گرافیتی؛ هنر مردمی یا خیابانی؟

یک استاد دانشگاه بر این باور است، «از آنجا که گرافیتی یک نوع بیان خاصی دارد و نمادگرا است، می‌توان یک وجه رمزگونه را در پیام‌های آن دید و بررسی کرد؛ البته باز هم در این زمینه میان کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد که آیا آن چیزی که در شهر به شیوه خیابانی عرضه می‌شود، ارزش این را دارد که روی آن بحث پیامی شود؟»

مهناز رونقی ـ استاد دانشگاه در حوزه مطالعات فرهنگی و رسانه ـ در گفت‌وگویی با ایسنا درباره‌ی جایگاه هنر گرافیتی در انتقال پیام با بیان اینکه «بعضی از منتقدان درباره‌ی اینکه آیا اصلا گرافیتی هنر محسوب می‌شود یا نه اختلاف‌نظر دارند»، خاطرنشان کرد: گرافیتی هنر جدیدی محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگر چه اگر بخواهیم دقیق‌تر نگاه کنیم، ریشه گرافیتی را می‌توان به دیوارنوشته‌های غارها نسبت داد و اینطور عنوان کرد که پیشینه‌ زیادی دارد.

او ادامه داد: اما چیزی که در جهان مدرن به واسطه گرافیتی خودش را نشان داد، نوعی هنر مردمی و خیابانی بود. در واقع از زمانی که پاپ‌آرت (Pop art) متداول و هنر از شکل موزه‌ای و نمایشگاهی خارج و به سمت هنرهای مردمی رفت، این نوع هنر ایجاد شد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه «در جامعه ما، کارهای علمی زیادی در حوزه گرافیتی انجام نشده است»، گفت: گرافیتی به نوعی با فرهنگ جوانان و گاهی جوانانی که سابقه جرم و بزهکاری دارند، مرتبط است. در مجموع گرافیتی را می‌توان از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار داد و درباره آن تحقیقات علمی انجام داد؛ که از دیدگاه جامعه‌شناسی هنر می‌تواند جزو هنرهای مردم‌پسند در نظر گرفته شود.

مهناز رونقی

دکتر رونقی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا گرافیتی باید حتما حامل یک پیام و نماد باشد، اظهار کرد: از آنجا که گرافیتی یک نوع بیان خاصی دارد و نمادگراست، می‌توان یک وجه رمزگونه را در پیام‌های آن دید و بررسی کرد؛ البته باز هم در این زمینه میان کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد که آیا آن چیزی که در شهر به شیوه خیابانی عرضه می‌شود، ارزش این را دارد که روی آن بحث پیامی بشود؟ اساسا در کلان‌شهرها در این زمینه بحث می‌شود که آیا اصلا این هنر است یا اینکه باید به عنوان خرده‌فرهنگ جوانان به آن نگاه کنیم؟

او افزود: باید به این نکته نیز توجه کرد که اصولا مخاطب این کارها عموم مردم نیستند. گرافیتی اتفاقی است که بیشتر بین بخشی از جوانان جامه رخ می‌دهد؛ به عنوان مثال گرافیتی در برخی از شهرهای ایران و فقط در برخی از مناطق دیده می‌شود و اساسا هنر فراگیری نیست. به طور کلی هنر خیابانی اصولا در دنیا نیز فقط در برخی مناطق و در میان برخی قشرها جا افتاده است و مخاطب دارد.

این استاد دانشگاه در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر تاثیرگذاری گرافیتی بر جامعه، یادآور شد: گرافیتی در اِشل کوچکی در جامعه وجود دارد و این در حالی است که هر هنری باید به درجه‌ای از پختگی و اصالت برسد تا تاثیرگذار باشد. گرافیتی هم تاثیرگذار است، اما در اِشل کوچک.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: گرافیتی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۸۹۵۷۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مقهور فریب حاشیه‌سازی‌های دشمن درباره کشف حجاب نشویم

شبیر فیروزیان پژوهشگر در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به موضوع حجاب گفت: تامّل در آیات قرآن کریم نشان دهنده این نکته راهبردی و مهم است که در نوع مواجهه با هر فتنه و ناهنجاری سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مانند مساله «کشف حجاب»، «اصل اساسی» و «اولویّت»، باید برخورد شدید و قهرآمیز با «ریشه ها»، «علّت ها»، «سامری ها» و «منافقانی» که عامل و نفوذیِ دشمن هستند و «شبکه های مولد ناهنجاری های اجتماعی» و «عاملان اصلیِ» ایجاد آن فتنه ها و ناهنجاری ها باشد، نه برخورد با معلول ها و قربانی های کف خیابانی.

وی ادامه داد: «گوساله های سامری» و «مسجد ضرارها» یی که پایگاه ایجاد ناامنی های عقیدتی، فرهنگی و سیاسی هستند باید با مدیریتی دقیق و هوشمند، سوزانده شوند یا تخریب شوند.

این‌پژوهشگر در ادامه با اشاره به توصیه‌ای از حضرت امیرالمؤمنین گفت: حضرت امیرالمؤمنین (ع) در توصیه ای به محمد بن حنفیه که پرچم سپاه در جنگ جمل را به او داده بودند، می فرمایند: «ارْمِ بِبَصَرِکَ‏ أَقصَی‏ الْقَوْمِ‏ وَغُضَّ بَصَرَکَ وَاعلَم أَنَّ النَّصْرَمِن عِندِاللَّهِ سُبْحَانَه‏؛ به انتهای سپاه دشمن بنگر و دیده ات را (از آنچه که اراده ات را سست می کند) فرو افکن و بدان که پیروزی از سوی خداوند سبحان است.» (نهج البلاغه؛ خطبه ۱۱). درواقع توصیه امیرالمؤمنین (ع) به همه مجاهدان جهاد فرهنگی (اعم از فعالان خودجوش فرهنگی، اندیشمندان و کارگزاران) این است که در این جهاد، سرگرمِ مصادیق پیش پا افتاده و دمِ دستی و بدون اولویت نشوید؛ ماجرا را «راهبردی»، «عمیق»، «ریشه ای»، «جامع»، «برآیندی»، «فرآیندی»، «جریانی»، «چند ضلعی» و «چند بعدی» ببینید: «ارْمِ بِبَصَرِکَ‏ أَقْصَی‏ الْقَوْمِ؛ به انتهای سپاه دشمن بنگر».

فیروزیان گفت: همچنین حضرت علی (ع) می فرماید: «غُضَّ بَصَرَکَ». یعنی خیره نشو و چشمانت را نیمه بسته نگاه دار؛ از چه چیزی؟ از هرآنچه که ممکن است در میدان جنگ در تو «اختلال محاسباتی» ایجاد کند.از تعداد نفرات و تجهیزاتِ بزرگنمایی شده، از حواشی پر سر و صدا و از مصادیق و موضوعات غیراولویت دار. در مساله کشف حجاب نیز نباید فریب بزرگنمایی ها و حاشیه سازی های دشمن از کشف حجاب های خیابانی را خورد. بلکه باید «میدانِ اصلیِ نبرد» را درست تشخیص داد.

وی افزود: امروز میدان نبرد اصلی در مساله کشف حجاب، «مدیریت صحیحِ فضای مجازی» (بطور خاص، تلگرام و اینستاگرام) بوده و میدان نبرد اصلی، «نظارت دقیق بر شبکه نمایش خانگی» است. میدان نبرد اصلی، برخورد با «سلبریتی های قبح شکن و هتّاکِ مرتبط با سفارتخانه های غربی»، «برخورد با مافیای تولیدکننده و واردکننده و توزیع کننده لباسهای نامناسب»، برخورد با سرشبکه های مرتبط با دشمن هستند که با وعده پول، افرادی را برای قبح شکنی و کشف حجاب های خیابانی اجیر و سازمان دهی می کنند.

این‌پژوهشگر در ادامه گفت: میدان نبرد اصلی، نظام آموزش و پرورش و آموزش عالیِ پر اشکال ماست که خروجی هایش در کف خیابان دیده می شود. میدان نبرد اصلی، اندیشه های فرهنگیِ خطرناکی بوده که از ابتدای انقلاب در ذهن برخی کارگزاران و تصمیم سازانِ کشور نقش بسته است. همچنین میدان نبرد اصلی نفوذی هایی هستند برای در امان ماندن خود از تیغ انتقاد، ما را مشغول به معلول های خیابانی و حواشی و امور غیراولویت دار کردند و می کنند. باید نیم نگاهی هم به خیابان داشت؛ ولی نه بگونه ای که ما را دچار «ناامیدی»، «فریب» و «اختلال محاسباتی» کند تا بخش عمده سیاستگذاری ها و مطالبه گری ها را نیز به سمت خیابان سوق دهیم. برخورد با معلولها بدون برخورد جدی با علت ها، نه تنها مشکلی را حل نمی کند بلکه بر شدت آن می افزاید.

فیروزیان گفت: این اشتباهی بود که برخی در دهه هفتاد نیز که زمانه شروع تهاجم فرهنگیِ دشمن بود، مرتکب شدند؛ اما از آن سو امثال «شهید آوینی» و مرحوم «آیت الله مصباح یزدی» که درک عمیق تری از موضوع داشتند، ریشه ها و علت ها و سامری ها و منافقان و مرجفون و نفوذی های فرهنگیِ دشمن و سیاستگذاران پشت پرده فرهنگ را هدف می گرفتند و برخورد سخت با آنان را مطالبه می کردند.

وی در پایان افزود: سیاستگذاری‌ها و قوانین در این زمینه نباید «تک بعدی» و تنها ناظر به «برخورد با مصادیق خیابانیِ کشف حجاب» طراحی شوند. برنامه عملیاتیِ دشمن در مسئله حجاب، منسجم، منظّم، چند بعدی، مکمل یکدیگر و به تعبیر قرآن، «صفّاً» (در یک صف واحد) است؛ «فَأَجمِعوا کَیدَکُم ثُمَّ ائتُوا صَفًّا؛ (فرعون گفت:)تمام نیرو و نقشه خود را جمع کنید و دریک صف (به میدان مبارزه) بیائید.» (طه: ۶۴). در نتیجه در جبهه حق نیز باید طرّاحی و برنامه عملیاتی و قوانین، چند لایه، منسجم، مکمل یکدیگر و «صَفًّا» باشد. این نوع جهاد فرهنگی است که دارای اتقان و مورد رضایت خداوند متعال است؛ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الَّذینَ یُقاتِلونَ فِی سَبیلِهِ صَفًّاکَأَنَّهُم بُنیانٌ مَرصوصٌ" (صف :۴).

کد خبر 6097765 زینب رازدشت تازکند