به نقل از «اقتصاد آنلاین»

رج به رج رنج زنان قالیباف

تاریخ انتشار: ۸ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۵۹۵۳۹۵

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، تا همین چندسال پیش دار علم‌کردن و چشم به نقشه دوختن کارش بود تا این‌که مچ‌های دستش ‌و سوی چشمانش یاری‌اش نکردند تا «سیما» زورش به دفه نرسد و در ردکردن نخ‌ها از تاروپود دار بلند ‌قامتش خجالت‌زده شود. «٣٠سال بافنده بودم، البته برای این‌که از پس زندگی بربیایم همیشه در کنار دار قالی ‌چرخ‌خیاطی‌ای هم داشتم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همسرم بیشتر اوقات بیکار بود تا این‌که معتاد شد و مخارج اعتیادش به دوش من ‌افتاد. چشم‌هایم ضعیف شد، پاهایم آرتروز گرفت و دستهایم دیگر توان برداشتن یک استکان را هم نداشتند ‌که دکترها گفتند حق بافتن نداری، برای همین به فکر خریدوفروش افتادم اما خیلی‌ها تا آخر می‌بافند. مثل ‌‌«خاتون» که تا ١١٤سالگی بافت و آخرین‌بار کنار دار نیمه‌کاره‌اش بی‌جان یافتنش. زن مغروری بود و خیلی ‌زود همسرش را از دست داد و سرپرست ٧ پسر و دختر شد. از ٤صبح تا آخر شب قالی می‌بافت تا بچه‌ها را ‌بزرگ کند. این آخرها هم برای گذران زندگی خودش مجبور بود پای دار بنشیند.»    ‌

هر روز از صبح کنار خیابان بساط می‌کند تا ٨-٩شب. «اگر سرمایه داشتم کارگاه راه می‌انداختم، هم قالیبافی ‌یاد می‌دادم، هم گلیم‌هایی که دارم را می‌فروختم. بارها برای گرفتن وام اقدام کرده‌ام اما آن‌قدر سنگ‌اندازی ‌می‌کنند که آدم از کرده‌اش پشیمان می‌شود. زنان بافنده همه ‌جا هستند؛ تهران، کرج، اندیشه، پیکان‌شهر، قلعه‌ ‌حسن‌خان و... . ٩٠درصد زنان آستارا گلیم‌بافان خوبی هستند؛ هنری که از مادرانشان آموخته‌اند و سینه‌به‌‌سینه به آنها رسیده است، البته همین که ازدواج می‌کنند و نیاز مالی دارند، اولین گزینه گلیم‌بافی است. ‌بیشتر مردان اجازه نمی‌دهند همسرانشان بیرون از خانه کار کنند، برای همین در کنار همسرداری و بچه‌داری ‌گلیم و جاجیم می‌بافند.» «سیما» می‌گوید شاید در نگاه اول همه گلیم‌ها و فرش‌ها یک‌جور به نظر برسند با ‌کمی تفاوت در رنگ و طرح اما دنیای فرش و گلیم پر از رنگ و طرح است. «هر شهر طرح خاص خودش را ‌دارد. طرح‌های ریز گران‌ترند، قیمت گلیم‌هایی که با پشم خالص بافته می‌شوند هم فرق دارد و بالا می‌رود. ‌درصد پایینی از زنان با ابریشم می‌بافند که خیلی هم گران است، البته با این‌همه زحمت چیزی عاید بافنده‌ها ‌نمی‌شود، چون ماهی می‌توانند یک گلیم ببافند نهایتا دوتا که هر گلیم به معنی ٥٠٠هزار تومان درآمد ‌می‌شود.»   ‌

بی‌سوادی، نداشتن بیمه، درآمدهای پایین و... دغدغه قالیبافانی است که به گفته حمید کارگر، رئیس مرکز ‌ملی فرش ایران  تعدادشان در سطح کشور به حدود یک‌میلیون نفر می‌رسد:   «افرادی که  ۷۰۰‌هزار نفرشان  ‌به صورت تمام‌وقت و مابقی به صورت پاره‌وقت مشغول فعالیتند و این درحالی است که از این تعداد ‌‌٣٢٠هزار قالیباف در سطح کشور حدود یک‌سوم از فعالان این عرصه زیرپوشش بیمه اجتماعی‌اند. در این ‌شرایط و با افزایش جمعیت قالیبافانی که به تأمین اجتماعی معرفی می‌شوند، با مشکل کم‌بودن سهمیه ‌روبه‌رو می‌شوند.»   ‌

مناطق شناسایی‌شده تولید فرش به ٤٧منطقه می‌رسد و از این تعداد ٢٩منطقه ثبت‌جهانی شده‌اند و هنوز ‌مشکلاتشان همچنان پابرجاست، البته رئیس مرکز ملی فرش ایران مشکلات صنعت فرش را به تحریم‌ها ‌بی‌ارتباط نمی‌داند: «یکی از تجربیات نامطلوب فرش ایران اعمال تحریم‌های ظالمانه از سال‌های ۲۰۱۰ تا ‌‌۲۰۱۶ بود، به‌طوری‌که فرش امکان ترخیص از گمرکات را نداشت.» البته کارگر‌ سال گذشته از در دست ‌بررسی‌بودن طرح حمایت از هنرمندان، تولیدکنندگان صنایع‌دستی و فرش در مجلس شورای اسلامی خبر ‌داده و گفته بود: «امید است این طرح به تصویب نهایی برسد و مشکل بیمه به‌طور کامل حل شود.» ‌

نداری و بی‌سوادی

‌«خدا شاهد است، ساعت ٤صبح بیدارمان می‌کردند و تا ٨-٩شب روی قالی بودیم. یادم هست اجازه نمی‌دادند برای ‌ناهار سر سفره بنشینیم و چیزی می‌دادند همان پشت دار می‌خوردیم. آن موقع پدرها قالی را می‌بردند و می‌‌فروختند و ما خبر نداشتیم پولش را چه کار می‌کنند. یادم نمی‌آید چندتا قالی بافته‌ام یا اولین قالی‌ام را چند ‌فروختم. در تمام زندگی فقط ردکردن نخ و نقشه‌خوانی را خوب یاد گرفتیم نه بچگی کردیم و نه جوانی. ‌هنوز هم هر ازگاهی خواب می‌بینم مدرسه می‌روم؛ آخر بیشتر ما هیچ‌وقت مدرسه نرفتیم.»  ‌

‌«کبری» دلچسب‌ترین قالی‌ای که بافته، پولش شده پنکه و چند تکه وسیله برای خانه‌ای که هیچ وسیله‌ای ‌نداشته. یکی از صدها زن قالیبافی است که از کودکی پشت دار نشستن و نقشه‌خوانی را از مادرش آموخته و ‌قالی و دار مفهومی جز سرگرم‌شدن و کمک خرجی خانه بودن ایشان ندارد. «هنوز هم قالی و دار برایم تداعی‌گر دوران ‌کودکی است که تمام‌وقت قالی می‌بافتم. من پیر قالی‌ام و موهایم را پای نشستن روی قالی سفید کردم. من ‌یکی از هزاران زنی‌ام که از قالیبافی ارتزاق می‌کنم برای خرجی. از بچگی روی قالی بودم. ٢٠سال است ‌کارگاه دارم؛ ١٥سال در اصفهان و حالا ٥سالی است در روستای قمصر. ٥سال داشتم که پشت دار نشستم ‌و در ٧سالی بافتن را شروع کردم.» «کبری» اهل نجف‌آباد است و حالا

١٥-١٠ قالیباف در کارگاهش کار ‌می‌کنند. هشت‌ساله بودم که مادرم فوت کرد و از آن به بعد من و خواهرم بافتیم و بافتیم و بافتیم تا به ‌همین امروز. نجف‌آباد الان برای خودش شهری شده اما آن‌وقت‌ها همه دختران و زنان با قالی‌هایشان منبع ‌درآمد خانواده‌ها بودند و زندگی را می‌چرخاندند.» او قصه همه زنان بدسرپرست و بی‌سرپرست را مشابه هم ‌می‌داند: «ستم دیده‌اند و درنهایت مجبور شده‌اند روی پای خودشان بایستند. همسرم گرجستانی بود. مادر و ‌پدرش از گرجستان آمده بودند اما خودش ایران به دنیا آمده بود. وقتی رئیس‌جمهوریشان اعلام کرد می‌توانند ‌برگردند، همسرم شروع به رفت‌وآمد به گرجستان کرد. این ماجرا برای ١٥سال پیش است. ٩-٨ماه آن‌جا بود و ‌یک‌ماهی هم می‌آمد پیش ما تا این‌که آن‌جا ازدواج کرد و دیگر برنگشت.» ‌

کارگاه «کبری» سوله‌ای قدیمی است که به کمک بهیار جدید قمصر نونوار شده و محل رفت‌وآمد زنان ‌روستا. «بیشتر زنان  بیکارند، البته تعدادی هم سرپرست خانوار‌ند. این کارگاه به خیلی از زنان کمک ‌می‌کند. رایگان به زنان آموزش می‌دهم و هرکس بخواهد، می‌ماند و کار می‌کند و مزد می‌گیرد. یک‌ نقشه ١٠‌تایی می‌شود ‌هزار گره که یک‌میلیون و ٢٥٠‌هزار تومان می‌شود مزدش، البته این مقدار را اگر سه‌نفر ‌باشند، می‌توانند یک‌هفته‌ای ببافند.» ‌

خیلی از زنان به امید گرفتن وام سازمان فنی‌وحرفه‌ای و بیمه‌شدن این کار را یاد می‌گیرند تا هراسی از آینده ‌نداشته باشند و «کبری» بی‌سوادی بسیاری از این زنان را مانع بیمه‌شدن‌شان می‌داند. «در پی بیمه‌کردن ‌هستیم اما چون بیشترشان بی‌سواد هستند، نمی‌توانند بیمه شوند. برای بیمه‌شان مشکل زیاد داریم. مشکل ‌که یکی، دوتا نیست. همین چند روز پیش قالی‌ای را بردیم و تاجر برایش حدود هشت‌ونیم پرداخت کرد اما ‌خودش می‌برد آلمان به دلار، خدا می‌داند چقدر می‌فروشد.»    ‌

خبرهای خوب برای قالیبافان

‌«بزرگترین فروشگاه ملی فرش دستباف به‌طور غیررسمی افتتاح شده و این درحالی است که هشت‌ماه از ‌انعقاد قرارداد با بیمه اجتماعی کشاورزان برای پوشش مستمری از کارافتادگی و بازنشستگی قالیبافان ‌می‌گذرد.» ‌

عبدالله بهرامی، مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونی تولیدکنندگان فرش دستباف کشور از خبرهای خوبی می‌گوید که قرار است کمی به زندگی قالیبافان سروسامان بدهد. «بیمه یکی از ‌دغدغه‌های اصلی قالیبافان است و برای آنها به معنای ایجاد امنیت است تا انگیزه ادامه ارتزاق از این شغل را ‌داشته باشند. متاسفانه در چهار، پنج‌سال اخیر به دلیل نبود بودجه و بازرسی‌های عجیب‌وغریب، باعث شد ‌بیمه بسیاری از قالیبافان حذف شود و این درحالی است که بالای ٧٠هزار نفر در انتظار بیمه‌اند.»   ‌

بهرامی بودجه‌های تصویبی را چاره‌ساز نمی‌داند: «سال گذشته برای بودجه ٩٨ حدود ‌هزار و نهصد‌میلیارد ‌بودجه در نظر گرفته شد، اما چیزی که مهم است عدد و رقم نیست، مهم این است چه عددی اختصاص ‌می‌یابد. متاسفانه ما در تخصیص بودجه به تأمین اجتماعی از طریق دولت مشکل داریم. این مبالغ اختصاص ‌نمی‌یابد و در نتیجه چون مبلغی توسط تأمین اجتماعی اخذ نشده، تعهدی بر دوش خود نمی‌بیند که ‌قالیبافان را بیمه کند.» مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونی تولیدکنندگان فرش دستباف کشور ماجرای بیمه ‌قالیبافان را داستان ١٠ساله می‌داند:   «عمر این بافنده‌ها درحال گذر است؛ از‌سال ٨٨ حدود ١٠سال از عمر ‌آنها گذشته و هنوز بیمه نشده‌اند. اگر قالیبافی را کنار بگذارند مجبورند به مشاغل کاذب روی بیاورند که نه در ‌فرهنگ جامعه جای دارد نه به تولید ملی کمک می‌کند. متاسفانه ما درحال از دست دادن بزرگترین قدرت ‌صنعت بومی‌سازی هستیم، البته با بیمه اجتماعی کشاورزان قراردادی منعقد شده تا به واسطه آن بافنده‌های ‌عضو تعاونی‌ها از بیمه برخوردار شوند؛ بدون هیچ هزینه‌ای. این بیمه شامل حال درمان نمی‌شود و بافنده‌ها ‌می‌توانند از بیمه سلامت در این زمینه استفاده کنند و از طریق این بیمه مستمری از کارافتادگی و ‌بازنشستگی بهره ببرند و این مسأله ٨ماه است که اجرایی شده است.» ‌

بهرامی از افتتاح غیررسمی بزرگترین فروشگاه دایمی در میدان بنی‌هاشم خبر می‌دهد: «به زودی این فروشگاه ‌افتتاح رسمی می‌شود و همه بافنده‌های عضو تعاونی‌ها می‌توانند تولیدات خودشان را بدون واسطه و دلالی در ‌این فروشگاه عرضه کنند و سودی که تا به امروز عاید تاجر و دلال می‌شد به خود بافنده برسد. تولیدات ‌بافنده‌ها به قیمت کارشناسی خریداری می‌شوند؛ متناسب با عرف بازار. این بزرگترین پروژه در خاورمیانه برای ‌فرش دستباف است. نکته مهم این است که تک‌باف‌ها هم می‌توانند مستقیم تولیدشان را این‌جا بگذارند و ‌مبلغ فروش به حسابشان واریز شود. کاری کرده‌ایم که برای هیچ‌کس رانتی ایجاد نشود.»   ‌

‌٤٠٠، ٣٠٠هزار تومان برای یک‌ماه کار

‌«هر گره ٧٠تا تک‌تومان. تقریبا می‌شود ماهی ٤٠٠- ٣٠٠تومان. دستم تنگ بود آمدم نشستم پای قالی. ‌بیشترمان راضی‌ هستیم چون همین مقدار درآمد هم برایمان به مفهوم کمک خرج است. ١٥-١٠ قالیباف ‌هستیم که در کارگاه کار می‌کنیم. فقط سه، چهار نفر تازه قالی‌بافتن را یاد گرفته‌اند و بقیه‌مان از بچگی ‌قالیباف بوده‌ایم.» ‌

بیشتر همسران زنان قالیباف یا بیکارند یا شغل آزاد دارند یا خانواده را به حال خود رها کرده‌اند و رفته‌اند پی ‌سرنوشت خودشان. «از شهریور پارسال آمدم اینجا. برای کمک خانواده آمدم، دستم تنگ بود. بیشتر صبح‌ها ‌می‌روم تا بعدازظهر. از ساعت ٨ صبح تا ٢:٣٠بعدازظهر. قبلا خیلی کم بود اما حالا ٤٠٠-٣٠٠تومان ماهی ‌درآمد دارم. خودم قالی بلد بودم.  از مادرم یاد گرفته بودم. اینجا سوله زدند و ما استقبال کردیم. خیلی ‌خانم‌ها می‌آیند. ما برای خمین هستیم. از ١٢-١٠سالگی کنار مادرم می‌نشستم و می‌بافتم. آن وقت‌ها همه ‌خانه‌ها دار داشتند. مادرم همه کارها را خودش می‌کرد، حتی رنگ کردن نخ‌ها را هم خودش انجام می‌داد. ‌خودش قالی را دار می‌کرد. رسم روستایمان بود و هم این‌که زنان کمک‌خرج مردانشان بودند که با کشاورزی ‌نمی‌توانستند سفره را پر کنند.»‌

قالی و گلیم سرنوشت دختران روستا بوده و برای همین «گلی» از ١٠سالگی قالی‌ بافته، البته پسران باید ‌فوت‌وفن کشاورزی و چرای دام‌ها را می‌آموختند.«پدرم کشاورز بود؛ گندم و جو می‌کاشت. بعضی اوقات دلم ‌می‌خواست جای برادرانم بودم و می‌توانستم به بهانه چرای دام‌ها از خانه بیرون بزنم. گاهی اوقات ٦ماه و ‌بعضی وقت‌ها تا یک‌سال پای یک قالی می‌نشستیم، اما وقتی خریدار می‌آمد، من و مادرم در اتاقی پنهان ‌می‌شدیم و پدرم می‌فروخت و هیچ‌وقت من و مادرم نفهمیدیم چند فروخته شد.» ‌

بیشتر زنان هر روز صبح زود خودشان را پیاده به پارک دلگشا می‌رسانند تا گره‌های بیشتری بزنند. «کارگاهمان ‌در پارک دلگشاست نزدیک بهشت‌زهرا. خوب است زن درآمد داشته باشد اما بیشتر ما سواد کار کردن بیرون ‌از خانه را که نداریم. ٢٨سال نبافتم، اما دوباره از سر ناچاری شروع کردم. همین ٤٠٠-٣٠٠تومان خیلی کمکم ‌می‌کند، البته اگر بیمه شویم یا بتوانم وام بگیرم زندگی‌ام رنگ و رویی به خود می‌گیرد.» ‌ ماهرخ تنها لیسانسه کارگاه است و مثل بقیه برای بیمه شدن مشکل سواد ندارد. او هم همزمان با «گلی» وارد ‌کارگاه شده و از درآمدش راضی است. «بهیار این‌جا خیلی فعال است. سوله برای بسیج بوده و حالا تجهیز شده ‌و کلاس‌های مختلف شمع‌سازی، گلدوزی و گلسازی، قالی‌بافی و عروسک‌بافی دارد، البته دو اتاقش هنوز خالی ‌است و با خانه ما سه، چهار خیابان فاصله دارد و پیاده راحت می‌توانم بیایم و بروم.» همسر «ماهرخ» راننده ‌نیسان است و بعد از ازدواجش از میبد آمده‌اند تهران. «من عاشق درس خواندنم و با تمام مخالفت‌های ‌همسرم به سختی درس خواندم و لیسانس روانشناسی گرفتم، البته یک ترم ادبیات خواندم و انصراف دادم و ‌دوباره به هر جان کندنی بود کنکور دادم و روانشناسی قبول شدم. همه دختران و زنان میبد قالی‌ می‌بافند؛ ‌دوران ما که این طور بود، الان را نمی‌دانم. بیشتر مردان کشاورز بودند و درآمد چندانی نداشتند برای همین ‌دخترها از ٨-٧سالگی پشت دار می‌نشستند.»‌

‌«ماهرخ» عاشق درس خواندن  و کار بیرون از خانه است، اما هیچ‌وقت نتوانسته شغلی که همسرش رضایت ‌بدهد را پیدا کند. «دوست دارم شاغل شوم. کار بیرون را دوست دارم. خوب است آدم دستش تو جیب ‌خودش برود. دوست دارم درسم را ادامه بدهم، اما هزینه درس‌خواندن بالا رفته. برای همین اول باید درآمد ‌داشته باشم تا بتوانم دوباره درس بخوانم و همسرم دلیلی برای مخالفت نداشته باشد. خدا زود به من بچه داد ‌و نتوانستم درسم را ادامه بدهم، هرچند همسرم از این مسأله خوشحال بود.» ‌

‌«سفید جاخواه لاکی پیش آمد دو تا چین، یش دوتا گلخاری نو افتاد، یکی‌اش چهره‌ای دوشکی لاکی جاخواه ‌دوتاش چهره‌ای، لاکی جاخواه توش چهره‌ای، دارچینی پیش آمد، چهره‌ای از آخر یکی واگشتش سه تا ‌بیدمشکی هرچی موند نخودی، چهره‌ای جاخواه واگشتش یکی چینی هر چی موند یشمی، لاکی پیش رفت ‌لاکی پیش رفت لاکی جاخواه.» این نغمه‌ای برای نقشه‌خوانی است که  هنوز بعد از سال‌ها در گوش ماهرخ ‌نجوا می‌شود:   «روزگاری لالایی‌ام بود و بعد از آن هم آواز همراه کارم بوده. یادم می‌آید ‌سال ٥٤ دوتا ‌دوازده‌متری بافتم پولش شد ١٢تا تک‌تومان و حالا همین ١٢تومان شده ماهی ٤٠٠-٣٠٠تومان.» ‌ بی‌سوادی حالا مشکل بیشتر این زنان است؛ زنانی که به جبر روزگار از مدرسه رفتن باز مانده‌اند و حالا که ‌مویی پای قالی سپیده کرده‌اند و دغدغه بیمه دارند تا در دوران از کارافتادگی دست پیش کسی دراز ‌نکنند. «اغلب خانم‌ها سواد خواندن و نوشتن ندارند و باید بیمه بی‌سوادی فنی‌وحرفه‌ای بگیرند، البته دنبال این ‌کار هستیم، اما هر روز امروز و فردا می‌کنند و کاری برایمان انجام نداده‌اند. ٦-٥ماه است مدارک داده‌ایم، اما ‌هیچ اتفاقی نیفتاده است. قرار بود این ماه از من که سواد داشتم امتحان بگیرند که کنسل کردند. قرار بود وام ‌بدهند ٢٠میلیون، اما نداده‌اند چون مدرک فنی‌وحرفه‌ای نداریم.» ‌

تدابیر جدید ‌

‌«سازمان فنی‌وحرفه‌ای برای از میان برداشتن موانع فعالان بی‌سواد برای گرفتن مدرک فنی‌وحرفه‌ای تغییر ‌رویکرد داده است. تغییر رویکردی که به پروژ‌ه محور شدن آزمون بعضی از رشته‌ها منجر شده است.» ‌

رضا باجولوند، معاون پژوهشی و سنجش سازمان فنی‌وحرفه‌ای از تدابیری می‌گوید ‌که مشکل آزمون بی‌سوادی را برای این قالیبافان مرتفع می‌کند. باجولوند از تغییر رویکرد سازمان برای آزمون ‌از بی‌سوادان می‌گوید؛ رویکردی که قرار است بعد از این به شکل پروژه‌ای برگزار شود تا یکی از دغدغه فعالان ‌صنایع‌دستی بی‌سواد مرتفع شود. «ما به سمت پروژه‌محور شدن آزمون‌هایمان می‌رویم. در گذشته ما برای ‌برگزاری آزمون‌ها بحث آزمون‌های تستی و عملی را داشتیم، اما در بعضی از رشته‌ها فعالان بی‌سواد بودند و ‌مرحله تستی برایشان مشکلاتی به وجود می‌آورد. برای همین پروژه‌محور شدن را پیش‌رو قرار دادیم تا این موانع ‌برطرف شود.» معاون پژوهشی و سنجش سازمان فنی‌وحرفه‌ای  ادامه می‌دهد:  «ما درحال تفکیک کردن ‌رشته‌هایی هستیم که قابلیت پروژه‌محور شدن را داشته باشند. واقعیت امروز جامعه این است که با بالا رفتن ‌فناوری سطح سواد مشاغل هم بالا رفته است. در پروژه ‌محور هم به این شکل نیست که به‌طور کامل آزمون ‌برگزار نشود، بلکه روش‌هایش تغییر کرده است. رویکردمان تغییر کرده است. آزمون‌های ما باید ٣٠درصد تستی ‌باشد و ٧٠درصد عملی. با پروژه‌محور شدن آزمون بعضی از رشته‌ها به فعالان کمک می‌کند راحت‌تر از گذشته ‌مدرک فنی‌ و حرفه‌ای را کسب کنند.» ‌

باجولوند ادامه می‌دهد: «در دوره‌ای که فرد آموزش می‌بیند ارزش‌یابی تکوینی دارد. پایه استانداردهای ما سوم ‌راهنمایی است اگرچه در بعضی از استانداردها به مرحله ابتدایی اکتفا می‌شود، البته ما در صنعت ساختمان و ‌قالیبافی چنین مشکلی را شاهدیم که بعضی‌ها یا کم‌سوادند یا بی‌سواد. ما از طریق پرتالی که در ثبت‌احوال ‌داریم بدون تردید صحت و سقم باسواد یا بی‌سواد بودن این افراد را بررسی خواهیم کرد.»  ‌

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: قالیباف فرش دستبافت فرش ایرانی قالی بافی قالی ایرانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۵۹۵۳۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قالیباف: ایجاد تحول در آموزش و پرورش، موجب تحول در کشور است

رئیس مجلس گفت: وزارت آموزش و پرورش مهمترین وزارتخانه برای فرهنگ و تربیت است و اگر می‌خواهیم مشکلات هر بخشی را در کشور حل کنیم باید به آموزش و پرورش دقت کنیم. - اخبار سیاسی -

به گزارش حوزه پارلمانی خبرگزاری تسنیم، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در نشست هم‌اندیشی اساتید دانشگاه‌های تهران که روز گذشته به‌منظور پاسداشت مقام استاد در محل خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، ضمن تبریک روز معلم به استادان حاضر در جلسه و بیان اینکه شهید مطهری(ره) یک معلم متفکر بود، گفت: این توفیق را داشتم که در زمان تدریس در دانشگاه همزمان در متن جامعه نیز حضور داشتم و واقعاً فاصله بسیار زیادی بین نیازها و مسائل جامعه و دوری دانشگاه‌ها از جامعه را با گوشت، پوست و استخوان خود درک کردم.

رئیسی: آموزش و پرورش مسئله اول کشور استناترازی موجود در کشور امکان حل مسائل را با اشکال مواجه می‌سازد

وی با بیان اینکه علم نافع و علم روز در جامعه مؤثر است، عنوان کرد: علمی که بتواند مسائل و نیازهای جامعه را حل و فصل کرده و از مشکلات جامعه گره‌گشایی کند می‌تواند تأثیر گذار باشد. امروز با ناترازی در حوزه‌های مختلفی همچون انرژی، آب، مالی، جمعیت و توزیع جمعیتی روبرو هستیم چنانچه 24 درصد جمعیت را در یک درصد از خاک کشور متمرکز کرده‌ایم و هیچ علمی در چنین تراکمی با شرایط اقلیمی کشورمان نمی‌تواند بگوید آلودگی هوا، صوت و خاک را حل می‌کند.

رئیس مجلس شورای اسلامی با یادآوری این مطلب که این اتفاقات یک‌شبه نیفتاده و مسئولان و جامعه دانشگاهی و اندیشمندان مقصر این موضوع هستند، اظهار داشت: امروز از حکمرانی به‌عنوان موضوعی اساسی صحبت می‌شود که از حکم تشکیل شده است. زمانی که می‌خواهیم حکم را جاری و ساری کنیم به این معنا است که باید از پایین به بالا و با مشارکت مردم باشد نه اینکه از بالا به پایین و یا متمرکز در یک نقطه باشد.

تشخیص علمی به همراه تصمیم سیاسی پایه‌گذار حکمرانی صحیح در کشور است

قالیباف در ادامه با بیان اینکه حکم از دو بخش تشخیص علمی و تصمیم سیاسی تشکیل می‌شود، گفت: زمانی که ترکیب این دو به درستی در کنار هم قرار بگیرد می‌تواند یک حکم جامعه در عرصه‌های مختلف تولید کند و کار پیش برود اما زمانی که تصمیم سیاسی بدون تشخیص علمی و بدون درک شرایط سیاسی صورت گیرد، فاجعه رخ داده و حکمرانی انجام نمی‌شود.

وی یادآور شد: یکی از اساتید بزرگ کشور می‌گوید ما مشکلات فراوانی در کشور داریم اما هیچ مسأله‌ای نداریم از این رو وقتی مسأله نداریم، چیزی برای حل کردن نداریم و به‌دنبال حل مسأله نمی‌رویم همچنین افرادی که قابلیت حل مسأله دارند پیدا نمی‌شوند. ما باید قدرت تبدیل مشکل به مسأله را داشته باشیم و بعد افرادی را بیابیم که قابلیت حل مسأله دارند اما متأسفانه امروز فقط مشکل را از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌بریم و حجم آن زیاد می‌شود اما هیچ کدام به مسأله تبدیل نشده تا بتوان آن را با راهکاری حل کرد.

هیچ وزارتخانه‌ای اساسی‌تر و حساس‌تر از آموزش و پرورش نیست

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به جلساتی که با حضور جوانان در آن حضور پیدا می‌کند، گفت: در این جلسات اظهاراتی را از جوانانی متخصص می‌شونم که 25 سال قبل نیز آنها را شنیده بودم. شاید برای آنها تازگی داشته باشد اما همه آنها به گوش من تکراری است.

قالیباف افزود: به اعتقاد من هیچ وزارتخانه و دستگاهی مهمتر، حساس‌تر و اساسی تر از آن (وزارت آموزش و پرورش) نیست اما طی 20 سال گذشته حدود 17 وزیر و سرپرست به خود دیده است. وزارت آموزش و پرورش از بزرگترین وزارتخانه‌های کشور است که باید برترین مدیران در آن کار کنند. در چنین شرایطی چگونه می‌توان از آموزش، تربیت، اوقات فراغت و آینده کشور گفت.

ایجاد تحول در آموزش و پرورش، پایه ایجاد تحول در کشور است

وی ادامه داد: کافی است در یک دوره 20 ساله به سیستم آموزش و پرورش توجه کرده و تلاش کنیم بر مدار خود قرار گیرد و اگر 2دهه این اتفاق بیفتد شاهد تحولی عظیم خواهیم بود. وزارت آموزش و پرورش مهمترین وزارتخانه برای فرهنگ و تربیت است و اگر می‌خواهیم مشکلات هر بخشی را در کشور حل کنیم باید به آموزش و پرورش دقت کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امروز خیلی‌ها برای انجام کاری می‌گویند اعتبار و اختیار ندارند، گفت: به‌عنوان کسی که سال‌ها در این کشور مدیریت کرده‌ام می‌گویم موضوع مالی در اداره کشور قطعاً موضوع هشتم یا نهم ما است و موضوع نخستین و اساسی ما نیست. هر زمان کسی گفت برای انجام کاری نیاز به اعتبار و اختیار دارد قطعاً این فرد در هر جایگاه و تخصصی باشد، معنا و مفهوم کار را نشناخته و صرفاً به دنبال یک فعالیت است. کار در درون خود دو گوهر اعتبار و اختیار را دارد و اگر فردی نتوانست از کار خود این دو گوهر را بیابد، باید بایستد و بداند که کار خود را به درستی انجام نداده است.

فاصله معنادار میان دانشگاه و محیط جامعه کاهش یابد

قالیباف افزود: زمانی دانشجویی به من گفت برای من کاری سراغ دارید؟ به او گفتم دنبال کار هستید یا شغل، که او پرسید آیا تفاوتی دارد و گفتم بله من می‌توانم برای شما کاری پیدا کنم اما نمی‌توانم برایتان شغل پیدا کنم. شغل به معنای استخدام در یک اداره است که فرد وقتی وارد جایگاه خود می‌شود تازه قصد دارد بداند قرار است چه کاری انجام دهد در حالی که باید پیش از اقدام بداند که می‌خواهد چه کار کند. 

وی با انتقاد از فاصله معنادار میان دانشگاه و محیط جامعه، بیان داشت: دانشگاه باید در متن جامعه باشد و اگر اینگونه نباشد نمی‌توانیم از این طریق به دنبال مشارکت معنادار باشیم و اینها اشکالات ما است.

ضرورت جمع‌سپاری برای تصمیم‌گیری‌ها در مجلس

رئیس مجلس در ادامه با بیان اینکه متوسط میزان تحقق عملی قوانین برنامه توسعه‌ای کشور تنها 30 درصد بلکه کمتر از آن است، عنوان کرد: اگر برنامه‌ای هم نوشته نشود و فعالیت‌های روزانه را ادامه دهیم نیز همین اتفاقاتی که امروز افتاده را شاهد خواهیم بود. امروز ما از جمله کشورهایی هستیم که با وجود 12 هزار قانون به لحاظ قانون تورم داریم و مشخص نیست چه میزان از آنها تحقق پیدا می‌کند و کیفیت پیاده‌سازی آنها نیز مشخص نیست؛ این چالش‌ها باید در محیط‌هایی همچون خانه اندیشمندان بررسی شود.

قالیباف با یادآوری این مطلب که امروز باید مجلس و دانشگاه به صورت مرتب و مستمر با هم در ارتباط باشند، اظهار کرد: امروز در مجلس شورای اسلامی امکانات و ظرفیت جمع سپاری هر تصمیمی را برای مردم فراهم کرده‌ایم از این رو چرا نباید این جمع سپاری را دنبال کنیم که البته برای تصویب برخی قوانین از این ظرفیت استفاده کرده‌ایم.

ضریب بالای قابلیت اجرایی قانون برنامه هفتم توسعه کشور نسبت به سایر قوانین برنامه

وی با بیان اینکه بخش‌هایی از قانون برنامه هفتم نیازمند اصلاح است، گفت: قطعاً برنامه هفتم توسعه نسبت به سایر قوانین برنامه، قابلیت اجرایی بیشتری دارد. طبق قانون اساسی یک قانونگذار برای تصویب قوانین و یک مجری برای اجرای قوانین داریم؛ اینکه یک قانون قابلیت اجرا داشته باشد بر عهده قانونگذار است و اگر قانونی به تصویب برسد که قابلیت اجرا نداشته باشد اولین قانون شکن همان قانونگذار است از این رو نیازمند یک کار جمعی هستیم.

رئیس مجلس با بیان اینکه پارلمان دانشجویی در مجلس شورای اسلامی با همین تفکر ایجاد شد، گفت: امروز مجلس شورای اسلامی به صورت جدی به موضوع هوش مصنوعی توجه کرده است و قطعاً در چند روز آینده از اقدامی که در 117 سال سابقه قانونگذاری کشور مشابه آن را نداشته‌ایم، رونمایی می‌کنیم که در حوزه تنقیح قوانین است.

مجلس یازدهم سامانه‌های شبیه‌سازی برای حل موضوعات اقتصادی را دنبال می‌کند

قالیباف در ادامه با بیان اینکه زمانی که پا به مجلس گذاشتم رهبر معظم انقلاب به من فرمودند چند نوبت است که کار تنقیح قوانین روی زمین مانده و به آن توجه نشده است، یادآور شد: امروز به‌صورت جدی سامانه‌های شبیه‌سازی را در حوزه‌های مختلف از جمله اقتصادی دنبال می‌کنیم چنانچه حوزه حمل و نقل را نیز از این طریق هدایت می‌کنیم لذا همین اتفاق می‌تواند در حوزه پایه پولی و بورس هم اجرا شده و تحولاتی ایجاد کند.

وی در ادامه با بیان اینکه ایجاد مرکز نوآوری و خانه خلاق نیز از دیگر اقدامات مجلس شورای اسلامی در دوره یازدهم است افزود: بیش از 400 نفر از سراسر کشور را در این حوزه گرد هم جمع کردیم و در نهایت با گروهی از آنها نشستی برگزار کردیم و دیدیم چه ظرفیت‌های جوان و متخصصی در کشور وجود دارد که می‌توانند مشکلات را به مسأله تبدیل کرده و بعد آن را حل کنند.

مجلس یازدهم نظام حل مسائل را در همه استان‌ها با حمایت دانشگاه‌ها و به‌صورت مردمی دنبال کرد

رئیس مجلس با بیان اینکه ما در مجلس یازدهم نظام حل مسائل را در همه استان‌ها با حمایت دانشگاه‌ها اما به صورت کاملاً مردمی پیگیری کردیم، گفت: مدرسه حکمرانی نیز بر همین اساس در مجلس یازدهم راه اندازی شد. ما به دنبال تبدیل یک مجلس سنتی به یک مجلس نوین هستیم تا بدانیم جامعه به چه قانونی نیاز دارد. کشور ما تنها یک مجلس برای قانونگذاری دارد که باید در مسائل مختلف این موضوع را نیز در نظر بگیریم و از ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم.

قالیباف افزود: ما باید با همکاری یکدیگر بستری را فراهم کنیم که به‌صورت جدی و اساسی به سمت حل مشکلات کشور برویم. با صراحت می‌گویم ما قادر به حل مشکلات کشور هستیم و امروز از اینکه مشکلات کشور همچنان باقی مانده است، ناراحت می‌شویم. ما با تجربیات و با باوری که داریم می توانیم اقدامات منطقی انجام داده و مشکلات را برطرف کنیم اما این اتفاق بدون حضور نخبگان، دانشگاهیان، دانشجویان و سرمایه‌گذاران حوزه علمی امکان پذیر نیست.

فاصله 5 درصدی رشد تولید و رشد مصرف باعث ایجاد ناترازی شده است

وی ادامه داد: امروز زمانی که از حوزه رشد حرف می زنیم 3.5 درصد را برای بهره‌وری قرار می‌دهیم اما از این میزان حتی 2 دهم درصد نیز تحقق نمی‌یابد و تنها منابع انسانی هستند که می‌توانند این 3.5 درصد سهم بهره وری را از 8 درصد سهم آن تحقق ببخشند. ما کشوری هستیم که فقط در حوزه انرژی فسیلی به‌صورت سالیانه 104 میلیارد دلار هدررفت داریم که صرفاً با بهره‌وری حل می‌شود.

رئیس مجلس اضافه کرد: در حوزه انرژی اگر بخواهیم یک متر مکعب گاز تولید کرده که ناترازی را از بین ببریم نیازمند 8 دلار سرمایه‌گذاری هستیم در حالی که برای صرفه‌جویی که راه‌های در دسترس و زودبازده هم داریم تنها کمتر از 8 سنت سرمایه نیاز است. رشد تولید و رشد مصرف فاصله 5 درصدی با هم دارد آن وقت می‌گوییم ناترازی از کجا پیدا شده است.

اجرای قانون برنامه هفتم قادر به بازیابی نیمی از هدررفت انرژی کشور است

قالیباف در ادامه تصریح کرد: ما با اجرای قانون برنامه هفتم می‌توانیم حداقل 50 درصد از هدررفت 104 میلیارد دلار انرژی را بازیابی کنیم که نیمی از آن پول کمی نیست. همه منتی که توتال فرانسه بعد از برجام برای ما گذاشت سرمایه گذاری 4 میلیارد دلاری بود که همان را هم رها کرد. این ظرفیت‌ها نه تنها در یک قدمی ما بلکه در دستان ما است که نیازمند مدیران خلاق، اساتید، دانشگاهیان و دلسوزان حاضر در میدان هستیم.

وی با بیان اینکه این توقع از نخبگان می‌رود که ناامید نشوند، ابراز داشت: ما باید کشور خود را با افتخار و با قدرت نگاه داریم. ما باید در کنار هم بایستیم و با هم گفت‌وگو کنیم. نباید مسائل را رها کنیم و گاهی باید برای رضای خدا بایستیم، چنانچه روزی رزمندگان اسلام برای حفظ میهن به میدان رفتند و برای رضای خدا جنگیدند.

نظرات مختلف کارشناسی باید منجر به گشایش شود و تنش‌زایی نکند

رئیس مجلس در ادامه با تأکید بر اینکه باید بدون رودربایستی اشکالات را گفت، مسائل را به نقد گذاشت و مطالبه گری کرد، اظهار داشت: من به عنوان مسئول مکلف به پاسخگویی به شما هستم اگر شما مطالبه کنید. امروز در حوزه علوم انسانی که فضای گسترده‌ای دارد قطعاً نظریه‌ها و راهکارهای مختلفی وجود دارد و کارشناسان با یکدیگر رقابت دارند اما باید این رقابت‌ها سالم و سازنده باشد. نظرات و راهکارهای مختلف باید با حفظ انسجام جامعه مطرح شود تا بتواند دست نظام و مسئولان کشور را در حل مسائل بگیرد و به آنها کمک کند.

قالیباف در ادامه با تأکید بر اینکه اگر تعارضات نظرات مختلف نباشد هرگز قدرت حل مسأله را پیدا نمی‌کنیم، گفت: اگر این تعارضات به تنش تبدیل شود مشکل را افزایش می‌دهد. طرح نظرات مختلف باید منجر به گشایش شود و تنش‌زایی نکند.

مرکز پژوهش‌های مجلس متولی ارتباط مجلس با دانشگاه خواهد بود

وی در ادامه با اشاره به جدیتی که مجلس برای ادامه جلسات خود با اساتید و دریافت نظرات آنها دارد، گفت: مرکز پژوهش‌های مجلس می‌تواند محوریت این کار را داشته باشد و با اولویت علوم انسانی و بعد علوم پایه و سایر علوم ها مسائل را پیگیری کند.

رئیس مجلس با تأکید مجدد بر اینکه برای اجرای حکم نیازمند تشخیص علمی و تصمیم سیاسی هستیم، عنوان کرد: اگر کار علمی به شرایط سیاسی توجه نکند، کار ما ابتر می‌ماند و اگر تصمیم سیاسی، پشتوانه علمی نداشته باشد آن کار به سرانجام نخواهد رسید.

قالیباف افزود: بنده به عنوان رئیس قوه از تمام تصمیماتی که گرفته‌ام دفاع می‌کنم چنانچه در حوزه تبدیل یک مجلس سنتی به یک مجلس نوین گام برداشتم و البته اقدام جمعی داشتیم.

دانشگاه‌ها برای ادامه فعالیت خود نیازمند استقلال هستند

وی با بیان اینکه تحولات امروز در حوزه هوافضا از سوی دانشمندان و دانشجویان این رشته در دانشگاه‌ها انجام شده است گفت: زمانی این کار آغاز شد که ما مکان‌هایی را در کنار دانشگاه‌ها اجاره می‌کردیم تا کار علمی انجام شود و از همانجا بود که در این حوزه پیشرفت حاصل شد.

رئیس مجلس در پایان با بیان اینکه از سال گذشته که موضوع حقوق اعضای هیأت علمی در مجلس مطرح شد، آن را پیگیری کردیم، خاطرنشان ساخت: ما توانستیم در سال گذشته و سال جاری موضوع حقوق اعضای هیأت علمی و قضات را از حقوق کارکنان استثنا کنیم که البته این کار هم مسائل را حل نمی‌کند و باید مسائل مدیریتی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را به صورت اساسی برطرف کنیم. درست است که به کار هیأت امنایی اعتقاد داریم اما باید به دانشگاه‌ها استقلال بدهیم تا به کار خود بپردازند.

در این نشست «نسرین مصفا» استاد تمام دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و رئیس انجمن مطالعات سازمان ملل متحد و فعال حوزه مشارکت اجتماعی زنان، «غلامعلی افروز» استاد ممتاز دانشگاه تهران و چهره برگزیده جایزه علمی علامه طباطبایی(ره)، «کرامت الله زیاری» استاد تمام برنامه‌ریزی شهری دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران، «محمدحسن احمدزاده» عضو هیأت علمی و مسئول فرهنگی دانشجویان خارجی دانشگاه آزاد اسلامی و «سیدجلال الدین دهقانی فیروزآبادی» استاد تمام روابط بین الملل و معاون پژوهشی و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) به بیان مسائل و دغدغه‌های حوزه دانشگاهی به ویژه اساتید دانشگاه پرداختند.

این اساتید بر موضوعاتی همچون توجه به آموزه‌های علوم انسانی برای تعالی جامعه، اخلاق مداری و رعایت کرامت انسانی تأکید کردند. آنها معتقد بودند مشکلات فرهنگی و اقتصادی کشور را می‌توان با اصلاح نظام حکمرانی و ایجاد تغییر و تحول در آن، برطرف کرد. همچنین مجلس یازدهم را پایه‌گذار تصویب قوانین بسیار مؤثر دانستند که اکنون وقت آن فرا رسیده نظارت بر اجرای قوانین را تقویت کند. اساتید حاضر بر این باور بودند که مصوبات مجلس باید فرهنگ محور و خانواده محور باشد تا سایر موضوعات کشور نیز برطرف شود همچنین آنها خواستار رسیدگی به وضعیت اقتصادی اساتید شدند.

انتهای پیام/