روابط عمومی؛ میراث اجتماعی بشر

بررسی تاریخچه روابط عمومی نشان می‌دهد که روابط عمومی قدیمی‌ترین شکل ارتباطات اجتماعی به‌حساب می‌آید. بر اساس تحقیقات، پیدایش روابط عمومی به حدود 400 سال قبل از میلاد بر می‌گردد که درواقع «علم بیان» و شیوه‌های متقاعدسازی مخاطب را مطرح کرده است.بنابراین اگر این نظر را بپذیریم، باید خاستگاه روابط عمومی را یونان باستان بدانیم، گرچه نمی‌توان ماهیت این‌گونه فعالیت‌ها را با روابط عمومی یکسان گرفت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از آن زمان تاکنون ارتباطات سیر تاریخی خود را طی نموده و عالمان این رشته به فراخور مقتضیات زمان ساز و برگی طراحی تا افکار عمومی را به خود همراه سازند.
طراحی نمادها، الگوهای رفتاری، ترویج سبک زندگی، تولید آثار هنری، شعر، موسیقی و حتی نظریات علمی مبتنی بر ارتباطات بوده است؛ در هرصورت، عملکرد روابط عمومی در بدو پیدایش صرفاً به‌دنبال متقاعدسازی مخاطب و همراه ساختن او با اهداف سازمان و در واقع ابزار تبلیغ و ایفای نقش رسانه‌ای بوده است.
در شرایط کنونی بسط عقلانیت و حفاظت از این سرمایه بشری نیازمند یک برنامه مبتنی‌بر مردم‌داری و شفاف‌سازی است که با در نظر گرفتن شرایط موجود این وظیفه خطیر دشوار می‌نماید اگرچه با تلاش و نگرش نو می‌توان به برخی از موفقیت‌های اجتماعی نظیر ارتقاء سرمایه اجتماعی به‌ویژه اعتماد عمومی برای سازمان نائل شد.
سیر تحولی، رشد روزافزون و تنوع وسایل ارتباط‌ جمعی در هزاره سوم سبب دگرگونی ارتباطات نسبت به ادوار تاریخی شده تا آن‌جا که اندیشه‌ورزان رشته ارتباطات جهان را دهکده کوچک و فراتر از آن دهکده شیشه‌ای نام نهند به این معنی که علاوه‌بر گردش سریع اطلاعات ر سطح وسیع و جهانی تماشای وقایع، حوادث و رویدادها از آن‌سوی مرزها بدون دخالت دولت‌ها امکان‌پذیر شده و این مهم به‌واسطه تکنولوژی توسعه‌یافته ارتباطات نظیر: ماهواره، اینترنت، تلفن همراه، شبکه‌های اجتماعی، گزارشگران پهبادی و محصول جدیدی به نام شهروند خبرنگار شاهدی بر عینیت یافتن دهکده جهانی یا به تعبیر جامعه‌شناسی جهانی‌شدن باشد.
روابط عمومی و عصر نوین ارتباطات
اگرچه وظایف روابط عمومی تا حدودی به نوع فعالیت ذاتی دستگاه دیوان‌سالار یا مؤسسه خدماتی، تولیدی و در عصر حاضر فعالیت‌های اقتصادی دیجیتال متنوع بوده و تعریف واحدی در اهداف سازمانی نمی‌توان ارائه نمود اما تعابیری چون هنر، تخصص، فن و هنری که از علوم متعددی بهره می‌گیرد؛ تلاش‌های یک سازمان جهت کسب همکاری مردم و گروه‌های دیگری که برای آن سازمان اهمیت دارند. اقدام به کارهایی جهت افزایش و تقویت رابطه با مردم، چشم، گوش و دهان یک سازمان، آیینه تمام نمای یک سازمان، بازوی یک مدیر سازمان در امر ارتباط و استقرار حسن نیت و تفاهم در مجموعه متبوع و تعاریف دیگری در این مقوله متصور است.
به نظر می‌رسد در عصر نوین ارتباطات وظایف روابط عمومی متفاوت و ابزار کار روزآمد شده، به‌نوعی که تحت‌تأثیر فضای رسانه‌ای متنوع مدیریت و نحوه عملکرد روابط عمومی تحت‌شعاع این فضا قرار گرفته است، عصر نوین اطلاعات و انسان‌های هوشمند در این دوره یک ارتباط سنجیده و توام با خلاقیت و تولید محتوای هدفمند را نیاز دارد.
خلاقیت و نوآوری نیاز ارتباط مؤثر اجتماعی
خلاقیت برترین سطح یادگیری بشر است بالاترین توانمندی تفکر و محصول نهایی ذهن و اندیشه انسان دانست. خلاقیت از دیدگاه روانشناسی یکی‌از جنبه‌های اصلی تفکر و اندیشیدن است.خلاقیت به‌معنای رسیدن به ایده‌های جدید به‌منظور حل مشکلات با صحیح‌ترین روش است.
هر تلاشی در زمینه اصلاح، کوتاه‌سازی، بهینه‌سازی، اقتصادی کردن و هر فرایند دیگری که باعث بهتر شدن فعالیتی از روش جدید می‌شود را به‌کارگیری خلاقیت در آن فعالیت نامید.
همچنین به‌کارگیری نیروی ذهن و قوای جسمانی در پرداختن به انبوه تصورات، رفتارها و درنهایت بازدهی‌ها را می‌توان نوعی خلاقیت نامید.
این‌که چگونه یک روابط عمومی خلاق شکل می‌گیرد بستگی به عوامل متعدد فردی، محیطی و نگرش مدیران مجموعه دارد، مدیران سازمان چنان‌چه بپذیرند که بخشی از وظایف آن‌ها برقراری ارتباط با گروه‌های داخلی و خارجی سازمان است، و این ارتباط در بستر روابط عمومی شکل می‌گیرد اولین نشانه‌های محیط مناسب برای خلاقیت است در چنین محیطی آموزش کارکنان و تأمین ابزار کار ارتباطات با توانایی و تخصص فردی روابط عمومی منجر به تولید محتوا در ابعاد درون‌سازمانی و برون‌سازمانی خواهد شد و درنهایت چرخه اعتماد و همراهی افکار عمومی در برنامه و سیاست‌های سازمانی خواهد شد.
تبلیغات؛ آفت روابط عمومی اجتماعی
تبلیغات، یکی‌از کارکردهای روابط عمومی محسوب می‌شود و روابط عمومی هوشمند می‌بایست با بهره‌گیری از نیروی انسانی کارآمد در کنار ابزار و تکنولوژی اقدام به تبلیغات شفاف، سالم و به‌موقع بنماید. در عصر حاضر با وجود شرکت‌های تبلیغی خصوصی و تجاری‌سازی تبلیغات در عرصه‌های محیطی، انتشارات، تولید آثار هنری، آثار دیداری و شنیداری و حتی حضور در عرصه‌های اجتماعی دیجیتال فعالیت روابط عمومی قدری آسان شده و در صورت تأمین اعتبارات لازم افراد غیرمتخصص روابط عمومی هم در عرصه تبلیغات حضور دارند اما نباید فراموش کرد همه رسالت روابط عمومی در تبلیغات و مدیریت افکار عمومی خلاصه نمی‌شود! به‌عبارت‌دیگر تبلیغات هوشمند روابط عمومی هوشمند را می‌طلبد.
از طرفی امروز اگر با چالشی به نام کاهش اعتماد عمومی نسبت به سازمان‌ها مواجه شده‌ایم؛ بدون شک بخشی از این بی‌اعتمادی حاصل عملکرد نامطلوب روابط عمومی در عدم نگرش مردمی به تبلیغات و نگاه به بزرگ‌نمایی آمار غیرواقعی و بی‌نتیجه مدیران بوده است.
متخصصان مدرن روابط عمومی 53 وظیفه روابط عمومی را در شش طبقهٔ: سمعی و بصری، ارتباط رسانه مردمی، انتشارات، تبلیغات و تشریفات، مطالعات و برنامه‌ریزی ترسیم نموده و انجام هر یک از فعالیت‌های فوق حائز اهمیت است و از شاخص‌های ارتقای اجتماعی سازمان محسوب می‌شود اما حرکت در بستر تبلیغات صرف و فراموش کردن بازخوردهای فعالیت تبلیغاتی همانند حرکت با سرعت‌بالا در یک جاده یک‌طرفه بن‌بست محسوب می‌شود.
ضروری به‌نظر می‌رسد در شرایط فعلی اولین پیش‌شرط فعالیت روابط عمومی و به‌ویژه مدیران سازمان به‌عنوان سخنگویان رسانه‌ایی همواره بر مبنای احترام به افکار عمومی و نیازسنجی واقعی برای پاسخگویی به مطالبات مردمی محتوا تولید نموده و به‌طور مداوم بسان یک کنشگر اجتماعی در جامعه حضور یافته و نتایج برنامه‌های تبلیغی را مشاهده نمایند.

یادداشت: بهنام فروتن نیا کارشناس ارشد علوم اجتماعی

منبع: ایکنا

کلیدواژه: خبرگزاری بین المللی قرآن ایکنا لرستان اجتماعی روابط عمومی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۰۴۸۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دیدار «شی» با میراث‌دار «دوگل»

به نظر می‌رسد شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین در اولین سفر خود به اروپا پس از پنج سال، قصد استفاده از فرصت‌ها را برای سست کردن پیوند‌های این قاره با ایالات متحده و ایجاد جهانی آزاد از سلطه آمریکا دارد. رهبر چین سه کشور فرانسه، صربستان و مجارستان را برای سفر انتخاب کرده است که هرکدام، کم و بیش، به نظم پساجنگ آمریکا در جهان با بدگمانی می‌نگرند و چین را به‌عنوان وزنه تعادل ضروری می‌بینند و مشتاق تقویت روابط اقتصادی هستند.

به گزارش دنیای اقتصاد؛ «راجر کوهن» و «کریس باکلی» در گزارش ۵مه در نیویورک‌تایمز نوشتند، در زمان تنش با بسیاری از کشور‌های اروپایی -بر سر استقبال «بدون محدودیت» چین از روسیه به‌رغم جنگ در اوکراین - شی که روز یکشنبه وارد فرانسه شد، می‌خواهد نفوذ فزاینده چین را در این قاره نشان دهد و نزدیکی عمل‌گرایانه را دنبال کند.

رئیس‌جمهور چین در اولین سفر خود به اروپا پس‌از پنج سال، قصد استفاده از فرصت‌ها برای سست کردن پیوند‌های این قاره با ایالات متحده و ایجاد جهانی آزاد از سلطه آمریکا را دارد / رویترز

برای اروپا، این دیدار اقدام متعادل‌کننده ظریف بین چین و ایالات متحده را به محک آزمون خواهد گذاشت و بدون شک در واشنگتن به‌عنوان «تلاشی نه چندان ظریف» از سوی شی برای ایجاد تفرقه در متحدان غربی تلقی خواهد شد. رئیس جمهور چین زمان ورود خود را به دومین ایستگاه توقفش – صربستان- همزمان با بیست و پنجمین سالگرد بمباران مرگبار ناتو علیه سفارت چین در بلگراد در جریان جنگ کوزوو تعیین کرده است.

آن حمله اشتباه در ۷مه۱۹۹۹ که کاخ سفید به خاطر آن عذرخواهی کرد، باعث شد سه خبرنگار چینی کشته و اعتراضات خشمگینی را در اطراف سفارت ایالات متحده در پکن برانگیخت. «یانکا اورتل» مدیر برنامه آسیا در شورای روابط خارجی اروپا در برلین گفت:

«برای شی، حضور در بلگراد راهی بسیار اقتصادی است تا دریابد آیا ایالات متحده واقعا درباره قوانین بین‌المللی جدی است یا خیر و از نقش ناتو به‌عنوان یک مشکل برای سایر کشور‌ها سخن بگوید.»

دولت چین به بزرگداشت بمباران بلگراد ادامه داده و از آن به‌عنوان فرصتی برای محکوم کردن آنچه که ریاکاری و قلدری غرب می‌داند، استفاده کرده است. «تو شین کوان»، رئیس یک موسسه بازرگانی در دانشگاه تجارت بین‌الملل و اقتصاد در پکن می‌گوید: «ایالات متحده همیشه خود را رهبر یا هژمون جهان می‌داند؛ بنابراین چین رقیب یا دشمنی است که هژمونی خود را به چالش می‌کشد.

اتحادیه اروپا طرز فکر هژمونیک ندارد.» دکترین رسمی ۲۷عضو اتحادیه اروپا، چین را به‌عنوان «شریکی برای همکاری، رقیب اقتصادی و حریفی سیستمی» تعریف می‌کند. اگر این یک عبارت دهان پر کن -و شاید متناقض– به نظر رسد، به این دلیل است که این قاره بین چگونگی ایجاد تعادل بین فرصت‌های اقتصادی با چین و خطر امنیت ملی، خطر امنیت سایبری و ریسک اقتصادی برای صنایع مختلف دچار مشکل شده است.

در ماه مارس، وزیر امور خارجه چین، وانگ‌یی به خبرنگاران گفت که فرمول اروپا قابل اجرا نیست. او گفت: «مثل این است که به سمت یک گذرگاه رانندگی کنید و همزمان چراغ‌های راهنمایی و رانندگی قرمز، زرد و سبز روشن باشد. چگونه می‌توان رانندگی کرد؟»

اولین و مهم‌ترین توقف شی در فرانسه خواهد بود که رئیس‌جمهور آن، امانوئل مکرون، اغلب به نکته‌ای گلیستی اشاره می‌کند که اروپا «هیچ‌وقت نباید دست‌نشانده ایالات متحده باشد.» رهبر فرانسه اصرار دارد که بقای اتحادیه اروپا به «خودمختاری استراتژیک» و توسعه انعطاف‌پذیری نظامی برای تبدیل شدن به «قدرت اروپا» بستگی دارد.

«فیلیپ لو کور» کارشناس برجسته فرانسوی در زمینه روابط با چین گفت: «مکرون در تلاش است تا راه سومی را در هرج و مرج کنونی جهانی به ارمغان بیاورد.

او در تلاش است تا خط باریکی را بین دو ابرقدرت اصلی طی کند.» درست بیش از یک سال پیش، مکرون در سفری به چین که با اعلامیه چین و فرانسه مبنی بر «مشارکت استراتژیک جهانی» به پایان رسید، بسیار خوشوقت شد. رهبر فرانسه واژگان چینی جهان «چند قطبی» رها از «بلوک» و «ذهنیت جنگ سرد» را تکرار کرد.

اکنون، در انتظار سفر شی، چین از فرانسه به‌عنوان یک قدرت بزرگ تمجید کرده و به قول «لو شای»، سفیر چین در فرانسه در People۳۹;s Daily، ابراز امیدواری کرده است که روابط آن‌ها «همیشه در خط مقدم روابط چین با کشور‌های غربی باشد.»