افزایش آگاهی ناباروری را کاهش داده است
تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۹۳۴۱۹۵
یک جامعه شناس گفت: کارشناسان معتقدند افزایش آگاهی باعث کاهش باروری شده است، دلایل دیگری در کنار تحصیلات جوانان و حسابگری زنان از جمله شادی و نشاط جامعه، لذت طلبی، سطحِ امیدواری به آینده، ترس از آینده و وضعیت اقتصادی نیز در کاهش باروری تاثیرگذار است.
امان‌الله قرایی مقدم در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص دلایل نبود علاقمندی به افزایش جمعیت در ایران، اظهار کرد: تاکنون ۴۰ نظریه در دنیا در خصوص روند رشد جمعیت مطرح شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی در خصوص نظریه دوران افلاطونی افزود: این نظریه از ثبات جمعیت صحبت می‌کند و اینکه نسبت جمعیت شهر به روستا باید ۵۰ به ۴۰ باشد، همچنین نظریه دوم نظریه مذهبیون بود که اعتقاد داشتند جمعیت مسیحیان، یهودیان و مسلمانان باید افزایش یابد.
این جامعه شناس در خصوص دیگر نظریات تصریح کرد: نظریه سوم که مالتوس و رابرت اوون طرفدار آن بودند، نظریه کاهش جمعیت بود؛ آنها اعتقاد داشتند سرِ سفره طبیعت خداوند قاشق چنگالِ اضافه نگذاشته است که مدام فرزندآوری افزایش یابد چرا که رشد جمعیت با تصاعد هندسی است، در حالیکه رشد موادغذایی با تصاعد حسابی رشد می‌کند.
نظریه حد متناسب جمعیت مورد قبول است
وی با بیان اینکه امروز نظریه حد متناسب جمعیت مورد قبول است، اظهار کرد: هرگاه جامعه‌ای استعداد تکفل شهروندانش از لحاظ بهداشت، سلامت، تغذیه، آموزش و رفاه را داشته باشد، اجازه افزایش جمعیت را خواهد داشت و این نظریه همچنان مورد قبول است.
قرایی مقدم با اشاره به مطرح شدن چند تئوری در حاشیه این نظرات گفت: عده‌ای مانند خوزه دوکاسترو در آمریکای جنوبی اعتقاد داشتند گرسنگی و فقر موجب افزایش جمعیت است، بدین معنا که گرسنگی موجب تحریک غریزه جنسی است و غریزه جنسی منجر به باروری و باروری زمینه ساز افزایش جمعیت است و افزایش جمعیت باز هم منجر به گرسنگی و فقر است و این دور تسلسل همچنان ادامه دارد.
آموزش و آگاهی مانع افزایش جمعیت است
وی در خصوص نظریه دیگری که امروز مورد قبول است، افزود: در این نظریه اعتقاد بر این است که آنچه در کاهش یا افزایش جمعیت تاثیرگذار است، آموزش و پرورش، education یا تحصیلات است و به نوعی آموزش و آگاهی مانع افزایش جمعیت است.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه مقام معظم رهبری هم سفارشات زیادی در مورد افزایش جمعیت دارند، اظهار کرد: جوانان امروز به باروری روی نمی‌آورند چرا که آگاهی آنها به دلیل تحصیلاتشان بیشتر از قبل است و به آینده فرزندان فکر می‌کنند، اما پدران و مادران گذشته در مورد آینده بچه‌ها فکر نمی‌کردند و اعتقاد داشتند" هر آنکس که دندان دهد نان دهد".
وی با بیان اینکه افزایش سطح تحصیلات در جامعه منجر به کاهش رشد جمعیت می‌شود، افزود: امروز وضعیت جمعیت در ایران از روسیه و کشورهای اروپایی هم بدتر است، چرا که افراد برای فرزندآوری فکر می‌کنند و آینده آنها را مهم می‌دانند و دلیل این امر همان افزایش آگاهی است.
قرایی مقدم باروری زنان را مهم دانست و تصریح کرد: زنان به باروری و افزایش جمعیت حسابگرانه می‌اندیشند و همه آنها را به باروری ترغیب می‌کنند بازهم عملاً علاقمند به این کار نیستند.
وی با تاکید بر اینکه کارشناسان معتقدند افزایش آگاهی باعث کاهش باروری شده است، اظهار کرد: دلایل دیگری در کنار تحصیلات جوانان و حسابگری زنان تاثیرگذار است که شادی و نشاط جامعه، لذت طلبی، سطح امیدواری به آینده، ترس از آینده و وضعیت اقتصادی از جمله این دلایل است.
رشد جمعیت ۱.۳ درصد است
این جامعه شناس با بیان اینکه امروز دیگر مانند رسوم گذشته داشتن فرزند زیاد افتخار نیست، خاطرنشان کرد: با وجود همه دستورات افزایش جمعیت رشدی در این امر نداشته‌ایم و تنها ۱.۳ درصد رشد جمعیت ماست و این برای یک کشور ناچیز و حتی رشدی منفی است.
وی با تاکید بر اینکه برای افزایش جمعیت نیازمند تأمین سطح متناسبی از رفاه و آرامش برای مردم هستیم، تصریح کرد: نبود امکانات، تورم اقتصادی، تجردگرایی، همباشی سیاه، کاهش ازدواج و ترس از آینده همگی از عواملی است که مردم را به آینده بی اعتماد کرده و علاقمندی به افزایش جمعیت را در آنها از بین برده است.
قرایی مقدم نرخ بیکاری قشر دانشگاهی را ۲۷ درصد دانست و افزود: با رشد بیکاری بالای ۱۲ درصد در یک جامعه و نداشتن مسکن چگونه قشر جوان می‌توانند به فرزندآوری فکر کنند در حالی که حتی به ازدواج هم فکر نمی‌کنند و این وظیفه دستگاه‌ها و نهادهای ماست که زمینه امکانات اولیه‌ای همچون اشتغال و مسکن را برای مردم فراهم کنند و بعد از ایجاد این زیرساخت‌ها موضوع افزایش جمعیت را به طور جد دنبال کنند.
کد خبر 387591منبع: ایمنا
کلیدواژه: جمعیت جامعه شناسی جامعه ايراني باروري زنان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۹۳۴۱۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جهان در سراشیبی سقوط نرخ تولد
کاهش نرخ تولد تیتر اول بسیاری از رسانه‌ها در ماه‌های ابتدایی سال ۲۰۲۴ است و مسئولان را به ارائه راه‌کارهای مناسب برای مقابله با این پدیده و کمرنگ کردن تاثیرات آن بر اقتصاد و سیاست شهرها تشویق کرده است.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، نرخ زاد و ولد جهانی بر اساس داده‌های بانک جهانی نسبت به سال ۱۹۶۳ که برابر ۵.۳ ثبت شده است، همواره در حال کاهش است و در حال حاضر به ۲.۳ رسیده است. با این وجود، جمعیت جهان در چارچوب پارامترهای رشد در حال افزایش است و سازمان ملل متحد رشد جمعیتی دو میلیاردی را در ۳۰ سال آینده پیش‌بینی می‌کند و این یعنی جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۹.۷ میلیارد و در دهه ۲۰۸۰ به ۱۰.۴ میلیارد می‌رسد. روند کاهش نرخ تولد در دهه‌های پیشین، بیشتر در کشورهای پردرآمد شمالی مشاهده می‌شد اما این روند در عصر حاضر به سایر مناطق جهان گسترش یافته است و بر اساس برآورد مجمع جهانی اقتصاد، کاهش میزان زاد و ولد به یک پدیده جهانی تبدیل شده است که همه‌گیری کووید -۱۹ این روند را در بسیاری از کشورها تسریع کرده است. همچنین کاهش نرخ تولد با فرایندهای مهاجرت و کاهش جمعیت روستاها مرتبط است، هرچند شهرها نیز از این روند در امان نیستند.
اسپانیا در سال ۲۰۲۳ پایین‌ترین رقم تاریخی تولد را از سال ۱۹۴۱ تا کنون ثبت کرده است که منعکس‌کننده نگرانی‌های فزاینده در مورد کاهش جمعیت است. وضعیت در اسپانیا یک مثال تکان‌دهنده است که نشان از روند گسترده‌تری دارد که در بسیاری از کشورها در حال وقوع است. کاهش جمعیت چین برای دومین سال پیاپی شتاب گرفته است و طبق گزارش اداره ملی آمار چین، تعداد کل مردم چین در سال ۲۰۲۳ با ۰.۲ درصد کاهش به ۱.۴۰۹ میلیارد نفر رسیده است. این کشور سال‌ها است که با روندهایی مبارزه می‌کند که منجر به پیری جمعیت شده و ناشی از سیاست‌های گذشته کنترل جمعیت از جمله سیاست تک‌فرزندی و افزایش بی‌میلی در میان جوانان برای بچه‌دارشدن است. جمعیت ژاپن پس از رسیدن به ۱۲۸ میلیون نفر در سال ۲۰۰۸ شروع به کاهش کرده و در سال ۲۰۲۲ به ۱۲۵ میلیون نفر رسیده است. پیش‌بینی می‌شود که با ادامه این روند، جمعیت ژاپن در سال ۲۱۰۰ به ۶۳ میلیون نفر یعنی نیمی از جمعیت آن در سال ۲۰۲۲ کاهش یابد. این روند در کشورهای دیگر نیز در حال مشاهده است؛ میانگین سنی که افراد برای والدین شدن انتخاب می‌کنند افزایش یافته است، میانگین تعداد فرزندان در هر خانواده کاهش یافته است و درصد فزاینده‌ای از افراد ترجیح می‌دهند بدون فرزند بمانند. نرخ باروری در اسپانیا ۱.۱۹ فرزند به ازای هر زن است، درحالی‌که در فرانسه ۱.۸۳، ایتالیا ۱.۲۵، پرتغال ۱.۳۸ و ایالات متحده ۱.۷ است. در بریتانیا نیز نرخ باروری به پایین‌ترین حد خود در دو دهه گذشته رسیده است.
یکی از عوامل مؤثر بر کاهش تمایل به فرزندآوری، هزینه‌های بالای اقتصادی برای داشتن و تربیت فرزند است که یک مشکل حاد برای خانوارهای کم‌درآمد به شمار می‌آید و منعکس‌کننده افزایش شکاف درآمدی در جوامع است.
در کنار گزارش‌های کاهش جمعیت، مقالات بسیاری حتی جنبه‌های منفی‌تری را در نظر می‌گیرند و تعداد حیوانات خانگی را با تعداد کودکان در کشورها مقایسه می‌کنند. در اسپانیا تعداد سگ‌ها سه میلیون بیشتر از تعداد کودکان است و این خبر در هفته‌های اخیر مورد توجه رسانه‌های اجتماعی قرار گرفته است و از آن به‌عنوان یک عامل مؤثر در کاهش نرخ زاد و ولد و چالش‌های کاهش جمعیت نام برده شده است. با این حال، واقعیت بسیار پیچیده‌تر از خلاصه کردن آن به ترجیح مردم برای نگهداری از حیوانات خانگی بر مسئولیت‌های سنگین تربیت کودک است.
یکی از عوامل مؤثر در کاهش جمعیت کشورهای غربی، نابرابری جنسیتی است، زنانی که مادر می‌شوند شغل خود را از دست می‌دهند، تعادلی بین کار و زندگی و شبکه حمایتی مناسب برای مراقبت از نوزادان وجود ندارد و همین امر منجر به تصمیم‌گیری برای مادرنشدن در این کشورها می‌شود.
کاهش جمعیت با اشتغال نامطمئن و نبود امنیت اقتصادی رابطه مستقیم دارد که به‌طور عمده بر نسل Z و نسل هزاره که در حال حاضر در سن باروری خود هستند تأثیر می‌گذارد. طبق مطالعه دانشگاه ایالتی میشیگان، از هر پنج بزرگسال در ایالات متحده، یک نفر تمایل به بچه‌دار شدن ندارد.
تغییر جهانی در سبک زندگی نیز اثرات قابل‌توجهی در این روند دارد و با افزایش مهاجرت بیشتر مردم به مناطق شهری، میانگین تعداد فرزندان در هر خانواده نیز کاهش می‌یابد چراکه شهرها آهنربای اصلی جمعیت جهان در قرن بیست‌ویکم هستند.
ارتباط بین شهرها و نرخ زاد و ولد، فراتر از توضیح دلایل کاهش نرخ تولد است و توضیح پیامدهای این روند کاهشی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از این پیامدها، کاهش جمعیت است که برای شهرهای آینده مشکل بزرگی ایجاد خواهد کرد. مطالعه انجام‌شده توسط دانشگاه ایلینوی شیکاگو پیش‌بینی می‌کند که ۴۳ درصد از شهرهای ایالات متحده تا سال ۲۱۰۰ کاهش جمعیت را تجربه می‌کنند و فقط کلان‌شهرها شاهد افزایش جمعیت خواهند بود. البته این کاهش جمعیت تنها به دلیل کاهش نرخ تولد نیست و عوامل دیگر مانند تغییرات آب‌وهوا و افزایش هزینه‌های زندگی نیز در این اتفاق اثر دارند. در آینده نزدیک شهرهای متوسط با کاهش جمعیتی مواجه می‌شوند که در حال حاضر در مناطق روستایی تجربه می‌شود. شهرهای کوچک در بعضی مناطق اروپا هم اکنون در حال تجربه این کاهش جمعیت هستند.
پرداختن به موضوع کاهش جمعیت و چالش‌های ناشی از پیری جمعیت نیازمند تصمیم‌گیری فعالانه توسط سازمان‌های برنامه‌ریزی شهری است. پویایی در حال تغییر، برخی از زیرساخت‌ها و خدمات شهری را منسوخ می‌کند و نیاز به توسعه زیرساخت‌های جدید را بیش از پیش مطرح می‌کند که شهرها باید برای پاسخ به این چالش، مجموعه‌ای از بهترین شیوه‌ها را اتخاذ کنند.
چالش‌های جمعیتی همچنین با مسائل اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی مرتبط هستند، تولید ناخالص داخلی هر کشور با کاهش جمعیت نیروی کار کاهش می‌یابد، مگر اینکه افزایش زیادی در بهره‌وری وجود داشته باشد. کمبود نیروی کار بر بخش‌ها و مشاغل مختلف به‌ویژه بخش خدمات اجتماعی و عمومی مانند آموزش و مراقبت‌های بهداشتی تأثیر می‌گذارد و ممکن است منجر به تعطیلی بعضی مراکز و مشاغل شود. شهرها باید کاهش جمعیت و کاهش نرخ زاد و ولد را در استراتژی‌ها و پیش‌بینی‌های خود بگنجانند تا بتوانند به شیوه مؤثر به چالش‌ها و مشکلات پیش‌آمده رسیدگی کنند.
بعضی از شهرها توانسته‌اند راه‌های موفقیت‌آمیزی برای رسیدگی به این چالش‌ها ارائه دهند، برای مثال شهر ساراگوزا در اسپانیا، «فروشگاه‌های دوستانه» را متناسب با نیازهای افراد مسن پیاده‌سازی کرده است، اسلو در نروژ، خدمات حمل‌ونقل کم‌هزینه را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است، شهر آمستردام هلند، طرح‌ها و بحث‌های فرهنگی را برای رسیدگی به نیازهای جمعیت سالخورده معرفی کرده است و بارسلون با کمک طرح مسکن‌های اشتراکی، از زندگی مشترک بین‌نسلی حمایت می‌کند. ژاپن سقف کمک‌هزینه‌های آموزشی را از دبیرستان به آموزش عالی افزایش داده و کمک‌های اقتصادی بیشتری برای حمایت از فرزندآوری اختصاص داده است. بعضی از شهرهای چین مردم را به فرزندآوری در سال زودیاک چینی اژدها (سال ۲۰۲۴) که سال فرخنده‌ای برای چینی‌ها به حساب می‌آید، تشویق کرده‌اند. هدف همه این طرح‌ها، توقف روند کاهشی میزان زادوولد، تقویت همزیستی و رسیدگی مؤثر به چالش‌های مرتبط با پیری جمعیت است.
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلاله‌ای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت