ورود کشورهای غیراروپایی به اینستکس به نفع ایران است یا اروپا؟
تاریخ انتشار: ۴ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۸۳۹۶۵
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از مهر، باوجوداینکه مسئولان کشور و اروپاییها، در پی کانالیزه کردن تجارت کشورهای غیراروپایی با ایران در قالب اینستکس هستند، اما این سازوکار بیشتر کنترل اروپا بر تجارت ایران را به دنبال دارد تا اینکه ابزاری برای مقابله با تحریمهای آمریکا باشد.
در بیانهای که توسط سه کشور تأسیس کننده اینستکس در ۱۱ بهمنماه سال ۹۷ صادر شد، تسهیل تجارت مشروع بین عاملان اقتصادی اروپا و ایران و همچنین امکان گسترش تجارت ایران با کشورهای غیراروپایی در بستر اینستکس مورد تأکید قرار گرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اروپا «اراده» و «توان» حفظ برجام را ندارد
با گذشت حدود ۳۰ روز از ضربالاجل ۶۰ روزه ایران به اروپا برای حفظ برجام، اروپاییها اقدام مثبتی در این روزها انجام ندادند. هرچند که اخیراً هایکو ماس وزیر خارجه آلمان پس از بازگشت به برلین بر اجرای سازوکار مالی تأکید کرد و در این زمینه گفت که نخستین تراکنش مالی اینستکس در هفته آینده انجام خواهد گرفت، اما کشورهای اروپایی بعد از خروج آمریکا از برجام اقدام خاصی انجام ندادند که تضمینکننده حفظ برجام باشد. این امر به «عدم توانایی» اروپاییها برمیگردد چراکه آنها نمیتوانند با تحریمها ثانویه امریکا مقابله کنند. برای نمونه مسئولان بانک اوبر اتریش گفتهاند مسئله اصلی تحریمهای ثانویه، آمریکاست که میزان ریسک همکاری با ایران را مشخص میکند.
همچنین، با وجود آنکه اروپا خواستار حفظ برجام است، ولی خود ارادهای برای پرداخت هزینههای حفظ این توافق را ندارد. لذا اروپا با وعدههای سرخرمن و زبان تهدید، سعی دارد تا ایران را به پرداخت هزینههای حفظ برجام وادار کند. بهطوریکه مکرون رئیسجمهور فرانسه در این زمینه میگوید: «به خاطر مسئله ایران، علیه شرکتهای آمریکایی جنگ تجاری یا راهبردی به راه نخواهیم انداخت و این کار منطقی نیست و هم اینکه شرکتهای فرانسوی را به ماندن در ایران مجبور نخواهیم کرد». به همین دلیل کشورهای اروپایی با ارائه برخی از درخواستها و پیششرطهایی به دنبال بهانهتراشی هستند و سعی دارند ایران را به انجام درخواستهایی فراتر از برجام وادار کنند.
اهداف فرابرجامی اروپا در کمین ایران
شواهد نشان میدهد که اهداف اروپا و آمریکا نسبت به ایران تنها در برجام خلاصه نمیشود. موضوعات و اهداف دیگری وجود دارد که آنها خواستار تعقیب آن هستند. چنانچه آمریکا با خروج از برجام و شکلدهی به توافق جامعتر سعی دارد به اهداف مدنظر خود برسد. اروپا نیز علاوه بر برجام، به دنبال دستیابی به اهداف گستردهتری است و برجام را سنگ بنای رسیدن به آن اهداف خود میداند. ویلیام برنز، سفیر سابق آمریکا در روسیه و همچنین میشل فلورنوی، معاون سابق وزیر دفاع آمریکا در این زمینه میگویند: «توافق هستهای، سنگ بنای یک استراتژی گستردهتر و بلندمدتتر است برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای و تضعیف و مقابله با رفتارهای تهدیدآمیز ایران؛ از زرادخانه روبه گسترش موشکهای بالستیک این کشور گرفته تا استفاده خطرناک آن از نیرویهای نیابتی منطقهای و تا نقض حقوق بشر در داخل این کشور».
همچنین فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مورد مسائل موشکی و منطقهای ایران میگوید: «یکچیز که برای همه ما اروپاییان روشن است، این است که با بودن برجام، ما برای رسیدگی به هر موضوع دیگری که باید به آن بپردازیم، چه مسئله موشکی و چه مسئله منطقهای، شانس بیشتری داریم». وی در ادامه میگوید: «ما این واقعیت را بهصراحت گفتیم که هیچ ارتباطی میان این دو وجود ندارد؛ اما این بدان معنا نیست که از موضوعاتی که باید در شکل متفاوت درباره آنها با ایران صحبت کنیم صرفنظر کنیم».
موضعگیری کشورهای اروپایی نشان میدهد که آنها برای نگهداشتن ایران در برجام سعی دارند در ظاهر اقداماتی را برای راضی کردن این کشور انجام دهند تا از این طریق و با موفق جلوه دادن برجام، بتوانند زمینه را برای تحمیل برجامهای منطقهای و موشکی به ایران فراهم کنند. چنانچه اروپا با وعده راهاندازی اینستکس و گسترش دامنه آن برای ورود سایر کشورها غیراروپایی، در ظاهر به دنبال حفظ برجام است ولی در عمل به پیشبرد اهداف خود علیه ایران میاندیشد.
اینستکس و سلطه اروپا بر تجارت ایران
باوجوداینکه برخی از مسئولان، همچون محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان، تصور میکرد که سازوکار اروپایی، مکانیزمی برای مقابله با تحریمهای آمریکا است، اما بیانیه سه کشور اروپایی نشان داد که اینستکس اساساً برای مقابله با تحریمهای امریکا طراحی نشده است. بااینحال، مسئولین در تعامل ایران با خریداران نفت و شرکای تجاری کشور اقدام جدیای برای مقابله با تحریمهای آمریکا انجام ندادند. همین انفعال دستگاه دیپلماسی کشور باعث شده است که کشورهای غیراروپایی خواستار استفاده از اینستکس برای تجارت با ایران شوند.
باید توجه داشت که ورود کشورهای غیراروپایی به اینستکس برای تجارت با ایران نهتنها مقابله با تحریمهای امریکا را به دنبال ندارد بلکه مدیریت آن را به اروپایی میدهد که در منظومه سیاست خارجی آمریکا قرار دارد. لذا با گسترش دامنه اینستکس اولاً ناکارآمدی این سازوکار در فروش نفت با ورود کشورهایی همچون چین و هند جبران میشود و اروپا همچنان میتواند از زیر بار هزینههای حفظ برجام شانه خالی کند. دوماً اروپا با سلطهای که بر تجارت ایران در بستر اینستکس دارد، میتواند با بهانه عدم اجرای درخواستهای FATF از سوی ایران، کشورمان را تحتفشار خود قرار دهد. ثالثاً اروپا با مدیریت تجارت ایران میتواند اهداف منطقهای و موشکی خودش را نسبت به ایران پیش ببرد.
همچنین با ورود کشورهای غیراروپایی به این سازوکار، عملاً ابتکار این کشورها برای مقابله با تحریمها کاهش مییابد و آنها حاضر نخواهند شد برای حفظ برجام هزینه کنند. برای نمونه سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه میگوید: «برای حفظ برجام گزینههایی در این رابطه وجود دارد که یکی از این آنها راهاندازی هر چه سریعتر مکانیزم مالی «اینستکس» است که مقامات ایرانی مدتهاست خواستار آن هستند و ما نیز این موضوع را در رایزنیهای خود با آنها و شرکای اروپایی موردبررسی قرار دادهایم». علاوه بر روسیه، هند نیز تمایل دارد تا به اینستکس بپیوندد.
با توجه به شواهد موجود میتوان گفت که گویا مسئولان قصد ندارند مانع حضور کشورهای ثالث در مناسبات مالی و تجاری ایران با شرکایش شوند. چنانچه روزی آمریکا از طریق سوئیفت بر مناسبات مالی و تجاری ایران کنترل داشت، گویا این روزها نیز نوبت اروپا است که از طریق اینستکس بر تجارت ایران نفوذ و تسلط پیدا کند.
براین اساس و با توجه به برنامههایی که اروپا و آمریکا در قبال ایران دنبال میکنند، ضروری است که مسئولین از سازوکار اینستکس برای تجارت با کشورهای غیراروپایی استفاده نکنند و تجارت ایران را در معرض آسیب قرار ندهند.
منبع: اقتصاد آنلاین
کلیدواژه: اروپا تحریم ایران اینستکس سازوکار مالی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۸۳۹۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وزیر صمت: خطوط کشتیرانی به غرب و جنوب آفریقا توسعه می یابد
به گزارش خبرگزاری مهر، عباس علی آبادی روز جمعه در دومین اجلاس ایران و آفریقا اظهار کرد: دبیرخانه دائمی اجلاس همکاریهای اقتصادی ایران و آفریقا در این وزارتخانه و پیگیری مسائل مهم در جهت توسعه روابط برد برد با کشورهای آفریقایی ایجاد میشود. این دبیرخانه دائمی گام مهمی است تا مسیر توسعه همکاریهای تجاری و اقتصادی بین ایران و آفریقا هموار شود.
وی افزود: تلاش برای اصلاح تعرفههای گمرکی در جهت توسعه روابط برد برد با کشورهای آفریقایی یکی از مسائل مهمی است که از طریق این دبیرخانه پیگیری خواهد شد.
وزیر صمت، با بیان اینکه رفع موانع تجارت و صادرات در اولویت کاری ما قرار دارد، گفت: اطلاعات کاملی از ظرفیت کشورهای آفریقایی از تولید و امکان صادرات انواع سنگهای معدنی، قیمتی و صنایع دستی وجود دارد و بر این باور هستیم که با توسعه معادن و خطوط محصولات فرآوری به کمک توانمندیهای یکدیگر و واردات بخش عمده نیازهای ایران از قاره آفریقا را از طریق روابط برد برد توسعه دهیم.
وی ادامه داد: برنامههای ما برای توسعه تجارت شامل توسعه زیرساختهای فیزیکی، رفع مشکلات مربوط به نقل و انتقالات بانکی و افزایش تعاملات برای حل مشکلات به صورت دورهای است.
علی آبادی به توسعه زیرساختهای فیزیکی بین ایران و آفریقا اشاره کرد و گفت: ایران درصدد است تا با توسعه خطوط کشتیرانی به غرب و جنوب آفریقا و سرویس دهی منظم و خطوط هوایی با اولویت یک یا دو کشور در هر منطقه، با استفاده از ظرفیت خطوط حمل و نقل مبادلات تجاری را توسعه بخشد.
وی تاکید کرد: رفع مشکلات مربوط به نقل و انتقالات بانکی از طریق استفاده از ارز محلی و تهاتر کالا یکی از مسائل در توسعه تجارت است؛ یکی از ابزارهای مهم برقراری روابط مالی و بانکی بین ایران و منطقه تبادل کالاست.
وزیر صنعت، معدن و تجارت بیان داشت: در این اجلاس فرصت بسیار خوبی فراهم شده است تا نهادهای مالی مهم و پشتیبان صادرات و سرمایه گذاری با یکدیگر مذاکره و ملاقات داشته باشند تا نتیجه آن در تعمیق روابط بانکی طرفین را مشاهده کنیم.
علی آبادی، بر افزایش تعاملات برای حل مشکلات به صورت دورهای بین توسعه تجارت ایران و آفریقا تاکید کرد و گفت: آمادگی بر تشکیل اتاقهای بازرگانی و افزایش تعداد مراکز تجاری از ۱۰ مرکز به حداقل ۱۵ مرکز و افزایش تعداد رایزنان به ۱۲ رایزن در یک افق کوتاه مدت، تسهیل در دسترسی متقابل رایزنها در قالب هیأتهای تجاری و حضور در نمایشگاهها و عرضه محصولات ایران در آفریقا به صورت متقابل را داریم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت ابراز امیداوری کرد که کشورهای آفریقایی در موارد توسعه تجارت، اقداماتی را انجام دهند.
وی با اشاره به دستاوردهای ایران در حوزههای مختلف گفت: جمهوری اسلامی ایران از توانمندیهای صنعتی قابل توجهی در زمینههایی مانند پتروشیمی مواد شیمیایی ماشین آلات و تجهیزات کشاورزی، صنایع معدنی، صنایع خلاق و دانش بنیان شوینده و مواد بهداشتی دارو و تجهیزات پزشکی مصالح ساختمانی مواد غذایی و همچنین در بخش خدمات فنی و مهندسی به خصوص در زمینه زیرساختهای پالایشگاهی نیروگاهی حمل و نقل مسکن گردشگری بهداشت و درمان و آموزش برخوردار است.
علی آبادی افزود: ایران میتواند این توانمندیها را در جهت توسعه هرچه بیشتر کشورهای آفریقایی به کار گیرد.
وی گفت: همه تلاش ما در این چند روزه این بوده که این اجلاس از جنبه تشریفاتی خارج شود و به یک رویداد کاری تبدیل گردد از اینکه امروز شاهد حضور بیش از ۲۰۰ بازرگان برجسته آفریقایی در این نشست هستیم بسیار خوشحالیم و تقاضا میکنم در نشستهایی که از نزدیک بین بازرگانان برگزار میشود همه تلاش کنیم تا این اجلاس را از سطح یک اجلاس صرفاً تشریفاتی به یک اجلاس کاری تبدیل کنیم.
کد خبر 6088945 فاطمه صفری دهکردی