امام(ره) مقبولیت و مشروعیت حکومت را منوط به رضایت مردم می‌دانست
تاریخ انتشار: ۱۴ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۹۷۲۰۹۲
حجت‌الاسلام محمود شفیعی، عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه مفید در گفتوگو با ایکنا از اصفهان درباره جایگاه مردم در اندیشه امام خمینی(ره) اظهار کرد: اگر مجموعه بیانات امام در صحیفه نور و رفتار عملی ایشان در دوران مبارزات و رهبری را ملاحظه کنیم، متوجه می‌شویم که از دیدگاه ایشان، هم از منظر جامعه‌شناختی و انسان‌شناختی و هم از منظر فقهی، مردم نقش و جایگاه والایی دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: از منظر جامعه‌شناختی و انسان‌شناختی، امام(ره) میان مردم ایران با مردم صدر اسلام مقایسه انجام داده و اذعان می‌کردند که صداقت و تعهد مردم مسلمان ایران نسبت به اسلام از مردمان صدر اسلام بسیار بیشتر است و از این منظر، امام(ره) بسیار از مردم ایران تمجید کرده‌اند. وقتی صحیفه نور را مرور می‌کنیم، متوجه می‌شویم که تعبیراتی از قبیل «ملت» و «قاطبه مردم» و اینکه «ما به چیزی عمل خواهیم کرد که ملت به آن رأی دهند»، یا «میزان رأی ملت است»، فراوانی بسیار زیادی دارد و نشان می‌دهد که امام اعتماد خاصی به ملت ایران داشتند و در آزمون‌های سیاسی و اجتماعی نمره قبولی بالایی به آنها می‌دادند.
عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه مفید تصریح کرد: امام(ره) بر این اعتقاد بودند که بدون حضور فعالانه مردم در عرصه سیاست، حکومت مقبولیت و مشروعیت کافی ندارد و همین نکته، یعنی مشروعیت و مقبولیت حکومت از طریق حضور مردم را به اشکال مختلف گوشزد کرده‌اند. ایشان در جایی می‌گویند «در زمان رژیم پهلوی می‌گفتند حضور روحانیت در سیاست و حکومت نامشروع است و در جمهوری اسلامی، توطئه دیگری را درست کرده‌اند مبنی بر اینکه غیر از روحانیت، افراد دیگر حقی در سیاست و حکومت ندارند» و امام(ره) هر دوی اینها را خطر دانسته و نه قائل به حذف روحانیت از سیاست و حکومت بودند و نه حذف مردم از این عرصه. ایشان معتقد بودند سیاست و حکومت پدیده مشترکی است و همگان در این عرصه صاحب حق، دخالت و اراده هستند.
امام(ره) مشروعیت و مقبولیت حکومت را تابع رضایت مردم می‌دانست
حجت‌الاسلام شفیعی ادامه داد: از منظر فقهی، هر چند امام(ره) معتقد بودند که حاکمان اسلامی، چه در سطح نبوت و امامت و چه در سطح ولایت، کسانی هستند که از سوی خدا به این منصب نصب شده‌اند، در عین حال زمانی که این حاکمان منصوب الهی درصدد تشکیل حکومت در جامعه برمی‌آیند، مشروعیت دینی این حکومت وابسته به رضایت مردم است، هر چند حاکم آن قبلا از سوی خداوند نصب شده، ولی خداوند راضی به این نیست که حکومت در زمان تأسیس بدون رضایت مردم شکل بگیرد؛ بنابراین در زمان تشکیل حکومت، حضور فعالانه مردم و رضایت آنها شرط شرعی بودن آن حکومت است، وگرنه شرعا نامشروع خواهد بود. امام(ره) در پاسخ به یک استفتا به این مسئله تصریح کردند و حتی معتقد بودند در صدر اسلام نیز پدیده بیعت نشانه رضایت مردم از حکومت بود و بدون آن، حکومت مشروعیت نداشت؛ لذا امام(ره) از منظر جامعه‌شناختی و فقهی، برای مردم حق بی‌بدیلی در عرصه سیاسی قائل بودند.
وی با بیان اینکه اندیشه‌های امام(ره) در خصوص وحدت ادیان و مذاهب و همچنین وحدت در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی مبتنی بر آموزه‌های دینی است، اضافه کرد: در این خصوص، آیه معروفی وجود دارد که در آن خداوند همه صاحبان توحید از همه ادیان را حول کلمه توحید به وحدت و اتحاد دعوت می‌کند؛ بر این اساس می‌توان در جهان اسلام و حتی فراتر از آن نوعی وحدت مبتنی بر توحید را تحقق بخشید. امام(ره) نیز بر وحدت میان مسلمانان تأکیدات زیادی داشتند، هم در سطح جهان مسلمانان و مستضعفان را به اتحاد دعوت می‌کردند و هم در داخل بارها اتحاد مذاهب موجود در کشور، خصوصا مسلمانان شیعه و سنی را مورد تأکید قرار می‌دادند.
عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه مفید خاطرنشان کرد: مسئله انسجام سیاسی در داخل کشور نیز مورد تأکید مکرر امام(ره) قرار داشت و برای ایشان، انسجام داخلی و اتحاد ملی امر بسیار مهمی بود. از مجموعه بیانات امام(ره) در این زمینه به دست می‌آید که ایشان یکی از عوامل به خطر افتادن حکومت را از دست رفتن انسجام و اتحاد داخلی می‌دانستند و بارها به مسئولان هشدار می‌دادند که مواظب اختلافات درونی باشند و در جایی فرموده‌اند «من از دشمنان خارجی بر حکومت و جمهوری اسلامی نگران نیستم و آنچه باعث نگرانی من می‌شود، اختلافات درونی است». به نظر من، این موضوع نکته‌ای بسیار کلیدی و رمز ماندگاری و بالندگی یک نظام سیاسی به حساب می‌آید که امام(ره) فوق‌العاده به آن توجه داشتند.
بسیاری از سلایق سیاسی مورد پذیرش امام(ره) بودند
وی تصریح کرد: ما به تدریج که از سال‌های آغازین انقلاب اسلامی دور می‌شویم، انسجام و وحدت میان ما تا اندازه‌ای تقلیل یافته و با مشکلاتی مواجه شده است. از منظر سیاسی می‌توان گفت ما با نوعی از هم گسیختگی سیاسی مواجهیم که این موضوع می‌تواند باعث افزایش فاصله میان دولت و ملت شود. از طرف دیگر، بلوک و جریان‌های سیاسی از هم فاصله گرفته‌اند و اختلافات درونی وجود دارد و آن اتحاد و انسجام لازم محل تردید است که نشان می‌دهد در شرایط کنونی، تا اندازه‌ای در عمل به آموزه‌های اساسی و مورد تأکید امام(ره) در زمینه اتحاد سیاسی دور مانده‌ایم و از این منظر، وضعیت سیاسی کنونی مورد نقد است.
حجت‌الاسلام شفیعی با بیان اینکه مجموعه بیانات، وصیت‌نامه و عملکرد ده ساله امام(ره) در دوران رهبری میراث ارزشمند و گرانقدری محسوب شده و باید مرجع مدیریت سیاسی امروز واقع شود، افزود: امام(ره) نشان دادند که معتقد به تکثر قرائت‌ها نبوده و تک قرائتی هستند، ولی قرائت واحد ایشان آن‌قدر وسعت نظر داشت که بسیاری از علایق و سلایق سیاسی را می‌پذیرفتند و مطرودیت‌ها و به حاشیه راندن‌های سیاسی در حداقل ممکن وجود داشت، یعنی کسانی که از جمهوری اسلامی اظهار بیزاری می‌کردند، طرد می‌شدند، ولی کسانی که کلیات و حداقل‌های جمهوری اسلامی را قبول داشتند، به هیچ وجه از عرصه سیاسی طرد نمی‌شدند. امام(ره) در عمل نشان داده بودند که همه علایق و سلایق سیاسی را می‌پذیرفتند و بازی سیاسی در آن زمان در سطح قابل قبولی در جریان بود و مشکلات سیاسی کدخدامنشانه و از طریق چانه‌زنی و گفتوگو حل‌وفصل شده و به اختلافات و دشمنی‌های سیاسی تبدیل نمی‌شد. در واقع ما باید به مجموعه بیانات، وصیت‌نامه و عملکرد ده ساله امام(ره) در دوران رهبری بازگشته و در وضعیت موجود بازنگری کنیم.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری بین المللی قرآن ایکنا اصفهان امام خمینی مردم مشروعیت و مقبولیت حکومت اتحاد و انسجام
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۹۷۲۰۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
امام صادق(ع) آغازگر جهاد در عرصه فقه و تربیت جامعه اسلامی بود
آیت‌الله رسول فلاحتی در مراسم شهادت ششمین اختر آسمان ولایت و امامت، امام جعفر صادق (ع) در مصلی امام خمینی(ره) رشت ضمن تسلیت سالروز شهادت پیشوای امت اسلامی امام صادق(ع)گفت: شیعه به مذهب جعفری نیز تعبیر می‌شود زیرا شیعه مدیون کلاس‌ها و دانشگاه عظیم علمی و روایی است که از مکتب امام صادق(ع) دارد.
نماینده ولی‌فقیه در استان گیلان با اشاره به روایتی از اهل‌بیت عصمت و طهارت که فرمودند "هر کسی که نداند بر ما اهل‌بیت چه گذشته است و نسبت به ظلم‌هایی که بر ما خاندان روا داشته شده جاهل باشد شریک ظلم ظالمین خواهد بود." افزود: یکی از عللی که در طول تاریخ تشیع، تشکیل حکومت اسلامی برای اهل‌بیت میسر نشد در واقع عدم شناخت مردم نسبت به اهل‌بیت در هر دوره‌ای بود بنابراین اگر امت‌ها، مسلمانان و شیعیان جایگاه حقیقی امام را بشناسند، جامعه اسلامی مدینه فاضله‌ای خواهد شد که آرزوی همگان است.
آیت‌الله فلاحتی با اشاره به ورود اسلام به برخی کشورهای اروپایی از جمله بوسنی و هرزگوین تصریح کرد: برخی مسلمانان اروپا در تعالیم‌شان می‌گفتند " تاریخ اسلام پنجاه سال بعد از پیامبر(ص) را مطالعه و تحقیق نکنید" و هدف از بازداشتن مسلمانان از تحقیق در این زمینه، این بوده که مسلمانان نسبت به حوادث و اتفاقات رخ داده در درون جامعه اسلامی بعد از پیامبر آگاه نشوند؛ اما برخی تحلیلگران غربی که به آیین اسلام گرویدند اسلام را از همین رهگذر مطالعه و متوجه حقایق آن شدند.
امام جمعه رشت با بیان اینکه امام صادق(ع)، ۳۴ سال امامت را بر عهده داشتند و آغازگر جهاد در عرصه فقه و فقاهت و تربیت جامعه اسلامی بودند افزود: آن حضرت حدود ۴ هزار شاگرد تربیت کردند و در دوران حیات و امامت خویش با فشارهای منصور دوانیقی (لعنت‌الله علیه) مواجه شدند؛ ظلم‌ها و فشاری که منصور بر امام وارد کرد، بر هیچ امامی وارد نشده بود.
وی با اشاره به اینکه تشکیل حکومتی مبتنی بر احکام و آرمان‌های اسلام از جمله اهداف و آرزوهای اهل‌بیت و عالمان دین در دوره‌های مختلف بود افزود: اهل‌بیت عصمت و طهارت در دوران حیات‌شان، شکنجه‌های روحی و سختی‌های زیادی را متحمل شدند تا حکومتی مبتنی بر احکام اسلام تشکیل دهند.
نماینده ولی‌فقیه در استان گیلان با بیان اینکه حکومت اسلامی در ایران در سایه تلاش‌های شهیدان، امام و روحانیت شکل گرفت؛ حکومتی که آرزوی انبیاء و اهل‌بیت عصمت و طهارت بود تصریح کرد: دشمن امروز تلاش می‌کند ما را درگیر امور جزئی و سیاه‌نمایی‌ها کند تا از اصل نظام و حکومت اسلامی که مورد توجه انبیاء و اولیاء است فاصله بگیریم.
آیت‌الله فلاحتی با اشاره به بسط قدرت جمهوری اسلامی که معادلات تمام قدرتمندان جهانی را برهم زده و قدرت‌های نظامی را وادار به خضوع کرده است افزود: با وجود هجمه‌های گوناگون علیه نظام اسلامی اما در این فضاهای مسموم جهانی نیز طعم شیرین اداره جامعه بر مبنای اسلام و مدیریت اسلامی در اذهان و دل‌های ملل نشسته است و ملت‌ها حکومت اسلامی و پیام جمهوری اسلامی را باور کردند و جمهوری اسلامی در سرتاسر دنیا تاثیرات شگرف خود را به منصه ظهور رساند.
امام جمعه رشت با اشاره به روایتی از امام صادق(ع) مبنی بر اینکه "علم و عمل باید در کنار هم باشد" خاطرنشان کرد: عملِ بدون معرفت و دانش فایده‌ای ندارد البته علمی که با عمل همراه نباشد نیز فایده‌ای ندارد.
وی گفت: امام صادق(ع) صاحب مکتب بود و در مسجد نبوی، فقه شیعه و اخلاق شیعه و امور سیاسی و اجتماعی را برای دانش‌پژوهان بیان می‌کردند.
باشگاه خبرنگاران جوان گیلان رشت
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت