فرقهبازی در شعر آئینی یا ترسیم وحدت اسلامی
تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۹۸۳۵۰۹
رضا اسماعیلی، شاعر و پژوهشگر ادبیات آئینی در گفتوگو با خبرنگار ایکنا درباره کمتوجهی شاعران جوان نسبت به عید فطر گفت: در مورد عید فطر علاوه بر شاعران کهن، شاعران معاصر هم اشعار زیادی سرودهاند؛ اما در مجموع این مسئله درست است که شعرهای اندکی از شاعران جوان درباره عید فطر وجود دارد و به اندازهای که ما انتظار داریم، در مورد اعیادی مثل عید فطر شعر سروده نشده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با اشاره به دلایل این مسئله افزود: متأسفانه در شعر آیینی دو محور را بیشتر مورد توجه قرار دادهایم؛ محور مناقب و مراثی و مدح. معمولاً شاعران در این دو محور شعر میگویند. یعنی در مورد بزرگان دینی و خاندان رسالت وقتی میخواهند شعر بگویند یا در زمان شهادت هست یا در ایام ولادت و بیشتر جنبه کاربردی دارد، اما آن بُعد معرفتافزایی که مورد نظر هست، کمتر مورد توجه قرار گرفته و اعیاد اسلامی هم به همین علت در حاشیه رفته است.
اسماعیلی ادامه داد: وقتی میخواهیم در مورد عید فطر یا قربان صحبت کنیم، این اعیاد حامل پیامهای معنوی هستند، یعنی به خودسازی، کرامت انسانی، خویشتنداری و تربیت نفس مربوط میشوند. عید فطر هم، عیدی است که فطرت انسان را بیدار میکند و نوعی نوزایی و تولد وجدان انسانی و بازگشت به خداوند و ارزشهای الهی است و با توجه به اینکه این مباحث در مجالس و محافل مذهبی چندان کاربردی ندارند؛ اما شاعران میخواهند شعری بگویند که مداح در یک مجلس مذهبی قرائت کند. در حالی که این شعرهای معرفتی که در بردارنده پیامهایی هستند، مورد استقبال قرار نمیگیرند و به قول معروف بازار گرمکن نیستند، به همین دلیل شاعران کمتر به طرف این گونه شعرها و این جنس اشعار کمتر میروند.
وی تصریح کرد: این مسئله ضرورت بازنگری به حوزه شعر آیینی را بیش از پیش نمایان میکند که علاوه بر مناقب و مراثی به دنبال روح و جانمایه شعر آیینی باشیم که در راستای حکمتهای انسانی، معرفتافزایی و ترسیم سیمای انسان کامل است. در واقع وقتی از بزرگان دینی صحبت میکنیم، سیره و زندگی آنها را به تصویر بکشیم تا الگو و چراغ راه انسان باشند و بتوانند ما را در مسیر سعادت و رستگاری هدایت کنند.
این شاعر بر پرداختن به ابعاد دیگر شعر آئینی و فاصله گرفتن از بیان توصیفی مدح و منقبت تأکید کرد و افزود: اغلب بزرگان شعر و ادب فارسی به ابعاد معنوی عید فطر توجه داشتهاند و من تعجب میکنم وقتی قلههای شعر پارسی مانند سنایی، عطار، مولانا، حافظ و سعدی را بررسی میکنیم، شعرشان مدح و منقبت و سوگ و مرثیه نیست و شما کمتر در اشعار شاعران بزرگ میبینید که مثلاً در زمان شهادت ائمه(ع) به مفهوم امروزی، به سوگ و مرثیه بپردازند، آنها بیشتر سعی کردهاند به درون، باطن و مغز دین توجه کنند.
این پژوهشگر ادبیات آئینی گفت: شاعران کهن، خود عید فطر را دیدند و جان و جهان عید فطر را در اشعار خود ترسیم کردند. امروزه ما در شعر آیینی به دنبال فرقهسازی و فرقهبازی هستیم و این امر وحدت اسلامی را خدشهدار میکند، اتفاقاتی که اخیراً در جامعه مداحان افتاد، در جامعه شاعران نیز کم نیست و متأسفانه آنها هم برخی مسائل مورد اختلاف را برجسته میکنند.
اسماعیلی ادامه داد: اگر شاعر شیعی نقاط افتراق با اهل تسنن را برجسته کنند و شاعران اهل تسنن نیز به همین صورت عمل کنند، دیگر وحدت و انسجام اسلامی معنایی نخواهد داشت. باید به این مسائل توجه کرده و وجه افتراق و فاصلهها را خط بکشیم و به دنبال تألیف قلوب باشیم و دلها را به هم نزدیک و بر اشتراک و وحدت نظر صحبت کنیم. شیعه و سنی، هر دو یگانهپرست بوده و به وحدانیت حضرت حق شهادت میدهند، پیامبر و قبله آنها یکی است، اما برخی با کوتهفکری بر مسائلی میپردازند که جز اختلافافکنی و تفرقه حاصلی ندارد.
وی تأکید کرد: شعری که سروده میشود باید انسانساز و بیدارکننده باشد و باعث حرکت و خودسازی شود و مخاطب را به سمت توجه به سیره عملی بزرگان دین متوجه کند، اما متأسفانه در حال حاضر این مباحث در حاشیه قرار گرفته و مغفول واقع شده و با حرفهای دمدستی و پیش پا افتاده از هدف اصلی و متعالی مناسبتهایی مانند عید فطر دور میشویم.
اسماعیلی در ادامه به شعرهای ماندگار تعدادی از شاعران کهن درباره عید فطر اشاره کرد و گفت: بزرگترین پیامی که ماندگاری شعر شاعران کهن برای شاعران معاصر دارد، این است که ما راه این بزرگان را ادامه دهیم و سعی کنیم مانند حافظ، مولانا، سعدی و عطار در همین مسیر گام برداریم و ببینیم افق دید آنها کجا بوده و دریافتشان از دین و آیین چگونه بوده و خودمان را به آن دریافت و ذهن و زبان آنها، نزدیک کنیم، در این صورت شعر ما از پیامهای متعالی انسانی و حکمتهای انسانساز سر ریز میشود.
وی تصریح کرد: شاعران کهن، از کتابهایی مانند قرآن، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه را که حاوی پیامها و سخنان غنی و متعالی و سرچشمه توحیدی است، بهره میگرفتند. از این رو کسی که با چنین کتابهایی محشور باشد و از این سرچشمه آب بردارد، آب گوارایی خواهد داشت که سایر انسانها را نیز زنده و شاداب خواهد کرد.
امروزه برخی شاعران، مداحان و ذاکران اهل بیت(ع) براساس شنیدههای خود درباره دین و بزرگان دین صحبت میکنند، یعنی به دنبال مطالعه نبوده و از سرچشمه فاصله گرفتهاند. ما هر چه به منابع دست دوم و سوم و منابع غیرمستند استناد کنیم، حرفهای ما کوچک و حقیر خواهد شد و این حرفها جز اینکه کاربرد تبیلغاتی و مناسبتی داشته باشد، کاربرد دیگری ندارد و طبیعی است که شعر آیینی را از رونق و تب و تاب میاندازد و باعث تنزل این گنجینه بزرگ میشود. اما امیدوارم روزی بتوانیم به جایی برسیم که مانند مولانا، حافظ و سعدی سخن بگوییم و از نگاه آنها به دین و آیین نگاه کنیم.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۹۸۳۵۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تمدن نوین اسلامی با وحدت محقق میشود/ عینتبخشی به وحدت اسلامی در دستور کارم بود
ایسنا/هرمزگان مدیر سابق مرکز اسلامی استان هرمزگان گفت: برای تحقق تمدن نوین اسلامی باید تمام ارکان جامعه اسلامی مشارکت کنند. نه شیعه و نه اهل سنت به تنهایی نمیتوانند به این مهم دست پیدا کنند؛ بلکه باید با اتحاد برای تحقق این تمدن تلاش کرد.
حجتالاسلام احمدرضا باوقار امروز (هشتم اردیبهشت ماه)، در آئین تودیع و معارفه خود که در سالن جلسات حوزه علمیه بانوان برگزار شد، با ذکر این نکته که مسلمان باید بلند بیندیشد، خاطرنشان کرد: مسلمانان باید حامی و پشتیبان یکدیگر باشند؛ اما متاسفانه امروز در مسئله غزه شاهد رفتاری غیر از این هستیم.
مدیر اسبق مرکز اسلامی استان هرمزگان بیان کرد: هموارسازی مسیر برای عینتبخشی به وحدت موجود در استان هرمزگان از جمله اصول اساسی برنامههایم در مرکز اسلامی بود.
در استان هرمزگان بیش از ۲۰ حوزه علمیه شیعه و حدود ۵۰ مدرسه دینی اهل سنت داریم که در حوزههای آموزشی، فرهنگی و خدماتی فعالیت میکنند.
وی، با اشاره به گستردگی فعالیت مرکز اسلامی، عنوان کرد:این مرکز در حوزه مساجد مانند مرکز رسیدکی به امور مساجد و در حوزه مدارس دینی مانند حوزه علمیه و مرکز خدمات فعالیت میکند که نشان دهنده حجم فعالیتها است.
حجتالاسلام باوقار منشاء اختلاف را جهل دانست و اظهار کرد: اختلاف باعث عدم تحقق اهداف جامعه اسلامی خواهد شد و همین امر باعث شکست جبهه اسلام میشود به همین جهت باید وحدت اسلامی را عینیت بخشید.
انتهای پیام