از فقه فردی تا اخلاق و تقوای فردی/ هشداری برای آینده مرجعیت شیعه
تاریخ انتشار: ۱۵ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۲۹۴۳۵۶
خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه_علی مهدوی: «افتاء و اخذ خمس برای هر مجتهدی جایز است.» «از مجتهد غیر اعلم نیز میتوان تقلید کرد.» اندک تأملی در دو گزاره فوق برای هر انسان منصف و دوراندیشی دهها سؤال بوجود خواهد آورد و نه تنها سؤال، بلکه زمینهساز سراسیمگی از بحرانی نوپیدا در جهان تشیع خواهد شد. اگر قرار باشد مجتهدین از سیره سلف صالح عدول کنند و هریک افتاء و اخذ خمس را برای خود جایز برشمارند، آیا دیگر قدرتی برای مرجعیت شیعی باقی خواهد ماند؟ چه چیزی بدتر از تکثر مرجعیت برای تضعیف نهاد مرجعیت؟ اینها نه تهمت است و نه افترا! اینها آیندهاندیشی است و پیشگیری از خطری بزرگ.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بله فقه فردی میگوید: هر مجتهدی جایز است ادعای مرجعیت کند، خمس بگیرد و فتوا دهد. اخلاق فردی هم میگوید: کاری به هیچ مجتهدی نداشته باشید؛ هرکسی آزاد است اعلام مرجعیت کند و اگر به وی انتقادی کردی یا نسبت به آینده به وی تذکر دادی، این دخالت در کار دیگران است.
اما نه فقه نظام و نه اخلاق اجتماعی و نه حتی سیره متداول سلف گرانقدر، هیچیک جواز گزارههای فوق را ثابت نمیداند. اخلاق و تقوای اجتماعی، هر انسان مؤمنی را مکلف میداند که نسبت به آینده تشیع هوشیار باشد و تذکر دهد که اگر اینچنین نکند از دستور «کلکم راع و کلکم مسؤول» تخطی کرده است. آیتالله مکارم شیرازی، آیتالله شبزندهدار، دیگر اعضای جامعه مدرسین بارها تذکرات مختلفی دادهاند مبنی بر تعطیلی دفاتر مراجع تقلید متوفی، رعایت احتیاط و عدم اخذ خمس توسط بیوت ایشان؛ چراکه اخلاق حقیقی رعایت این موارد و پرهیز از ورود به دایره مرجعیت است؛ مگر در شرایط خاصی که مطابق سیره سلف صالح است. آیا این دستورات اخلاقی بزرگان لازمالاجرا نیست؟!
فارغ از همه این حرفها اگر فرزند هر مرجعی پس از ارتحال آن مرجع اقدام به استمرار بازبودن دفاتر کند، این هم گزینه دیگری است که پیامدهای بسیاری دارد. مردم از اینکه حوزه از درون خود، دست به تذکر و اصلاح بزند هیچ ملول و ناراحت و زده نخواهند شد؛ اما از اینکه حس کنند بنیاد استوار مرجعیت از مدار سابق خود خارج شده و در حال تبدیل به نهادی موروثی است، بسیار احساس پریشانی میکنند که مبادا اعلمیت و اصلحیت نیز چون امور ملوکانه موروثی شود!!
نگارنده باز تأکید میکند که هیچیک از این سخنان به معنای افترا نیست؛ بلکه همه از سر دغدغه آینده تشیع است؛ آیندهای که بزرگان نیز بارها پدرانه و مشفقانه نسبت به آن هشدار دادهاند؛ اما هشدارها و تذکرات کارگر نیفتاده و دغدغهها باقی است. سؤالاتی که هیچ جواب قانعکنندهای تابحال بدان داده نشده است.
کد خبر 4658781منبع: مهر
کلیدواژه: مرجعیت مرجع تقلید شیعیان شیعه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۲۹۴۳۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیتالله جاودان: با مراقبه و محاسبه اعمال به رحمت الهی میرسیم
آیتالله «محمدعلی جاودان» استاد اخلاق حوزه علمیه تهران شامگاه پنجشنبه، ششم اردیبهشتماه در جلسه هفتگی درس اخلاق خود که در مسجد امام خمینی(ره) بازار تهران برگزار شد، گفت: ماه مبارک رمضان، عید اولیای خدا بود، شاید گاهی به ضعف و زحمتِ روزهداری میافتادید، اما یک جریان شادمانی فوقالعادهای در این ماه برای اولیای خدا اتفاق میافتد.
وی بیان کرد: اگر کسی صاحب همت باشد میتواند یک سال قبل از ورود به ماه مبارک رمضان از خودش مراقبت کند که حداقل مراقبت هم این است که در این یک سال به هیچوجه گناه نکند، چنین فردی میتواند در ماه مبارک رمضان جایزهاش را بگیرد و این ماه عید او شود. از ترک گناه بالاتر این است که انسان حتی فکر گناه هم نکند و به همه واجبات عمل و همه محرمات را ترک کند.
این استاد اخلاق با بیان اینکه ماه مبارک رمضان را ماه ضیافتالله میگویند، گفت: کسی که به مهمانی کسی میرود، مگر میشود صاحبخانه را نبیند، اولیای خدا و کسانی که لایق این مهمانی در این ماه مبارک هستند رحمت خدا در این ماه برای آنها اتفاق میافتد و مشمول رحمت الهی میشوند تا حدی که رحمت را میبینند و میچشند.
جاودان ادامه داد: پیشنیاز رسیدن به رحمت الهی در ماه مبارک رمضان، مراقبتی است که طی یک سال قبل از ورود به این ماه باید داشته باشیم و کاری که خدا راضی نیست را انجام ندهیم. ما باید آرزوی دیدن رحمت الهی را داشته باشیم و برای رسیدن به آن تلاش کنیم.
وی در بخش دوم سخنان خود با اشاره به طرح نور نیروی انتظامی در بحث حجاب گفت: دولت و نیروی انتظامی یک کار بزرگ را در بحث حجاب بر عهده گرفتهاند و به کسانی که حجاب را رعایت نمیکنند، محترمانه تذکر میدهند و بهصورت مستند آنها را توجیه و قانع میکنند که به اهمیت حجاب پی ببرند. این کار نیروی انتظامی زحمت بزرگی است، چراکه با این طرح در مقابل دشمنان که با تبلیغات فراوان سعی در رواج بیحجابی در جامعه دارند، ایستاده است.
استاد درس اخلاق در توصیه به بانوان محجبه اظهار کرد: در این ایام و هجمه دشمن به حجاب، بانوان مذهبی هر چه میتوانند با پوشش بهتر در ترویج حجاب کمک کنند و پوشش حجاب خود را بیشتر از گذشته رعایت کنند و پوشش بیشتری داشته باشند که وقتی دیگران آنها را میبینند باعث امر به معروف شوند و همه مردم نیز برای ترویج حجاب دعا کنند.
جاودان با طرح این پرسش که چه کار کنیم تا مشمول رحمت خدا قرار گیریم، گفت: خداوند در آیه ۴۵ سوره یس میفرماید: «وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّقُوا مَا بَیْنَ أَیْدِیکُمْ وَمَا خَلْفَکُمْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ؛ و هنگامی که به آنان گویند، از آنچه عذابهای دنیا و آخرت پیش رو و پشت سر شماست بپرهیزید تا مورد رحمت قرار گیرید به این هشدار قطعی و یقینی توجه نمیکنند»، خداوند توصیه فرموده که به گذشته و آینده خود نگاه کنید تا مشمول رحمت قرار گیرید.
استاد اخلاق حوزه علمیه تهران ادامه داد: منظور از اینکه به گذشته خود نگاه کنید؛ یعنی اگر فلان روز با دوست خود تند حرف زدید الان بروید، او را پیدا کنید و از او حلالیت بگیرید و بعد از آن هم تصمیم بگیرید دیگر چنین رفتار تندی نداشته باشید و کلاً حرفی که خدا راضی نیست را نزنید و مراقب تمام اعضا و جوارح خود باشید که گناه نکنید. این کار شما باعث میشود که خدا هم به شما رحم کند و مشمول رحمت الهی شوید.
وی افزود: کسب رحمت الهی نیاز به مقدمه دارد؛ شما کاری کنید که از رحمت خدا برخوردار شوید و اگر مشمول رحمت شدید بعد از آن دیگر هیچ غصهای نمیخورید و نگران نیستید و حتی غصه رزق و روزی و فرزند و خانه را هم نخواهید داشت. بنابراین، اگر مواظب خودتان باشید، دست و زبان و گوش و چشم و زبان خود را مراقبت کنید، مورد رحمت خدا قرار میگیرید و بعد از آن دیگر هیچ مشکلی در رندگی نخواهید داشت و زندگیتان به برکت رحمت خدا آسان خواهد شد. پس اگر از خود مراقبت و مواظبت کنید به این رحمت میرسید. رحمت خدا درجات و مراتبی دارد که هر چه بیشتر تلاش کنید مراتب و درجات بیشتری نصیبتان میشود.
این استاد اخلاق با اشاره به ثمره کسب رحمت و فضل الهی اظهار کرد: خداوند در آیه چهارم سوره جمعه میفرماید: «ذَٰلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ؛ برانگیختن به پیامبری و مسئولیت عظیم تعلیم و تربیت، فضل خداست که آن را به هر کس بخواهد عطا میکند، و خدا صاحب فضل بزرگ است.» فضل خداوند مرحمت زیادی است و کسی که برخوردار از رحمت و فضل خدا شود در زندگی کم نمیآورد.
جاودان افزود: خداوند قدرت بینهایت است که اگر با او ارتباط بگیرید رحمتش را به شما میدهد. البته برای رسیدن به آن باید مراقبه و محاسبه داشته باشید و بر رفتار و اعمالتان مواظبت کنید تا بر اثر آن مشمول رحمت خدا شوید. بنابراین خدا هر کس را بخواهد در رحمت خودش وارد میکند اما گناه و حسد و چشمچرانی مانع این ورود است و نمیتوان مشمول رحمت خدا شد. رحمت خدا مشمول فرد صالح میشود، کسی که اعمالش درست است و حسادت و بخل ندارد و بیحیا نیست و کارش را دقیق و درست انجام میدهد و خسته هم نمیشود.
وی در پایان گفت: اگر بکوشید میتوانید رحمت الهی را به دست آورید لذا باید واجبات را دقیق انجام دهید و گناه را به دقت ترک کنید؛ این راه کسب رحمت الهی است، پس پاک باشید و گناه نکنید تا مشمول رحمت خدا شوید چون دنیا و آخرتتان نیز آباد میشود.
منبع: خبرگزاری اهلبیت(ع) - ابنا