به نقل از «مهر»

فصلنامه «پژوهشنامه فرهنگستان هنر» دوباره رنگ انتشار به خود دید

تاریخ انتشار: ۱۸ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۳۴۲۰۳۹

به گزارش خبرنگار مهر، پژوهشنامه فرهنگستان هنر که از سال ۸۵ تا ۸۹ به صورت فصلنامه در ۱۵ شماره منتشر شده بود پس از سال‌ها توقف دوباره رنگ انتشار به خود دید و نخستین، شماره از دوره جدیدش (ویژه بهار ۱۳۹۸) در دسترس مخاطبان و علاقه‌مندان قرار گرفت. مهمترین اهداف نشریه عبارت بودند از:

- معرفی رویکردهای معاصر و نو در عرصه مطالعات و نقد هنری

- توسعه شناخت نسبت به رویکردهای کم شناخته شده در عرصه نقد هنر

- کاربردی کردن رویکردهای مطالعه در عرصه هنر و نقد هنری به ویژه هنر ایرانی

- گسترش مناسبات بینارشته‌ای در مطالعات هنری با حوزه‌های دیگر معرفتی

این نشریه در هر شماره به معرفی یکی از رویکردهای مختلف نقد هنر چون نقد نشانه شناختی، مضمونی، تخیلی، تکوینی، روانکاوی، هرمنوتیک، پدیدارشناختی، سنت‌گرایی، فرانکفورتی، اسطوره‌شناختی، ساختارگرایی و… پرداخته بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در دوره جدید نیز این پژوهشنامه با همان اهداف پشین پیگیری و تهیه خواهد شد. زیرا دست‌اندرکاران نشریه بر این باورند که یکی از مهمترین آسیب‌های پژوهش‌های هنری کشور نبود شناخت کافی نسبت به رویکردهای مطالعاتی و نقد است. به همین دلیل بسیاری از رمزگان آثار هنری و اهمیت هنرهای ایرانی ناشناخته و کشف نشده باقی مانده است. یک نقد روش‌مند ضمن آنکه می‌تواند موجب شناخت بهتر رمزگان آثار برای مخاطبان به خصوص مخاطبان هدف شود، می‌تواند سرآغاز یک خلق تازه و خلاقانه‌تر نیز برای هنرمندان نیز به حستاب آید. رابطه میان ساحت نقد و ساحت خلق بسیار به هم نزدیک است و گسست خلق-نقد موجب نازایی هر دو خواهد شد و باروری آنها نتیجه پیوند آنهاست.

در این شماره پژوهشنامه هفت مقاله تألیفی ارائه شده است. «درآمدی بر بوطیقای نقد» مقاله آغازین این نشریه نوشته بهمن نامور مطلق است که می‌کوشد نقدهای موجود به خصوص از قرن نوزدهم تا بیست و یکم را در قالب کلان و در منظری پانورامیک به نمایش بگذارد. در این خصوص بر چگونگی تأثیرگذاری دو محور اصلی یعنی پارادایم‌ها و رویکردها را مورد تاکید قرار داده و پس از معرفی سررویکردها به مطالعه خود رویکردها و زیررویکردهای نقد و چگونگی شکل گیری آنها می‌پردازد.

مقاله دوم با عنوان «واسازی روایت، خوانشی از نقاشی‌های هانیبال الخاص» تألیف فیروزه شیبانی رضوانی، در دو بخش نظری و نقد عملی ابتدا دیدگاه دریدا در خصوص روایت و نیز تمایز روایت و داستان و به‌طور کلی چگونگی خوانش متن در رویکرد پساساختارگرا را شرح می‌دهد و در ادامه در پی یافتن الگوی زیباشناسی مناسب سه نقاشی از هانیبال الخاص نقاش معاصر ایران را تحلیل و با تاکید بر رویکرد واساز بررسی و ابعاد معنایی تازه‌ای از کارهای الخاص را آشکار می‌کند.

«تجلی نقد بر روند تولید عکاسانه از منظر حقایق سوبژکتیو» عنوان مقاله بعدی نوشته محمدرضا شریف زاده است. مؤلف بر این باور است که پیوندی که میان عکس با جهان برقرار می‌شود به مادیت عکس معنا می‌بخشد و آن را از تصاویر صرفاً مادی به اشیایی عاطفی، تاریخی، اسنادی و … تبدیل می‌کند که گاه موجب لذت و گاه آگاهی را فراهم می‌آورد و بی‌توجهی به تولیدات عکاسانه به صرف آسیب دیدگی‌های مادی، همواره به مثابه موجودی است که پیر شده اما کنار گذاشته نمی‌شود و مجموعه‌ای از مفاهیم را در درون خود به جای گذاشته است که معنا را بر ماده برتری داده و موجب هویت‌بخشی را فراهم آورده است. در این میان چهره‌نگاری یکی از مهم‌ترین این تصاویر به حساب آید. زیرا افزون بر این‌که در حکم مدرکی دربارۀ نمود ظاهری سوژه‌هایشان هستند گاهی آشکار کننده مفاهیم ذاتی و درونی آنها نیز به شمار می‌روند. مؤلف با معرفی نمونه‌هایی به تبیین نظرات ارائه شده می‌پردازد.

پیتر بروک و تئاتر بینافرهنگی عنوان مقاله هومن زندی‌زاده است این مقاله با تعریف تئاتر بینافرهنگی به عنوان «زمینه‌ای جهت به رسمیت شناختن ارزش‌های فرهنگی و بازسازی هویت افراد و جوامع گوناگون» آغاز و سپس به نقد دو اثر از بروک یعنی ارگاست و مهابهاراتا پرداخته است و تلاش می‌کند که نشان دهد تئاتر بینافرهنگی بروک چگونه عمل می‌کند؟ و آیا این نمایش‌های بینافرهنگی بروک توانسته‌اند نتایج فرهنگی مثبتی از خود بر جای بگذارند؟

محمد هاشمی در مقاله خود با عنوان «گسست‌های معرفتی در نمایشنامه‌های محمد یعقوبی» بر این باور است که محمد یعقوبی در تعدادی از نمایشنامه‌هایش با استفاده از مؤلفه‌های دراماتیک که مختص خودش است نوعی گسست معرفتی را در مجموعه‌ای از روابط انسانی و اجتماعی به نمایش می‌گذارد. این گسست‌های معرفتی در روابط اجتماعی حاصل گسست‌های معرفتی تاریخی نیز هستند که در تمام عناصر نمایشنامه‌های وی قابل ردیابی است. مقاله با اتکا به برخی آرای میشل فوکو بر آن است که نشان دهد که چرا چنین گسست‌هایی در جهان نمایشنامه‌های یعقوبی وجود دارند و یعقوبی چگونه این گسست‌ها را در نمایشنامه‌هایش بازمی تاباند بر این اساس برخی از نمایشنامه‌های یعقوبی نقد و بررسی می‌شود.

مطالعه تقابل «فرهنگ» و «طبیعت» به‌مثابه نظام معناساز در فرایند ترجمه فرهنگی با بررسی تطبیقی نمایشنامه اتوبوسی به‌نام هوس و دو اقتباس سینمایی کازان و توکلی مقاله دیگر این پژوهشنامه نوشته رامتین شهبازی است. وی در مقدمه مقاله آورده است که مکتب نشانه‌شناسی فرهنگی مسکو-تارتو از جمله نحله‌های فکری است که در گرایشی ساخت‌گرایانه کوشیده ایجاد معناها و شکل‌گیری نشانه‌های فرهنگی را در تقابل میان فرهنگ و طبیعت جست‌وجو کند. در این دیدگاه «فرهنگ» به‌مثابه «نظم» در برابر «طبیعت» «آشوب‌گر» قرار می‌گیرد و سعی می‌کند با مطالعه نمونه‌های مختلف در حوزه هنر این فرضیه را به اثبات برساند که انسان به‌عنوان موجودی کنش‌گر قادر است به‌واسطه شکل‌گیری فرهنگ و یا به‌عبارتی دیگر فرهنگی کردن اطراف خود دیواری سترگ دربرابر خشونت موجود در طبیعت ایجاد کند. به‌واسطه این نگره می‌توان شکل‌های مختلف هنری را و با مطالعه رابطه میان «فرهنگ» و «طبیعت» مورد بازخوانی قرار داد و زوایای نهفته آثار را آشکار کرد. نویسنده سپس نمایشنامه اتوبوسی به‌نام هوس اثر تنسی ویلیامز و دو اثر سینمایی مقتبس از آن کار الیا کازان کارگردان شهیر سینمای کلاسیک و بهرام توکلی را تحلیل می‌کند تا سازوکار فرایند ترجمه عناصر «فرهنگ» و «طبیعت» از متن مبدا به متون مقصد را بررسی کرده و نشان دهد تفاوت عناصر نشانه‌ای «فرهنگ» و «طبیعت» در متن مبدا و متون مقصد چگونه به ایجاد معنا کمک می‌کنند؟

آخرین مقاله با عنوان تحلیل گفتمان انتقادی در مطالعات سازمانی و رویدادهای هنر با روش شناسی فرکلاف نوشته میثم یزدی است. مقاله با مساله و چالش چگونگی بهره مندی از روش تحلیل گفتمان انتقادی با تمرکز بر سازمانها و رویدادها، پس از بررسی مبانی روش شناختی تحلیل گفتمان سازمانی، بر نظریه فرکلاف متمرکز می‌شود و فرآیند گردآوری داده‌ها و روش تجزیه و تحلیل یافته‌ها را برمبنای نمونه سازمانها و رویدادهای هنر معاصر ایران تبیین می‌کند. این پژوهش نشان می‌دهد که با بهره گیری از شاخص‌ها و فرآیند تحلیل گفتمان سازمانی فرکلاف، و با استناد به داده‌های آرشیوی همچون اساس نامه‌ها، آئین نامه‌ها، فراخوان‌ها و سپس تحلیل بینامتنی و بیناگفتمانی از کردارهای گفتمانی سازمانها و رویدادهای هنری، شاخص‌ها وناسازه‌های هژمونیک‌سازی یک گفتمان را در حوزه فرهنگ و هنر مشخص کرد.

این نشریه برآنست تا با ارائه آثار و تالیفات پژوهشگران و اندیشه‌ورزان عرصه هنر ضمن گسترش مرزهای دانش و اندیشه، شیوه‌های صحیح نقد و پژوهش و تحقیق هنری را معرفی کند. به همین منظور دست اندرکاران این نشریه از منتقدان و پژوهشگران و هنرمندان و علاقه‌مندان برای همکاری دعوت کرده‌اند زیرا این مهم بدون همدلی و یاری اهل نظر و هنر ممکن نخواهد شد.

پژوهشنامه فرهنگستان هنر در قطع خشتی در ۱۴۲ صفحه و بهای ۲۴ هزار تومان توسط فرهنگستان هنر منتشر شده است. مدیر مسئول و سردبیر این نشریه دکتر بهمن نامور مطلق است. دبیر تحریریه منیژه کنگرانی و پروین پرتوی هستند و حسن بلخاری، شهرام پازوکی، مهدی حسینی، حمیدرضا شعیری، علی عباسی، محمود عزیزی و مهدی محمد زاده اعضای شورای علمی نشریه را تشکیل می‌دهند.

کد خبر 4662336 محمد آسیابانی

منبع: مهر

کلیدواژه: فرهنگستان هنر معرفی نشریات بهمن نامور مطلق

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۳۴۲۰۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پرداختن به خاطرات مقام معظم رهبری؛ گام اول «ماجرا»

به گزارش خبرگزاری مهر، آیین رونمایی از فصلنامه تاریخی‌سیاسی «ماجرا» با حضور علی باقری‌کنی معاون سیاسی وزارت امورخارجه، منوچهر متکی وزیر اسبق امور خارجه، محمدمهدی دادمان رییس حوزه هنری و جواد موگویی سردبیر فصلنامه روز یکشنبه ۹ اردیبهشت در خانه اندیشه‌ورزان جوان برگزار شد.

در ابتدای این مراسم، جواد موگویی پژوهشگر تاریخ که سردبیری فصلنامه «ماجرا» را نیز برعهده دارد با بیان اینکه تصمیم چاپ فصلنامه «ماجرا» مربوط به سال ۱۴۰۰ بود، گفت: حوادث ۱۴۰۱ انتشار فصلنامه را تعویق انداخت. از طرفی اولین شماره را درباره دکترین نظام درحالی قبل از عملیات طوفان‌الاقصی شروع کردیم که واقعاً نمی‌دانستیم قرار است چه اتفاقاتی رقم بخورد که نکته قابل توجه اینجاست انتشار ماجرا به اتفاقات طوفان الاقصی برخورد. در محافل و فضای مجازی شنیده‌ایم که گفته شده ما این فصلنامه را بعد از حمله به اسراییل شروع کرده‌ایم که باید بگویم چنین چیزی نیست.

وی در ادامه به تشریح رویکرد فصلنامه ماجرا پرداخت و گفت: رویکرد فصلنامه حوادث بعد از انقلاب خواهد بود و علت آن این است که ما در تاریخ‌نگاری بعد از انقلاب غفلت عظیمی کرده‌ایم و تاریخ‌نگاری دهه ۶۰ را در افکار عمومی باخته‌ایم هرچند یک دهه بعد و در موضوع تاریخ‌نگاری دهه ۷۰ مسئله بکر است.

سردبیر فصلنامه ماجرا عدم دسترسی به اسناد را نقطه ضعف برای پرداختن به تاریخ دانست و افزود: وزارت خارجه هنوز اسناد مشروطه، مسئله ملی شدن صنعت نفت و حکومت پهلوی اول و دوم را آزاد نکرده است و دستگاه‌های سندی ما مثل مرکز اسناد خیلی سلیقه‌ای عمل می کنند. عدم بازگویی خاطرات از طرف رجال سیاسی نیز یک مساله مهم است که متاسفانه در کشورمان پابندی به جلسات خاطره‌گویی نیستند و افراد براساس سلیقه خاطرات را می‌گویند و همین باعث می‌شود ما افکار عمومی را از دست بدهیم.

وی با تاکید براینکه دنبال دیده شدن فصلنامه «ماجرا» نیستیم، گفت: ما گام اول را برای پرداختن به خاطرات و کارنامه رهبر معظم انقلاب برداشته‌ایم و امیدوارم ابعاد این مسئله به بحث و گفت‌وگو گذاشته شود.

در ادامه، علی باقری‌کنی معاون سیاسی وزارت خارجه ابتکار و شجاعت را ویژگی مهم فصلنامه «ماجرا» دانست و با تاکید براینکه ورود به پژوهش درباره امنیت ملی جسارت و شهامت و فکر می‌خواهد، گفت: مجموعه مصاحبه‌ها و تصاویر جمع‌آوری شده در این فصلنامه ارزشمند است که نشان می‌دهد در آینده با سلسله مطالبی روبرو خواهیم بود که می‌تواند نیازهای نسل کنونی و آینده کشورمان و دیگر کشورها را که دغدغه فرایند انقلاب دارند را از دل پژوهش بشناسند.

وی پژوهش تاریخ را یک میدان خطیر دانست و افزود: پرداختن به پژوهش تاریخ یک میدان بسیار خطیر است که فعالیت در آن آسان نیست، چون چندگانگی نگاه و ایده و تفکر در آن جولان پیدا می‌کند و طبیعی است که تلاقی نگاه‌ها در این میدان وجود دارد.

معاون سیاسی وزارت خارجه در ادامه گفت: جای چنین پدیده‌ای در میان منشورات انقلاب اسلامی خالی بود که امیدواریم با ارتقا کیفی مجموعه به محصولات و تولیدات معتبرتر و مستحکم‌تر و قابل اعتنا بیشتری دست پیدا کنیم. آن چیزی که به‌نظرم مهم می‌آید، این است که آن کاری که نتیجه این زحمت و تلاش خودش را نشان دهد، این است که ما به یک الگو و الگوهایی در عرصه حکمرانی جمهوری اسلامی با نگاه رهبر مقام معظم رهبری برسیم تا زمینه ارتقا حکمرانی دینی در کشور صورت گیرد.باقری هدف از پرداختن به تاریخ پژوهشی انقلاب را الگوسازی دانست و گفت: علوم انسانی مثل ریاضی نیست که رابطه علی و معلولی قطعی مشخص را نشان دهد لذا علوم انسانی پیچیدگی و شیرینی خاص خودش را دارد پس ما باید با این نگاه این کار را روشمند ببینیم.

او به تشریح خطرات جدی انقلاب اسلامی در چهار دهه گذشته اشاره کرد و گفت: کارکرد و نتیجه این مجله باید روشن شدن فرایند و ساز و کاری باشد که کشورمان را به این نتیجه رساند که در بیش از سه دهه گذشته از خطرات جدی که می‌توانست کشور را در عرصه دیگری وارد کند، چیست و چه ویژگی‌هایی وجود داشت که ما توانسته این این موفقیت را کسب کنیم.

معاون سیاسی وزارت خارجه با بیان اینکه روایت‌ها معمولاً از تنگناهاست، گفت: فهم من این است که رمز اصلی این موفقیت و کلید واژه اصلی آن حکمت است حکمتی که رهبری و شالوده حکمرانی جمهوری اسلامی در دوره امام (ره) و رهبر انقلاب از آن بهره داشته است.

حکمت علاوه‌بر اینکه دانش و اطلاعات دارد، نور دارد که ناشی از ایمان شخصی و تقوای حاکمیت (سیاسی) است. این تقوا یعنی اینکه به الزامات یک حکومت دینی پایبند باشید.

در ادامه مراسم، منوچهر متکی وزیر اسبق خارجه کشورمان به ذکر خاطراتی از دوران مسوولیت در وزارت خارجه پرداخت و نگاه مردم نسبت به مجلس شورای اسلامی و دشواری‌های فعالیت در آن را تشریح کرد.در بخش پایانی این مراسم، فصلنامه تاریخی‌سیاسی «ماجرا» با حضور میهانان ویژه رونمایی شد

کد خبر 6092400 فاطمه میرزا جعفری