فتح خرمشهر حاصل همدلی یک ملت بود

جنگ تحمیلی، جنگی نابرابر و مظلومانه بود؛ جنگی که تمامی یک ملت برای حفظ تمامیت ارضی واستقلال خود پای به میدان نهاد و بی‌هیچ چشمداشتی از جان و مال و خانمان خود گذشت. در نشستی که در پی خواهید خواند؛ پای صحبت دو نفر از فرماندهان ارتش، امیرسرتیپ مسعود بختیاری و امیرسرتیپ محمود آذین، نشسته‌ایم تا از زبان آنان شرح موفق‌ترین عملیات دوران دفاع مقدس وآزاد‌سازی خرمشهر از اشغال دشمن بعثی را بشنویم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اسماعیل علوی دبیر گروه پایداری

  چه تمهیداتی قبل از عملیات فتح خرمشهر به کار گرفته شد تا روند پیروزی ها به نتیجه برسد؟

مسعود بختیاری: متوقف کردن دشمن در دو ماه اول جنگ سرآغاز و زمینه‌ساز پیروزی‌های بعدی ماست. در سال دوم جنگ بعد از آنکه دشمن متوقف شد، نیروها توانستند استعداد دشمن را درمنطقه شناسایی‌ کرده و به سراغش بروند. اولین عملیات، بعد از زمینگیرکردن دشمن، عملیات ثامن الائمه است. دراین زمان سپاه با حدود 10 الی 12  گردان بسیجی سازمان یافته وارد میدان شد و بسیار خوب و با رشادت جنگید. ارتش هم با استعدادی قریب دو لشکر در میدان نبرد حضور داشت. تذکر این نکته لازم است که ما نباید ارتش را فقط در قالب سرباز روی زمین ببینیم. وقتی می‌گوییم ارتش یعنی توپخانه، هوانیروز، نیروی هوایی، نیروهای زرهی و...، اینها مجموعه ارتش را تشکیل می‌دهند. بعد از عملیات ثامن‌الائمه و شهادت فرماندهان عالیرتبه، شهید صیاد شیرازی به فرماندهی نیروی زمینی منصوب شد. اولین عملیات در زمان فرماندهی شهید صیاد شیرازی به نام طریق‌القدس با آزادسازی بستان در غرب سوسنگرد به اجرا درمی آید و شکافی در جبهه پیوسته دشمن در خوزستان بازمی شود. به این ترتیب با ایجاد کریدوری بین یگان‌های دشمن هدف عملیات تأمین می‌شود. پس از این عملیات بخشی از استعداد رزمی دشمن در سمت اندیمشک و دزفول و بخشی نیزسمت خرمشهر و آبادان از یکدیگر جدا می‌شوند. این کریدور باعث می‌شود بتوانیم دشمن را تجزیه کنیم و راحت‌تر به هر یگان ارتش دشمن بتازیم.عملیات بعدی، عملیات فتح المبین است که همزمان با عملیات طریق‌القدس طراحی شد. فتح المبین عملیات بسیار درخشانی است. بسیار بزرگ‌تر و حساب‌شده‌تر از عملیات طریق القدس و رزمندگان ما در این عملیات تجربیات زیادی کسب کردند. بعد از این عملیات هنوز دشمن در جنوب غرب خوزستان مساحتی قریب 6 هزار کیلومتر مربع را در اشغال دارد که باید آزاد می‌شد. در ثامن‌الائمه محاصره آبادان را شکستیم، در طریق القدس غرب سوسنگرد را آزاد کردیم و با فتح‌المبین شمال خوزستان را از لوث وجود بعثیان پاک کردیم و فقط خرمشهر مانده بود. ارتش برای رسیدن به این هدف چه طرحی را در نظر داشت؟ بختیاری: وقتی زمان آن رسید که در این منطقه عمل کنیم، طی یک مانور از رودخانه کارون عبور کردیم، از این طریق می‌خواستیم در قلب سپاه دشمن رخنه کرده وتا نزدیکی خرمشهرپیش برویم ودر نزدیکی خرمشهر بپیچیم سمت این شهر. طرح براساس اطلاعاتی  ازشناسایی زمین، نحوه گسترش دشمن ومسائلی از این دست تهیه شد. برادران سپاهی، چون اغلب بومی بودند از لحاظ شناسایی زمین و گرفتن اطلاعات از دشمن موفق عمل می‌کردند، سیستم اطلاعاتی ارتش هم مبتنی بر عکسبرداری هوایی بود که آن اطلاعات را کامل می‌کرد.    آن زمان نیروی زمینی ارتش حدود 150هزارنفر نیرو داشت، با توجه به این میزان از استعداد، حضور نیروی زمینی ارتش در این عملیات به چه صورت بود؟ بختیاری: یگان‎های ارتش بافت و سازمان مشخصی دارند، واحدهایی که در این عملیات شرکت داشتند عبارتند از: لشکر 16 زرهی، لشکر 92 زرهی، لشکر 21 پیاده، به اضافه تیپ 55 هوابرد، تیپ 58 تکاور که پیاده هستند، تیپ 37 زرهی، تیپ 23 نوهد، نیروی ویژه. در کنارش دو گروه توپخانه 44 و 55 وچهارتوپخانه لشکری در این عملیات حضور داشتند. توپخانه‌ تیپ‌های مستقر و چهار گروه رزمی هوایی هم بودند. کنار این همه نیروی هوایی به‌صورت گشت و پوشش آسمان و پشتیبانی زمینی و نیز به صورت تک به عمق عراق عمل می‌کردند.هم چنین بایستی به نقش نیروی دریایی درعملیات بیت‌المقدس که در خلیج فارس راه تنفس دریایی ما را باز نگه‌داشت نیز اشاره شود. تفنگداران دریایی و غواصانش، بخصوص وقتی قرار شد از عرض رودخانه کارون رد شویم با قایق‌های نیروی دریایی عبور کردیم و نیروی دریایی با گردان تفنگداران و غواصان مراقب این جریان‌ها بود. البته به موازات عملیات بیت‌المقدس که در شمال خرمشهر جریان داشت یک جبهه‌ فرعی هم در منطقه گشوده شده بود به نام عملیات امیرالمؤمنین(ع) با هدف فریب، تا دشمن فکر کند ما از آنجا بنا داریم کارکنیم تا فشار ارتش عراق به جبهه اصلی کاسته شود، که لشکر 77 آنجا درگیر بود.   عملیات بیت المقدس به صورت دو فرماندهی به اجرا درآمد  فرماندهان سپاه و ارتش نیروهای خود را چگونه هماهنگ می‌کردند؟ بختیاری: درمرحله طرح‌ریزی چون در سطح کلان و در رده بالا انجام می‌گرفت کاملاً هماهنگ بود و اختلافی در بین نبود. اما درسطح نیروهای عمل کننده احتمالاً اختلاف نظرهایی پیش می‌آمد که کاملاً طبیعی است، اما چون هدف یکی بود خیلی زود برطرف می‌شد و هماهنگی‌های لازم در میدان عمل بوجود می‌آمد. کما اینکه در کلیت عملیات هیچ مشکلی به‌وجود نیامد.   آیا درطرح،  پیشروی به سمت بصره هم پیش‌بینی شده بود یا نه؟ بختیاری: اینکه برویم بصره را بگیریم، نه! چنین چیزی نبود. بنای ما پیشروی به سمت خرمشهر بود. البته درطرح اولیه برای رسیدن به خرمشهر عبور از بخشی از خاک عراق نیز پیش‌بینی شده بود.    اما عراقی‌ها با این احتمال مقابل بصره در خط مرزی صف‌آرایی کردند؟ بختیاری: بله جلوی ما را گرفتند، خوب هم جنگیدند.همین باعث شد تا درطرح اولیه یک تغییر جزئی بوجود بیاید.   مشکلی که مرحله آخر عملیات با آن مواجه شد به همین دلیل بود؟ بختیاری: بله در مرحله پایانی عملیات برای عبور از بخشی از خاک عراق با مقاومت روبه‌رو شدیم و همین کار را مشکل کرد.   جای دیگری هم با مشکل مواجه شدید؟ بختیاری: من از جزئیات خبر ندارم فقط می‌دانم در حرکت به سمت خط مرزی با تأخیر مواجه شدیم؛ چون عراق بشدت مقاومت کرد و به دلیل مقاومت عراقی‌ها ما نتوانستیم جلوتربرویم. وقتی رسیدیم به خط مرز طبق طرح باید به سمت بصره می‌رفتیم، اما داخل خاک عراق شدن از توان ما خارج بود؛ چون عراق نیروهای تازه نفس خود را آورده بود. لذا ما در داخل خاک خودمان پیچیدیم به سمت خرمشهر، ما تصمیم داشتیم از داخل خاک عراق بپیچیم به سمت خرمشهر، اما وقتی با این روش نشد، از راه نزدیک‌تر رفتیم و میانبر زدیم.    جناب آذین شما در هوانیروز بودید؛ مشخصاً در مورد نقش هوانیروز در این عملیات توضیح دهید؟ محمود آذین: نقش هوانیروزدرجنگ بسیار برجسته وستودنی است، هشت ماه قبل از شروع رسمی جنگ، تعرض‌های عراق شروع شده بود. مخصوصاً در سمت غرب کشور، عراقی ها مرتب گشتی رزمی می‌فرستادند و حمله می‌کردند. هوانیروز تقریباً تنها یگانی بود که درآن مقطع با عناصر دشمن مقابله می‌کرد و با عراقی‌ها درگیر می‌شد. درعملیات بیت‌المقدس همه توانایی و همه امکانات هوانیروز در مراحل مختلف پای کار آمد، قرارگاه‌های سه گانه‌ای هم که در عملیات بیت‌المقدس مشخص شده بود هر کدام یک گروه رزمی پشتیبانی هوانیروز دراختیار داشت. یکی از شاهکارهای بزرگ هوانیروز حمل و نقل مهمات، نفرات و امکانات بود. در زمانی که تصمیم گرفته شد که سمت تک در عملیات تغییر کند؛ بزرگ‌ترین نقش راهوانیروز برعهده داشت. دربیت‌المقدس غیر ازپشتیبانی نزدیک و آتش، حمل و نقل نفرات هم برعهده هوانیروزبود. درمیانه عملیات وقتی تصمیم گرفته شد سمت عملیات تغییر کند هوانیروز با وجود گستردگی نیروها درپهنه‌ای 150، 160 کیلومتری در زمانی محدود و در وسعتی بسیار زیاد، نیروها را به سرعت تغییر سمت داد و توسط گردان‌های ترابری 214 رکورد عجیبی ازجا به جایی نفرات و تسلیحات در حد خمپاره‌، آرپی‌جی وسایر مهمات از خود به جا گذاشت. چه به‌صورت بار خارجی و چه به‌صورت داخل هلی‌کوپتر، خود این حرکت باعث غافلگیری عراقی‌ها شد. بختیاری: من به‌عنوان یک افسر نیروی زمینی می‌گویم که هوانیروز محشر کار کرد؛ به جرأت می‌توانم بگویم که اگر هوانیروز نبود شاید دراین عملیات این نتیجه به دست نمی‌آمد. هلی‌کوپترهای کبرای هوانیروز همچون یک توپخانه هوایی عمل کردند و نیروی زمینی عمدتاً متکی به هوانیروز بود.   شما به عنوان یک خلبان، صحنه عملیات را از بالا چگونه دیدید؟ آذین: روز سوم خرداد، حدود ساعت ده صبح خبر دادند خرمشهر آزاد شده است ما نزدیک خرمشهر بودیم به اتفاق یک همرزمم با جت رنجری که دراختیار داشتیم رفتیم درست بالای خرمشهر و دیدیم الحمدلله همه خوشحالند. در برگشت از روی جاده خرمشهربه اهواز منظره‌ای بسیار دیدنی بود. گویا رادیو اعلام کرده بود به خرمشهر بروید و اسیر بیاورید. برای همین ماشین‌ها از سواری و وانت و کمپرسی و اتوبوس روی جاده بودند  یا به سمت خرمشهر می‌رفتند یا از خرمشهر اسیر می‌بردند. پیرمردی که راننده‎ کمپرسی بود، سی چهل تا اسیرعراقی گردن‎کلفت را سواربار کرده و در جاده‌ای که نمی‌شد سریع در آن رانندگی کرد به سمت اهواز می‌رفت. هیچ‌کدام از اسرا آمادگی این‌ را نداشتند که بپرند پایین و فرارکنند، این در حالی بود که نیروهای عراقی‌ هنوز در دو سه کیلومتری آنجا بودند. وقتی رسیدیم نزدیک اهواز یک مربع مشکی دیدیم که سابقه نداشت؛ آن مربع اسیران نشسته روی زمین بودند که وسعتی به اندازه 10 زمین فوتبال را اشغال کرده بودند!    از چهره‌های شاخص ارتشی که با جان و دل در این عملیات جانفشانی کردند چه نام‌هایی را به یاد دارید؟ بختیاری: ابتدا ازصیاد شیرازی نام می‌برم که سمبل فداکاری ارتشیان است بعد از امیر رضایی یاد می‌کنم که صد تانک دشمن را با موشک تاو زد. آذین: در میان خلبان‌ها ما سه نفر را داریم که سه بارهلی‌کوپترشان با موشک زده شد. عبدالله نجفی که الآن در شیراز است، صحتی که با هلی‌کوپتر، هواپیمای میگ عراقی را زد. ناصر نژاد تقی، سرهنگ ژیان، منصور وطن‌پور، شیرودی، کشوری، سهیلیان، شمشادیان، اینها همه قهرمان بودند. بختیاری: البته ما دنبال قهرمان‌سازی نیستیم، هرکس در جنگ شرکت کرده قهرمان است. ما باید به مجموعه خدمات ارتش و ارتشیان بنگریم. قهرمان‌پروری کار سینماگرهاست. آذین: اشاره به یک مورد از استقامت پروازی پرسنل نیروی هوایی می‌کنم. ما یک خلبان داریم به نام یدالله خلیلی. اوبا اف 14 می‌پرد. شما فکر می‌کنید که رکورد پرواز یک‌نفس او در سطح جهانی چقدر است؟ او در کابین خلبان با تمام لباس‌های سنگینی که تنش هست و جای تنگی که در آن قرار گرفته با جی‌سوتی که پوشیده تا رگ‌های بدن پاره نشود. سیزده ساعت‌ونیم در کابین خلبان با آن لباس نشسته است. رکورد بعدی برای شهرام رستمی با 9 ساعت‌ونیم است. اینها را کجا باید گفت و نشان داد؟ محمود اسکندری را کجا باید پیدا کرد؟ خلبانان مدام در معرض خطر بودند. سوخت‌گیری هوایی آن هم در شب اصلاً راحت نیست و او این کارها را انجام داده است.   آیا آرایش یگان‌های ارتش دراین عملیات به نحو کلاسیک بود؟ بختیاری: لشکر 92 در جنوب، لشکر 21 پیاده در شمال خرمشهر، دو لشکر ارتش بود که با توپخانه و آرایش جنگی به سمت خط مرز ایستاده بودند، درمقابل نیروهای ما عراق هم دو لشکر را آرایش نظامی داده بود. بالاخره بخشی از جنگ نبرد کلاسیک بود. دو تیپ از لشکر 21 است و توپخانه‌های ارتش با آتش مؤثر، پرواز جنگنده‌های نیروی هوایی و هلی کوپترهای هوانیروز و...جلوه‌ای از رزم به شیوه کلاسیک در کنار نیروهای مردمی بود که همدیگر را کامل می‌کردند. با این توان به سمت خرمشهر رفتیم، ازآن طرف گردان تفنگداران دریایی پل زدند واز سویی دیگر داخل خرمشهرشدند. این جلوه‌ای از آرایش ما براساس اصول کلاسیک جنگ بود.  با این وجود لشکر 92، لشکر 21، تیپ 55 هوابرد، ارتش شهدای بسیاری را تقدیم کرد. بطوری که هیچ واحدی به اندازه تیپ 55 تلفات نداد. درهر حال فتح خرمشهر حاصل کار جمعی همه ملت ایران بود. فتح خرمشهر را نمی‌شود به نام کسی ثبت کرد. همه فرزندان ملت در این فتح سهیم اند. هر کسی به نسبت مسئولیتش انجام وظیفه کرده است. عبور از رودخانه کاری فنی است و تجهیزات می‌خواهد. ارتش در این عملیات هفت پل روی رودخانه کارون زد. دو یا یکی هم روی کرخه کور، زیبایی این عملیات به پل زدنش بود.

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۷۸۳۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

انتشار تصاویری از تانک‌ اسرائیلی در خیابان‌های رفح

صبح روز سه‌شنبه پس از اعلامیه ارتش اسرائیل مبنی بر آغازعملیات نظامی هدفمند در شرق رفح، تصاویری منتسب به تانک‌های اسرائیل در رفح در جنوب نوار غزه منتشر شد. این تصاویر را که تایمز اسرائیل نیز منتشر کرده است، نخستین بار عمید سگال، تحلیلگر سیاسی شبکه تلویزیونی کانال ۱۲ اسرائیل منتشر کرد. هنوز ارتش اسرائیل درباره این تصاویر اظهارنظر نکرده است. طبق قوانین ارتش اسرائیل، نیرو‌ها نمی‌توانند به دلایل امنیتی تصاویر عملیات در حال اجرا را منتشر کنند. ارتش اسرائیل هنوز جزئیات بیشتری درباره عملیات در شرق رفح منتشر نکره است. اما روز دوشنبه دستور تخلیه مناطقی در شرق رفح را آغاز کرده بود.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی