به نقل از «ایرنا»

زیست شبانه تهران در مسجد ارک

تاریخ انتشار: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۷۹۹۰۹۹

تهران- ایرنا- هرساله در شب ‌های ماه مبارک رمضان، شهر رنگ‌ و بوی تازه‌ای به‌ خود می‌گیرد و زندگی سالم شبانه در شهرها و روستاها رواج می‌یابد. بافت سنتی بازار تهران یکی از مناطقی است که در طول سال، شب‌های تاریک و پرخطری را تجربه می‌کند؛ اما در شب‌های ماه رمضان به برکت وجود مسجد ارک تهران و مناجات ‌خوانی ‌های دسته‌ جمعی مردم، جان دوباره می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گزارش پیش ‌رو حاصل گشت ‌و‌ گذاری شبانه است در محله قدیمی ارک تهران.

شب برای بسیاری از مردم جهان سرشار از خاطرات ترسناک قصه‌های کودکی است؛ از تاریکی و چاله ‌هایی که به‌ناگاه ممکن است زیر پایت خالی شود تا دزدان و راهزنانی که ممکن است ناغافل از پشت دیواری، روبه‌رویت سبز شوند و آرامشت را برهم بریزند.
بااین‌حال در ایران و در شب ‌های رمضان، شب‌ها قصه دیگری دارند. در محله‌های قدیمی تهران و در ماه رمضان، شب‌ها ساکت و بی‌نور نیست و از هر کوی و برزن و از مسجد و حسینیه ‌ای نوایی به‌گوش می‌رسد؛ مناجات‌هایی که هر شنونده‌ای را جذب می‌کنند. در میان همه محله‌های تهران، مسجدی است که حال ‌و هوای ویژه ‌تری دارد؛ مسجدی در میانه بافت قدیمی تهران قدیم و درست وسط بازار سنتی پایتخت. این مسجد قدیمی در میدان پانزده‌خرداد یا همان میدان ارک سابق و رو به‌ روی محوطه کاخ گلستان واقع شده؛ مسجدی که از دوره قاجار تا به ‌امروز روزهای تلخ‌ و شیرین مردم پایتخت را در حافظه خود جای داده است.

ساعت 12 شب است و مسجد، مسجد ارک است و محله، همان محله قدیمی و پرخاطره طهران قدیم که این شب‌ها رنگ‌و‌بویی رمضانی گرفته و از اتفاق‌های روزمره، مشکلات مردم و نگرانی بابت سرقت و رفتارهای جاهلانه خبری نیست. انگار اینجا حال مردم خوبِ خوب است و فارغ از دغدغه ‌های یک روز پرهیاهو در تهران، خانواده‌ها درکنارهم به‌سمت مسجد می‌آیند.

حس خوبِ بازی بچه‌ها که به‌دنبال هم می‌دوند، هر مخاطبی را به سال‌های دوره کودکی خود می‌برد. با آنکه بسیاری از مساجد و حسینیه‌ ها این روزها فضای مناسبی برای حضور کودکان ندارند، در محدوده بیرونی این مسجد، فضای امنی برای بازی و تردد کودکان اختصاص داده‌اند. خانواده ‌ها با اغذیه مختصری که برای بعد از افطار خود همراه آورده‌اند، در مراسم ماه مبارک رمضان در مسجد ارک حضور دارند. آن‌ها ضیافت خود را با مسجد ضیافت الهی و مسجد را با ضیافت خود شریک می‌شوند.

خیلی‌ها از یکی‌دو ساعت قبل، با مترو و اتوبوس خودشان را به این محله رسانده‌اند و همراه با امام‌جماعت مسجد مشغول اقامه نمازهای قضا، مستحبی و خواندن ادعیه معمول رمضان هستند. عده‌ای دیگر به عشق مداح قدیمی مسجد، کم‌کم از راه می‌رسند تا درکنار دوستان و خانواده تا حوالی سحر، پای منبر پیر و مرادشان باشند. عده‌ای زیرانداز، افطاری و سحری آورده‌اند و در خیابان‌های اطراف درکنار خانواده نشسته‌اند. آقای محمد طاهری یکی از آن‌هاست؛ مرد جوانی که در گوشه‌ای روی زیرانداز نشسته و طفل نوزادش را روی پاهایش تکان می‌دهد و با همسرش مشغول خواندن دعای کمیل است. می‌گوید نخستین سال است که در این مراسم شرکت کرده و دوست دارد سال ‌های آینده هم به‌شرط حیات، همراه ‌با همسر و فرزندانش به مراسم رمضانی مسجد ارک بیاید. می‌گوید حس‌وحال معنوی اینجا کاملا قابل‌دریافت است و همین، انگیزه می‌شود که افراد مشتاق به حضور مجدد در این مراسم باشند.
لیلاخانم همسر محمد آقا بین صحبت‌ های شوهرش می‌آید و می‌گوید: «اول فکر می‌کردم که اگر در این مراسم شرکت کنم، برای آماده‌کردن سحری و رسیدگی به بچه‌ها در ماه رمضان، دچار مشکل و سختی می‌شوم؛ اما به برکت این ضیافت معنوی و حضور در صحن مسجد، چنان توانایی و انرژی خوبی دریافت کرده‌ام که درمقایسه‌با سال‌های قبل، امور خانواده خود را بهتر انجام می‌دهد».

آن طرف‌تر مرد میانسالی است که هرشب از قم می‌آید و دلش را گره می‌زند به روضه ‌های حاج‌منصور. می‌گوید: «سال ‌هاست به عشق این حال ‌و‌ هوا رنج سفر را به ‌جان می‌خرم». مسیر طولانی ‌اش برای رسیدن به منبر مداح قدیمی مسجد ارک متحیرم می‌کند. درحالی ‌که لقمه ‌های آماده ‌شده غذا را تعارف می‌کند، ادامه می‌دهد: «اینجا که می‌آیی، انرژی یک ساله‌ات را ذخیره می‌کنی. چند نفری را می‌شناسم که از قزوین می‌آیند».

صدای تلاوت قرآن می‌آید. به ‌سراغ نوجوانی که می‌روم که به‌تنهایی در حال قرائت قرآن است. کمی صبر می‌کنم تا متوجه من شود. به‌گفته خودش، نیمی از قرآن را حفظ کرده و حالا برای مرور و تمرین‌های حفظ قرآن، اینجا آمده تا در محیط مسجد بهتر حفظیاتش را مرور کند.

همچنان صدای خنده کودکان و تبسم‌های آرامش‌بخش مردم قابی درمقابل چشمانم می‌شود. به ‌یاد روایت‌ هایی از مهربانی‌های پیامبر رئوف می‌افتم که حتی در اقامه نمازش نیز بازی کودکان را اولویت می‌دانست و سجده‌ ها را طولانی‌تر می‌کرد؛ مبادا حسن و حسینش در دل از پدربزرگ خود ناراحت شوند.

نیم‌ساعتی از حضورم در محوطه بیرونی مسجد گذشته که مداحی شروع می‌شود و صدای حاج‌ منصور ارضی در فضا می‌پیچد. کمی بعد همهمه مردمی که هریک مشغول مناجات ‌های فردی‌شان بودند، قطع می‌شود و نوای هماهنگ مدح و ثنا در فضا پیچیده می‌شود.

سنّت دسته ‌جمعی خواندن مناجات و ادعیه در این مکان قدمت طولانی دارد و گفته می‌شود که از ابتکارات مرحوم آیت‌ الله ‌شاه ‌آبادی است. آ ن‌طورکه در تاریخ آمده، وقتی در دوره استبداد رضاخانی هیأت ‌ها را می‌بندند، این عالم هوشمند برای تقویت روحیه متدینان، خواندن دعاهای کمیل، توسل و ندبه را به‌شکل امروزی‌اش در مساجد رواج داد. حتی گفته می‌شود روضه‌های خانگی هم که امروز بیشتر زنانه است، از باقیات صالحات اوست.

اینجا از هیاهوهای برخی هیأت‌های امروزی خبری نیست و شعرها و نواها بازمانده از سنّت‌های قدیم مداحی است و میراث جاودان نواهای شیعه در ایران. با این‌حال، این تنها ویژگی مراسم مسجد ارک نیست که باعث شده طرفداران پروپاقرصی پیدا کند. از سال‌ ها پیش تاکنون، منبر این مسجد شاهد داغ‌ترین و به‌روزترین منازعات و بحث‌های روز اجتماعی و سیاسی بوده است. وقتی زمان سخنرانی می‌رسد، همه بر صحبت ‌های سخنران متمرکز می‌شوند و گوش می‌دهند و گاهی تأیید می‌کنند یا حتی درباره‌اش به اشاره، گفت ‌و‌گوی کوتاهی ‌می‌کنند و گاهی هم پس از مراسم، تازه بحث‌های روز سیاسی-اجتماعی شروع می‌شود و تا سحر ادامه پیدا می‌کند.
مراسم مسجد ارک معمولا تا ساعت سه بامداد ادامه دارد. برخی فقط به عشق مداحان قدیمی می‌آیند و حوالی ساعت 2 یا 2:30 مجلس را ترک می‌کنند تا برای صرف سحری به خانه برسند. بااین‌حال، خانواده‌هایی هم هستند که بساط سحری را با خود آورده ‌اند و پس از پایان مراسم، در جمع صمیمی‌شان سحری می‌خورند و خود را برای روزه ‌داری آماده می‌کنند.

در این شب‌ها برخلاف سایر شب‌های سال که این منطقه پاتوق معتادان و خیابان‌ خواب‌هاست، از این افراد اثری دیده نمی‌شود و تا صبح که کاسبان بازار کرکره مغازه خود را بازمی‌کنند، محل تردد مردم روزه‌ دار است. این شور شبانه و امنیت باعث شده اغذیه‌ فروشی ‌ها و فلافلی ‌ها هم تا صبح همراه مردم باشند و به مشتریان خود خدمت‌رسانی کنند. همچنین، حضور پرشور کودکان و زنان درکنار خانواده‌ هایشان کسب ‌و ‌کار دستفروشان را هم رونق بخشیده است.

منبع: روزنامه صبح نو؛ 1398،02،28
گروه اطلاع رسانی **9117**2002

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اجتماعي روزنامه صبح نو ماه مبارك رمضان زيست شبانه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۷۹۹۰۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تدوین اطلس جامع منابع آلاینده در منطقه ۲ تهران

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری منطقه ۲ با بیان اینکه این طرح با هدف به حداقل رساندن اثرات زیست محیطی ناشی از منابع آلاینده اجرا شد، گفت:این طرح علاوه بر شناسایی منابع آلاینده زیست محیطی رصد و نظارت منطقه‌ای بر وضع منابع آلاینده، ارائه راه کار‌های مدیریتی کاهش پیامد‌های محیط زیستی، ایجاد بستری مناسب برای تصمیم گیری بهتر و ارتقای آگاهی‌های عمومی در رابطه با مسائل زیست محیطی را در پی خواهد داشت.

علی اصغر طاهری، مراحل انجام طرح را شامل مرحله مطالعات و بررسی کلیات وضع محیط زیستی منطقه، شناسایی منابع آلاینده منطقه، تهیه بانک اطلاعاتی، ارائه راهکار‌های کاهش آلاینده ها، تهیه اطلس زیست محیطی منطقه و ارائه راه کار‌های مدیریت محیط زیست در منطقه عنوان کرد.

آقای طاهری بابیان اینکه دراین اطلس منابع آلاینده هوا، خاک، نور، انرژی، امواج شناسایی شده است، افزود: در گام دوم براساس داده‌های احصا شده، برنامه ریزی برای به حداقل رساندن آلودگی ناشی از مراکز آلاینده آغاز خواهد شد.