روایت مستند یک «اقتدار»/ چگونه در شکار «پهپاد» متخصص شدیم؟
تاریخ انتشار: ۶ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۲۰۶۰۶۰
به گزارش خبرنگار مهر، همزمان با ماجرای تجاوز و سقوط پهپاد جاسوسی «گلوبال هاوک RQ-4» آمریکا در آسمان ایران شبکه سه سیما مستندی با نام «نبرد امواج» پخش کرد که طی چند روز آینده قرار است از شبکه‌های مختلف سیما بازپخش آن نیز روی آنتن برود.
مستند «نبرد امواج» در سال ۱۳۹۶ و توسط سازمان «اوج» ساخته شد، اما به دلیل در برگیری اتفاقاتی که منتج به امن شدن آسمان ایران در برابر پروازهای بدون مجوز شده، با پیروزی ملی این روزهای کشورمان هم‌راستا و هماهنگ شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بدون تردید تولید فیلم سینمایی یا مستند درباره ماجرای پهپاد آمریکایی، ابعاد گسترده‌ای دارد و نیازمند توجه به ریزه‌کاری‌ها و جزئیات فراوانی است تا حق مطلب را ادا کند. شاید ساخت یک اثر همه جانبه و قوی درباره آن، کمی وقت و انرژی ببرد و نیازمند ورود نیروهای متخصص و توانمند سینمایی باشد. اما معمولاً در متن حادثه و وقتی که فضا داغ است، بهترین کار این بود که نزدیک‌ترین فیلم با این سوژه انتخاب و روی آنتن برود.
بازپخش مستند «نبرد امواج» در واکنش به هدف‌گیری پهپاد آمریکایی RQ-170 در دستور شبکه‌های مختلف سیما قرار گرفته اما این مستند در سال ۹۶ ساخته شده است؛ مستندی که زمینه‌ها و مسیر رسیدن به قدرت پدافندی امروز ایران را روایت می‌کند و برای دریافت بزرگی کار مقابله با یک پرنده جاسوسی پیشرفته‌تر، در ۳۰ خرداد ۱۳۹۸ بازخوانی مجدد این زمینه‌ها خالی از لطف نیست و اطلاعات جذاب و مفیدی را برای آگاهی و تحلیل این رویداد در اختیار مخاطب خودش می‌گذارد.
این مستند به کارگردانی وحید فرجی ساخته شده است، همان مستندسازی که قبلاً آثاری چون «نسیم حیات»، «روزهای نارنجی» و … را هم کارگردانی کرده بود.
ضرورت پرداختن به اتفاقات ملی
اهمیت پرداختن به چنین موضوعی به این دلیل است که حماسه شکار «گلوبال هاوک» توسط پدافند دفاعی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، که بیشتر شبیه افسانه‌هاست تا واقعیت، امروز مایه افتخار و خوشحالی همه ایرانیان از هر قشر و گرایشی شده است. اتفاقی که نشان می‌دهد توانمندی ایران در این عرصه فراتر از تصورات قبلی است.
واقعیت این است که جنگ به شکل کلاسیک و سنتی که با لشکرکشی و ورود ارتش به خاک یک کشور بود، دیگر کمتر اتفاق می‌افتد اما انواع جنگ‌های جدید از جمله جنگ فرهنگی، رسانه‌ای، اقتصادی، سایبری و راداری ادامه دارد.
متأسفانه درباره این دست پیروزی‌های ملی و غرورآفرین در سینمای ما فیلمی ساخته نخواهد شد، اما مستندسازان در این میدان پیشروتر عمل کرده‌اند گرچه آمریکا به طور سنتی و کلاسیک به خاک ایران حمله نکرده، اما ۴۰ سال است که جنگ‌های جدید علیه ما در جریان است. ورود این پهپاد غول پیکر نیز نمونه اخیر جنگ هوایی و راداری آمریکا علیه کشورمان بود. نبردی که ایران از آن پیروز بیرون آمد و آمریکا بار دیگر شکست خورد و تحقیر شد.
متأسفانه درباره این دست پیروزی‌های ملی و غرورآفرین در سینمای ما فیلمی ساخته نخواهد شد، اما مستندسازان در این میدان پیشروتر عمل کرده‌اند. همچنان که درباره موفقیت قبلی ایران در شکار پهپادهای جاسوسی آمریکا و اسرائیل، همین فیلم مستند «نبرد امواج» ساخته شد.
اما برای بسیاری از مردم جای سوال است که فرزندان این سرزمین چگونه از پس این عملیات بزرگ برآمدند و چه مراحل و مرارت‌هایی طی شد تا به اینجا برسیم؟ چه عوامل فنی، نرم افزاری و سخت افزاری به ما کمک کرده تا این پهپاد در آسمان ایران به دام بیفتند؟ اینها پرسش‌هایی هستند که به طور کم و بیش در مستند «نبرد امواج» به آنها پاسخ داده شده است.
سکانس آغازین مستند «نبرد امواج»
در سکانس آغازین فیلم، وقتی سردار احمدی از پیشکسوتان پدافند هوایی به بازدید از سامانه جدید در این عرصه می‌رود صحبت از این است که در زمان جنگ ایران و عراق فقط ۶ توپ در این عرصه استفاده می‌شد. از همینجا معلوم می‌شود که بناست فیلمی درباره این موضوع ببینیم که چه شد که سیستم پدافند هوایی ایران از ۶ توپ امروز به جایی رسیده که عملیات‌های پیچیده‌ای چون شکار پیشرفته‌ترین پهپادهای جاسوسی آمریکا را انجام می‌دهد؟ ماجرایی بسیار جذاب و در عین حال مهم و حیاتی که به طور مستقیم با زندگی و امنیت تک تک شهروندان این کشور مرتبط است.
فیلم با پخش تصاویری از هدف قرار گرفتن یک پهپاد آمریکایی در مرزهای هوایی ایران شروع می‌شود، اتفاقی که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های خارجی داشت. در ادامه به تاریخچه رویداد این اتفاق پرداخته می‌شود. درواقع «نبرد امواج» که نام چندان متناسبی برای این فیلم به نظر نمی‌رسد و مشخص نیست چرا چنین عنوانی برای آن انتخاب شده، نموداری از پیشرفت ایران در زمینه پدافند هوایی و تجهیزات راداری است.
در فیلم می‌بینیم، وابستگی کشور به غرب در دوران پهلوی باعث شد تا همه چیز در حوزه نظامی در تصرف بیگانگان باشد، در نتیجه وقتی دست آنها از ایران کوتاه شد، توانایی پدافندی ایران به صفر رسید در فیلم می‌بینیم، وابستگی کشور به غرب در دوران پهلوی باعث شد تا همه چیز در حوزه نظامی در تصرف بیگانگان باشد، در نتیجه وقتی دست آنها از ایران کوتاه شد، توانایی پدافندی ایران به صفر رسید؛ چون خارجی‌ها اجازه اینکه خود ایرانیان تجهیزات را بسازند را نمی‌دادند.
طوری که محسن رفیق دوست در فیلم می‌گوید «در ابتدای جنگ، حتی خیلی سلاح‌هایی که افغانستانی‌ها در اختیار داشتند را هم ما نداشتیم» اینکه انقلاب اسلامی و خوداتکایی چگونه باعث شد تا فرزندان این سرزمین، خود دست به ابتکار بزنند؛ محور اصلی داستان این مستند است.
این اتکای به خود باعث شد تا در صنعت رادارسازی و متعاقب آن در زمینه پدافندی، ایران از وضعیت «تقریبا هیچ» به جایی برسد که امروز می‌تواند پهپاد جاسوسی و فوق پیشرفته آمریکا را مغلوب کند. در فیلم همچنین تأثیر این توانایی در نمایش برقراری امنیت بسیار زیاد است. در روزگاری، هواپیماهای عراقی هر وقت اراده می‌کردند، آسمان ایران در تصرفشان بود و هر جا را که می‌خواستند بمباران می‌شد. اما زدن اولین هواپیما با کمک رادارها و موشک‌ها باعث شد تا دیگر هوس چنین کاری نکنند.
ویژگی‌های مثبت و منفی مستند
«نبرد امواج» تلفیقی از دو ژانر مستند صنعتی و تاریخی است. در مستندهای صنعتی، وجه معرفی و روند تکامل یک خط تولید ترسیم می‌شود و در مستندهای تاریخی، به ویژه درباره وقایع جنگی، رویکرد سیاسی بسیار پررنگ است. اما مرز بین این دو گونه برداشته شده و نه از شعر و شعارهای سیاسی و ایدئولوژیک خبری است و نه از معرفی خط تولید یک محصول. بلکه بیش از هر چیز شاهد شکوفایی یک ملت در بخشی سخت و دشوار از صنایع نظامی و ارتباطی هستیم.
مستند «نبرد امواج» از فرمی ساده و روان برخوردار است و عموم مردم توان برقراری ارتباط با آن و کسب اطلاعات را دارند. اما چند اشکال هم در ساختار فیلم دیده می‌شود. نخست اینکه فیلم در ابتدا رد و نشان از یک مستند روایی و داستانی می‌دهد. وقتی که سردار احمدی به یکی از مراکز پدافندی می‌رود و در همانجا نیز برای نخستین بار نام سامانه «سوم خرداد» شنیده می‌شود. قاعدتاً در ادامه نیز باید شاهد این می‌بودیم که این فرمانده پیشکسوت و دیگر سرداران و بزرگان عرصه نظامی، سراغ مراکز مختلف بروند و از نزدیک، روایت کنند که حکایت پیشرفت راداری ایران در پدافند هوایی چه بوده است اما به جز سکانس افتتاحیه و دو سه سکانس دیگر، فیلم در قالب مصاحبه و تصاویر آرشیوی پیش می‌رود و در نتیجه آن صحنه‌های حضور سردار احمدی در منطقه نظامی نیز بی خاصیت می‌شود.
پایان‌بندی فیلم نیز به گونه‌ای است که گویی روایت شکست بوده نه فتح! پایان باز در مستندی با موضوعی حماسی و غرورآفرین، کاذب و ناکارآمد است. موسیقی فیلم نیز می‌توانست بیشتر فضایی حماسی و شورانگیز به خود بگیرد تا امواج این نبرد پدافندی را به شکلی همه جانبه مخابره کند.
کد خبر 4651925منبع: مهر
کلیدواژه: پدافند هوایی مستندساز شبکه سه سیما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۲۰۶۰۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شهرهای مختلف چگونه با امواج گرمایی مبارزه می‌کنند؟
کره زمین در ژوئن ۲۰۲۳ گرم‌ترین ماه تاریخ خود را تجربه کرد که زنگ هشداری بود برای یادآوری این نکته که با تشدید تغییرات آب‌وهوایی، دما همچنان افزایش خواهد یافت و شهرها باید به دنبال راهکاری برای سازگاری با این شرایط و محافظت از سرمایه‌های انسانی، طبیعی و اقتصادی خود باشند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، زمین گرم‌ترین دوران خود را طی چند هزاره گذشته، در سال ۲۰۲۳ گذراند به‌طوری که حتی شاخص گرما در ایران به رقم خیره‌کننده و فرای تحمل ۶۶.۷ درجه سانتیگراد رسید. این روند نگران کننده حاصل تغییرات آب‌وهوایی ناشی از رفتارهای انسان و پدیده ال‌نینو است.
در حال حاضر موج گرما در مناطق بسیاری در سراسر جهان از جمله اروپا، ایالات متحده و آسیا در حال گسترش است. در ماه ژوئن جنگل‌های آمازون و ساوانای سرادو در برزیل شاهد آتش‌سوزی‌های بی‌سابقه‌ای بودند که از سال ۲۰۰۷ تاکنون مشاهده نشده بود و نگرانی‌ها درباره افزایش خطر آتش‌سوزی‌های جنگلی ادامه دارد. امواج شدید گرما یک خطر قابل‌توجه است که می‌تواند باعث افزایش مرگ‌ومیر تا ۱۴ درصد و همچنین کاهش بهره‌وری نیروی کار و آسیب به زیرساخت‌ها مانند جاده‌ها و خطوط ریلی شود. این امواج خطراتی قابل پیش‌بینی هستند و به لطف فناوری‌ها و استراتژی‌های ساده و مقرون‌به‌صرفه، می‌توان تأثیر آنها بر سلامت شهروندان و زیرساخت‌های شهرها را کاهش داد. بعضی از روش‌هایی که شهرها برای سازگاری با گرمای شدید و به‌منظور محافظت از شهروندان و اقتصاد خود به کار می‌گیرند در ادامه معرفی می‌شود.
بازطراحی خیابانهاشهر آرنهم هلند، طرح جدیدی را برای مبارزه با گرمای شدید اجرا کرده است که طراحی مجدد خیابان‌ها بخشی از آن است. هرچه تعداد خیابان‌ها و مناطق آسفالت‌شده در یک محله بیشتر باشد، اثر جزیره گرمایی شهری قوی‌تر است، زیرا این سطوح در طول روز گرما را جذب می‌کنند و در شب آن را آزاد می‌کنند. این شهر در حال ارزیابی جاده‌هایی است که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند تا آنها را با فضای سبز جایگزین کند. علاوه بر این، کاشت درختان در امتداد مسیرهای دوچرخه سواری و پیاده‌روها برای ایجاد سایه بیشتر، ایجاد پارک‌ها و استخرهای سایه‌دار جدید به عنوان نقاط خنک برای ساکنان، بخش دیگری از طرح جدید این شهر است. طی چند روز گذشته نیز روتردام هلند، بسیاری از خیابان‌های سنگفرش خود را به فضاهای سبز تبدیل کرد تا مانع از جذب گرما توسط سطوح خیابانی در فصل تابستان شود.
در شهر ابوظبی، دمای هوا به ۵۰ درجه سانتیگراد می‌رسد و برای مقابله با این افزایش دما آزمایشاتی برای بررسی ویژگی‌های مختلف فضای باز در حال انجام است تا هنگام وقوع گرمای شدید این فضاها محلی مناسب برای شهروندان باشند. یکی از راهکارها طراحی پارک‌های سرپوشیده است که پرده‌های آن هنگام شب باز می‌شوند و گرمای انباشته شده در روز را آزاد می‌کنند. قرار گرفتن دیوارهای ساختمان‌های عمومی به صورتی که نسیم خنک را در شهر هدایت کند، تعبیه محل‌های نشستن در سایه و دستگاه‌های مه‌پاشی که برای خنک‌سازی بیشتر هوا استفاده می‌شوند، از دیگر طرح‌های اجرایی در این شهر هستند. در امارات به طور کلی، پارکلت‌ها و ساختارهای بادگیر مانند برای رفع گرما و خنک‌سازی موقتی شهروندان در نقاط مختلف شهرها تعبیه شده است.
محله‌های کم‌درآمد معمولاً درختان کمتری دارند که منجر به کمبود سایه می‌شود و این مناطق را حداقل پنج درجه گرم‌تر می‌کند. برای رسیدگی به این مشکل، برخی از شهرها به دنبال شناسایی مناطقی هستند که به درختان بیشتری نیاز دارند تا بتوانند با اجرای پروژه‌های درختکاری راه را برای کاهش دمای شهر باز کنند. شهرهایی مانند دالاس و فینیکس در ایالات متحده آمریکا بر کاشت درختان در مسیرهای رفت‌وآمد کودکان به مدارس تمرکز کرده‌اند. شهر مدلین در کلمبیا، شبکه‌ای از ۳۰ راهروی سبز را ایجاد کرده است که با هزاران درخت تزئین شده است تا فضای مناسب پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری را در سراسر شهر افزایش دهد.
با این حال، هر گونه ابتکار در این زمینه، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق برای تضمین بقای درختان دارد. در مادرید، جنگلی که شهر را با هدف خنک‌کردن احاطه کرده بود، متأسفانه به دلیل میزان بالای تلفات ناشی از خشکسالی تبدیل به قبرستان درختان شد. با تجربه‌ای که از این شهر به دست آمد، بسیاری از شهرها در حال تجدید نظر در رویکرد خود به جنگل‌داری شهری هستند و با تکیه بر تنوع گونه‌های درختی، آن‌هایی را انتخاب می‌کنند که در برابر تغییرات آب‌وهوایی مقاوم هستند.
بازبینی روش‌های قدیمی خنکسازیبعضی از ساختمان‌ها در ابوظبی، از نسخه‌های مدرن‌شده روش‌های خنک‌سازی قدیمی استفاده می‌کنند. برای مثال، در برج‌های البحار، آسمان‌خراش‌های ۲۵ طبقه، با الهام از صفحات مشبک معماری اسلامی سایه‌بان‌هایی برای خنک کردن در نمای سازه‌ها اجرا شده است. این سایه‌بان‌ها مجهز به حسگرهایی هستند که با تابش نور خورشید گسترده می‌شوند و نیاز به تهویه مطبوع را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهند. در همین راستا، معماران چینی از «چاه‌های آسمانی» معماری سنتی خود الهام گرفته و حیاط‌های سایه‌داری را در ساختمان‌ها اجرا می‌کنند که به‌طور طبیعی جاذب هوای خنک‌تر هستند.
استفاده از پوشش سفید روی پشت بام‌ها می‌تواند تا ۹۰ درصد نور خورشید را منعکس کند، در نتیجه فضاهای داخلی حدود ۳۰ درصد خنک‌تر شده و نیاز به تهویه مطبوع را کاهش می‌دهد. شهر نیویورک پوشش‌های رایگانی را برای ساختمان‌های منتخب، از جمله مساکن مناطق کم‌درآمد فراهم می‌کند و به دیگر مالکان ساختمان‌ها، با تخفیف و نیروی کار رایگان به اجرای طرح رنگ‌آمیزی کمک می‌کند. فناوری‌های نوظهور، مانند سفیدترین رنگ سفید که توسط محققان دانشگاه پردو ساخته شده است، مزایای خنک‌کنندگی بیشتری را ارائه می‌کنند. علاوه بر این، شهرهایی مانند لس‌آنجلس به رنگ‌آمیزی خیابان‌ها با رنگ سفید پرداخته‌اند تا با این کار به کاهش دما در محله‌ها کمک کنند.
بسیاری از شهرها با درک خطر فزاینده گرمای شدید و نیاز فوری به انعطاف‌پذیری، سمت‌های جدیدی را با عنوان متخصص گرما معرفی کرده‌اند. شهر فلوریدا برای اولین بار در سال ۲۰۲۱ «مدیر ارشد گرما» استخدام کرد تا بر ابتکاراتی مانند کاشت درختان، نصب سقف‌ها و پیاده‌روهای خنک و ارتقای کیفیت مسکن کم‌درآمدها برای کاهش مصرف انرژی موردنیاز سرمایش نظارت کند. این شهرستان فرمان جدیدی را برای محافظت از کارگران در فضای باز پیشنهاد داده است تا اطمینان حاصل کند که زمانی که شاخص گرما به ۴۰ درجه می‌رسد، کارگران از استراحت منظم و دسترسی به آب برخوردار هستند.
پناهگاه گرماییمادرید برای مقابله با گرمای شهری، الاچیق‌های مجهز به تهویه را در فضاهای عمومی راه‌اندازی کرده است تا ساکنان هنگام احساس گرمای طاقت‌فرسا به آنجا پناه ببرند. علاوه بر این، مادرید اپلیکیشنی را برای اطلاع‌رسانی از استخرهای شهری راه‌اندازی کرده است که شهروندان می‌توانند با استفاده از آن، به استخرهای نزدیک خود دسترسی داشته باشند. یک کمربند سبز به طول ۷۵ کیلومتر با ۵۰۰ هزار درخت جدید نیز در اطراف این شهر در حال احداث است تا دمای کلی شهر را تا حدود دو درجه سانتیگراد کاهش دهد.
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد