دنباله‌داری که از کنار زمین عبور کرد حاوی آب زمینی بود
تاریخ انتشار: ۸ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۹۱۵۷۷۱
محققان دریافته‌اند که سیارک "ویرتانن"(Wirtanen) که در ماه دسامبر ۲۰۱۸ از کنار زمین عبور کرد حاوی آب‌های اقیانوس مانند بوده است.
به گزارش ایسنا و به نقل از گیزمگ، زمین یک سیاره مشهور به میزبان آب مایع بودن است، اما اینکه این همه آب از کجا آمده هنوز کاملاً مشخص نیست. رایج‌ترین نظریه این است که دنباله‌دارها و سیارک‌ها با برخورد به کره زمین اغلب آب‌های موجود روی آن را به ارمغان آورده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حالا یک مطالعه از محققان ناسا شواهد جدیدی را برای حمایت از این ایده پیدا کرده است. مشاهدات از یک دنباله‌دار که چند ماه پیش از نزدیک زمین رد شد نشان می‌دهد که این دنباله‌دار حاوی آب‌های اقیانوس مانند بوده و ممکن است این مسئله در مورد دیگر دنباله‌دارهایی که قبلاً از کنار ما رد شده‌اند، صادق باشد.
بعضی از نظریه‌ها حاکی از آن است که زمینِ اولیه وقتی تنها یک توپ گِلی بزرگ گرم و مرطوب بوده آب تا حدودی در زمین موجود بوده است. شواهد دیگر نشان می‌دهد هنگامی که یک پیش‌سیاره(protoplanet) به اندازه مریخ به زمین جوان برخورد کرده و ماه را به وجود آورده است، قسمت زیادی از آب‌های زمین به آن هدیه داده شده‌اند.
پیش‌سیاره یک جنین سیاره‌ای بزرگی است که در داخل یک دیسک پیش‌سیاره‌ای ایجاد شده و روند ذوب داخلی آن برای ایجاد لایه‌های تمایز انجام شده است. به نظر می‌رسد که پیش‌سیاره‌ها از خرده‌سیاره‌هایی با اندازه‌ای در حدود یک کیلومتر، که از نظر گرانشی مدارهای یکدیگر را پیوسته آشفته می‌ساخته‌اند، تشکیل شده باشند که با برخورد با یکدیگر به تدریج از ائتلاف خرده‌سیارک‌ها به سیاره غالب تبدیل گردیده‌اند.
اجماع عمومی نیز بر این است که این مایع حیات‌بخش بر اثر برخورد سیارک‌ها و دنباله‌دارها وارد زمین شده است. این برخوردها در روزهای اولیه منظومه شمسی زیاد اتفاق می‌افتاد و در حالی که این سنگ‌های فضایی بسیار خشک به نظر می‌آیند، آب روی بسیاری از آنها دیده می‌شود.
این ممکن است یک مسئله ساده به نظر برسد اما پیچیده است. اغلب دنباله‌دارهای مورد بررسی که تاکنون شناخته شده‌اند نوع اشتباهی از آب را دارند. همانطور که می‌دانید آب موجود در سیاره ما از دو اتم هیدروژن و یک اتم اکسیژن تشکیل شده است، اما آب موجود در اغلب دنباله‌دارها آب سنگین است که شامل یک اتم هیدروژن با یک نوترون اضافی است.
مقایسه نسبت آب سنگین به آب معمولی بین دو نمونه مانند یک آزمایش DNA نشانگر موثقی از میراث مشترک بین دنباله‌دارها و زمین است. تقریباً در همه موارد، آب موجود در دنباله‌دارها نسبت بسیار متفاوتی با آب‌های زمین دارد. در حقیقت تنها یکی از هر ۱۱ دنباله‌دار مورد مطالعه دارای آب اقیانوس مانند هستند.
تا به حال، دنباله‌دار "ویرتانن" که در دسامبر ۲۰۱۸ از نزدیک زمین گذشت، دومین دنباله‌دار است که دارای آب مشابه با زمین است. این کشف توسط رصدخانه استراتوسفر برای نجوم مادون قرمز(SOFIA) انجام شد که قادر بود به واسطه یک هواپیمای بوئینگ اصلاح شده نگاه دقیقی به این سنگ فضایی بیاندازد.
اما بزرگترین شگفتی این نبود که "ویرتانن" حاوی نوع مناسبی از آب بود، بلکه وقتی محققان اطلاعات مربوط به ویرتانن و سایر دنباله‌دارها را مقایسه کردند به این نتیجه رسیدند که بر خلاف باور قبلی، این نسبت ارتباطی با جایی که این دنباله‌دارها از آن آمده‌اند ندارد.
در عوض به نظر می‌رسد که مقدار آب آزاد شده از دانه‌های یخ موجود در ابرهای بخار اطراف دنباله‌دارها مهم است، نه یخ روی سطح آن. این بدان معنی است که مطالعات قبلی دنباله‌دارها می‌تواند این موضوع را اشتباه اندازه‌گیری کرده باشد و احتمالاً نسبت آب مشابه با زمین در آنها بیشتر است.
"دومینیک بوکلی موروان" از محققان ارشد این مطالعه می‌گوید: این اولین بار است که ما می‌توانیم نسبت آب سنگین به آب سبک را در منظومه شمسی و در تمام دنباله‌دارها را به یک عامل واحد مرتبط کنیم.
وی افزود: به نظر می‌رسد ما باید در مطالعه دنباله‌دارها تجدید نظر کنیم، زیرا آب آزاد شده از دانه‌های یخ موجود در ابرهای اطراف آنها شاخص بهتری نسبت به آب آزاد شده از سطح یخی آنها است.
این تحقیق در مجله Astronomy & Astrophysics Letters منتشر شده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: آب دنباله دار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۹۱۵۷۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از اعداد «هم‌‌نهشتِ کَرجی» تا دنباله فیبوناچی| شرح آب‌شناس بزرگ ایرانی از قنات
خبرگزاری علم‌وفناوری آنا- هدا عربشاهی: سال ۲۰۰۹ گروهی از ریاضی‌دانان بین‌المللی از آمریکا، اروپا، استرالیا و آمریکای جنوبی به سرپرستی پژوهشگران دانشگاه واشنگتن در سیاتل موفق شدند با کمک شیوه ضرب اعداد بزرگ و SAGE (شبکه حسگرهای پراکنده و هوشمند جمع‌آوری و تحلیل داده‌های بنیاد ملی علوم آمریکا) مسئله‌‌ای را حل کنند که اولین‌بار حدود هزارسال قبل ریاضیدان ایرانی، ابوبکر محمدبن حسن کرجی آن را مطرح کرده بود. این دانشمند کرجی‌تبار مسئله اعداد همنهشت را ارائه کرد و مثلث قائم‌الزاویه‌ای را پیشنهاد داد که اضلاع آن اعداد صحیح و مساحتش یک عدد همنهشت است. به‌عنوان‌مثال، مثلت قائم‌الزاویه‌ای با اضلاع ۳-۴-۵ مساحتی برابر با ۶ دارد و به‌همین دلیل ۶ یک عدد همنهشت است. کرجی با تاثیر از ترجمه عربی آثار ریاضیدان یونانی دیوفانتوس یا دیوفانت (حدود ۲۱۰ تا حدود ۲۹۰ پس‌ازمیلاد) این مسئله را مطرح کرد. لئوناردو فیبوناچی معروف به لئوناردوی پیزا، ریاضیدان ایتالیایی با تاثیر از کرجی، در سال ۱۲۲۵ نشان داد که ۵ و ۷ اعداد متجانس هستند. سال ۱۹۱۵ اعداد متجانس کوچک‌تر از ۱۰۰ شناسایی شدند و در سال ۱۹۸۹ کشف شد که اعداد متجانس کوچک‌تر از هزار هم وجود دارند اما به‌مدت ۳۰ سال هرگز حل نشدند.
در نظریه اعداد، عدد همنهشت یک عدد صحیح مثبت برابر با مساحت مثلث قائم‌الزاویه‌ای است که هر سه ضلع آن عدد گویا باشد. کوچک‌ترین عدد متجانس ۵ است که مساحت مثلث قائم‌الزاویه‌ای با اضلاع 2/3 ، 3/20 و 6/41 است. اعداد همنهشت بعدی برابر با 6، 7، 13، 14، 15، 20 و 21 است. بسیاری از اعداد همنهشت تاکنون هرگز محاسبه نشده‌اند. اما این گروه ریاضی‌دانان بین‌المللی در سال ۲۰۰۹ توانستند به ۳میلیارد و ۱۴۸میلیون و ۳۷۹هزار و ۶۹۴ عدد جدید همنهشت کوچک‌تر از یک‌هزارمیلیارد دست پیدا کنند. برایان کانری، مدیر موسسه ریاضی آمریکا در آن‌زمان توضیح داد: «مسائل قدیمیِ از این‌دست، بسیار دور از دسترس به‌نظر می‌رسند اما برای انجام پژوهش‌های بزرگ بسیار جالب‌اند زیرا ریاضی‌دانان را به توسعه شیوه‌های جدید برای حل آنها وادار می‌کنند.»
کرجی کیست؟
ابوبکر محمد بن حسن کرجی (953 تا 1029 میلادی)، ریاضیدان سده دهم میلادی معروف به الحَسیب به‌معنی حساب‌کننده، بیشتر برای نوشته‌هایش درباره جبر و رهانیدن جبر از هندسه شهرت دارد. کرجی همچنین مهندسی ماهر بود که در زمینه استخراج آب مطالب زیادی نوشت. بسیاری از طرح‌های او در حوزه آب‌شناسی هنوز در خاورمیانه استفاده می‌شود. بسیاری از مورخان معتقدند که کرجی نقش مهمی در گذر از ریاضیات کهن به جبر امروزی ایفا کرده است.
تصویر ۱- صفحه‌ای از کتاب الفخری
این دانشمندان ایرانی، پیش‌از بازگشت به زادگاهش، پربارترین دوران زندگی‌اش را در بغداد، پایتخت علم و فناوری عصر طلایی جهان اسلام گذراند، در آنجا مدرسه جبر تأسیس کرد و عمده‌ترین آثار ریاضی‌اش را در این شهر نوشت و رساله مهمش در جبر را که الفخری فی صناعه الجبر و المقابله نام دارد به فخرالملک، وزیر بهاءالدوله دیلمی از امیران آل‌بویه در بغداد تقدیم کرد. باوجوداین، کرجی در مقطعی، پس‌از کشته‌شدن فخرالملک، پایتخت عباسیان را ترک کرد و به کرج بازگشت. به‌نظر می‌رسد که او ریاضیات را در این دوره رها و روی موضوعات مهندسی به‌ویژه آب‌شناسی و هیدرولیک (سامانه‌های مبتنی‌بر آب) تمرکز کرده است. ازاین‌رو، می‌توان گفت که به احتمال زیاد کتاب استخراج آب‌های پنهان متعلق به این دوره زندگی او باشد.
از آب‌شناسی تا جبر
همان‌طورکه اشاره شد، کرجی علاوهبر کتاب الفخری، کتاب انباط المیاه الخفیه (استخراج آب‌های پنهان) را هم نوشته که رساله‌ای فنی است و دانش عمیقی از آب‌شناسی را آشکار می‌کند و می‌توان آن را به‌عنوان قدیمی‌ترین متن در نوع خود در این حوزه دانست. این کتاب مطالعه‌ای برجسته درباره انواع مختلف آب، روش‌های یافتن سطح آب، توصیف ابزارهای نقشه‌برداری، ساخت مجراهای قنات، پوشش آنها، محافظت در برابر پوسیدگی و تمیزکردن و نگهداری آنها ارائه می‌کند.
این کتاب که کرجی آن را حدود سال ۱۰۰۰ میلادی نگاشته است همچنین یکی از قدیمی‌ترین متون عربی است که چگونگی مکان‌یابی سفره‌های زیرزمینی، حفر چاه‌های پیمایشی و ساخت آبراه‌های زیرزمینی را توضیح می‌دهد.
تصویر ۲- نمودارهایی از نسخه خطی اصلی کتاب انباط المیاه الخفیة (استخراج آب‌های پنهان)| ویرایش کرافتون بلک، انتشارات پل هولبرتون، 2007، ص 115
علاوهبر این دو کتاب، عناوین متعدد دیگری هم به او نسبت داده می‌شود که برخی از آنها مفقود شده و برخی دیگر باقی مانده و ویرایش شده‌اند. کتاب‌هایی که بیشتر در حوزه‌های ریاضیات و نجوم جای دارند. کتابی در باب ریاضیات ارث (الدور الوصایا)، نوادر الاشکال (قضیات نادر)، رساله‌ای در ادله حساب و جبر (علل الحساب و الجبر و المقابله)، کتاب قراردادهای ساختمان‌ها (العقود و الابنیه)، کتاب فی حساب الهند (درباب ریاضیات هندی)، کتاب المحیط فی الحساب، کتاب الاجذار و المسائل و الاجوبه فی الحساب ازجمله آثار شناخته‌شده ابوبکر محمد کرجی به‌شمار می‌روند.
کتاب دیگر او الکافی فی‌الحساب که از ۷۰ بخش تشکیل شده درباره استفاده از توابع است و خلاصه‌ای از حساب، جبر، هندسه و فرآیندهای حساب ذهنی (حساب هوایی) در مقابل حساب هندی را توضیح می‌دهد. آدولف هوخهایم، شرق‌شناس آلمانی، این کتاب را بین سال‌های ۱۸۷۸ تا ۱۸۸۰ در سه جلد کوچک به زبان آلمانی ترجمه و منتشر کرد.
کتاب دیگر کرجی درباره ریاضیات، البادی فی‌الحساب نام دارد که رساله‌ای نظام‌مند است و در آن فصولی را به اقلیدس و نیکوماخوس اختصاص داده و اندیشه‌های این دو ریاضیدان یونان باستان را شرح و بسط داده است. کرجی در این کتاب به‌ویژه، به عملیات جبر جایگاه مهمی بخشیده و برای اولین‌بار نظریه استخراج جذر چند جمله‌ای با مجهول را بیان و معادلاتی از نوع X2 + 5، X2 – 5، X2 + Y و Y2 + X را حل کرده است. این معادلات را بعدها فیبوناچی (لئوناردوی پیزا) در «کتاب مربع‌ها» (LIBER QUADRATORUM) بررسی کرد.
انتهای پیام/
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلاله‌ای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت