به نقل از «مهر»

آیین های تهرانی ها در ماه رمضان/ از سحرخوانی تا آشتی کنان

تاریخ انتشار: ۹ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۹۲۸۴۵۴

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: ماه رمضان، ماه برکت و میهمانی خدا است، که طبق روایات در این ماه درهای بهشت به سوی مؤمنین باز می‌شود.

هرچند زندگی ماشینی و پیشرفت تکنولوژی سبب رنگ باختن بسیاری از آداب و رسوم در استان تهران شده است، اما تهرانی‌ها مانند ساکنان اقصی نقاط کشور همچنان آداب و رسوم فراوانی در این ماه دارند، که به آنها عمل می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آداب و رسوم ماه مبارک رمضان از همبستگی جامعه ایرانی با فرهنگ اسلامی نشأت می‌گیرد.

هر ساله با آغاز ماه رمضان، حالت روحانی و معنویتی غیرقابل وصف در مسلمانان حاکم می‌شود و مردم، به ویژه ساکنان استان تهران آداب و رسوم خاصی در ماه رمضان دارند، که کلیت آن در سراسر استان تهران یکسان است.

دعوت از روحانیون برای حضور در محله‌ها و روستاهای استان

آئین‌های مردم استان تهران ریشه در عقاید دینی و ملی این مردم دارد، که رنگ و بوی بومی به خود گرفته و سنت‌هایی زیبا و ماندگار خلق کرده است.

برپایی مراسم گلریزان و آزادی زندانیان، چاووش خوانی سحر، افطاری‌های ساده و به دور از تجملات، پخت انواع آش و حلیم و دادن آنها به روزه داران، برگزاری جلسات ختم قرآن و محافل انس با قرآن و… از سنت‌های ماه و آئین‌های مهم مبارک رمضان در استان تهران است.

یکی از سنت‌های دیرین تهرانی‌ها دعوت از روحانیون برای حضور در مساجد و محله‌ها و روستاهای آنها بوده است، هر محله و یا روستایی که روحانی در طول سال نداشت، از امام جمعه شهر می‌خواستند، که روحانیونی برای حضور در بین آنها در طول این ماه اعزام کنند و یا برخی اوقات به قم می رفته و از روحانیون برای حضور در روستا و محله خود دعوت می‌کردند.

بیدار شدن در وقت سحر نیز دارای سنت‌های ویژه ای در استان تهران بوده است.

تهرانی‌ها طبق یک آئین کهن در وقت سحر به آوای دعای سحر گوش جان می‌سپردند و در زمان طاغوت که یا رادیو و تلویزیون نبود و یا خانواده‌های مذهبی از این وسایل در خانه‌های خود بهره نمی‌گرفتند، یکی از فرزندان خانه وظیفه خواندن دعای سحری برای والدین و روزه گیرها را بر عهده داشت.

خواندن دعای سحر توسط یکی از فرزندان خانواده

خواندن دعای سحر بین فرزندانی که سن آنها به روزه نمی‌رسید، نوبتی بود و دیگر اعضا منزل همراه با شنیدن دعای سحر اقدام به خوردن سحری و آماده شدن برای اذان و آغاز زمان روزه گیری می‌شدند.

از دیگر رسوم وقت سحر در استان تهران بیدار کردن همسایه‌ها بود، در زمان سحر، اگر یکی از همسایه‌ها مشاهده می‌کرد، که چراغ منزل یکی از همسایه‌ها خاموش است، برای آنکه خواب نماند و درب خانه او را می‌زد و یا از طریق ضربه زدن به دیوار خانه همسایه را برای سحر بیدار می‌کرد.

از ستاره‌های پروین، هفت برادران و یا ستاره سحر برای تعیین وقت سحر در گذشته توسط مردم استان تهران استفاده می شده است و پس از آن موذنین مساجد محل در زمان‌های سه ربع الی یک ساعت مانده به سحر با خواندن مناجات و ادعیه‌ها وقت سحر را اعلام می‌کردند، که البته این رسم با توسعه رادیو و تلویزیون تا حدود بسیار زیادی کم رنگ شده است، اما همچنان خاطراتی شیرین و جذاب در اذهان بزرگ‌تر ها باقی گذاشته است.

از سنت‌های وقت سحر که بگذریم، به آئین‌های هنگام روزه داری می رسیم، آیین‌هایی که رنگ و بوی مذهبی زیبایی دارند و از سویی دیگر باعث ایجاد روح تعاون و همبستگی می‌شوند.

هلال بینی و آمادگی برای ورود به ماه رمضان

یکی از این سنت‌ها جلسات روزانه ختم قرآن و نیز جز خوانی است، که اساس این سنت ثواب غیرقابل وصف خواندن قرآن در ماه رمضان است، جایی که روزه داران طبق یک هماهنگی و اعلامی در یک محل از پیش تعیین شده و رأس ساعت خاصی گرد هم آمده و با راهنمایی فردی که قرائت بی غلطی دارد، شروع به قرائت یک جز از قرآن می‌کنند، تا در ۳۰ روز ماه مبارک رمضان بتوانند، یک بار این کتاب آسمانی را ختم کنند.

از محاسن این سنت، آن است، که هم محله‌ای ها برای خواندن قرآن گرد هم جمع می‌شوند و دیدارها تازه می‌شود و این دیدارهای روزانه بین مؤمنین روزه دار سبب تحکیم وحدت، هم دلی و نزدیکی بیشتر قلوب می‌شود، که از سنن بسیار پسندیده است و هنوز نیز علی رغم رشد و توسعه تکنولوژی و ترویج زندگی ماشینی، رواج دارد.

یکی دیگر از این سنت‌ها که در ماه مبارک رمضان در بین برخی از خانواده‌های تهرانی، به ویژه در غرب این استان مرسوم بوده رسم مشاهده هلال ماه رمضان است.

برخی از خانواده‌ها در منطقه شهریار، ملارد و قدس، هم زمان با روزهای آغازین ماه مبارک رمضان آئین سنتی و دیرینه مشاهده هلال ماه را بدین ترتیب اجرا می‌کردند، که با سینی، قرآن، آئینه و سبزه به پشت بام‌ها می‌رفتند و در آسمان به جستجوی ماه می‌پرداختند.

مردم مؤمن به ویژه غرب تهران پس از مشاهده هلال ماه و به دلیل وجود صداقت در کودکان به چهره آنها نگاه می‌کردند و برخی نیز با نگاه در قرآن به نشانه پاکی و صداقت، سبزه را داخل آب می‌انداختند.

آئین دیگری که قبل از ماه رمضان و برای پیشواز این ماه پر برکت استفاده می‌شد، گردگیری و غبارروبی مساجد بوده است، که هنوز نیز این سنت نیک وجود دارد.

‏رونق‬ برخی مشاغل و سرگرمی‌ها

در این آئین، اهالی محل، به ویژه زنان اقدام به شست و شو و غبارروبی مساجد، قالی‌ها و زیلوهای آن می‌کردند، تا مسجد به عنوان خانه خدا و مرکز و تجمعات ماه رمضان پاکیزه‌تر و آماده برای ورود به این ماه باشد.

لباس‌های نو و پاکیزه بر تن می‌کردند و با آراسته‌ترین حالت ممکن آماده ورود به ماه میهمانی خدا می‌شدند.

در طول ماه مبارک رمضان نیز برخی از مشاغل رونق می‌گرفت، که البته همچنان نیز این وضعیت وجود دارد، مشاغلی مانند حلیم پزی، پخته رشته خشکبار، پخت آش، زولبیا و بامیه و… در این ماه به اوج رونق خود می‌رسد، دیزی پزی ها، چلوکبابی‌ها و قهوه خانه‌ها نیز یکی از مهم‌ترین اماکنی است، که در استان تهران و در زمان افطار تا سحر در ماه مبارک رمضان رونق می‌گیرد و با نزدیک شدن به ماه رمضان جنب و جوش و رونق خاصی در این مغازه‌ها دیده می‌شود.

زندگی مردم از افطار تا سحر رنگ و بوی خاص دارد، شب نشینی ها، بازی فوتبال، والیبال، و تنیس روی میز در پارک‌های محل و انجام دورهمی ها از دیگر مواردی است، که در این ماه به اجرا در می‌آید و روح همبستگی و هم دلی را بیش از پیش زنده می‌کند.

رسم آشتی کنان و به دور ریختن کدورت‌ها در ماه میهمانی خدا

در استان تهران اما رسوم رمضان تنها به افطاری دادن، ختم قرآن و سحری خوردن و… محدود نمی‌شود، یکی از شیرین‌ترین رسومی که در گذشته در ماه مبارک رمضان پر رنگ می‌شد، رسم آشتی کنان بود.

طبق رسم آشتی کنان، اگر کدورتی بین ۲ نفر و یا ۲ خانواده بود، با پا در میانی اطرافیان از بین می‌رفت و صلح و صفا برقرار می‌شد، چرا که اعتقاد بر این بود، که با وجود کدورت از دیگری عبادات مقبول نمی‌شود.

رسوم دیگری که در تهران و دیگر مناطق کشور وجود داشته و همچنان نیز پابرجاست، برگزاری جشن و سرور میلاد امام حسن مجتبی (ع) است.

اغلب خانواده‌ها سعی دارند عروسی‌ها و مراسم جشن خود را با این روز میمون هم زمان کنند و نیز برپایی ایستگاه‌های صلواتی از افطار تا سحر هم زمان با جشن میلاد امام دوم شیعیان جهان از رسومی است، که در نیمه ماه رمضان انجام می‌شود.

حضور در مساجد، هیئات و حسینیه‌ها هم زمان با لیالی قدر نیز از رسوم معنوی و زیبای مردم استان تهران در ماه میهمانی خدا است، در این لیالی مؤمنین سعی دارند، تا قبل از افطار استراحت کنند و بعد از افطار غسل کرده و در محافل معنوی حاضر شوند و طلب بخشش و عفو از پروردگار داشته باشند.

رسوم زیبای مربوط به آخرین روز ماه مبارک رمضان، مانند حضور برای زیارت اهل قبور و دید و بازدید روز عید فطر و پس از اقامه نماز عید از دیگر آئین‌های تهرانی‌ها در ماه رمضان است.

کد خبر 4623189

منبع: مهر

کلیدواژه: آیین های رمضان شهرستانهای استان تهران شهر تهران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۹۲۸۴۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فیلمی ناب از بازار تهران در حدود ۱۲۰ سال قبل / لباس پوشین مردان و زنان تهرانی جالب است (فیلم)

ویدئوهای دیدنی دیگر در کانال های آپارات و یوتیوب عصر ایران ???????????? کانال 1 aparat.com/asrirantv کانال 2 aparat.com/asriran کانال 3 youtube.com/@asriran_official/videos کانال عصر ایران در تلگرام