پیوستگی نبوی ایران باستان و ایران در عصر دولت قرآن
تاریخ انتشار: ۲۲ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۰۳۹۸۱۷
به گزارش ایکنا؛ ادامه نشست‌های علمی بیست و سومین همایش بزرگداشت ملاصدرا، عصر امروز 22 خردادماه در مجتمع فرهنگی آدینه پی گرفته شد. رضا ماحوزی، دبیر مرکز تدوین تاریخ جامع حکمت و فلسفه بنیاد حکمت اسلامی صدرا به توضیح درباره روند انجام پروژه تدوین تاریخ جامع حکمت و فلسفه پرداخت و اظهار کرد: من مقدمتاً درباره رویکرد مرکز تدوین توضیحی عرض می‌کنم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: تمرکز ما بر ارتباطات بین‌فرهنگی مختلف بود. سعی کردیم با بررسی رفت و آمد اندیشه‌ها و تبادل افکار، روشن کنیم چگونه این داده‌ها و افکار با وجود مشکلاتی که در گذشته وجود داشته، میان جوامع تبادل شده و از هم تأثیر پذیرفته است. با این توصیف، توأمان دیدن وجوه خاص هر تفکر در عین تعامل با تفکرات دیگر رویکرد خاصی بود که مرکز اتخاذ کرد. در نتیجه تنظیم و ترسیم یک نقشه جامع که در عین وزن دادن به تقدم‌ها و تأخرها، خطوط ارتباطی تمدنی را ترسیم کند، در دستور کار مرکز قرار گرفت.
در ادامه نشست، حکمت‌الله ملاصالحی، استاد باستان‌شناسی دانشگاه تهران درباره اعتقاد ایرانیان باستان به توحید و نبوت سخن گفت و اظهار کرد: بنده به صراحت و بدون اغراق عرض می‌کنم در جغرافیای تاریخی حیات مادی و معنوی، در میان هیچ جامعه و فرهنگی مرز بین نور و ظلمت، روشنایی و تاریکی، نیکی و بدی، زیبایی و زشتی، راستی و دروغ، ژرف‌تر و شفاف‌تر از آنچه در جامعه نبوی ایران باستان اتفاق افتاد، نبوده است. این شفاف‌سازی به حدی عمیق و دقیق بود که ایرانیان باستان به ثنوی‌گرایی متهم شدند، در حالی که سنت ایرانی، سنت وحیانی و نبوی بوده است. متأسفانه بعد از فروپاشی حکومت ساسانی، با این سنت نبوی به شدت مقابله شد.
وی ادامه داد: دوره‌های بزرگ در تاریخ، زمانی افق گشودند که چنین شفاف‌سازی‌های بنیادینی اتفاق افتاد. این امر با ظهور زرتشت در ایران تحقق یافت. اتفاقاً کار اندیشه‌های بزرگ و سنت‌های بزرگ دینی هم همین است که این شفاف‌سازی را انجام دهند. کار اصلی پیامبران هم همین بود. لازم می‌دانم برای پیشگیری از سوء تفاهم به چند نکته اشاره کنم. نخست اینکه نگاه من به پیوستگی تاریخ و تمدن ایران باستان با ایران در عصر دولت قرآن، باستان‌گرایانه نیست. نگاه ایدئولوژیک هم به این مسئله ندارم. فقط تلاشم این است که فتح بابی کنم بر مسئله‌ای بسیار کلیدی و مهم. آن مسئله این است که این دو دوره تاریخی، با هم پیوستگی نبوی دارد و این پیوستگی همواره مغفول واقع شده و حتی به شدت با آن دشمنی شده است.
ملاصالحی تأکید کرد: پیوستگی میراث نبوی ایران باستان با میراث نبوی حضرت مصطفی(ص) یک پیوستگی ذاتی بود. ما از یک نظام قبیله‌ای جاهلانه به اسلام مشرف نشدیم؛ بلکه ما یک جامعه توحیدی بودیم که دچار انحرافاتی شده بود. باید توجه داشت دو چهره که با قدرت به میدان آمدند و حلقه اتصال میراث نبوی ایران باستان و میراث نبوی حضرت مصطفی(ص) شدند فردوسی و سهروردی بودند. اینها رشته اتصال به حلقه پیوند باطنی و بنیادین این سنت بودند. به همین خاطر است که ایران، بیش از هر جای دیگر خود را مدعی صیانت از این میراث می‌داند.
وی در ادامه تصریح کرد: وقتی یک اندیشه نو در تاریخ دمیده می‌شود، وقتی یک پیام و کتاب نو به صحنه می‌آید، اگر عالمی پذیرای آن کتاب و پیام شوند، تا زمانی که ابزار شناخت مناسب در اختیار نداشته باشند، هیچ اتفاقی نمی‌افتد. به همین خاطر قرآن در مورد اعراب می‌گوید شما ایمان نیاوردید، بلکه اسلام آوردید. چون فرهنگ جاهلی و سنت مشرکانه با دین اسلام احساس خویشاوندی نمی‌کرد، لذا با آن به جنگ و مقابله پرداخت. شما می‌بینید که عرفا و دانشمندان بزرگ در آنجا به صحنه نیامدند و ظهور نکردند، چراکه ابزار شناخت نداشتند.
ملاصالحی یادآور شد: زرتشت نشئه ظهور روح نبوی ایرانیان در قلب خاورمیانه نبوی است. اصلاً برجسته‌ترین ویژگی خاورمیانه، نبوی بودن آن است. این میراث نبوی امروز در برابر یکی از عظیم‌ترین چالش‌های تاریخ قرار گرفته است. زلزله‌های دوره جدید بی‌سابقه است. اصلاً وقتی شما سوره زلزال را قرائت می‌کنی، مقصودش زلزله در ارض وجود است. تا زمانی که زلزله نیامده و وجود به مرز نرسیده است، انسان از خودش پرسش نمی‌کند. حاصل کلام اینکه دوران جدید زلزله‌خیزترین دوره‌های بشر است. در این دوران، خاورمیانه نبوی و ایران نبوی یکبار دیگر به عنوان مدعی به میدان آمده‌اند تا به دفاع از یکی از تاثیرگذارترین میراث اعتقادی بپردازند.
در ادامه نشست، طوبی کرمانی به ایراد سخن پرداخت و اظهار کرد: کدامین اندیشه برای انقلاب اسلامی ایران مدخلیت اصلی و مستقیم داشته است؟ همه کسانی که سیر شخصیت امام خمینی(ره) را بررسی می‌کنند، به این نتیجه رسیدند که امام ابتدا یک عارف بود، بعد یک حکیم بود، بعد صاحب فلسفه سیاسی بود و در نهایت انقلاب اسلامی ایران را رقم زد. پس امام خمینی چون حکیم است، فقیه است و چون فقیه است، ولی فقیه است. پس مدخلیت با حکمت و فلسفه ایشان است.
وی ادامه داد: اولین مرتبه برای امام خمینی توحید افعالی بود. وقتی شعار اصلی ایشان که «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» بود را بررسی کنیم، می‌بینیم که دقیقاً منطبق با فلسفه صدرایی و حکمت ایرانی است. وقتی شعار اصلی ایشان «نه شرقی، نه غربی» را بررسی کنیم، می‌بینیم دقیقاً منطبق با فلسفه و توحید افعالی است. چرا؟ چون در توحید افعالی ایشان معتقد به این گزاره بود که: «لاموثر فی الوجود الا الله». کسی که هیچ قدرتی را جز خداوند نمی‌بیند، نه از کسی خوف دارد و نه در مقابل استکبار تواضع می‌کند.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: ایکنا حکمت ایران فلسفه همایش ملاصدرا 98
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۰۳۹۸۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مستند «عشق و فلسفه» در مورد زندگی «نادیا مفتونی» استاد فلسفه دانشگاه تهران
به گزارش مبلغ مستند«عشق و فلسفه»؛ پرتره‌ای درباره «نادیا مفتونی» استاد فلسفه دانشگاه تهران است که پنجشنبه ششم اردیبهشت ماه ساعت ۱۹:۰۰ روی آنتن شبکه چهار سیما می رود.
این مستند، یازدهمین فیلم از مجموعه مستندهای «آئینه عمر» است که به کوشش گروه فرهنگ و اندیشه شبکه چهار سیما به تهیه کنندگی صدرا صدوقی و کارگردانی حسن علیزاده فرد از قاب این شبکه تلویزیونی پخش می‌شود.
حسن علیزاده فرد کارگردان این فیلم با اشاره به بخش هایی از زندگی نامه «مفتونی» گفت: دکتر نادیا مفتونی پژوهشگر فلسفه و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران است که به نمایشنامه‌نویسی و نقاشی نیز به صورت حرفه ای می پردازد. او با رتبه دانشیاری به تدریس در دانشکده الهیات و معارف اسلامی اشتغال دارد و از معدود چهره‌های فلسفه معاصر ایران است که با فلاسفه جهانی تعامل مستقیم دارد.
او اضافه کرد: «مفتونی» در جامعه فلسفی ایران بیشتر به دلیل احیای فلسفه هنر فارابی، تبیین فلسفه علم حکمای مسلمان و استخراج مباحثی جدید از حکمت اشراق شهاب الدین سهروردی شناخته می شود.او پژوهشگر ارشد (Senior Research Scholar) در دانشکده حقوق دانشگاه ییل (Yale) و از اعضای بُرد مشاوران فصلنامه تاریخ فلسفه دانشگاه ایلینوی نیز هست.
کارگردان فیلم مستند«عشق و فلسفه» درباره مهمترین بخش پژوهش های نادیا مفتونی، اظهار کرد: نادیا مفتونی بیشتر با تمرکز او بر آثار ابونصر فارابی و بازخوانی ابعاد مختلف دیدگاه‌های او شناخته می‌شود. آثار اولیه او به استخراج، تحلیل و تبیین فلسفه هنر فارابی می‌پردازد. بخشی از این مطالب ناظر به جایگاه هنرمندان در مدینه فاضله و نقش کلیدی آنها در ساختار اجتماعیِ آن است. بخش دیگر که به نوعی نسبت هنر با قوای خیالی انسان است متمرکز بر تأثیرپذیری عموم مردم از خیال و در نتیجه تأثیرپذیری ایشان از آثار هنری است. تا پیش از «مفتونی» توجه به فلسفه هنر نزد فلاسفه مسلمان به گونه‌ای بود که بیشتر به نکاتی از ابن سینا و غزالی در این زمینه اشاره می‌شد و نگاه قابل توجهی به فارابی وجود نداشت، اما مقالات و کتاب‌های مفتونی باب جدیدی از مطالعات فلسفه هنر اسلامی را با توجه به فارابی گشود.
علیزاده در ادامه با اشاره به ساختار این فیلم مستند گفت: در مستند«عشق و فلسفه» ضمن بررسی شخصیت و سلوک علمی و فرهنگی دکتر نادیا مفتونی روایتی جذاب از نحوه ازدواج او با استاد حسین نوری (جانباز و هنرمند نقاش و کارگردان سینما و تئاتر) به تصویر کشیده است. به نظر من مخاطب با دیدن این فیلم از شوق فراوان این استاد دانشگاه برای تحصیل، تحقیق و تدریس در کنار مصائب و مشکلاتی که در زندگی شخصی،گریبانگیر او بوده است؛ شگفت زده خواهد شد.
کارگردان مستند «عشق و فلسفه» تأکید کرد: در این فیلم، تعدادی از استادان فلسفه، الهیات و علوم قرآنی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران درباره جایگاه علمی دکتر مفتونی در ایران و جهان تفکر سخن گفته اند که در کنار روایت مفتونی از زندگی علمی و فرهنگی خود، درون مایهِ پژوهشی این فیلم را غنی و پربار کرده است.
بر اساس این گزارش، عوامل این مستند ۴۰ دقیقه ای عبارتند از: مجری طرح: محراب محمدزاده، مشاور رسانه‌ای: سیده الهام کاظمی، تحقیق و پژوهش: محمد آسیابانی و سیامک صدیقی، تدوین: مینا سیفی، دستیار تدوین: کارن درآینده، صداگذاری و انتخاب موسیقی: عرفان حسن زاده، صدابرداران: مجید نجاتی، سینا الله وردی پور و علی کرامت منش، تصویربردار: حسن علیزاده فرد، دستیاران تصویر: مبینا سلمانی، محمدحسین سلطانی، میلاد محمدزاده، دستیار کارگردان: علی محمد صادق و مدیر تولید: علی هیهاوند.
«آئینه عمر» کاری از گروه فرهنگ و اندیشه شبکه چهار سیما است که در قالب آن، زندگی، سلوک علمی و فرهنگی و میراث پژوهشی ۲۶ چهره نامدار حوزه علوم انسانی، فرهنگ و هنر ایران به تصویر کشیده شده است.
مجموعه مستند «آئینه عمر» پنجشنبه‌ها ساعت ۱۹:۰۰ پخش و جمعه‌ها ساعت ۱۲:۳۰ تکرار می شود.
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899203
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد