«مختار» که بود؟ حامی مستضعفان یا سیاستمدار فرصت‌طلب!؟
تاریخ انتشار: ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۲۶۱۱۷
۱۴ رمضان سال ۶۷ه.ق، مختار بن ابی‌عبید ثقفی، متولد سال یکم ه.ق، در کوفه به شهادت رسید. شخصیت این چهره جنجالی تاریخ اسلام به دلیل گزارش‌های متناقض تاریخی، همواره محل پرسش حقیقت‌جویان بوده؛ بنابراین بر آن شدیم تا در این باره با دکتر هادی وکیلی، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد به گفت‌وگو بنشینیم.
به باور این استاد تاریخ تشیع، عنصر تقیه بویژه پس از واقعه عاشورا، چنان بر سرگذشت شیعه سایه افکند که تحلیل و ارزیابی علمی حرکت‌هایی چون نهضت مختار را با دشواری روبه‌رو کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
انتقام از مختار با ارائه تصویر نادرست
دکتر وکیلی با بیان اینکه مختار در تمام آثار دوست و دشمن به عنوان یکی از شیعیان اهل‌بیت(ع) معرفی شده است، قیام او را قیامی علیه حاکمیت امویان و قدرت‌طلبی زبیریان، حرکتی بر ضد اشرافیت عربی و تسننی که مشروعیت حاکمان ظالم، فاسد و غاصب را تأیید می‌کرد، می‌داند و می‌گوید: مختار آن گاه که پیروز شد، حکومتی تأسیس کرد حامی مستضعفان و مبتنی بر آرمان‌ها و باورهای شیعی؛ حال اگر چنین نهضت و نظامی شکست بخورد، مختار کشته شود و قدرت، سیاست، قلم و درم در دست جریان‌های زخم خورده بیفتد چه تصویری از مختار و قیامش در گزارش‌های بعدی عرضه خواهد شد؟
وی می‌افزاید: چهره‌ای که از مختار در بیشتر منابع، ضبط شده و بدان استناد و اعتماد می‌شود، چهره‌ای است قدرت‌طلب، کذاب، حیله‌گر، فرصت‌طلب و سیاستمداری مکار که از همه کس و همه چیز به نفع اهدافش سوءاستفاده می‌کند! و این تصویر، براساس بازنویسی‌های غیراجتهادی منابع قدیم، در بیشتر پژوهش‌های جدید هم به نمایش درآمده؛ البته این ادعا که مختار و قیامش کاملاً پاک و بی‌خطاست هم ادعایی غیرعلمی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به جریان‌های تاریخ‌نگاری که توسط امویان، زبیریان و اشرافیت عربی ایجاد شد، می‌گوید: فضای تبلیغاتی و جو فرهنگی حداقل تا ۶۰ سال پس از قیام مختار در اختیار این گروه‌ها بود؛ فضایی که آنچنان انباشته از توهین، هتک و تهمت به مختار شد که کم‌کم حتی شماری از شیعیان هم باورشان شد که او بدمذهب و کذاب بوده و زبان به سب و لعن او گشودند و تا آنجا پیش رفتند که امام باقر(ع) را در آن شرایط خطرناک فتنه و تقیه به موضع‌گیری واداشتند که «مختار را دشنام ندهید، زیرا قاتلان ما را کشت». به اعتقاد این استاد تاریخ تشیع، اگر یک‌یک تهمت‌هایی که درباره مختار مطرح است؛ از جمله دروغگو بودن، مهدی خواندن محمد حنفیه، تأسیس فرقه کیسانیه توسط او و امثال آن، با در نظر گرفتن فضای حاکم بر طرح و نقل گزارش‌ها مورد بررسی قرار گیرد، حداقل در بیشتر اتهام‌های مهم، مختار تبرئه می‌شود.
ادعای پیامبری توسط مختار!
دکتر وکیلی در ادامه به «ادعای پیامبری و نبوت» به‌عنوان نمونه‌ای از اتهام‌های زده شده به مختار می‌پردازد و می‌گوید: علاوه بر منابع فراوان سنی (اموی یا زبیری) حتی در روایتی از بحارالانوار به نقل از امام سجاد(ع) مختار مورد لعن ایشان قرار گرفته به دلیل آنکه «کذب علی الله و علینا لأن المختار کان یزعم أنه یوحی الله»؛ در حالی که در این حدیث و در دیگر احادیث متون شیعی هیچ توضیحی نیامده که مختار کی و چگونه به خود اجازه داد که گمان کند بر او وحی می‌شود اما در منابع سنی، شاهد و استدلال جالبی برای اثبات این اتهام آمده است. وی می‌افزاید: این منابع با آوردن نمونه‌هایی از سخنان و نامه‌های مختار او را متهم می‌کنند که به سبک قرآن و مسجع سخن می‌گوید و عجیب است که در این گزارش‌ها و عباراتی که از مختار نقل شده، او ادعای نبوت و یا نزول جبرئیل بر خود را ندارد؛ حتی عجیب‌تر آنکه در همان عبارت‌ها سخت بر مسلمانی خود و کسانی که او را یاری کنند، تأکید می‌کند و وعده پیروزی مسلمانان را می‌دهد؛ حال این پرسش مطرح می‌شود که از این عبارات، مسلمانی مختار فهمیده می‌شود یا ادعای نبوتش!؟ و آیا اگر کسی زیبا و مسجع سخن گفت مدعی ارتباط با جبرئیل است!؟
روایاتی که فاقد اعتبار علمی است
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه به سندشناسی تاریخی و روایی چنین اتهاماتی می‌پردازد و آن را برآمده از منابع متقدم تسنن مانند طبقات ابن سعد، المسند احمد بن حنبل، الامامه و السیاسه منسوب به ابن قتیبه و انساب الاشراف بلاذری می‌داند. به گفته وی، بتدریج برخی از این روایات در آثار بینابینی همچون طبری و مسعودی هم وارد شده و به منابع قرون متأخر منتقل شده است.
دکتر وکیلی در این باره می‌افزاید: گزارش‌های دیگری هم که در برخی منابع شیعی آمده، در بررسی‌های حدیث‌شناسانه دقیق مرحوم آیت‌الله خویی مورد نقد قرار گرفته و ایشان نشان داده‌اند روایاتی که در مذمت مختار وارد شده از نظر سند ضعیف یا از نظر دلالت و متن دارای اشکال است؛ حتی روایت‌های موجود در بحارالانوار هم باید از این جهت مورد بررسی دقیق‌تر قرار گیرد. وی نظرات خود را با طرح پرسش‌هایی در باب اتهام «ادعای پیامبری توسط مختار» به پایان می‌برد که «آیا می‌توان گفت در مرکز شیعه (عراق و شهر کوفه) بیشتر شیعیان با کسی بیعت کردند و در راه او کشته شدند که ادعای پیامبری داشته؟ آیا کسانی که این اتهام را ساختند، نخواسته‌اند علاوه بر مختار، جماعت شیعه را متهم به انحراف در دین و بی‌اعتقادی به نبوت پیامبر خاتم کنند؟»
انتهای پیام/
منبع: قدس آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۲۶۱۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عملیات وعده صادق همه مستضعفان جهان را امیدوار کرد
جانشین سپاه صاحب الزمان (عج) استان اصفهان گفت: عملیات وعده صادق همه مظلومان جهان را امیدوار کرد، این عملیات سبب شده است که در رژیم صهیونیستی جنگ داخلی ایجاد شود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از اصفهان، سردار مرتضی عمو مهدی صبح امروز _سه شنبه یازدهم اردیبهشت_ در آیین تکریم و معارفه فرمانده ناحیه مقاومت بسیج دهاقان اظهار کرد: دیدگاهی بعد از ظهور انقلاب اسلامی ایران شکل گرفته که هدف آن برقراری حاکمیتی بر پایه عدل و عدالت با کمک مردم مظلوم است و این دیدگاه روز به روز محبوب تر و طرفداران آن زیاد تر می‌شود.
وی با بیان اینکه وضعیت جهان باید از دست زورگویان و کسانی که قصد دارند با تحمیل فشار به بقیه حکومت کنند نجات پیدا کند، افزود: ما برای برقراری نظم و عدل هزینه‌های زیادی داده‌ایم و توطئه‌های بسیار علیه ما شده است اما ملت ایران و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بیشتر رشد و توسعه داشته است.
جانشین سپاه حضرت صاحب الزمان (عح) استان اصفهان خاطرنشان کرد: چشم مستضعفان جهان به ما است؛ عملیات وعده صادق همه مظلومان جهان را امیدوار کرد، این عملیات سبب شده که در رژیم صهیونیستی جنگ داخلی ایجاد شود و مقامات آن‌ها استعفا دهند.
عمومهدی تصریح کرد: مردم مظلوم و مستضعف جهان به ویژه فلسطین، پس از شکل‌گیری حکومت رژیم صهیونیستی آرامش نداشته‌اند، جمهوری اسلامی ایران با کمک همین مردم مظلوم، ریشه این رژیم را خواهد کند.
وی با اشاره به ضرورت رفع موانع برای تشکیل تمدن نوین اسلامی تاکید کرد: اولین مانع شاه بود که با پیروزی انقلاب اسلامی ایران رفت و مردم در زیر چتر انقلاب اسلامی ایران قرار گرفتند، پس از آن حذف شدن رژیم غاصب صهیونیستی مطرح شد که همه باید تلاش کنند و پای کار باشند تا از صحنه روزگار محو شود.
جانشین سپاه حضرت صاحب الزمان (عح) استان اصفهان با اشاره به روز کارگر تصریح کرد: هرکسی که برای امرار معاش و رضایت خداوند متعال کار کند، کارگر است و باید از آن قدردانی شود.
عمو مهدی با تأکید بر اینکه باید در عرصه اقتصادی قوی شویم گفت: قوی شدن در عرصه اقتصاد نیازمند احترام و تکریم نیروهایی است که برای رشد کشور تلاش می‌کنند و برای تحقق تولید قدم بر می‌دارند.
وی ادامه داد: مردم شهرستان دهاقان با توجه به ظرفیت‌هایی که دارند به خوبی موضوع جهش تولید با مشارکت مردم را محقق کرده‌اند و به همین جهت باید تمامی دستگاه‌هایی اجرایی و همچنین بسیج حمایت‌هایی را که می‌توانند انجام دهند.
جانشین سپاه حضرت صاحب الزمان (عح) استان اصفهان ضمن قدردانی از فرمانده سابق ناحیه مقاومت بسیج دهاقان اظهار کرد: برای فرمانده جدید ناحیه آرزوی توفیق داریم و انتظار می‌رود مدیریت شهرستان و دستگاه‌هایی اجرایی همراهی‌های لازم را داشته باشند.
به گزارش ایمنا، در این مراسم از زحمات عبدالرسول آقایی فرمانده سابق ناحیه قدردانی و بشیر کیانی‌نژاد به سمت فرمانده جدید ناحیه مقاومت بسیج دهاقان معرفی شد، وی پیش از این ریاست سازمان بسیج عشایری استان اصفهان را بر عهده داشته است.
کد خبر 749303
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت