاب مناجات خوانی ماه رمضان خراسان شمالی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۷۵۸۲۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سپاه مظهر مشارکت مردم در حوزه‌های مختلف پیشرفت انقلاب است

جانشین فرمانده سپاه خراسان شمالی، گفت: سپاه مظهر مشارکت مردم در حوزه‌های مختلف پیشرفت انقلاب است. - اخبار استانها -

حسین اکبری در گفتگو با خبرنگار تسنیم در بجنورد، اظهار داشت: تشکیل سپاه به عنوان مهم‌ترین رکن مردمی انقلاب اسلامی نشانگر باور جمهوری اسلامی ایران به مشارکت مردم در تامین امنیت است.

وی افزود: سپاه در حوزه بازدارندگی اقدامات بسیار خوبی را برای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده و امروز بازدارندگی قدرت جمهوری اسلامی ایران در عملیات وعده صادق به خوبی به دنیا اثبات شد.

جانشین فرمانده سپاه خراسان شمالی گفت: امروز در علم هوافضا در لبه علم دنیا هستیم و از بسیاری از کشورهای قدرتمند جهان پیشتاز بوده و قدرت‌نمایی رزمندگان سپاه اسلام در تنبیه رژیم صهیونیستی برای همه قابل لمس بود.

اکبری ادامه داد: سپاه در حوزه نیروی زمینی در کنار برادران مرزبانی و ارتش و سایر نیروهای مسلح، حضور جدی و قوی دارد و بخشی از مرز در جنوب شرقی در زمره محدوده پاسداری فرزندان سپاه خراسان شمالی از تیپ جوادالائمه(ع) است.

وی تصریح کرد: امروز سلاح‌های به روز و کارآمد و دقیق در اختیار نیروهای زمینی سپاه و سایر نیروهای سپاه است و این حاصل پیوند علم با اقتدار ملی است.

اکبری گفت: بسیج، امروز با مردمی کردن موضوع امنیت توانسته است نمونه کاملی از امنیت مردمی را که امنیتی پایان ناپذیر است به همه مردم منطقه و دنیا ارائه دهد. در کنار این اقدامات، فعالیت‌های خدماتی و جهادی به صورت به صورت مردمی با 2000 گروه جهادی در حال انجام است.

فرمانده سپاه خراسان شمالی با اعلام این موضوع که همه دستگاه‌های اجرایی و مردم از حضور سپاه و بسیج در فعالیت‌های خدماتی و عمرانی رضایت کامل دارند گفت: امروز در حوزه‌های آبرسانی، ساخت مسکن برای محرومان و ایجاد راه‌های روستایی و سایر اقدامات عمرانی و فرهنگی نیز  فعالیت‌های بسیار خوبی انجام شده است.

انتهای پیام/311/