داروی امپرازول و اثر آن بر درمان رفلاکس معده کودکان
تاریخ انتشار: ۲۴ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۴۱۷۱۷۱
به نقل از دکتر رضادوست متخصص گوارش تقریبا ۴۰ درصد نوزادان زیر یک سال، حداقل یک بار در روز بالا میآورند.
انچه معمولا برای رفلاکس معده نیاز است، یک کنترل مطمئن و محتاطانه مانند آروغ زدن کافی، افزایش تعداد دفعات و کاهش حجم غذاها یا استفاده از غذاهای پر مایه به توصیه یک متخصص تغذیه میباشد.
امپرازول اسیدیته معده را کاهش میدهد، نه تعداد دفعات رفلاکس را.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
امپرازول یک مهار کننده پمپ پروتون است که میزان اسید تولید شده در معده را کاهش میدهد. امپرازول برای درمان علائم بیماری رفلاکس گاستروازوفاژینال (GORD) و دیگر بیماریهای ناشی از اسید معده بالا استفاده میشود. امپرازول برای بهبود یوزافاگیت فرسایشی (آسیب وارد شده به مری شما به خاطر اسید معده) نیز استفاده میشود. امپرازول ممکن است همراه با آنتی بیوتیکها برای درمان ورم معده کودکان ناشی از ابتلا به هلیکوباکترپیلوری (H.pylori) هم استفاده شود. امپرازول برای تسکین فوری علائم سوزش معده نیست.
داروی امپرازول برای درمان رفلاکس معده کودکان
رفلاکس ساده نوزاد متداول است و اغلب به علت زیاد بودن مقدار شیر خورده شده نسبت به اندازه معده نوزاد اتفاق میافتد. تقریبا همه نوزادان نارس درجهای از رفلاکس را نشان میدهند که معمولا هنگامی که نوزاد رشد کرده و سیستم گوارشی او کامل میشود، این وضعیت بهبود مییابد. در بیماری رفلاکس گاستروازوفاژینال (GORD) محتویات معده به سمت لوله غذا (مری) بالا میآید (رفلاکس). این حالت اغلب دردناک بوده و میتواند به لوله غذا آسیب برساند. امپرازول مقدار اسید موجود در معده را کاهش میدهد که باعث کاهش علائم GORD شده و به محافظت از لوله غذا کمک میکند. توجه داشته باشید که به گفته دکتر منشادی فوق تخصص غدد یکی از علائم تیروئید رفلاکس معده می باشد.
پریلوسک (امپرازول)
امپرازول (پریلوسک OTC) معده را از ترشح مقدار زیاد اسید باز میدارد (سوزش معده). این دارو برای درمان بیماری رفلاکس گاستروازوفاژینال (GORD)، زخم معده، برخی باکتریهای معده، التهاب مری و سندروم زولینگرالیسون استفاده میشود. این دارو برای درمان دیگر بیماریهایی که باعث ترشح مقدار زیاد اسید معده میشوند هم استفاده میگردد.
این دارو چگونه باید استفاده شود؟
این دارو به صورت یک کپسول آهسته رهش و بستههای کوچکی از گرانولهای آهسته رهش برای اختلاط با آب میباشد.
حداقل یک ساعت قبل از غذا، کپسول را به همراه آب به کودک بدهید. کپسول آهسته رهش باید به صورت کامل خورده شود. اگر کودک شما با کامل خوردن کپسول مشکل دارد، آن را باز کرده و در سس سیب بریزید، مخلوط کرده و با یک لیوان آب به کودک بدهید. نگذارید که کودکتان دانهها را جویده یا خورد کند. دارو را پس از مخلوط کردن برای استفاده بعدی نگه ندارید. فرم پودری را با آب مخلوط کنید. بهم زده و ۲-۳ دقیقه صبر کنید تا مخلوط غلیظ شود. به کودک خود اجازه دهید که تمام مخلوط را ظرف مدت ۳۰ دقیقه بنوشد.ممکن است یک تا چهار روز طول بکشد تا کودک شما فواید استفاده از این دارو را کاملا حس کند.
اگر علائم کودک بدتر شده یا پس از ۱۴ روز بهبودی پیدا نکند یا زودتر از ۴ ماه پس از اتمام مصرف دارو بیماری بازگردد، با پزشک خود تماس بگیرید.
هشدارها/دستورالعملهای ویژه
قبل از استفاده از این دارو درباره هر یک از موارد زیر با پزشک کودک خود صحبت کنید.
همه داروها (از جمله داروهای بدون نسخه)، ویتامینها، محصولات گیاهی و مکملهایی که کودکتان مصرف میکند. مشکل داشتن (حساسیت شدید) با امپرازول یا هر یک از اجزای دیگر این دارو: امپرازول، گلیسیرین مونو استئارات، هیدروکسی پروپیل سلولز، هیپروملوز، آهن اکسید، منیزیم استئارات، متاکلریک اسید کوپلیمر، میکروکریستالین سلولز، پارافین، پلی اتیلن گلایکول، پلی سوربات80، پلی وینیل پیرولیدون، سدیم استئاریت فومارات، نشاسته، ساکروز، تالک، تیتانیوم دی اکسید، تری اتیل سیترات آلرژی به هر داروی مهار کننده پمپ پروتون مشکلات کبدی بارداری، تصمیم برای باردار شدن یا شیردهی مصرف وارفارین، داروهای ضد قارچ یا ضد مخمر، دیازپام یا دیگلوکستین داشتن سوزش معده بیش از سه ماه احساس سبکی، عرق کردن و سرگیجه درد قفسه سینه یا درد شانه تنگی نفس یا خس خس کردن سرایت کردن درد به بازوها، گردن یا شانه کاهش وزن نامعلوم حالت تهوع یا استفراغ کردن درد معدهاستفاده نکنید اگر کودک شما:
به امپرازول حساسیت دارد دچار سختی و درد در بلع است دچار استفراغ همراه با خون است مدفوع خونی یا سیاه رنگ دارد
پرسشهای متداول درباره استفاده از امپرازول برای کودکان
امپرازول به چه صورتی برای کودکان موجود است؟
قرصها: ۱۰ میلی گرم، ۲۰ میلی گرم، ۴۰ میلی گرم، اینها حاوی لاکتوز هستند. قرصهای دیس پرسیبل: ۱۰ میلی گرم، ۲۰ میلی گرم، ۴۰ میلی گرم، اینها حاوی قند هستند. کپسولها: ۱۰ میلی گرم، ۲۰ میلی گرم، ۴۰ میلی گرم، اینها حاوی لاکتوز هستند. شربت که میتواند به صورت ویژه به داروساز شما سفارش داده شود.چه موقع باید امپرازول را به کودک بدهید؟
امپرازول در اکثر مواقع به صورت یک بار در روز تجویز میشود، معمولا در هنگام صبح ممکن است پزشک به شما بگوید که روزی دو بار مصرف کنید. یک عدد صبح و یک عدد عصر. در حالت ایدهال این زمانها باید ۱۰ تا ۱۲ ساعت فاصله داشته باشند، مثلا گاهی اوقات بین ۷ تا ۸ صبح و ۷ تا ۸ بعد از ظهر.دارو را هر روز در زمان(های) تقریبا یکسان مصرف کنید، برای این که این روند بخشی از برنامه روزمره کودک شما شود که این در یادآوری به شما کمک خواهد کرد.
چه مقدار از این دارو باید به کودک بدهید؟
پزشک ما مقداری از امپرازول (دز) که برای کودک شما مناسب است را به کار خواهد برد. این مقدار در برچسب دارو مشخص است.
چگونه باید این دارو را به کودک بدهید؟
قرصها باید به صورت کامل با یک لیوان آب یا شربت خورده شوند. کودک شما نباید قرص را بجود. قرصها نباید خورد شوند. قرصهای دیس پرسیبل: قرص را در ۱۰ میلی لیتر آب (دو قاشق پزشکی) بیندازید. قرص را خورد نکنید. (قرصها در صورتی که دز مصرف نیمی از یک قرص کامل باشد، میتوانند نصف شوند). به آرامی هم بزنید تا یک مخلوط بسیار کدر به وجود آید، این کار ممکن است ۵-۱۰ دقیقه طول بکشد. میتوانید مقدار کمی آبمیوه، سس سیب یا ماست به این مخلوط اضافه کنید اما نباید از شیر یا آب گاز دار استفاده کنید. کودک شما باید همه مخلوط را یکجا بنوشد. کپسولها باید با یک لیوان آب یا شربت خورده شوند. کودک شما نباید کپسول را بجود. شما میتوانید کپسول را باز کرده و محتویات آن را با یک مقدار کمی از خوراکیهای نرم مثل ماست، عسل یا مربا مخلوط کنید. مطمئن شوید که کودکتان همه مخلوط را یکجا و بدون خورد کردن گرانولها خورده است. شربت: مقدار دقیق دارو را با استفاده از یک سرنگ دهانی یا قاشق پزشکی اندازه بگیرید. میتوانید این وسایل را از داروخانه تهیه کنید. از قاشق چایخوری آشپزخانهای استفاده نکنید زیرا این قاشق مقدار درست را نمیدهد. مطمئن شوید که کودکتان همه دارو را یکجا خورده است.چه مدت طول میکشد تا دارو اثر بگذارد؟
امپرازول به سرعت عمل میکند و کودک شما باید احساس ناراحتی کمتر و رفلاکس کمتری داشته باشد. ممکن است 4 هفته طول بکشد تا امپرازول کاملا اثر کند، در نتیجه کودک شما در طول این مدت ممکن است هنوز هم برخی علائم را داشته باشد. اگر شما مطمئن نیستید که دارو در حال عمل کردن است، با پزشک خود تماس بگیرید.
اگر کودک شما بیمار است (استفراغ میکند) چه کار کنید؟
اگر کودک شما در کمتر از ۳۰ دقیقه پس از مصرف امپرازول استفراغ کند؛ مجددا همان مقدار از دارو را به او بدهید. اگر کودک شما بیش از ۳۰ دقیقه پس از مصرف امپرازول استفراغ کند؛ دیگر نیازی نیست که به او دارو بدهید. تا زمان مصرف بعدی صبر کنید.اگر فراموش کردید که دارو را به کودک بدهید چه کار کنید؟
اگر معمولا روزی یک بار آن را به کودک میدهید
هر ساعتی از روز که به یاد آوردید؛ مقدار فراموش شده را به کودک بدهید، تا زمانی که حداقل ۱۲ ساعت قبل از مصرف دز بعدی باشد.
اگر معمولا روزی دو بار آن را به کودک میدهید
اگر شما ۴ ساعت پس از زمانی که باید دارو را میدادید، به یاد آوردید، مقدار فراموش شده را به کودک بدهید. برای مثال اگر شما معمولا حدود ساعت ۷ صبح دارو را به کودک میدهید، میتوانید مقدار فراموش شده را در هر ساعتی تا ساعت11 صبح به کودک بدهید. اگر بعد از این ساعت به یاد آوردید، دارو را ندهید. تا نوبت بعدی صبر کنید.
اگر دارو را زیاد از حد به کودک دادهاید چه کار کنید؟
بعید به نظر میرسد که کودک در اثر مصرف مقدار زیادتر از حد امپرازول آسیب ببیند. اگر نگران این هستید که ممکن است مقدار زیادی از امپرازول را به کودک خود داده باشید، با پزشک خود یا اورژانس محلی تماس بگیرید. اگر برای مشورت کردن تماس میگیرید؛ بسته دارو را در نزد خود داشته باشید.
آیا هرگونه عوارض جانبی احتمالی وجود دارد؟
شما برای بهبودی کودکانتان از داروها استفاده میکنید اما گاهی اوقات آنها اثرات دیگری هم دارند که شما نمیخواهید (عوارض جانبی). امپرازول یک داروی بی خطر است و اکثر کودکان میتوانند بدون داشتن هرگونه عوارض جانبی آن را مصرف کنند.
عوارض جانبی که باید برخی اقدامات را در مورد آنها انجام دهید
اگر کودک شما دچار جوش، ورم صورت، لبها، زبان یا گلو شده یا بلع و تنفس او سخت گردد، ممکن است او به داروی امپرازول حساسیت داشته باشد. با پزشک خود تماس گرفته یا کودکتان را بلافاصله به بیمارستان برسانید.
عوارض جانبی دیگری که باید در مورد آنها بدانید
زمانی که کودک شما برای اولین بار شروع به مصرف امپرازول میکند، ممکن است دچار عوارض جانبی زیر شود. این عوارض باید همچنان که بدن کودکتان امپرازول دریافت میکند، به تدریج از بین بروند. اگر آنها پس از یک هفته یا بیشتر هنوز هم ایجاد مشکل میکنند با پزشک خود تماس بگیرید.
ممکن است کودک شما معده درد داشته ، احساس ضعف داشته یا بیمار شود (استفراغ کند) یا شاید دچار اسهال ، نفخ (باد شکم) یا یبوست (مشکل در دفع) شود. این عوارض شاید با مصرف دارو به همراه برخی غذاها درمان شوند. کودک شما شاید دچار سردرد شود کودک شما شاید دچار سبکی سر یا سرگیجه شود. برخی از کودکان احساس خواب الودگی میکنند اما برخی دیگر دچار بیخوابی در شب میشوند. اگر این مشکل همچنان پس از گذشت دو هفته وجود داشته باشد، با پزشک خود تماس بگیرید.گاهی اوقات ممکن است عوارض جانبی دیگری هم وجود داشته باشد که در بالا ذکر نشده است. اگر شما متوجه هر چیز غیر عادی و نگران کنندهای شدید، با پزشک خود تماس بگیرید.
آیا داروهای دیگر میتوانند همزمان با امپرازول مصرف شوند؟
شما میتوانید داروهایی که حاوی پاراستامول یا ایبوپروفن هستند را به کودک خود بدهید مگر این که پزشکتان منع کرده باشد. امپرازول نباید همراه با برخی داروهایی که با تجویز پزشک مصرف میکنید استفاده شود. قبل از مصرف امپرازول به پزشک و داروساز خود درباره هر دارویی که کودکتان مصرف میکند اطلاع دهید. قبل از دادن هرگونه دارو به کودکتان، با پزشک یا داروساز خود چک کنید. این بررسی شامل داروهای گیاهی یا مکملها میشود.نکات کلی درباره داروها
سعی کنید که داروها را روزانه در زمانهای تقریبا یکسانی به کودک بدهید تا برای یادآوری به شما کمک کند. این دارو را فقط به فرزند خود بدهید. هرگز آن را به کس دیگری ندهید حتی اگر بیماری آنها مشابه باشد چون که میتواند باعث آسیب شود. اگر فکر میکنید که ممکن است فرد دیگری به طور تصادفی دارو را گرفته باشد، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. همواره دقت کنید که داروی کافی را داشته باشید. حداقل دو هفته قبل از اتمام دارو نسخه جدیدی بگیرید. دقت کنید که دارویی که در خانه دارید از بهترین تاریخ مصرف درج شده روی بسته بندی نگذشته باشد. داروهای تاریخ گذشته را به دارو ساز خود بدهید تا راحت شوید.کجا باید این دارو را نگهداری کنید؟
دارو را در یک جایی به دور از گرما و تابش مستقیم آفتاب نگه دارید. لازم نیست که در یخچال نگهداری شود. دقت کنید که کودکان دارو را نبینند و به آن دسترسی پیدا نکنند. دارو را در جعبه خودش نگهداری کنید.برای اطلاعات بیشتر باید به چه کسی مراجعه کنید؟
پزشک کودک شما، داروساز یا پرستاران میتوانند اطلاعات بیشتری در مورد امپرازول و دیگر داروهای مورد استفاده در درمان GORD به شما بدهند.
منبع: عصر ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۴۱۷۱۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عددهای عجیب از مصرف داروی ایرانیان
روز گذشته مساله کمبود دارو در مجلس حسابی سروصدا کرد. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در خصوص دلیل کمبود و گرانی دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی با ارسال این موضوع به قوه قضائیه مخالفت کردند.
به گزارش فرهیختگان، در این جلسه حسینعلی حاجیدلیگانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به دو اتفاقی که قرار بود در حوزه دارو رخ دهد، عنوان کرد: «بنا بود ۷۰ درصد هزینه دارو را بیمهها و ۳۰ درصد آن را مردم پرداخت کنند، اما در حال حاضر این هزینه بین بیمه و مردم نصف شده است.» وی در ادامه گفت: «از سوی دیگر بیش از وزارت بهداشت، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی مسئول این قضیه بودند، به نحوی که بانک مرکزی باید بهموقع منابع ارزی را تأمین میکرد که این اتفاق صورت نگرفت و به جای آن شاهد ارزپاشی برای سفرهای خارجی و افزایش ۵۰۰ دلار به هزار دلار بودیم.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اضافه کرد: «سازمان برنامه و بودجه نیز تاکنون ۷۰ هزار میلیارد تومان طلب داروسازان و داروفروشان را نداده است. همچنین سازمان تأمین اجتماعی نیز هزینههای دانشگاههای علوم پزشکی را پرداخت نکرده، این درحالی است که مجلس شورای اسلامی حکیمانه و به صورت مقبول این موضوع را دنبال کرده است.»
بررسی آمار و ارقام واردات دارو و تجهیزات پزشکی نشان میدهد طی یکسال اخیر تامین ارز واردات دارو ۲۶ درصد افزایش داشته و بالاترین تامین ارز واردات دارو و تجهیزات پزشکی نیز در سال ۱۴۰۲ رخ داده است. همچنین، آمارهای سازمان غذا و دارو نشان میدهد سرانه فروش دارو در کشور به طور قابل توجهی رشد داشته است. افزایش سه برابری واردات در سال ۱۴۰۲ نسبت به ۱۰ سال قبل از خود نیز از آمارهای قابل تامل است. دادههای آماری نشان میدهد چالش دارو در کشور فراتر از تامین ارز واردات است.
مقصر کمبود کیست؟روز گذشته نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی گزارش کمیسیون بهداشت و درمان درخصوص دلیل کمبود و گرانی دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی ناشی از استنکاف از اجرای قوانین بودجه سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ کل کشور با ارسال این موضوع به قوه قضائیه با ۱۳۷ رأی مخالف از مجموع ۲۲۸ نماینده حاضر در صحن مخالفت کردند.
سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در توضیح این گزارش، گفت: «با استناد به سیاستهای کلی نظام سلامت ابلاغیه رهبر معظم انقلاب و براساس تکلیف نمایندگان در بند (س) تبصره (۱) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ با هدف ساماندهی صنعت دارو و محوریت سیاستگذاری جدید که در حوزه یارانه دارو برعهده دولت گذاشته بودند طرح دارویار توسط دولت اجرا شد و براساس آن از طریق انتقال یارانه دارو از ابتدای زنجیره تامین و توزیع به انتهای آن و تمرکز بر نظام بیمهای، مدیریت بهینه زنجیره تامین و توزیع بهگونهای اجرا شد که در حوزه کمبودها و قیمت اقلام دارویی فشار از روی دوش مردم برداشته شود، اما طی دو سال سپریشده از اجرای آن شاهد خارج شدن محسوس زنجیره تامین و توزیع دارو از مدار تنظیمگری بودهایم و تبعات آن گریبانگیر بیماران و فعالان صنعت دارو شده است.»
وی افزود: «درحال حاضر نزدیک به ۱۵۰ قلم داروی پرمصرف، دارای کمبود و محدودیت جدی بوده و حدود ۶۵ قلم دارو در شرایط کمبود حاد قرار دارد و رفع این مشکل نیازمند برنامهریزی و کارآمدسازی سامانههای موجود و مدیریت دقیق سازمان غذا و دارو و بانک مرکزی در پیشبینی بهموقع نیازهای کشور و تخصیص بهموقع ارز است، البتهعدم نظارت موثر بانک مرکزی به عملکرد بانکهای عامل در اعطای تسهیلات ریالی برای تامین سرمایه در گردش موردنیاز صنعت دارو و نیز شرکتهای تراستی در انتقال بهموقع ارز به ذینفع نهایی نیز یکی از چالشهای جدی در حوزه کمبود دارو است.»
در همین خصوص حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس در گفتوگو با خبرگزاری مجلس گفت: «بانک مرکزی و سازمان برنامهوبودجه مقصران اصلی مشکلات حوزه دارو هستند زیرا اگر در زمان مناسب منابع لازم را اختصاص میدادند وزارت بهداشت میتوانست در این راستا بهتر عمل کند.»
در ادامه محمدباقر قالیباف در پاسخ به تذکر یکی از نمایندگان با بیان اینکه بعد از بررسیها و جلسات برگزارشده درخصوص دارو، شخص بنده نیز جلسه جداگانهای با بانک مرکزی و وزارت بهداشت داشتم، گفت: «براساس گزارش جمعبندی نظارتی کمیسیون بهداشت از این جلسه، سه دستگاه سازمان برنامهوبودجه، بانک مرکزی و وزارت بهداشت در این خصوص مسئول هستند.» رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه قطعا بانک مرکزی در واگذاری ارز در اواخر بهار و ابتدای تابستان تأخیر داشته است، یادآور شد: «این موضوع اشکالاتی را در توزیع دارو به وجود آورد که البته در پایان سال ۱۴۰۲ توانست به تعهدات خود عمل کند، اما به هر حال تأخیر داشت.»
آنطور که آمارها نشان میدهد وضعیت تامین ارز واردات دارو در سال ۱۴۰۲ بهتر از سالهای گذشته بوده و در موضوع شیرخشک نیز آمارها نشان میدهد بهرغم کاهش موالید در کشور، واردات شیرخشک طی ۱۰ سال اخیر نزدیک به سهبرابر شده است.
آمار و ارقام نشان میدهد مشکل صرفا تامین و تخصیص ارز نیست و مساله از آنجایی شروع میشود که به هر دلیلی تقاضای ارزی واردات دارو و کالاهای اساسی بهطور قابلتوجهی افزایش یافته است. اینکه در فرآیند توزیع دقیقا چه اتفاقی میافتد خود موضوع مفصلی است، اما به هر ترتیب مساله فقط تامین ارز نیست.
رشد ۲۶ درصدی تامین ارز داروانتقادها از بانک مرکزی درخصوص تامین ارز واردات دارو درحالی صورت میگیرد که براساس دادههای اعلامی این نهاد، میزان ارز تامین شده برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی در سال ۱۴۰۱ حدود ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار بوده که این رقم از ابتدای فروردین تا پایان اسفند ۱۴۰۲ با رشد ۲۶ درصدی به بیش از ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید.
دادهها نشان میدهد میزان تامین ارز واردات دارو، تجهیزات و ملزومات پزشکی در سالهای ۱۳۹۸.۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به ترتیب ۳.۴ میلیارد دلار برای سالهای ۹۸ و ۹۹ و ۳.۲ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ بوده است. همچنین بر اساس این گزارش، بانک مرکزی از ابتدای فروردین تا روز سوم اردیبهشت ۱۴۰۳ نیز بیش از ۳ میلیارد و ۱۴۳ میلیون دلار ارز برای چهار گروه کالاهای اساسی و دارو، تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین کرده است.
کالاهای تجاری و بازرگانی با یک میلیارد و ۸۵۴ میلیون دلار بیشترین حجم را با میانگین نرخ ۴۱ هزار تومان به خود اختصاص داده است. کالاهای اساسی و دارو با ۶۳۶ میلیون دلار در رتبه بعدی قرار دارد؛ ۵۶۱ میلیون دلار از این گروه به کالاهای اساسی و کشاورزی شامل گندم، دانههای روغنی و نهادههای دامی و ۷۵ میلیون دلار دیگر نیز به دارو، مواد اولیه دارو و تجهیزات پزشکی تخصیص داده شد.
۳ برابر شدن واردات شیرخشکآمار قابل تامل دیگر، افزایش قابل توجه واردات شیرخشک است. طبق دادههای وزارت جهادکشاورزی، حجم واردات شیرخشک نوزاد (به جز شیرخشک صنعتی) طی سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۰ به طور میانگین سالانه حدود ۳.۵ تا نهایتا ۴.۵ هزار تن بوده که این مقدار در سال ۱۴۰۱ به حدود ۶.۴ هزار تن و در سال ۱۴۰۲ به حول و حوش ۹.۶ هزار تن رسیده است.
این رشد نزدیک به ۳ برابری طی چند سال اخیر درحالی است که آمارهای سازمان ثبت احول کشور نشان میدهد از سال ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۲ از حدود ۱.۵ میلیون نوزاد در سال ۱۳۹۳ به یک میلیون و ۵۷ هزار نوزاد در سال ۱۴۰۲ رسیده است. به عبارتی طی سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۲ درحالیکه تعداد موالید سالانه کشور ۴۳ درصد کاهش داشته اما در همین مدت به رغم افزایش تولید داخل، واردات شیرخشک رشد ۱۴۸ درصدی را تجربه کرده است.
رشد ۲ برابری سرانه مصرف داروی ایرانیانیکی از موارد قابل تامل در دادههای مصرف دارو در کشور، افزایش عجیب سرانه داروهای مصرفی کشور است. این آمار شاید بهلحاظ علمی و فنی منطق قابل دفاعی نداشته باشد اما در نوع خود جالب توجه است؛ بهطوریکه براساس آمارنامههای دارویی کشور تعداد مصرف سالانه دارو در ایران از ۲۵.۷ میلیارد عدد در سال ۱۳۸۵ به ۳۳.۲ میلیارد عدد در سال ۱۳۹۰، به ۴۰.۶ میلیارد عدد در سال ۱۳۹۵، به ۴۳.۱ میلیارد عدد در سال ۱۳۹۸ و به ۶۱.۷ میلیارد عدد در سال ۱۴۰۲ رسیده است.
با توجه به اینکه طی این مدت جمعیت کشور نیز افزایش یافته، محاسبه سرانه مصرف دارو نیز نشان میدهد طی این مدت سرانه یا میانگین مصرف دارو به ازای هر ایرانی از ۳۶۵ عدد در سال ۱۳۸۵ به ۴۴۲ عدد در سال ۱۳۹۰، به ۵۰۸ عدد در سال ۱۳۹۵، به ۵۱۹ عدد در سال ۱۳۹۸ و به ۷۲۱ عدد در سال ۱۴۰۲ رسیده است. به عبارتی، طی سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۲ سرانه مصرف دارو در کشور رشد دو برابری داشته است. بازهم تاکید میشود گرچه تعداد داروی مصرفی شاید بهلحاظ منطقی شاخص مناسبی برای ارزیابی نباشد اما نباید به راحتی هم از کنار جهش قابل توجه آن عبور کرد.
در این زمینه سناریوهای مختلفی قابل طرح است. اول اینکه بخشی از این افزایش سرانه مصرف دارو با شیوع کرونا در کشور رخ داده است اما تداوم این وضعیت و حتی افزایش تعداد سرانه مصرف دارو در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ میتواند این سناریو را نیز مطرح سازد که ممکن است بخشی از دارو از فرایند توزیع رسمی کشور خارج شده و وارد اقتصاد سایه و قاچاق میشود.