به نقل از «ایرنا»

مرگ مرسی و آینده روابط مصر و ترکیه

تاریخ انتشار: ۲۹ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۱۷۹۰۸

تاریخ نشان می‌دهد که روابط میان ترکیه و مصر در دوره‌های مختلف شاهد فراز و فرودهای بسیاری بوده و پس از سقوط حسنی مبارک و پیروزی محمد مرسی در نخستین انتخابات مصر بعد از انقلاب مردمی در سال ۲۰۱۲ و قدرت یافتن اخوان المسلمین رابطه سیاسی، اقتصادی، نظامی، میان این دو کشور به بالاترین سطح خود رسید.

کمتر از یکسال از ریاست جمهوری محمد مرسی و کودتای ارتش به رهبری "عبدالفتاح السیسی" وزیر دفاع وقت مصر و سقوط اخوان المسلمین، روابط دو کشور ترکیه و مصر وارد مرحله جدیدی شد و با موضع گیری های آنکارا و بویژه رجب طیب اردوغان به عنوان نخست وزیر وقت ترکیه، سفیر این کشور از خاک مصر اخراج و سطح روابط دو طرف به کاردار کاهش یافت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ترکیه از همان آغاز کودتای ارتش به رهبری السیسی در مصر از اخوان المسلمین حمایت و علیه نظامیان موضع گیری کرد و رجب طیب اردوغان این اقدام ارتش را کودتای نظامی خواند و از حامیان چنین اقدامی انتقاد کرد.

با انتخاب اردوغان به ریاست جمهوری، ترکیه بارها با موضع گیری و حمایت از مرسی و اخوان المسلمین، دولت جدید مصر که برآمده از دل ارتش این کشور است را نامشروع دانست و روی کار آمدن «عبدالفتاح السیسی» وزیر دفاع وقت مصر به عنوان رئیس جمهوری این کشور را یک کودتا خواند.

اردوغان با انتقاد از کوتاه ارتش در مصر اعلام کرد «کسانی که در پای صندوق نتوانستند رأی بیاورند، با کودتا به دنبال کسب قدرت هستند. ترکیه با این بی اخلاقی که در مصر رخ داده مخالف است… همانگونه که کودتاهای نظامی در ترکیه نتوانست محبوبیتی را برای دولت‌ها به همراه بیاورد، این سرنوشت در انتظار کودتا کنندگان مصر نیز هست.»

به عبارتی ترکیه که پس از سقوط «حسنی مبارک» از ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۱، به یکی از حمایت کنندگان اصلی انقلاب مردمی مصر در منطقه تبدیل شده بود با برکناری «محمد مرسی» از ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۳ موضع خود را تغییر داد و با روی کار آمدن «عبدالفتاح السیسی» به قدرت به یکی از دشمنان اصلی مصر در منطقه تبدیل شد.

ترکیه در آگوست ۲۰۱۳ از شورای امنیت سازمان ملل متحد خواست که السیسی را تحریم کند، رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در گفت و گو با شبکه الجزیره به صراحت اعلام کرد که دولت آنکارا نظام السیسی را که با کودتای نظامی روی کار آمده به رسمیت نمی‌شناسد و عبدالفتاح السیسی یک کودتاچی نامشروع است.

با قدرت گرفتن السیسی در مصر ابتدا روند محاکمه حسنی مبارک دیکتاتور سرنگون شده مصر بعد از انقلاب مردمی را متوقف و رهبران دولت مرسی از جمله خود وی را به زندان انداخت، با حذف مرسی از حاکمیت قاهره روابط ترکیه و مصر تیره شد و به روند مناسبات دو کشور نیز خسارت وارد کرد.

اختلاف‌های ترکیه و مصر به جریان اخوان المسلین ختم نشده و روابط پر تنش دو کشور از سال ۲۰۱۳ میلادی به حوزه مسائل نفتی نیز کشیده شد بطوری که "طارق الملا" وزیر نفت و گاز مصر در واکنش به اظهارات مقام‌های ترکیه مبنی بر اینکه توافقنامه ترسیم مرزی میان مصر و قبرس را به رسمیت نمی‌شناسند و به اکتشاف گاز در این منطقه ادامه خواهند داد أتاکید کرد که "قاهره به اکتشاف گاز آنکارا اعتنایی ندارد و نگران هیچ چیزی نیست چراکه توافقنامه ترسیم مرز بین مصر و قبرس از سال ۲۰۱۳ به امضا رسیده و به سازمان ملل ارائه و نقشه‌های روشنی از خطوط مرزی ضمیمه آن شده است".

همان طوری که ترکیه از آغاز کودتای ارتش مصر به رهبری السیسی از اخوان المسلمین حمایت و علیه نظامیان موضع گیری کرده بود و این اقدام را کودتای نظامی خوانده بود با مرگ محمد مرسی نیز رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه که نخستین شخصیت سیاسی بود که مرگ وی را تسلیت گفت و اکثر مقامات سیاسی حزب عدالت و توسعه، احزاب و سیاست‌مداران نیز مرگ مرسی را محکوم کردند.

علی ارباش، رئیس سازمان امور دیانت ترکیه نیز پس از اعلام مرگ مرسی با ارسال نامه‌ای به مفتی‌های تمام استان‌های این کشور از آنها خواسته بود که در مساجد سراسر کشور نماز غایب بر جنازه محمد مرسی اقامه کنند.

به دنبال اعلام خبر فوت محمد مرسی رئیس جمهور برکنار شده مصر, انجمن حقوق بشر ترکیه با برگزاری تجمعی اعتراضی در مقابل کنسولگری مصر در استانبول که اقلیت مصری‌های ساکن ترکیه و دیگر اقلیت‌های کشورهای عربی در آن مشارکت داشتند, از سازمان‌های حقوق بشر و سازمان ملل خواستند, کمیته‌ای بین الملل تشکیل دهند و مسئولان فوت او و در رأس آنها عبد الفتاح السیسی رئیس جمهور کنونی مصر را مجازات کنند.

تمامی این تحرکات حاکی از تداوم وضعیت نامطلوب در مناسبات بین مصر و ترکیه است و بعید به نظر می‌رسد با مرگ محمد مرسی این روند تغییر کند. این در حالی است پیش از این از دولت آنکارا بویژه از رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری انتظار می‌رفت به منظور کاهش فشارها بر گروه اخوان المسلمین، به گسترش و تقویت روابط با دولت فعلی اهتمام ورزد.

این موارد نشان می‌دهد که روابط و مناسبات قاهره و آنکارا در آینده نیز با اندکی تغییر به شرایط کنونی به پیش خواهد رفت. به همین علت برخی از ناظران سیاسی بر این باورند که به دلایلی که به تعدادی از آنها اشاره شد، حتی ممکن است روابط ترکیه و مصر با تیره و سردتر شدن وارد مرحله جدیدی نیز بشود که باید به انتظار نشست و تحولات مربوط به دو کشور را از نزدیک دنبال کرد.

«محمد مرسی عیسی العیاط» مشهور به محمد مرسی متولد ۱۷ اوت ۱۹۵۱، نخستین رئیس جمهوری کشور مصر پس از انقلاب سال ۲۰۱۱ بود. وی در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۲ با کسب ۵۱.۷۳ درصد آرای مردم به عنوان پنجمین رئیس جمهوری مصر و نخستین رئیس جمهوری این کشور پس از انقلاب انتخاب شد.

وی همچنین از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ میلادی نماینده مجلس کشور مصر بود، مرسی در ۳ ژوئیه ۲۰۱۳ پس از ناآرامی‌های چند روزه و حالت بحرانی کشور، درپی کودتای توسط ارتش عزل و زندانی شد.

دادگاه جنایی مصر بعد از عزل مرسی وی را به جرم تحریک خشونت میان نیروهای امنیتی و معترضان به ۲۰ سال زندان محکوم کرد، وی یک ماه بعد از این حکم از سوی دادگاهی در قاهره به اتهام سازماندهی حمله به یک زندان در سال ۲۰۱۱ که موجب فرار هزاران زندانی از جمله خود او بود به اعدام محکوم شد.

دادگاه جنایی قاهره در ۲۱ ژوئن ۲۰۱۵ بار دیگر مرسی را به اتهام جاسوسی برای قطر محاکمه کرد.

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۱۷۹۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار رئیس جمهور فرانسه به اروپا: نباید دست نشانده آمریکا باشیم

به گزارش جماران به نقل از یورونیوز، امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه از رهبران اروپا خواست تا کشورهای تحت رهبری خود را در برابر چالش‌های یک جهان تغییر و تحول یافته بیش از پیش تقویت کنند.

رئیس جمهوری فرانسه که در دانشگاه سوربن در حضور ۵۰۰ میهمان از جمله سفرای بیست و شش کشور دیگر عضو اتحادیه اروپا سخن می‌گفت در این خصوص هشدار داد: «اروپای امروز ما فانی است و ممکن است از بین برود.»

وی در این مراسم که در آن دانشجویان، محققان و اعضای دولت فرانسه حضور داشتند خواستار تقویت دفاع قوی و یکپارچه اروپا در برابر تهدید‌ها و چالش‌های جدید شد.

رئیس جمهوری فرانسه با تاکید بر «فانی بودن اروپا و هویت اروپایی و این که چنین سرنوشتی فقط به انتخاب‌های ما بستگی دارد»، هشدار داد که اروپا در دنیایی که قوانین و قواعد آن تغییر کرده، برای مقابله با «خطرات پیش روی خود» به اندازه کافی مجهز نیست.

آقای ماکرون ضمن ترسیم چشم‌انداز خود از یک اتحادیه اروپای قوی و با رویکردی قاطعانه‌تر در عرصه جهانی تاکید کرد که این قاره نباید به دست نشانده‌ای برای ایالات متحده تبدیل شود.

وی خطاب به حاضران در رویدادی که از آن به عنوان چشم‌انداز رئیس جمهوری فرانسه برای آینده اروپا یاد شده بود، هشدار داد: «طیِ دهه‌ی آینده ... خطر تضعیف [اروپا] یا حتی تنزل آن، بسیار زیاد است.»

به اعتقاد امانوئل ماکرون، اروپا باید خود را از وابستگی بیش از حد به روسیه در بخش انرژی و نیز در زمینه تامین امنیت، رها کند. 

او رفتار روسیه را پس از حمله به اوکراین «رها و غیرقابل مهار» توصیف کرد و هشدار داد که دیگر مشخص نیست مرزهای تحرکات مسکو تا کجاست.

تهدید حیاتی

رئیس جمهوری فرانسه سپس تاکید کرد شرط لازم برای امنیت اروپا این است که «روسیه در جنگ تجاوزگرانه علیه اوکراین پیروز نشود.»

آقای ماکرون ضمن هشدار نسبت به این نکته که اروپا با تهدید حیاتی ناشی از تجاوز روسیه مواجه است، از رهبران اروپایی خواست تا یک استراتژی دفاعی «معتبرو یکپارچه» را در پیش گیرند که کمتر به ایالات متحده وابسته باشد؛ وی در این خصوص تاکید کرد که اروپا نمی تواند «دست‌نشانده» ایالات متحده باشد.

وی همچنین زنگ خطر را در خصوص آنچه «بی‌توجهی روسیه و چین به قوانین تجارت جهانی» خواند به صدا درآورد و از اتحادیه اروپا خواست تا در راهبرد تجاری خود تجدید نظر کند.

امانوئل ماکرون در همین راستا خواستار «بازنگری» در سیاست تجاری اتحادیه اروپا برای دفاع از منافع کشورهای عضو شد و چین و ایالات متحده را متهم کرد که دیگر برای قوانین تجارت جهانی احترام قائل نیستند.

او بدین ترتیب بار دیگر به همان مضامین سخنرانی سوربن خود در سپتامبر ۲۰۱۷، چندین‌ ماه پس از به دست گرفتن قدرت در کشورش بازگشت.

این در حالیست که هفت سال بعد، جهان با برگسیت، کووید-۱۹ و تهاجم نظامی روسیه به اوکراین به کلی متحول شده است.

آقای ماکرون گفت که در هفته‌های آینده از شرکای اروپایی درخواست خواهد کرد که پیشنهادات خود را برای چشم‌انداز آینده اروپا ارائه دهند.

وی در همین راستا افزود که اروپا همچنان نیاز دارد ظرفیت‌های دفاع و امنیت سایبری خود را بیش از پیش تقویت کند.

در همین حال، در خرید تجهیزات نظامی باید به تامین کنندگان اروپایی اولویت داده شود. ماکرون از ایده وام اروپایی برای تامین مالی این تلاش حمایت کرد.

«مانیفست چشم‌انداز آینده اروپا»

پس از برکسیت و کنار رفتن آنگلا مرکل، صدراعظم پیشین آلمان از قدرت، رئیس جمهوری ۴۶ ساله فرانسه اغلب توسط مفسران به عنوان رهبر شماره یک اروپا شناخته می شود.

با این حال، حزب تحت ریاست امانوئل ماکرون در انتخابات اروپایی ماه ژوئن بر اساس نظرسنجی‌ها وضعیت مناسبی ندارد و ممکن است با شکستی سنگین روبرو شود.

حزب «جمهوری به پیش» در نظرسنجی‌ها به طور قابل توجهی از احزاب راست افراطی عقب افتاده و حتی این احتمال وجود دارد که پس از سوسیالیست‌ها در رتبه سوم قرار گیرد.

امانوئل ماکرون در سخنرانی خود هیچ اشاره ای به انتخابات اتحادیه اروپا نکرد، اگرچه تحلیلگران نطق روز پنجشنبه او را در سوربن نوعی «مانیفست برای آینده اروپا» قلمداد می‌کنند و معتقدند که او نخستین گام‌ها را برای ورود با کارزار انتخاباتی برداشته است.