به نقل از «ایرنا»

همه ‌جانبه‌گرایی ما و یک‌ جانبه‌گرایی ترامپ

تاریخ انتشار: ۹ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۹۵۱۶۸۵

روزنامه اعتماد در قسمتی از این گزارش آورده است: کشورهایی که تا همین ماه گذشته با بهانه‌های واهی سعی در کشاندن هر چه بیشتر کشورهای ثالث به این منطقه داشتند و می‌رفت تا تنش‌ها را به اوج برسانند. اکنون اما با آرامش نسبی که در منطقه ایجاد شده و استقبال همه طرف‌ها از این آرامش، برخی تحلیلگران گشودن درهای گفت‌وگو و همگرایی بیشتر در منطقه را انتظار دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما چرایی حاکم شدن این آرامش نسبی سوالی است که نصرت‌الله تاجیک دیپلمات و کارشناس بین‌الملل درباره آن چنین می‌گوید: مجموعه‌ای از عوامل یا تحولات سخت و نرم باعث شد، شرایطی در منطقه به وجود بیاید که بر خلاف روند تحولات قبلی که احساس همه بر این بود که جنگی در خلیج فارس به وقوع می‌پیوندد نه ‌تنها آن روند محقق نشد بلکه باعث شد، منطقه تا حدودی به سمت آرامش نسبی برود.

البته ممکن است برخی تا حدودی بدبین باشند و اینگونه تلقی کنند که آرامش قبل از توفان است اما من بدبین نیستم و معتقدم منطقه به سمت ثبات بیشتری نسبت به دو، سه ماه و حتی سال گذشته سیر خواهد کرد. پس اگر ما شرایط منطقه را بر اساس وزن‌دهی مناسب و واقع‌گرایانه به این عوامل و تحولات تجزیه و تحلیل کنیم، متوجه می‌شویم که مجموعه شرایط و تحولات سخت و نرم سبب شده که کشورهای منطقه به خود آمده و دخالت خارجی را تنها عامل ثبات در منطقه نمی‌دانند بلکه می‌توان با تمهیدات و اقداماتی تحت یک آرامش نسبی از فضای ایجاد جنگ دیگری در منطقه دور شد. ولی صرف‌نظر از برشمردن عوامل این شرایط، مهم‌ترین نکته بارم‌بندی یا وزن‌دهی صحیح این تحولات سخت و نرم است که می‌تواند به ما کمک کند که فرمول مناسب و صحیحی را برای مراحل بعدی یا راهکارها ارایه دهیم.

آیا تحولات اخیر در منطقه باعث مطرح شدن طرح‌هایی از سوی امریکا، روسیه و انگلیس شده و امیدی به شکل‌گیری این ائتلاف‌ها وجود دارد؟

بله این طرح‌ها عموما فی‌البداهه و انفعالی و عکس‌العمل نسبت به اقدامات ایران است. شاید جدی‌ترین آنها بحث تشکیل ائتلافی است که امریکا برای امنیت کشتیرانی در خلیج فارس به دنبال آن است که هم مملو از تناقضات رویکردی و ساختاری است و بعید است، شکل بگیرد و هم با این همه زور زدن نتوانسته به تعداد انگشت‌های دست، یار برای تشکیل ائتلاف جمع کند. یکی از تناقضات موجود این است که بار مالی آن روی دوش امریکا می‌افتد و این در حالی است که ترامپ می‌خواهد، منابع مالی را برای مردم امریکا هزینه کند.

برگردیم به عوامل تغییر رویکرد این دو کشور نسبت به ایران این عوامل به نظر شما چیست؟

ساقط شدن پهپاد امریکایی، جریان نفتکش‌ها در خلیج فارس و یأس همپیمانان امریکا در منطقه از رویارویی ترامپ با ایران برای حمایت از آنها، طولانی شدن جنگ یمن و لطمه خوردن آبروی عربستان و امارات در صحنه بین‌المللی و مجامع جهانی، اختلاف داخلی حکام امارات در مورد این جنگ و مقابله با ایران و مخصوصا آسیب‌پذیری دوبی در مقابل تحولات امنیتی در خلیج فارس و تلاش عربستان و امارات برای بهبود چهره خود در انظار بین‌المللی برای برگزاری گروه ۲۰ در ریاض و اکسپوی ۲۰۲۰ در دوبی و نیاز موفقیت آنها به عدم هر گونه تنش در سیاست خارجی این دو کشور.

آیا تغییر نسبی مواضع امارات و عربستان ممکن است به نزدیکی این دو کشور به ایران بینجامد؟

همان‌گونه که عرض کردم اگرچه هیچ کشوری همسایه خود را انتخاب نمی‌کند اما در میان مجموعه‌ای از کشورهای توسعه نیافته، قرار گرفته‌ایم و علاوه بر آن الگوهای توسعه‌ای و رویکردها و علایق متفاوتی را دارا هستیم و همنوا یا همگرا کردن این کشورها، کار راحتی نیست. در این منطقه حتی بستر تاریخی و شکل‌گیری سیاست و حکومت در کشورها متفاوت است. مسائل ایدئولوژیک، قومی و مذهبی در این منطقه فراوان است. بنابراین ما باید به این سمت پیش برویم که از مشترکات استفاده کنیم. در این صورت می‌توانیم به یک الگوی نسبی درون‌منطقه‌ای برای برقراری صلح و ثبات و امنیت برسیم. در مجموع یأس نسبی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس از اخذ حمایت ۱۰۰‌درصدی ترامپ از آنها در مقابل ایران، زمینه مساعدی برای فعالیت دیپلماتیک بین ایران و آن کشورهاست. البته ایران مدت‌هاست به دنبال تشکیل یک سازوکار بین کشورهای جنوب و شمال این آبراه است تا خود بتوانند بدون دخالت خارجی این امنیت را تامین کنند. اما بی‌اعتمادی مفرط، سوءظن و هراس این کشورها نسبت به ایران اجازه احساس امنیت مشترک را نمی‌دهد. در این روند دخالت تخریبی نیروهای خارجی یا تبدیل رقایت به دشمنی توسط عربستان نیز موثر بوده و ما نیاز به اقدامات اعتمادساز(CBM: Confidence Building Measures) داریم که امیدوارم طراحی‌ها و اقدامات اجرایی مورد نیاز آن از جمله ارایه یک طرح عملیاتی در سفرهای وزیر امور خارجه انجام شده باشد.

منبع: ایرنا

کلیدواژه: روسیه عربستان سعودی ایالات متحده آمریکا امارات متحده عربی خلیج فارس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۹۵۱۶۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سفر معاون وزیر خارجه آمریکا برای بررسی تحولات افغانستان

وزارت خارجه‌ آمریکا اعلام کرد جان بس، معاون این وزارت برای گفت‌وگو با مقام‌های قطری و پاکستانی درباره افغانستان، به دوحه و اسلام‌آباد سفر می‌کند.

این وزارت گفته است جان بس از هفتم تا یازدهم ماه جاری از دوحه و اسلام‌آباد بازدید خواهد کرد.

در اعلامیه وزارت خارجه آمریکا آمده است که جان بس در دوحه با مقام‌های ارشد دولت قطر و سایر هیأت‌های دیپلماتیک دیدار خواهد کرد تا در مورد حمایت از افغانستان و منافع مشترک امنیتی در منطقه گفت‌وگو کند.

در اسلام‌آباد نیز معاون وزارت خارجه امریکا درباره «طیف وسیعی از مسایل منطقه‌ای و دوجانبه» به عنوان بخشی از همکاری امریکا و پاکستان،‌ با مقام‌های ارشد دولتی آن کشور گفت‌وگو خواهد کرد.

پیش از این، توماس وست، نماینده‌ ویژه امریکا در امور افغانستان، نیز در یک سفر منطقه‌ای درباره‌ افغانستان با مقام‌های هند و امارات متحده عربی گفت‌وگو کرده بود.

باشگاه خبرنگاران جوان افغانستان افغانستان