اقتصاد ایران زیر سایه کارگزاران دولتی

 به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل، اخیرا در اخبار مربوط به سازمان برنامه و بودجه آمد که دولت در نظر دارد برای بودجه 99 یارانه‌ها را جایگزین نفت کند، اما اینکه کدام نوع از یارانه‌ها را قصد دارد به جای نفت در بودجه 99 بگنجاند، چه منابعی قرار است از حذف یارانه‌ها ایجاد شود و... هنوز مشخص نیست.

این روزنامه در گفت‌وگویی با علیرضا عبدالله‌زاده مشاور اسبق وزیر رفاه و کارشناس اقتصادی این مساله را بررسی کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او معتقد است اگر دولت بخواهد از محل منابع یارانه‌های پنهان به مردم ماهیانه پول پرداخت کند و همچنین یارانه‌های پنهان را جایگزین نفت در بودجه 99 کند چه آثار و پیامد‌های مثبت و منفی را در اقتصاد ایران شاهد خواهیم بود؟ در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید:

  دولت اخیرا اظهار کرده‌ است که برای بودجه 99 یارانه‌ها را جایگزین نفت می‌کند، آیا منظور از این یارانه‌ها یارانه‌های پنهان است یا یارانه‌های نقدی؟ چون طبق برآوردهای صورت گرفته دولت سالانه 45 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی می‌پردازد‌ و دهک‌های پایین درآمدی نیز ماهانه به این 45 هزار تومان‌ها احتیاج دارند. شما چطور ارزیابی می‌کنید؟

من امیدوارم که منظور دولت از یارانه‌ها، یارانه‌های پنهان مانند انرژی، ارز و غیره باشد که اگر اینطور باشد اتفاق مثبتی است زیرا حداقل تخمینی که برای این ماجرا زده می‌شود این است که سالانه حدود 80 میلیارد دلار یارانه پنهان در ایران پرداخت می‌شود و این یک ثروت ملی است. به این معنا که اگر ما برای مردم می‌توانستیم سرمایه‌های ملی را با قیمت کشو‌رهای خلیج فارس (نرخی که روی کشتی از افراد خریداری می‌کنند) می‌فروختیم و مبلغ به دست آمده را برای مردم کشور هزینه می‌کردیم، ارزشی که ایجاد می‌کرد 80 میلیارد دلار بود. زمانی که نگاه می‌کنیم اثر این 80 میلیارد دلار در زندگی متوسط مردم ایران و برای دهک‌های مختلف چیست می‌بینیم که اثر چندانی برای عموم جامعه ما ندارد و طبق محاسبات صورت گرفته اگر قسمتی از یارانه‌های پنهان به صورت مساوی بین مردم و حتی قشر ثروتمند با نرخ دلار 8 هزار تومانی تقسیم می‌شد به هر خانواده سالانه 21 میلیون تومان یارانه تعلق می‌گرفت که هر فرد تقریبا به صورت ماهانه 500 هزار تومان یارانه نقدی دریافت می‌کرد و این مبلغ روی زندگی افراد متوسط و از همه بیشتر قشر پایین درآمد در جامعه تاثیر بسزایی می‌گذارد. با دقت بیشتر متوجه می‌شویم که اثر واقعی این عملکرد به چه صورت است. می‌توانم بگویم بسیار متفاوت بود. اکنون خانواده دهک اول، سالانه به جای 21 میلیون تومان حدود 9 میلیون و 600 هزار تومان یارانه دریافت می‌کنند و 2 میلیون و 400 هزار خانواده‌ای که از همه خانواده‌ها ثروتمند‌تر هستند تقریبا 45 میلیون به ازای هر خانواده از همین دارایی‌ها استفاده می‌کنند. بنابراین حذف یارانه ثروتمندان را باید کنار گذاشت و به یارانه پنهان پرداخت.

  چه نظری درباره یارانه ارزی دارید؟

یارانه‌ای که در سال‌های گذشته برای ارز کنار گذاشته شد حدود20 میلیارد دلار بود. اختلاف ارز 15 هزار تومانی و ارز دولتی 4200 تومانی را در نظر بگیرید. اگر در 20 میلیارد تومان ضرب کنیم، منابعی که به دست می‌آید چندین برابر یارانه نقدی 45 هزار میلیارد تومانی می‌شود. دولت تصمیم گرفت این یارانه را از طریق تضمین واردات کالاهای اساسی به مردم برساند اما عملا نرسیده است. افراد کمی توانستند گوشت را با قیمت هر کیلوگرم 45 هزار تومان تهیه کنند، عمده افراد جامعه مجبور به خرید گوشت هر کیلوگرم 120 هزار تومانی شدند. از سوی دیگر به بنزین توجه کنید. یارانه بنزین سر سفره 50 درصد ملت که خودرو ندارند نیامده است، چرا که 50 درصد خانواده‌ها اصلا ماشین ندارند که بخواهند از یارانه بنزین استفاده کنند و این افراد با وسایل نقلیه عمومی رفت و آمد می‌کنند. اگر یارانه‌های پنهان را به صورت نقدی و کاملا مساوی بین مردم تقسیم کنند، خانواده‌های پایین درآمد بیشترین تاثیر را از این تصمیم می‌پذیرند و تغییرات عظیمی در سطح رفاه این قشر رخ می‌دهد چرا که خانواده‌های فقیر با تورم‌های 50 درصد  طی 2 سالی که اتفاق افتاد بسیار تحت فشار قرار گرفتند و با این اقدام می‌تواند بخش عمده‌ای از فشار‌ها جبران شود.  از طرفی دیگر هم از قاچاق جلوگیری می‌شود. بطور مثال برق ارزان برای بیت کوین به جیب ماینرها می‌رود وافرادی هستند که به جای اینکه کارمند وکارگر استخدام کند دستگاه ماینر می‌گیرند و بیمه و مالیات هم پرداخت نمی‌کنند. اکنون گازوئیل و بنزین ما به صورت گسترده از طریق لنج و کشتی به راحتی قاچاق می‌شود و در واقع سرسفره مردم نمی‌رود. اگر دولت می‌خواهد تصمیم بگیرد این 80 میلیارد دلار را صرف مردم کند با محاسبات صورت گرفته با تعدبل یارانه‌های پنهان انرژی و تخصیص آن به دهک‌های پایین درآمدی بیش از 80 درصد مردم از این یارانه‌ها بهره‌مند می‌شوند و تاثیر مثبتی به همراه خواهد داشت. نکته دیگر این است که طبق محاسبات اقتصاددانان، منابع به هدر رفته حاصل از فساد گسترده اقتصادی حاکم بر ادارات و سازمان‌ها و همچنین قاچاقی که صورت می‌گیرد از درآمدهای نفتی بیشتر است و اگر جلوی این فسادها گرفته شود مبلغ قابل توجهی می‌تواند حاصل شود که قدرت خرید قابل قبولی برای عموم جامعه فراهم می‌کند و طبقات فقیر و محروم می‌توانند با خیال آسوده زندگی کنند.

  دولت چقدر اختیار و شرایط دارد که از یارانه‌های پنهان بهره ببرد؟

دست دولت در بهره‌گیری از یارانه‌های پنهان بسته نیست، تنها باید کمی اراده و جسارت داشته باشد. اگر بخواهیم با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر کشور پیش برویم باید بگویم با توجه به مطالعاتی که انجام شده، کشورها ممکن است هر کدام به نوعی در بره‌های با بحران رو به رو شوند. کشورهایی مانند کره‌جنوبی، مکزیک، برزیل، ترکیه و بسیاری از کشورها این مشکل را داشته‌اند اما آنهایی که توانستند در این بحران‌ها ابزار‌های جدید ایجاد کنند و اصلاحات درست انجام دهند به خوبی از آن گذشته‌اند. مکزیک و برزیل در زمان بحران توانستند برنامه‌های فساد‌زای کشور خود را حذف کرده و آن را با برنامه‌های موثر و فقر زدا جایگزین کنند و این اقدام اوضاع فقرای این دو کشور را بسیار دگرگون و بهتر کرده است. من ادعا می‌کنم که دستگاه‌های حمایتی ما هم نمی‌توانند به صورت صحیح فقرا را تشخیص دهند در چنین سیستم ناکارآمدی هر اندازه بودجه بریزیم تنها سرمایه‌های کشور را هدر می‌دهیم. اکنون آن زمان فرا رسیده است که اصلاحات اساسی در اقتصاد صورت بگیرد.  کشورهایی که توانستند این اصلاحات را اعمال کنند بعد از بحران به کشورهای در حال توسعه تبدیل شدند. مثلا کره جنوبی در سال 1997 که درگیر بحران اقتصادی شرق آسیا بود، سیستم حمایت اجتماعی خود را کارآمد کرد، کشور ترکیه اقتصاد کلان خود را دگرگون و بودجه خود را اصلاح کرد و این خود سبب شد که این کشورها بحران‌های بزرگ اقتصادی را پشت سر بگذارند.

   با توجه به شرایط تحریم‌ها چقدر اصلاح شرایط را ممکن می‌دانید؟

مشکل ما تحریم نیست، تحریم تنها تلنگری بود که یک سیستم اقتصادی ناکارآمد آسیب ببیند. اگر در برابر تحریم‌ها سیستم اقتصادی درستی داشتیم این تلنگر هیچ‌وقت نمی‌توانست به اقتصاد ما خلل جدی وارد کند اما ما در ایران یک سیستم اقتصادی فاسد، ناکارامد و پر بریز و بپاشی درست کردیم که نمی‌تواند خودش را در برابر بیماری واکسینه کند. بدن اقتصادی ما آمادگی نداشت. به نظر من اصلاحاتی دشوار است که عموم مردم از آن ضرر ببینند در حالی که اگر اصلاحات مربوط به یارانه‌های پنهان درست انجام شود منابع مالی بازتوزیع می‌شود و ملت از آن سود می‌کنند. همین سبب می‌شود که بتوانند جلوی تورم‌های 50 درصدی دوام بیاورند. در حال حاضر روز به روز درآمد ریالی مردم کاهش پیدا می‌کند. تصور کنید به جای اینکه یک درآمد ریالی داشته باشند یک دارایی هم در سبد خانواده آنها وجود داشته باشد مثلا می‌گوییم 25 لیتر بنزین برای هر نفر در ماه هم به آنها تعلق گیرد. به این ترتیب بنزین به هر قیمتی هم که باشد متناسب با همان قیمت به هر فرد بازمی‌گردد. یا راه دیگری هم وجود دارد مثلا بگوییم 100 دلار برای هر نفر در نظر می‌گیریم. به این ترتیب اگر دلار شد 10 هزار تومان متناسب با همان قیمت به او پرداخت می‌کنیم، این وضعیت برای خانواده‌ها قطعا بهتر و زندگی مردم بالانس می‌شود.

  عده‌ای می‌گویند دولت یارانه نقدی پرداخت کند شما چطور ارزیابی می‌کنید؟

برخی می‌گویند ممکن است یارانه نقدی تورم زا باشد که این باوری اشتباه است چرا که مشکل تورم ما مانند همه جای دنیا کسری بودجه است زمانی که دولت می‌رود از بانک مرکزی استقراض می‌کند یا بانک‌ها هم با اوضاع وخیم دست خود را جلوی بانک مادر دراز می‌کنند تورم در جامعه رخ می‌دهد. در زمان احمدی‌نژاد یعنی در سال 1389 قرار بود قیمت‌های انرژی افزایش پیدا کند و متناسب با آن 50 درصد به خانواده‌ها یارانه بپردازد و این فرد به دلایلی تصمیم گرفت بیش از 100 درصد به خانواده‌ها یارانه بپردازد و این سبب استقراض از بانک مرکزی شد. به این ترتیب پول چاپ و سبب تورم شد. در حالی که اگر کمتر از 100 درصد یا حداکثر 100 درصد منابع را بین خود مردم متناسب با افزایش قیمت‌ها به صورت مساوی پرداخت می‌کردند، تورم ایحاد نمی‌شد.

 شفاف‌ترین و عادلانه‌ترین یارانه که کمترین فساد را دارد یارانه نقدی است زیرا یارانه‌های دیگر هر زمان که در هر دولت به دست کارگزاران متعدد دولت افتاده سبب ایجاد فساد شده است. به اخباری که این روزها می‌شنویم توجه کنید. صحبت از اختلاس‌های چند هزار میلیاردی مدیران و مسوولان بانک‌ها و ادارات و وزارتخانه‌ها و گمرکات و غیره می‌شود. به نظر من این افراد اشخاص عجیبی نیستند که بگوییم افراد سیاسی هستند هر وقت که به امثال اینها اجازه دادیم که یارانه یا رانت یا وامی را به افراد تخصیص دهند، ناکارآمدی و فساد را در این سیستم به وضوح مشاهده کردیم. تجربه دنیا نشان داده است اینکه پول را به حساب خود فرد بریزیم شفاف‌ترین حالت ممکن است، چرا که می‌دانیم این پول را چه وقت و به چه کسی پرداخت کرده‌ایم اما اگر منابع را به عده‌ای از کارگزاران دهیم سرنوشت آن مانند وام‌های زود بازده احمدی‌نژاد می‌شود. وقتی به کارگزاران می‌گویند شما می‌توانید به مردم وام دهید می‌بینیم که چند درصد از آن هم به پروژه تبدیل نمی‌شود و در حقیقت اینها وام‌های رانتی است. وام‌هایی که تشخیص می‌دهند به نزدیکان بدهند و هیچ‌وقت هم به دست مردم نرسیده است. این موضوع هم به‌طور عینی و هم علمی اثبات شده است. اکنون می‌گویند اگر ارز 4200 تومانی ندهند قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند اتفاقا کاملا برعکس است. اگر ارز حذف شود، قیمت‌ها تکان نمی‌خورد که هیچ کاهش هم پیدا می‌کند. به این خاطر که گوشت را با ارز 12 هزار تومانی یا بیشتر به مردم عرضه می‌کنند بنابراین اگر ما این رانت را ایجاد نکنیم قیمت‌ها تکان نمی‌خورد چون با یک قیمت دیگر تنطیم می‌شود.

من اعتقاد دارم که شبکه دولتی کارشناس نماها این مساله را در گوش سیاستمدارها می‌خوانند که یارانه نقدی پرداخت نکنید اما واقعیت دنیا این است که هر قدر به این کارگزاران دولتی اختیار می‌دهیم بدترین و فسادانگیزترین عمل‌ها را انجام داده‌اند و در نهایت ناکارآمد بوده است. این را باید آویزه گوش کرد که دیگر قدرت بیش از اندازه به کارگزاران دولتی ندهیم. پرداخت یارانه نقدی قدرت این افراد را محدود کرده و رفته رفته از بین می‌برد. این قبیل افراد نمی‌خواهند پول و قدرت در دست مردم باشد، مردم هر زمان که بخواهند بدون اینکه دستشان جلوی کسی دراز باشد می‌توانند بروند گوشت را با هر قیمتی تهیه کنند چون اطمینان دارند که پول در حسابشان موجود است.

  بهترین سیاستی که دولت می‌تواند برای حمایت از دهک‌های پایین درآمدی اتخاذ کند، چیست؟

اینکه دولت از ارز 4200 تومانی بگذرد و به جای آن 100 دلار به حساب هر فرد واریز کند. از طرفی به نظر من دولت توانایی فنی شناسایی فقرا را دارد اما به دلیل اینکه کارگزاران دولتی اراده سیاسی ندارند تا کارشان را به درستی انجام دهند و از ابزار‌های موجود به درستی استفاده نمی‌کنند. اینها اعمالی است که دولت‌های ضعیف‌تر از ما هم توانستند انجام دهند. پرداخت یارانه نقدی به افراد درآمد یک خانواده فقیر را افزایش می‌دهد تا جایی که قدرت خرید این خانواده‌ها هم افزایش  پیدا می‌کند. اکنون کمیته امداد و بهزیستی می‌خواهند7 هزار میلیارد تومان بین فقرا توزیع کنند که اگر این مبلغ بین 2 میلیون خانواده توزیع شود به ازای هر خانواده در سال 3.5 میلیون تومان می‌شود. در حالی که می‌دانیم خیلی از این افراد نیازمند نیستند، در مواقع بسیاری این کارگزاران هستند که تصمیم می‌گیرند تا چه کسی فقیر باشد یا نباشد. این شیوه تاثیر عمده‌ای هم در شیوه تقسیم بودجه اختصاص داده شده می‌گذارد که اکثرا دارای خطاهای بسیاری است بنابراین بهتر است یارانه‌های پنهان به صورت مستقیم و نقدی به حساب مردم واریز شود.

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: قاچاق منابع مالی یارانه نقدی فقر زدایی یارانه پنهان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۷۹۰۷۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حضور ۲ هزار ۶۱۹ ناشر در نمایشگاه کتاب قطعی شده است/اتکای برپایی نمایشگاه به بودجه‌ دولتی کم است

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین از ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست خبری این رویداد یکشنبه (شانزدهم اردیبهشت‌ ۱۴۰۳) با حضور یاسر احمدوند؛ معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس این نمایشگاه و علی رمضانی مدیر عامل خانه کتاب و ادبیات ایران و قائم‌مقام و سخنگوی نمایشگاه در مصلی امام خمینی(ره) برگزار شد.

در این نشست یاسر احمدوند با بیان اینکه سی و پنجمین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از چهارشنبه نوزدهم اردیبهشت ماه تا پایان روز شنبه بیست و نهم اردیبهشت ماه در محل مصلی امام خمینی(ره) برگزار خواهد شد، گفت: این نمایشگاه بزرگترین اجتماع فرهنگی مردم ایران است که حول محور و موضوع ارزشمند دانش و آگاهی و کتاب شکل می‌گیرد و با اهتمام دستگاه‌ها و نهادهای مختلفی در سطح ملی و شهر تهران برگزار می‌شود که شایسته است از همه آنها تشکر کنم. همین طور با حضور انگیزه‌مند و مشتاقانه ناشران در دو بخش مجازی و حضوری این رویداد، امیدواریم نقطه عطفی در فعالیت‌های فرهنگی و ارتقا دانش و پیشرفت حوزه کتاب و کتاب خوانی در کشور شکل بگیرد. نمایشگاه بعد از گذشت سی و پنج دوره به استقلال قوامی رسیده و جایگاه ویژه‌ای را در تقویم خانواده‌های ایرانی به خودش اختصاص داده است. در همین‌جا از خانواده‌های ایرانی دعوت می‌کنم با حضور در نمایشگاه و بهره‌مندی از آثار ناشران ایرانی در برنامه‌های متعدد فرهنگی طراحی شده در بخش‌های مختلف نمایشگاه نیز شرکت کنند.

وی افزود: امیدوارم میزبان شایسته و خدمتگزار لایقی برای فعالیت‌های فرهنگی مردم و ناشران کشورمان باشیم. تلاش کردیم بخش‌های مختلف نمایشگاه کتاب ارتقا پیدا کند و ضعف‌ها و کاستی‌هایش جبران شوند. امسال در حوزه میزبانی از مردم و افزایش سطح رضایت‌مندی از امکانات رفاهی در محیط نمایشگاه‌ها سعی کردیم پیش از شروع، اطلاع رسانی و آگاهی دادن به مردم را آغاز کنیم به همین منظور نقشه غرفه‌های بخش‌های مختلف نمایشگاه فردا دوشنبه هفدهم اردیبهشت در دسترس رسانه‌ها خواهد بود که به اطلاع مردم عزیز رسانده شود. این اتفاقی مبارک است که برای نخستین بار پیش از شروع نمایشگاه کتاب مردم و رسانه‌ها از جزئیات نقشه و جانمایی غرفه‌ها در بخش‌های مختلف مطلع شوند. امسال تلاش کردیم واگذاری غرفه‌ها به ناشرانی که کار ساخت و ساز در محیط دارند زودتر انجام شود و اگر بازدیدی از محل داشته باشید مشاهده خواهید کرد که کار برخی از غرفه‌ها یا به اتمام رسیده یا برخی همچنان مشغول کار هستند. از امروز همه ناشران طبق اطلاع رسانی که صورت گرفته مراجعه کرده و غرفه‌هایشان را دریافت می‌کنند. از بعدازظهر امروز اقلامی را که باید در غرفه‌ها قرار بگیرد، به نمایشگاه منتقل خواهیم کرد.

احمدوند ادامه داد: امسال برنامه‌های فرهنگی متعددی پیش‌بینی شده که اطلاع رسانی خواهند شد. اما شایسته است درباره دو محور اصلی اشاره‌هایی داشته باشم. یک موضوع برنامه‌های ویژه برای غزه و فلسطین در زمان برپایی نمایشگاه است که هم کار حجمی و نمادسازی برای پاسداشت و یادبود مجاهدت‌های مردم غزه دیده شده و هم برنامه‌های مختلفی با حضور چهره‌های فرهنگی، دانشگاهیان، اصحاب فرهنگ و قلم در موضوع فلسطین برپا می‌شود. تقدیر از ناشران، نویسندگان و مترجمان آثار مرتبط با فلسطین نیز از دیگر برنامه‌هاست. همچنین به مناسبت همزمانی با ایام دهه کرامت ویژه برنامه‌هایی برای پاسداشت مقام و جایگاه دختران و زنان گرامی سرزمین ایران تدارک دیده‌ایم. مستحضرهستید که نمایشگاه کتاب تهران همزمان در دو بخش حضوری و مجازی برگزار می‌شود. امسال هم این روند که در این دولت شروع شده استمرار یافته و تعداد قابل توجهی از ناشران در بخش مجازی هم علاوه بر بخش حضوری حاضر خواهند بود.

وی با اشاره به همکاری دستگاه‌های مختلف از جمله شرکت پست جمهوری اسلامی ایران، گفت: همکاری خوبی با شرکت پست داریم و بر این اساس امیدواریم پاسخگویی مناسب به درخواست‌ها و سفارش‌های مردم از نقاط مختلف کشور در شرایط مطلوب‌تری صورت بگیرد. همین طور حضور کتابفروشان در بخش مجازی نمایشگاه کتاب به صورت تکمیلی با رفع نواقصی که در گذشته وجود داشت امسال نیز صورت می‌گیرد. پیش بینی می‌کنیم حجم استقبال مردم از نمایشگاه امسال بیشتر از سال‌های گذشته باشد؛ بنابراین تقاضا داریم مردم زمان خود را برای حضور بهتر در روزهای مختلف نمایشگاه بخصوص در روزهای آغازین تقسیم بندی کنند تا در روزهای پایانی کمتر با تراکم جمعیت مواجه باشیم.

رئیس سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با اشاره به برنامه‌های بخش بین الملل و حضور ناشران خارجی در این رویداد ادامه داد: ۶۰ ناشر خارجی در بخش بین الملل حضور دارند و ۵۰ هزار عنوان کتاب را عرضه می‌کنند که این تعداد در سال گذشته ۴۵ هزار عنوان کتاب بود. امیدوارم از لحاظ حجم بار دریافتی امسال افزایش داشته باشیم. پیش بینی می‌کنیم که مرسولات و حجم کتاب‌های خارجی امسال به ۷۰ تن برسد.

معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از برگزاری برنامه «رویداد نشر ایران» در روزهای ۲۴، ۲۵ و ۲۶ اردیبهشت در بخش خارجی نمایشگاه خبر داد و بیان کرد: این برنامه بر اساس نیاز معرفی نشر ایران به ناشران خارجی برنامه‌ریزی شده است و ۲۰ مهمان از کشورهای منطقه نیز در این برنامه حضور دارند و برنامه‌هایی از جمله بازدید از مراکز چاپ و فروش کتاب با حضور تعدادی از ناشران را خواهیم داشت.

همه ناشران در فضای مسقف جانمایی شده‌اند

در ادامه علی رمضانی قائم مقام سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران ضمن بیان اینکه پس از پایان یافتن نمایشگاه سی و چهارم با ارزیابی‌هایی که صورت گرفت، نقاط قوت آن دوره نمایشگاه در قالب دستورالعمل‌هایی در کمیته‌های پانزده‌گانه نمایشگاه سی و پنجم ارائه شد، گفت: آنچه در دو دوره گذشته و این دوره تجربه می‌شود نمایشگاهی به وسعت مرزهای ایران است که تلاش می‌شود در سراسر کشور امکان استفاده از این رخداد فراهم شود.

رمضانی با اشاره به اینکه امسال همه ناشران در فضای مسقف جانمایی شدند، بیان کرد: امسال همه ناشران در مکان‌های مناسبی قرار گرفته‌اند و هیچ سازه از پیش ساخته شده‌ای در نمایشگاه کتاب سی و پنجم نداریم همچنین امسال با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام شد در بخش‌ ناشران دانشگاهی، آموزشی و کودک نیز افزایش فضا داشته‌ایم.

سخنگوی سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با اشاره به مشارکت ۷۰ دستگاه‌ مختلف در برگزاری این دوره نمایشگاه کتاب، گفت: امسال دستگاه‌های مختلفی از جمله شهرداری تهران، شرکت ملی پست، مجموعه مصلی امام خمینی(ه)، بانک ملی ایران، سازمان اورژانس و آتش نشانی و سایر دستگاه‌ها در حال فعالیت و خدمت رسانی به مردم هستند که جا دارد در اینجا از زحمات این ارگان‌ها تشکر کنم.

رمضانی از افزایش اعتبار بن‌های خرید کتاب و میزان یارانه اختصاص یافته به دانشجویان، طلاب و اساتید دانشگاه در این دوره نمایشگاه کتاب خبر داد و افزود: سال گذشته بن خرید۶۰۰ هزارتومان بود و امسال دانشجویان و اساتید دانشگاه ۷۰۰ هزارتومان یارانه دریافت می‌کنند. از این میزان ۴۰ درصد را وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حامیان مالی و ۶۰ درصد را دانشجویان پرداخت می‌کنند. میزان یارانه تخصیص یافته برای اساتید دانشگاهی نیز ۸۰۰ هزار تومان است که ۵۰ درصد توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حامیان مالی پرداخت می‌شود. همچنین یارانه‌ اختصاص یافته در بخش مجازی قابل استفاده است تا مردم بدون دغدغه و طی کردن مسافت از آن بهره‌مند شوند.

قائم مقام سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با اشاره به فعالیت‌های مرکز پاسخگویی نمایشگاه در بخش مجازی، گفت: مرکز پاسخگویی با حضور ۱۰۰ پاسخگو با شماره‌های ۹۱۰۰۹۸۹۸ درباره نمایشگاه اطلاع رسانی‌های لازم را انجام خواهند داد. تعداد ۲۷۵ خبرنگار، کارت ثابت و تعدادی نیز کارت روزانه دریافت می‌کنند. ۸۴ نفر از شهروند خبرنگارانی که در فرآیند نمایشگاه ثبت نام کردند نیز به کار گرفته می‌شوند تا رویدادهای نمایشگاه کتاب را اطلاع رسانی کنند. ۳۰ نفر از نمایندگان رسانه‌های خارجی با همکاری معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در نمایشگاه مستقر می‌شوند. شبکه‌های اجتماعی بله و نشان نیز در جست‌وجوی ناشران و پیدا کردن کتاب‌ها به کمک نمایشگاه آمده‌اند. تلاش می‌شود با کمک سازمان زیباسازی تبلیغات محیطی در کل کشور پراکنده شود تا با اطلاع رسانی وسیع مردم را از اخبار موجود در نمایشگاه کتاب آگاه سازیم.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با بیان اینکه خدماتی همچون مشاوره‌ کتاب در بخش‌های مختلف شبستان و بخش کودک مستقر می‌شوند و مخاطبان را برای خرید کتاب راهنمایی می‌کنند، افزود: پیش بینی کرده‌ایم از آنجا که روز بزرگداشت فردوسی را در تقویم کاری خود داریم کمیته فعالیت‌های فرهنگی نمایشگاه برنامه‌های مناسب و درخوری را درباره این روز برگزار کند.

رمضانی به تعداد ناشران شرکت کننده در این دوره از برگزاری نمایشگاه کتاب اشاره کرد و افزود: تا به امروز حضور دو هزار و ۶۱۹ ناشر در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران قطعی شده است و ۲۵۰ ناشر نیز در مراحل قطعی شدن حضور هستند.

در ادامه این نشست خبری، یاسر احمدوند رئیس و علی رمضانی قائم مقام سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به سوالات اصحاب رسانه پاسخ گفتند.

یاسر احمدوند در پاسخ به سوالی یکی از خبرنگاران درباره بودجه و درآمدهای نمایشگاه کتاب، بیان کرد: نمایشگاه کتاب، ردیف بودجه‌ مستقل و اختصاصی در مجلس شورای اسلامی ندارد. ۸۰ درصد هزینه‌های سال گذشته نمایشگاه، متکی بر درآمدها، حمایت‌های مالی و تبلیغات بود و تنها ۲۰ درصد برعهده دولت بود. در دوره‌های گذشته نیز دولت ۶۰ درصد هزینه نمایشگاه کتاب تهران را پرداخت می‌کرد. بعد از استقرار دولت سیزدهم سعی کردیم هزینه برگزاری نمایشگاه را از محل بودجه‌های حمایت از نشر تأمین کنیم. تلاش می‌کنیم حجم کمک دولت و حمایت نشر در هزینه‌های نمایشگاه کاهش یابد. به جرات می‌توانم بگویم اگر نمایشگاه کتاب با روند سابق پیش می‌رفت به طور قطع در معرض تعطیلی قرار می‌گرفت. تلاش داریم یارانه اختصاص یافته دولت به نمایشگاه کتاب را صرف یارانه کتاب کنیم و امیدواریم نمایشگاه کتاب بتواند همه هزینه‌های خود را تامین کند و آنچه را که دولت کمک می‌کند، صرف خرید کتاب شود نه هزینه‌های جاری.

احمدوند درباره شفافیت سازی هزینه‌ها و درآمدهای نمایشگاه کتاب نیز اشاره کرد: ناظران قانونی در مورد هزینه‌های نمایشگاه کتاب وجود دارند. علاوه بر سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و مجموعه نظارتی داخل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و موسسه حسابرسی که به صورت سالانه عملکرد مالی ما را ارزیابی می‌کند، بر هزینه‌های ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نظارت دارند. عملکرد موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران به عنوان مجری نمایشگاه، توسط حسابرس رسمی، مطلوب ارزیابی شده است بنابراین عملکرد ما دراین چند دوره برگزاری نمایشگاه کتاب، شفاف، نظارت‌پذیر، نظارت شده و قابل دفاع است. بر این مبنا اتکای هزینه‌های نمایشگاه به هزینه‌های دولتی کاهش پیدا کرده است و به صورت جزئی و کلی جزئیات برگزاری نمایشگاه در اختیار نهادهای مرتبط قرار داده شده است.

وی در پاسخ به سوال یکی دیگر از خبرنگاران درباره حضور ناشران کتاب ساز و پخته خوار که به انتشار کتاب‌های ناشران دیگر می‌پردازند، بیان کرد: معمولا ناشران پخته‌خوار از گریزگاه‌ها و خلأهای قانونی برای انتشار کتاب استفاده می‌کنند و کتاب‌هایی که این ناشران منتشر می‌کنند معمولا اشکال قانونی ندارند، بلکه از خلاهای قانونی استفاده کرده تا برخی آثار را منتشر کنند و در قیمت گذاری نیز رعایت انصاف نمی‌شود و این ناشران سعی می‌کنند کتاب‌ها را با تخفیفات بالا ارایه کنند. امسال تلاش کردیم اگر روشن شد که ناشری آثار ناشران دیگر را کپی کرده یا استفاده نادرست و غیرقانونی در این زمینه صورت گرفته در نمایشگاه حضور پیدا نکند. اگر چه این کار مهم نیاز به کار جمعی و گروهی دارد. امید است رسانه‌ها و مردم کمک کنند تا آثار با کیفیتی در نمایشگاه کتاب عرضه شود. در هر صورت این تدبیر اندیشیده شده است که امکان چاپ آثار مشابه را به حداقل برسانیم. ناشرانی هم که به دلایل مختلف در نمایشگاه شرکت نمی‌کنند، اینگونه نیست که نتوانند در دوره بعد شرکت کنند بلکه امکان آن فراهم است، اما طبیعی است در ازدحام حضور کسانی که هر سال شرکت می‌کنند اولویت با کسانی است که حضور مستمر در نمایشگاه کتاب دارند.

احمدوند در پاسخ به سوال یکی دیگر از اصحاب رسانه که چه تعداد ناشر در سال گذشته از حضور در نمایشگاه کتاب سی و پنجم محروم شدند، گفت: طبق آیین‌نامه نمایشگاه اگر تخلفی صورت بگیرد، احکامی برای ناشران صادر می‌شود. سال گذشته تنها دو ناشر تخلف کردند و امسال نتوانستند در نمایشگاه حضور پیدا کنند. امیدواریم با همکاری ناشران امسال ناشر متخلفی نداشته باشیم تا مجبور شویم سال آینده این ناشران را محروم کنیم.

وی درباره دلایل تغییر مهمان ویژه نمایشگاه کتاب و انتخاب یمن در پاسخ به یکی از خبرنگاران چنین توضیح داد: مستحضر هستید که پیش از این، مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران، هند انتخاب و اعلام شده بود. دلیل این انتخاب نیز روابط گسترده فرهنگی و سابقه دیرینه تمدنی بین دو ملت ایران و هندوستان بود. گروهی از کشور هند فروردین ماه حاضر شدند و هماهنگی‌ها از نحوه استقرار آن‌ها و چینش غرفه هند با حضور نمایندگانی از این کشور انجام شد حضور کشور هند به عنوان مهمان ویژه نمایشگاه قطعی بود. کشور هند پس از حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران و پاسخ تنبیهی ما، سفر اتباع هند به ایران و سرزمین‌های اشغالی را ممنوع اعلام کرد در نتیجه امکان حضور اتباع هندی در ایران فراهم نبود. تا این لحظه این ممنوعیت و محدودیت برداشته نشده است به همین دلیل به دلیل ظرفیت‌های بالای فرهنگی کشور یمن و داشتن انگیزه بالای مسئولان فرهنگی امسال یمن به عنوان مهمان ویژه جایگزین کشور هند در نمایشگاه کتاب شد.

وی با اشاره به اوضاع مردم مظلوم فلسطین و غزه که در صدر اخبار جهان قرار دارد نیز گفت: در خصوص مسئله فلسطین و غزه هم نماد سازی در شبستان مصلای امام خمینی(ره) انجام و محیط مناسبی برای این کار آماده خواهد شد و با محوریت موضوع فلسطین برنامه‌های بسیار ویژه‌ای در نمایشگاه کتاب سی و پنجم تدارک دیده شده است.

وی در ادامه در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر افزایش اجاره بهای غرفه‌ها در سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران اشاره کرد: هزینه‌های دریافتی به عنوان اجاره بهای غرفه‌ها نسبت به هزینه‌های نمایشگاه اندک است. درآمد ناشی از اجاره غرفه‌ها، حتی هزینه یک پنجم برگزاری نمایشگاه کتاب را پوشش نمی‌دهد و اگر هزینه برگزاری از ناشران اخذ شود، اجاره غرفه‌ها باید ۵ تا ۱۰ برابر شود. این نکته نباید فراموش شود که دولت همواره تلاش می‌کند ناشران با کمترین هزینه در نمایشگاه کتاب حضور داشته باشند.

احمدوند در پاسخ به سوال یکی دیگر از خبرنگاران که نمایشگاه کتاب درباره همزمانی روز رأی‌گیری انتخابات مجلس شورای اسلامی چه برنامه‌ای دارد، گفت: طبق هماهنگی‌ها و همکاری‌های صورت گرفته با وزارت کشور امکان رأی دادن بازدیدکنندگان نمایشگاه کتاب با استقرار سه صندوق رای گیری در محیط‌های عمومی مصلی فضای خاصی پیش‌بینی شده است.

وی همچنین درباره محل برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران و انتخاب مصلی امام خمینی(ره) برای برگزاری این رویداد نیز افزود: مصلی امام خمینی (ره) نسبت به شهر نمایشگاهی آفتاب در میان مخاطبان و مسئولان، مطلوب‌تر است.

احمدوند درباره وضع قوانین مشخص جهت حفظ و برقراری حجاب و عفاف در میان بازدیدکنندگان نمایشگاه کتاب افزود: نمایشگاه بین المللی کتاب یک رویداد فرهنگی است در زمینه حجاب نیز سال گذشته موفقیت خوبی را داشتیم و امسال نیز امیدواریم به همان شکل پیش برویم.

علی رمضانی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درباره حضور ناشران دیجیتال، پلتفرم‌ها و ناشران صوتی گفت: دو سالی هست که ناشران دیجیتال در سالن مجزایی حضور دارند و محل قرار گیری آن‌ها در رواق دوم شرقی بهتر شده است و دارای ورودی مجزا هستند و چینش متناسب و فضای بیشتری برای آن‌ها در نطر گرفته شده است؛ سکوها نیز می‌توانند در این مجموعه حضور داشته باشند.

سخنگوی سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درباره حضور روستاهای دوستدار کتاب در نمایشگاه توضیح داد: امسال شهر سمنان پایتخت کتاب ایران در نمایشگاه کتاب حضور دارد و روستاهای مختلف و عشایر دوستدار کتاب توسط همکارانمان در دبیرخانه این رویداد برای حضور در نمایشگاه کتاب دعوت به عمل آمده است و ویژه‌ برنامه‌های مفصلی نیز برای روستاهای دوستدار کتاب درنظر گرفته شده است مکان استقرار آنها نیز در ایوان ورودی و بلوار امام رضا(ع) و پشت ناشران خارجی قرار دارد.

رمضانی درباره اجرای طرح تجهیز کتابخانه‌های مدارس کشور در نمایشگاه کتاب سی و پنجم نیز اشاره کرد: امسال در طرح تجهیز کتابخانه مدارس، یارانه‌ای را برای هزار مدرسه پیش بینی کرده‌ایم.

قائم مقام سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در پایان درباره نحوه دسترسی معلولان و افراد کم توان به بخش‌های مختلف نمایشگاه کتاب نیز گفت: امسال برای اولین ‌بار ماشین‌های اختصاصی در ورودی شهید بهشتی در نظر گرفته شده است که تا روی پشت بام مصلی امام خمینی و ورودی بخش‌های مختلف حرکت خواهند کرد و بازدیدکنندگان را به هر نقطه از نمایشگاه کتاب که مدنظر آنهاست می‌رسانند. این ماشین‌ها هم در ورودی مصلی امام خمینی (ره) و شهید بهشتی مستقر هستند. تعداد درهای ورودی به نمایشگاه هم بسیار بیشتر از قبل شده است، بنابراین مردم به نسبت سال‌های گذشته دسترسی راحت‌تری به نمایشگاه خواهند داشت.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.

۵۷۵۷

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1903219