نابسامانی‌های حوزه ترجمه تنها گریبان گروه سنی بزرگسال را نگرفته، آنچنان که وقتی پای گفته‌های مترجمان حوزه کودک و نوجوان نیز بنشینید خواهید دید که آنان هم گلایه‌هایی مشترک دارند و از ضرورت برنامه‌ریزی برای بهبود وضعیت آن می‌گویند. مریم شهبازی خبرنگار محبوبه نجف‌خانی هم یکی از این مترجمان منتقد به وضعیت فعلی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او صرفنظر از کار مترجمان حرفه‌ای تأکید دارد که بخش عمده‌ای از مشکلات ترجمه این گروه سنی مرتبط با افرادی است که بدون برخورداری از دانش کافی و تنها به صرف آشنایی مختصری با یک زبان خارجی قدم به این عرصه می‌گذارند. مترجمانی که نه تنها شناخت خوبی از زبان فارسی و ساختار علمی‌اش ندارند بلکه حتی با نیازهای روانشناختی کودکان و نوجوانان هم آشنا نیستند. مهم‌ترین توصیه این مترجم پرکار کودک و نوجوان که تا به امروز بیش از 200 عنوان
کتاب با ترجمه‌اش روانه بازار کتاب شده و همچنین سابقه سال‌ها همکاری با تشکل‌ها و سازمان‌هایی همچون «شورای کتاب کودک» و «آموزش و پرورش» و همچنین برخی «مؤسسات نشر» را دارد این است که علاقه‌مندان به کار ترجمه قبل از هر اقدامی باید به سراغ یادگیری مباحثی همچون ویراستاری و مطالعه
آثار ادبی منتشر شده در ادبیات فارسی و همچنین آثار مطرح خارجی بروند. البته او تأکید دارد که حضور در دوره‌ها و کارگاه‌های ترجمه هم اقدامی ضروری به شمار می‌آید. عمده تمرکز شما در ترجمه بر ادبیات امریکاست، از وضعیت فعلی ادبیات کودک و نوجوان این کشور بگویید. به گمانم بخش قابل توجهی از این آثار بویژه در گروه سنی کودک محتوایی سرگرم‌کننده با بهره‌گیری از طنزهای آسان خوان دارند. مهم‌ترین مسأله برای نویسندگان این حوزه علاقه‌مند کردن کودکان به مطالعه از طریق آثار سرگرم‌کننده و جذاب است. اما وقتی بحث گروه سنی نوجوان به میان می‌آید دیگر تنها سرگرمی صرف مورد نظر نیست و آنجاست که پای مسائل اجتماعی و آموزش‌های لازم به ادبیات بازمی شود. همین حالا مباحثی چون تلاش برای آشنایی بچه‌ها با اوتیسم یکی از موضوعات جدی در ادبیات نوجوانان امریکا است چراکه نه تنها در ایران، بلکه در جهان هم شیوع بسیاری پیدا کرده است؛ این حتی به نوجوانان هم کمک می‌کند که نحوه برخورد با همکلاسی‌هایی را که به چنین مشکلی مبتلا هستند ؛ آموزش بدهند. صرف نظر از مسائل سیاسی ما و امریکاییان شباهت‌های بسیاری از نظر توجه به خانواده و ضرورت حفظ آن داریم؛ تا جایی که من در کتاب‌ها خوانده‌ام و بواسطه سکونت و رفت و آمد برخی دوستان و اعضای خانواده‌ام به امریکا اطلاع دارم، می‌دانم که آنجا خانواده‌ها حمایت بسیاری از فرزندان خود می‌کنند. معتقدم که نویسندگان امریکایی در مقایسه با سایر انگلیسی زبان‌ها قلم گرم‌تر و جذاب تری دارند. البته گفته‌های من در خصوص ادبیات قوی و غنی آنان است وگرنه بحث کارهای ضعیف فرق دارد. و در این بین چقدر ردپای نویسندگان مهاجر در ادبیات کودک و نوجوان امریکا دیده می‌شود؟ نویسندگان مهاجر، بویژه نسل‌های دوم و سوم آنان از جمله ژاپنی‌ها، چینی‌ها و عرب‌ها حضوری جدی در ادبیات کودک و نوجوان امریکا دارند. نویسندگانی که با توجه به تولدشان در امریکا، امریکایی محسوب می‌شوند اما به هر حال ردپایی از پیشینه فرهنگی والدینشان هم در نوشته‌های آنان دیده می‌شود. بگذارید به نکات دیگری درباره مسائلی که مد نظر نویسندگان امریکایی در آثار نوجوان هست هم اشاره کنم، آنان تلاش می‌کنند از این ابزار فرهنگی در جهت درک همکلاسی‌هایی که با بیماری‌ها و مسائل خاص روبه‌رو هستند استفاده کنند. آموزش‌هایی در خصوص نحوه برخورد ترنس‌ها یا بیماران خاص که همچنان در کشور ما یا توجهی به آنها نمی‌شود یا اینکه با ممیزی‌های شدید روبه‌رو هستند. البته تمام این پیام‌ها را به شیوه‌های غیرمستقیم به مخاطبان منتقل می‌کنند، مگر در مواردی که نیاز به بیان مستقیم باشد. بگذارید باز هم چند نکته‌ای در خصوص ضرورت پرداخت به مسائل اجتماعی در قالب ادبیات بگویم، آنان در قالب داستان به بچه‌ها یاد می‌دهند کودکی که مبتلا به سرطان شده و بواسطه شیمی درمانی موهایش ریخته تفاوتی با دیگران ندارد، تأثیر این قبیل کتاب‌ها بر کودکان به حدی است که چندی قبل از یکی دوستانم شنیدم پسرش تحت تأثیر مطالعه این قبیل کتاب‌ها به او گفته موهایش را از ته بزند چراکه همکلاسی اش که به خاطر شیمی درمانی موهایش ریخته و پیش دیگران خجالت می‌کشد. این کاری است که از عهده یک مترجم خوب و مطلع از نیازهای کودکان و از سویی مؤلف متعهد برمی آید. نگاهی که من و برخی دوستانم به ضرورت پرداخت به این مسائل داریم در نتیجه تلاش‌های شورای کتاب کودک است. ما بچه‌های شورای کتاب کودک هستیم که از شانس یادگیری عمیق ادبیات کودک برخوردار شدیم و یاد گرفتیم که چطور دست به انتخاب اثری مناسب کودکان و نوجوانان بزنیم. این نگاهی است که آن را مدیون زنده یاد توران میرهادی و دیگر دوستان شورای کتاب کودک می‌دانم. با توجه به اینکه سال‌ها به‌عنوان بررس و مدرس شورای کتاب کودک و هم مشاور کتاب در مدارس حضور داشته اید، ارزیابی‌تان از آثار کودک و نوجوان تألیفی چیست؟ در حوزه تألیف نویسندگان ایرانی توجه چندانی به خلق آثاری با مضمون نیاز کودکان و نوجوانان ندارند. در حال حاضر شاید در نهایت با هفت-هشت نویسنده برای گروه سنی نوجوان روبه‌رو باشیم که دست به خلق آثار کاربردی برای نوجوانان بزنند. البته در میان نویسندگان جوان‌تر با استعدادهای خوبی روبه‌رو هستیم که ترجیح می‌دهم به اسم آنان اشاره نکنم که باعث رنجش کسی نشود. جوانانی که نه تنها دغدغه چنین مسائلی را در آثارشان دارند بلکه حتی جسارت بیشتری در ورود به ژانرهایی چون فانتزی و وحشت به خرج می‌دهند. اتفاقی که تا پیش از آن چندان شاهدش نبودیم، هنوز برای پاسخ به این سؤال زود است چراکه باید صبر کنید نویسندگان جوان قدری بیشتر خودشان را پیدا کنند و قلمشان از پختگی بیشتری برخوردار شود. از دهه چهل تا بعد از اتمام جنگ تحمیلی با ادبیاتی صرفاً آموزشی و برخوردار از پیام‌های مستقیم روبه‌رو بودیم، بعد از آن نگاه نویسندگان تغییر کرد، آنچنان که تأکید داشتند نباید به‌دنبال آموزش بود و سرگرمی عمده‌ترین هدفشان از تألیف به شمار می‌آمد. با این حساب ادبیات کودک و نوجوان دوباره سمت ضرورت برخورداری ادبیات از پیام‌های آموزشی منتهی با نگاهی غیرمستقیم بازگشته است؟ بله، این مسأله حداقل در ارتباط با نویسندگان متعهد صدق پیدا می‌کند، البته پرداخت مستقیم به مباحث آموزشی در برخی مواقع اجتناب‌ناپذیر است، مثلاً وقتی عباس جهانگیریان در کتاب«سایه هیولا» درباره محیط زیست در جنگل‌های گرگان و حیوانات آن صحبت می‌کند چاره‌ای جز بیان مستقیم تأثیر شکارهای غیرقانونی در از بین رفتن نژاد برخی حیوانات و همچنین لطمه خوردن به محیط زیست ندارد. با اینکه باز هم تأکید دارم شاهد ورود جوانان خوش فکری به ادبیات هستیم اما از حضور پررنگ نویسندگانی همچون جهانگیریان که برای خلق اثر خود دو سال ساکن یک جنگل می‌شود و به تحقیقات و مصاحبه‌های متعدد می‌پردازد برخوردار نیستیم. تأثیر کتاب در تربیت شهروندانی که خود را ملزم به رعایت هنجارهای اجتماعی و حتی محیط زیستی می‌دانند در حدی است که در اغلب کشورها از جمله امریکا و انگلیس از همان دوره ابتدایی بچه‌ها به اجبار ناچار به مطالعه سالی 10-12 عنوان کتاب داستانی هستند، این دوازده کتاب هم شامل عنوان‌های مختلفی هستند که نیاز گروه سنی آنان را تأمین می‌کنند. یکی از رده‌های سنی بسیار مهمی که در امریکا جایگاهی جدی دارد ولی ما از آن محروم هستیم گروه سنی جوان است. این محرومیت هم بواسطه ممیزی‌هایی است که کتاب‌های این گروه سنی را با همان معیارهایی که گروه سنی نوجوان را بررسی می‌کند مورد ارزیابی قرار می دهد.. بنابراین به آثار جوان در گروه سنی خودشان مجوز نمی‌دهند و اجازه نشر آنها را در گروه بزرگسال می‌دهند که باعث می‌شود در هیچ کدام از این دو گروه سنی جدی دیده نشوند. تفاوت موضوعاتی که در این گروه سنی مطرح می‌شوند با ادبیات بزرگسال چیست؟ گروه سنی جوان هم موضوعاتی نظیر بخش بزرگسال را دربرمی گیرد، منتهی مسائلی که آنان در ابتدای این سن و سال با آنها روبه‌رو می‌شوند و طریقه مطرح شدن‌شان با گروه بزرگسال تفاوت‌هایی دارد. شاید باورتان نشود اما همه آسیب‌ها و مسائلی که در کتاب‌های گروه سنی بزرگسال مطرح می‌شوند وقتی به گروه سنی جوان می‌رسند در بررسی‌های ارشاد ممنوع می‌شوند. به جسارت بیشتر نویسندگان جوان در ورود به ژانرهای مختلف اشاره کردید؛ تا پیش از یک دهه اخیر در حوزه تألیف با آثار چندانی در ژانرهای فانتزی و وحشت روبه‌رو نبودیم، چه اتفاقی رخ داده که جوان ترها به این سمت رفته اند؟ بخش مهمی از این مسأله تحت تأثیر شرایطی است که در دوره اصلاحات و باز شدن فضای نشر رخ داد که در نتیجه‌اش شاهد انتشار آثار بسیار خوبی در ژانرهای مختلف از جمله فانتزی و وحشت بودیم. اغلب نویسنده‌های جوان امروز همان‌هایی هستند که از آن دهه آثار خوبی در اختیار داشتند و خواندند. نویسندگان جوان امروز ما فانتزی خوان‌های آن سال‌ها هستند. برخی از آنها همچون آرمان آرین و مهدی رجبی حتی سینما خوانده‌اند و طبیعی است کسی که سینما خوانده فیلم‌های بسیاری دیده باشد و همین مسأله منجر به گسترش قدرت تخیل آنان شده است. نکته جالب دیگری که شاید صحبت چندانی درباره‌اش نشده باشد عرضه بازی‌های متنوع کامپیوتری و امکان در اختیار داشتن کنسول‌های مختلف بازی در آن دهه‌ها هست. اغلب جوانانی که امروز در ژانرهای وحشت و فانتزی می‌نویسند به اصطلاح game بازها آن سال‌ها هستند. بازی‌های کامپیوتری هم تأثیر بسیاری در خلاقیت ذهن و آشنایی با دنیاهای دیگر دارند. همکاران شما در بخش ترجمه آثار بزرگسال اغلب نقدی جدی به وضعیت این بخش از حوزه کتاب دارند، وضعیت ترجمه در گروه سنی کودک و نوجوان را چطور می‌بینید؟ وضعیت بازار ترجمه ادبیات کودک و نوجوان هم تفاوت چندانی با آثار بزرگسال ندارد، آنچنان که شما با آن شتابزدگی و کتاب سازی‌های حوزه بزرگسال در این بخش هم مواجه هستید. البته با یک تفاوت عمده در این حوزه مواجهیم، اینکه مترجمان گمان می‌کنند با مخاطبانی روبه‌رو هستند که قدرت تمییز چندانی ندارند و به همین واسطه دستشان در کم کاری بازتر است. متأسفانه آموزش و پرورش هم به این ناشرنماها کمک می‌کند، برخی از این ناشران افرادی هستند که پیش‌تر بواسطه کتاب‌های آموزشی از لینک‌های خوبی در این وزارتخانه برخوردار شده‌اند و به همین واسطه کتاب‌های بی‌کیفیت آنان براحتی به مدارس راه پیدا کرده است. و میزان توجه مسئولان آموزش و پرورش به بهره گرفتن از تجربه تشکل‌هایی همچون شورای کتاب کودک و نوجوان و همچنین کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چقدر است؟ برای نظر کارشناسان شورای کتاب کودک که اهمیتی قائل نیستند و حتی حاضر به برقراری تعامل هم نیستند، البته کتاب‌های کانون از شانس بیشتری برای ورود به مدارس برخوردار هستند. ای کاش متولیان آموزشی به این نکته توجه کنند که این کتاب‌ها چه تأثیری در دور شدن دانش‌آموزان از کتابخوانی دارند.
منبع: ایران آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا
منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۲۲۹۰۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روایت خسروپناه از سجایای اخلاقی محمدرضا سنگری
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور در آیین نکوداشت دکتر محمدرضا سنگری گفت: تکریم از دکتر سنگری، تکریم علم و ادب است. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از دزفول، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه پنج‌شنبه شب در آیین نکوداشت ادیب دزفول دکترمحمدرضا سنگری، با تبریک هفته معلم و گرامیداشت معلمان شهید به‌ویژه علامه شهید مرتضی مطهری، اظهار داشت: قریب به یک‌سال‌واندی از دکتر سنگری تقاضا کردیم این مجلس تکریم را بپذیرند و ایشان نمی‌پذیرفت تا در نهایت با اصرار او را راضی کردیم و گفتیم این تکریم فقط تکریم شخص شما نیست، بلکه تکریم علم و ادب است. این‌ها کارهایی تمدنی است و نسل جوان و نوجوان در این مجالس می‌آیند و درس می‌گیرند و بهره می‌برند.
دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی گفت: خداوند را شاکرم که این نشست حکمت‌بنیان برگزار شد تا از اندیشمندی متفکر، ادیبی متخلق و فرزند دیار مقاومت تکریم شود.
وی افزود: دکتر سنگری بیش از نیم قرن در ترویج معارف اسلامی و عاشوراپژوهی تلاش کردند و مداحان و ذاکران کشور به‌ویژه استان خوزستان از آثار ادبی ایشان بهره برده‌اند. فرماندهان و رزمندگان جبهه و جنگ از دانش او درس می‌گرفتند. ایشان از پیش از انقلاب یک شخصیت فعال فرهنگی بوده و با گروه منصورون نیز ارتباط داشته است.
خسروپناه ادامه داد: دکتر سنگری معلم و مدرس آموزش‌وپرورش و دانشگاه های مختلف است. او مولف کتب درسی زبان و ادبیات فارسی و همینطور فعال مطبوعاتی است. او مولف ده‌ها کتاب است و عاشوراپژوهی و تبیین‌گر ادبیات انقلاب و ادبیات پایداری است و در راس همه کارنامه ارزشمند ایشان، ولایت‌مداری دکتر سنگری است.
وی با بیان اینکه سوال مهمی که مطرح است این است که چه اتفاقی می‌افتد که استاد سنگری شکل می‌گیرد؛ اظهار کرد: 3 عامل مهم در ساخت هویت و شخصیت استاد سنگری موثر بوده و این 3 عامل می‌تواند برای همه ما نقش‌آفرین باشد.
دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه تربیت خانوادگی اصل و اساس است؛ تصریح کرد: عامل اول تربیت خانوادگی است. او انسانی است که بر سر سفره پدر و مادری متدین که حلال و حرام را رعایت می‌کرده‌اند بزرگ شده است و با عالمان زمانه خود ارتباط داشته است.
خسروپناه ادامه داد: عامل دوم تعالی مسجدی است. دکتر سنگری اهل مسجد بود و در مسجد رشد کرد. هم خودش در مسجد رشد و تعالی پیدا کرد و هم تعالی‌بخش اهل مسجد بود.
وی افزود: عامل سوم فضیلت‌یافتگی در ساحت اخلاق و ادب است. ادب یک مفهوم بسیار متعالی است. ادب یک رزق متعالی و یک نعمت الهی است. فرق اخلاق و ادب در این است که اخلاق ملکات فضیلت‌محور درونی است، اما انسانی که این فضیلت درونی را در ظاهر هم بروز می‌دهد، این انسانِ با ادبی است.
خسروپناه خاطرنشان کرد: از نظر بنده، دکتر سنگری در آثار عاشوراپژوهی خود به یک پیام اساسی اشاره دارد و آن هم این است که فضایل اخلاقی، انسان را یار امام و رذایل اخلاقی، انسان را بار امام می‌کند.
وی گفت: همسر بزرگوار استاد سنگری وصف خوبی درباره ایشان دارند و می‌گویند که او خوش‌خلق، گشاده‌رو و مثبت‌اندیش. کسی است که جهان را زیبا می‌بیند و به تحقیر دیگران نمی‌پردازد.
به گزارش تسنیم، رونمایی از آثار این نویسنده کشوری و تجلیل از وی از دیگر بخش های ایین نکوداشت محمدرضا سنگری بود.
همچنین در حاشیه این آیین که با حضور حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد، نمایشگاهی از آثار تالیفی این مولف و استاد برجسته ادبیات کشور بر پا شد.
دکتر محمدرضا سنگری در اولین روز آبان 1333 هجری شمسی در خانواده ای اهل دین، ادب و معرفت در دزفول دیده به جهان گشود. وی تمام دوران کودکی، نوجوانی، جوانی و بسیاری از سال های پس از آن را در دزفول گذراند و از مبارزان جوان پیش از انقلاب و رزمنده و مبلغ موثر سال های دفاع مقدس است.
سنگری، پس از پایان تحصیل در مقطع کاردانی در سال 1354 به عنوان معلم ادبیات به استخدام آموزش پرورش درآمد و پس از آن در سال 1373 با گذراندن مراتب عالی علمی موفق به اخذ درجه دکتری در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران شد.
دکتر سنگری یکی از پژوهشگران عاشورایی برجسته کشور است که سوابقی نظیر عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، عضو شورای نویسندگان کتاب مطالعات اجتماعی، مدیر دفتر هنر و ادبیات عاشورایی حوزه هنری، عضو گروه ادبیات انقلاب اسلامی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مدیر گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عضو شورای بررسی متون پژوهشگاه علوم انسانی و دبیر علمی کتاب سال عاشورا را دارد.
عضو شورای مشاوران تربیتی سازمان پژوهش و برنامه ریزی، عضو شورای فرهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، عضو گروه پژوهشی ادبیات پژوهشگاه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، عضو هیات مدیره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، رئیس شورای علمی بنیاد دعبل خزاعی، عضو هیات امنای دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دبیر علمی جشنواره شعر غدیر بنیاد بین المللی غدیر، دبیر علمی کتاب ربع قرن دفاع مقدس، دبیر علمی جشنواره کتاب سال دفاع مقدس، عضو هیات امنای بسیج هنرمندان کشور و داور 10ها جشنواره و سوگواره شعر، داستان، تحقیق، پژوهش و مقاله نگاری نیز از دیگر سوابق اجرایی وی هستند.
این پژوهشگر برجسته، مولف بیش از 100 عنوان کتاب از جمله نظیر سوگ سرخ، سرچشمه امید، در قلمرو راز، نافله باغ، ادبیات معاصر، جاده سجاده و روزنه‌ای به دنیای نوجوانی است. وی همچنین در تألیف 30 جلد کتاب درسی ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان و کتاب‌های راهنمای معلم مشارکت داشته است.
انتهای پیام/735/.
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟