به نقل از «پارسینه»

ایالات متحده در حال ترک خلیج فارس است

تاریخ انتشار: ۱۹ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۷۱۱۱۵۷

مدتی است که آمریکا به دنبال تشکیل ائتلافی ضدایرانی برای حضور در تنگه هرمز است. پیش از این نیز آمریکا طرح‌های مشابه‌ای را مانند تشکیل "ناتوی عربی" در نظر داشت، اما به نتیجه نرسید. در همین راستا مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا گفته است که کشورش به دنبال تشکیل ائتلافی با حضور ۶۰ کشور است، اما تاکنون تنها انگلیس این دعوت را پذیرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حضور متحدان اروپایی مانند آلمان و فرانسه برای آمریکا از اهیمت بالایی برخوردار است و واشنگتن تا کنون چندبار از این کشور‌های درخواست پیوستن به این ائتلاف را مطرح کرده، اما با پاسخ روشنی مواجه نشده است. در ادامه جزئیات بیشتری از این تحولات و روند ایجاد این ائتلاف دریایی را می‌خوانید:

اوایل ماه گذشته بود که اولین زمزمه‌های تتشکیل ائتلاف دریایی توسط مقام‌های آمریکایی اعلام شد. ژنرال جوزف ووتل، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا هم خبر از آغاز رایزنی‌ها برای ایجاد ائتلاف دریایی در تنگه هرمز را داد. وزیر خارجه آمریکا نیز در توضیح اولیه بر زمان بر بودن این طرح اشاره کرد. او با تکرار ادعا‌های واهی علیه ایران امنیت آبراه‌های بین المللی را هدف اصلی ایجاد ائتلاف دریایی عنوان کرد.

در اولین واکنش‌های بین المللی ژاپن به این اقدام آمریکا واکنش نشان داد و اعلام کرد که هیچ برنامه‌ای برای پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا در تنگه هرمز ندارد.

در ادامه جوسازی‌های آمریکا نیز مقامی در پنتاگون از اجرایی شدن یک طرح در خلیج فارس خبر داد و گفت: واشنگتن با متحدانش در ناتو و دیگر شرکای خود درباره طرح عبور و مرور آزاد در تنگه هرمز و خلیج فارس رایزنی کرده و این طرح بزودی اجرایی می‌شود.

تداوم فشار‌های آمریکا سبب شد تا ژاپن بار دیگر موضع گیری کند و این بار شینزو آبه نخست وزیر این کشور نیز اعلام کرد که کشورش درباره پیوستن به ائتلاف تصمیم نگرفته و برای کاهش تنش بین تهران و واشنگتن تمام تلاشش را خواهد کرد.

در این بین بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز به کشور‌های آسیای شرقی از جمله کره جنوبی سفر کرد تا بتواند این کشور‌ها را به این ائتلاف دعوت کند، اما به نظر می‌رسد که دست و پا زدن‌های بولتون متحدان آمریکا را برای پیوستن به این طرح متقاعد نکرده است.

از سوی دیگر و در تداوم فشار‌ها واشنگتن به طور رسمی از برلین درخواست کرد که به ائتلاف دریایی بپیوندد. آنگونه که در رسانه‌های خبری مطرح شد آلمان در ابتدا با طرح آمریکا مخالفت کرد. آلمان اعلام کرد که همراهی با دولت آمریکا خطر کشانده شدن به یک درگیری دیگر در خاورمیانه را به همراه دارد و برلین به دنبال آن است که فاصله خودش را با سیاست دولت آمریکا موسوم به «فشار حداکثری» حفظ کند. این تنها موضع گیری آلمان نبود و مقام‌های برلین در روز‌های بعد با قاطعیت دست رد به دعوت آمریکا زدند. وزیر امور خارجه آلمان در این راستا ضمن اعلام مخالفت برلین با مشارکت در ائتلاف دریایی آمریکا بر ضرورت کاستن از تنش‌ها در منطقه تأکید کرد.

آنگلا مرکل نیز در پاسخی قاطع عنوان کرد که همه اعضای دولت برلین در زمینه عدم مشارکت در ائتلاف دریایی آمریکا در تنگه هرمز اتفاق نظر دارند.

رد درخواست برلین سفیر آمریکا در آلمان را عصبی کرد. ریچارد گرنل گفت: آمریکا چیز‌های زیادی را برای این که آلمان بخشی از غرب باقی بماند، قربانی کرده است.

سپس اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد که کشور‌های اروپایی به دنبال آن هستند از طریق دیپلماسی با ایران آزادی تردد دریایی در منطقه خلیج فارس را تضمین کنند. در همین حال «ناتالی توچی»، مشاور ویژه «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با هر گونه اقدام نظامی با هدف ادعایی تضمین آزادی تردد دریایی در منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز مخالفت کرد.

پس از آلمان این بار نوبت به اسپانیا رسید. منابع دیپلماتیک در دولت اسپانیا گفتند که مادرید رسما درخواست ایالات متحده برای مشارکت در طرح ائتلاف دریایی در تنگه هرمز برای اسکورت کشتی‌های تجاری و نفتکش‌ها را رد کرده است.

این موج از مخالفت‌ها سوژه نشریه پولیتیکو شد. این پایگاه خبری تحلیلی در گزارشی، به مخالفت کشور‌ها در پیوستن به ائتلاف دریایی ضدایرانی آمریکا در خلیج فارس اشاره کرد و آن را "ائتلاف تک نفره ترامپ" خواند.
انزوای بی سابقه آمریکا در این طرح نیز موجب شد تا پمپئو وزیر خارجه و مارک اسپر وزیر دفاع آمریکا به استرالیا سفر کنند.

در همین حال در پی درخواست‌های واشنگتن از «کانبرا» برای پیوستن به ائتلاف نظامی این کشور در تنگه هرمز، نخست‌وزیر استرالیا شروطی را برای بررسی موضوع پیوستن به این ائتلاف آمریکایی تعیین کرد. وی در این خصوص گفت که قبل از آنکه استرالیا موضوع پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا را مورد برررسی قرار دهد، باید جزئیات مأموریت آمریکا در تنگه هرمز و همچنین اندازه این ائتلاف بین‌المللی مشخص شود.


اما کشوری که رسما به درخواست آمریکا جواب مثبت داد انگلیس بود. وزارت خارجه انگلیس اعلام کرد به ائتلاف دریایی تحت رهبری آمریکا با هدف ادعایی تأمین امنیت عبور و مرور کشتی‌ها در خلیج فارس و تنگه هرمز خواهد پیوست.

این اقدام انگلیس موجب شد تا سفیر این کشور در تهران نیز نسبت به آن موضع گیری کند. «راب مک ایر با انتشار تصویری در صفحه توئیترش در خصوص آمادگی این کشور برای پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس نوشت: «وزیر امور خارجه بریتانیا تاکید کرده است که رویکرد بریتانیا نسبت به ایران تغییری نکرده است و اینکه با ایران برای کاهش تنش‌ها و پشتیبانی از برجام همکاری خواهد کرد.»

دبیرکل ناتو نیز که در استرالیا به سر می‌برد در واکنش به تحولات خلیج فارس عنوان کرد که این سازمان تحولات مرتبط با خلیج فارس را تحت نظر دارد. وی افزود: آزادی حمل و نقل دریایی برای متحدان ناتو بسیار با اهمیت است و برخی از متحدان این سازمان درحال حاضر در خلیج فارس نقش دارند.

مایک پمپئو نیز که به شدت در تکاپو برای دعوت کشور‌ها به این ائتلاف دریایی ضد ایرانی است روز سه‌شنبه (۱۵ مرداد/۶ اوت) در مصاحبه با «اسکای‌نیوز» گفته واشنگتن از بیش از ۶۰ کشور برای شرکت در یک ائتلاف دریایی با هدف ادعایی محافظت از تردد کشتی‌ها در خلیج فارس دعوت به عمل آورده است. وی در این مصاحبه با تکرار ادعا‌های همیشگی ایران را «بزرگترین حامی تروریسم» توصیف کرد و گفت: «ما می‌خواهیم اطمینان حاصل کنیم برنامه‌ای جامع در اختیار داریم که ایران را از انجام کار‌هایی که می‌تواند به بروز درگیری در منطقه منجر می‌شود- چیزی که آمریکا نمی‌خواهد- منع می‌کند.»

در همین حال روزنامه الشرق الاوسط سعودی چاپ لندن به بررسی بازتاب کنفرانس خبری اخیر وزیر خارجه کشورمان پرداخت و از قول ظریف نوشت: «ایالات متحده اکنون در جهان تنها مانده است و نمی‌تواند ائتلاف تشکیل دهد. کشور‌های دوست آمریکا خجالت می‌کشند که با این کشور تشکیل ائتلاف دهند».

بحث پیوستن متحدان نزدیک آمریکا به ائتلاف ضدایرانی تا به این لحظه در پرده‌ای از ابهام قرار دارد. اگرچه انگلیس به این دعوت جواب مثبت داده، اما حضور این کشور و ایالات متحده آمریکا نمی‌تواند کافی باشد و واشنگتن به همکاری دیگر کشور‌ها نیاز مبرم دارد. در همین حال نشریه فارین فالیسی در یادداشتی با اشاره به تمایل رئیس‌جمهور آمریکا به خروج از منطقه غرب آسیا، تصریح کرده که ترامپ در حال پیاده‌سازی طرحی است که اوباما و بوش آن را به زبان آورده بودند.

در ادامه این یادداشت آمده است که برای مدت‌ها این واقعیت پذیرفته شده بود که در چارچوب جامعه سیاست خارجی آمریکا، اگر کشوری تنگه هرمز را ببندد یا در روند کشتی‌رانی در آن اخلال کند، ایالات متحده و متحدانش با نیرویی بزرگ برای دفاع از آزادی کشتی‌رانی وارد عمل می‌شوند. با این حال، در این روزگار مشخص شده که واقعیات قدیمی و قواعد محکم چیزی بیش از تخیلات نیستند.

این یادداشت در پایان می‌افزاید: ایالات متحده در حال ترک خلیج فارس است؛ نه امسال و سال آینده، اما تردیدی نیست که آمریکا در مسیر خروج از این منطقه قرار دارد.

منبع: پارسینه

کلیدواژه: تنگه هرمز ائتلاف آمریکا خلیج فارس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۷۱۱۱۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تولد توافق امنیتی جدید عربستان و آمریکا در انتظار چراغ سبز اسرائیل/ آیا آمریکا مجوز غنی سازی را به عربستان سعودی می دهد؟/ ریاض در یک قدمی پیروزی بزرگ قرار دارد

به گفته مقامات آمریکایی، عربستان سعودی و ایالات متحده در حال نهایی کردن جزئیات یک توافق مهم برای تقویت تجارت و دفاع دوجانبه هستند، اما اگر عربستان و اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار نکنند، توافقی حاصل نخواهد شد.

به گزارش جماران، سی ان ان در تحلیلی در این باره می نویسد:

 یک معاهده دفاعی، ائتلاف امنیتی هفت دهه ای بین عربستان سعودی و ایالات متحده را مستحکم و آنها را هر چه بیشتر به یکدیگر نزدیک می کند، زیرا دشمنان ایالات متحده مانند ایران، روسیه و چین به دنبال گسترش نفوذ خود در خاورمیانه هستند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، مدت‌هاست که به دنبال روابط با عربستان سعودی است، زیرا این اقدام می‌تواند در سراسر جهان اسلام تاثیر خود را بگذارد.

متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه گفت که ایالات متحده در حال مذاکره برای یک قرارداد بزرگ شامل سه جزء است.

مولفه اول شامل بسته ای از توافقات بین آمریکا و عربستان سعودی، مولفه دیگر عادی سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل و مولفه سوم تشکیل کشور فلسطین است.

به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا این سه  با هم مرتبط هستند و هیچ کدام بدون دیگران جلو نمی روند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در یک میزگرد در کنفرانس اقتصادی این هفته در ریاض گفت: برای اینکه عادی سازی بین عربستان سعودی و اسرائیل محقق شود، باید مسیری برای تشکیل کشور فلسطین و «آرامش در غزه» وجود داشته باشد. به نظر من کاری که عربستان سعودی و ایالات متحده با هم در زمینه توافقات خود انجام داده اند، به طور بالقوه به اتمام نزدیک است، اما برای پیشبرد عادی سازی دو چیز لازم است: آرامش در غزه و مسیری معتبر به سوی یک کشور فلسطینی.

وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد، در حاشیه این مجمع، بلینکن با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی (MBS) دیدار کرد تا در مورد این توافق گفتگو کند. کارشناسان، پیمان عربستان و آمریکا را «مجموعه ای جامع از تفاهمات» توصیف می کنند که شامل تضمین های امنیتی، اقتصادی و فناوری برای سعودی و همچنین حمایت از برنامه هسته ای غیرنظامی این کشور می شود.

انتظار می‌رود این توافق عادی‌سازی از توافق‌نامه ابراهیم، مجموعه‌ای از معاهده‌هایی که چهار کشور عربی اسرائیل را در سال 2020 به رسمیت شناختند و تقاضای دیرینه اعراب برای تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی به عنوان پیش‌شرط به رسمیت شناختن اسرائیل را نادیده گرفتند الگوبرداری شود.

محمد بن سلمان پیشتر گفته بود که توافق با اسرائیل «بزرگترین توافق تاریخی از زمان جنگ سرد» خواهد بود. در سال 2021، نتانیاهو این توافق را اینگونه توصیف کرد که اسرائیل را قادر می‌سازد «دکترین قدیمی و خطرناک سرزمین‌ در ازای صلح را جایگزین کند و صلح را در ازای صلح به ارمغان آورد، بدون اینکه اسرائیل حتی یک سانتی‌متر از دست بدهد».

از آن زمان، دولت بایدن عادی سازی اسرائیل و عربستان را در مرکز سیاست خاورمیانه ای خود قرار داده است. ایالات متحده و عربستان سعودی در سال 2023 به گفتگوها درباره این پیمان ادامه دادند و انتظار می‌رفت که بلینکن در 10 اکتبر سال گذشته به ریاض برود تا درباره جزئیات آن صحبت کند، این تاریخ درست سه روز قبل از حمله حماس به اسرائیل بود که عملا این توافق را به تاخیر انداخت.

تحلیلگران می گویند که حمله بعدی اسرائیل به غزه که این منطقه را ویران کرده و بیش از 34000 فلسطینی را کشته، ممکن است پارامترهای توافق را برای عربستان سعودی تغییر داده باشد. اکنون پذیرش بخشی که خواستار مسیری «غیرقابل بازگشت» به سوی تشکیل یک کشور فلسطینی است، کلید اصلی بخش عادی سازی توافق گسترده تر خواهد بود.

نتانیاهو بارها چشم انداز تشکیل کشور مستقل فلسطینی را رد کرده و استدلال می کند که این امر به امنیت اسرائیل آسیب می زند و بر ادامه جنگ غزه تا زمانی که حماس از بین برود، مصمم است.

تحلیلگران می گویند که این موانع ممکن است منجر به تلاش عربستان برای بستن توافق دوجانبه بدون جزء عادی سازی توافق شود. اما چنین رویکردی با موانع بزرگی روبرو خواهد شد. سناتور جمهوری خواه لیندسی گراهام در این باره می گوید: توافقی که تعهد نظامی قاطعانه ایالات متحده به امنیت عربستان سعودی را بدون مولفه عادی سازی ایجاد می کند، بعید است از کنگره آمریکا عبور کند.

اگر توافقنامه دفاعی متقابل در قالب یک معاهده مورد مذاکره قرار گیرد، برای الزام آور شدن نیاز به 67 رأی در سنا دارد. گراهام در پاسخ به گزارش‌هایی مبنی بر تصمیم عربستان سعودی گفت: بدون عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان و اطمینان از تامین نیازهای امنیتی اسرائیل در مورد پرونده فلسطین، رای بسیار کمی برای توافق دفاعی متقابل بین ایالات متحده و عربستان سعودی وجود خواهد داشت.

کارشناسان می گویند که شاید بایدن بتواند با الگوبرداری از توافقنامه امنیتی دیگری که سال گذشته با بحرین امضا کرد، کنگره را برای رسیدن به توافق دور بزند. به گفته فراس مکساد، کارشناس ارشد و مدیر توسعه استراتژیک در موسسه خاورمیانه در واشنگتن دی سی، مسیر دیگری وجود دارد که حول توافقنامه یکپارچگی و رفاه امنیت جامع که دولت بایدن در سپتامبر 2023 با بحرین امضاء کرد، الگوبرداری شده است. متن این پیمان صراحتاً بیان می‌کند که ممکن است از طرف های دیگر برای پیوستن دعوت شود.

با این حال، هیچ نشانه ای مبنی بر اینکه دولت بایدن برای تصویب توافق دوجانبه با عربستان سعودی، کنگره را دور بزند، وجود ندارد. برای عربستان سعودی، توافق دوجانبه با ایالات متحده یک پیروزی بزرگ خواهد بود، که نشان دهنده پایان دورانی است که بایدن به دنبال تضعیف محمد بن سلمان به اتهام دست داشتن در قتل جمال خاشقجی، ستون نویس واشنگتن پست در کنسولگری سعودی در استانبول بود.

برخی کارشناسان معتقدند که  این توافق همچنین «سلطه آمریکا را در خاورمیانه برای نسل‌ها تثبیت می‌کند و چالش رو به رشد چین و روسیه را کمرنگ می‌کند.» محمد بن سلمان مشتاق تقویت سیستم دفاعی عربستان و تنوع بخشیدن به اقتصاد عربستان به دور از هیدروکربن است، زیرا او یک سیاست اقتصادی بلندپروازانه به نام چشم انداز 2030 را دنبال می کند. پادشاهی سعودی دارای یک برنامه هسته ای غیرنظامی نوپا است که ولیعهد مایل به توسعه آن با حمایت ایالات متحده است.

به گفته کارن یانگ، محقق ارشد پژوهشی در مرکز دانشگاه کلمبیا، عربستان سعودی مایل است با ایالات متحده معامله کند و این احتمالاً بهترین زمان در دوران دولت بایدن برای کمک به برخی از مسائل مهم در کنگره نظیر سیاست جهانی انرژی است.

یکی دیگر از نقاط سخت در حمایت ایالات متحده از چنین برنامه ای، مخالفت آمریکا با غنی سازی محلی اورانیوم در داخل خاک کشورها است، غنی سازی یک جزء کلیدی برای تولید انرژی هسته ای است که می تواند برای تولید سلاح های هسته ای نیز استفاده شود. عربستان سعودی از نظر ذخایر اورانیوم غنی است و اصرار دارد که بتواند آن را در داخل غنی سازی کند . در صورت تحقق چنین مسئله ای این برای یک کشور عربی برای اولین بار خواهد بود. برای مثال، امارات متحده عربی همسایه، اورانیوم غنی شده را برای نیروگاه های هسته ای خود وارد می کند.

روز چهارشنبه، سناتور دموکرات، اد مارکی، رئیس مشترک گروه کاری تسلیحات هسته‌ای و کنترل تسلیحات، از دولت بایدن خواست اطمینان حاصل کند که ریاض از غنی‌سازی و بازفرآوری مواد هسته‌ای خودداری می‌کند . او در بخش هایی از سخنان خود به اظهارات قبلی محمد بن سلمان استناد کرد که گفته بود  عربستان سعودی در صورت حرکت تهران به سمت سلاح هسته ای در این مسیر گام خواهد گذاشت. وی  گفت: مسیر صلح خاورمیانه نباید شامل چشم انداز عربستان سعودی مجهز به سلاح هسته ای باشد که منافع آمریکا، متحدان و شرکای خود را در سراسر منطقه تضعیف کند.

پیمان عربستان سعودی و آمریکا دو کشور را موظف می کند که برای بازدارندگی و مقابله با هرگونه تجاوز خارجی با یکدیگر همکاری کنند، اما به این تعهد جنبه معاهده رسمی نمی دهد.

زمانی که شرایط سیاسی اجازه دهد، هنوز جایی برای یک توافق امنیتی چندجانبه که در نهایت شامل اسرائیل، بحرین، ایالات متحده و دیگران باشد، وجود خواهد داشت. انتخاب با اسرائیل خواهد بود که چه زمانی آماده پاس دادن توپ به سمت تشکیل کشور مستقل فلسطین باشد.