به نقل از «ایکنا»

دلایل فاصله میان نظر و عمل در بانکداری اسلامی

تاریخ انتشار: ۱۰ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۹۶۳۸۹۸

حجت‌الاسلام والمسلمین عباس شفیعی‌نژاد، مدیرگروه فقه اقتصادی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و استاد دانشگاه قم، در گفت‌وگو با ایکنا، با اشاره به فرا رسیدن هفته بانکداری اسلامی، به بیان نکاتی درباره وضعیت کنونی بانکداری اسلامی در کشور و موانع و راهکارهای تحقق آن پرداخت و گفت: در رابطه با وضعیت نظام بانکی و سیستم پولی در کشور در حال حاضر امر واضحی است و بسیاری از کارشناسانی که در زمینه بانکی و به ویژه بانکداری اسلامی فعالیت می‌کنند، معتقدند که فاصله زیادی بین آن چیزی که در عمل اتفاق می‌افتد با آن چیزی که نظریه بانکداری اسلامی به دنبال آن است وجود دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ساختارهای اصلی بانکداری اسلامی را ایجاد نکرده‌ایم

وی ادامه داد: از زمانی‌که قانون عملیات بانکی بدون ربا در کشور اجرایی شد این امید وجود داشت که پس از چند سال اجرای موقت آن، به سمت بانکداری اسلامی حرکت کنیم و در مرحله اولیه با حذف ربا و در مراحل بعدی بتوانیم بانکداری اسلامی را به طور کامل محقق کنیم اما در همان گام اول موفق نشدیم و یکی از دلایل اصلی که این فاصله بین نظریه تا عمل بانکداری اسلامی ایجاد شده، عدم تطابق ساختارهای موجود با اهداف بانکداری اسلامی است.

شفیعی‌نژاد با اشاره به عدم ایجاد ساختارهای مورد نیاز بانکداری اسلامی در ایران بیان کرد: بارها بر روی این موضوع تأکید شده است که آنچه در عمل در حال اجرایی شدن است اجرای قانون بر روی ساختاری است که آن ساختار بر اساس نظام بانکداری غربی و ربوی بنا شده است. مشکل اصلی کار هم در واقع در همین جا است که نتوانسته‌ایم آن ساختارهای اصلی و مورد نیاز بانکداری اسلامی را ایجاد کنیم.

رضایت مسئولان از وضعیت موجود

این کارشناس مسائل اقتصادی یادآور شد: یکی از دلایلی هم که به سمت ساختن ساختارهای مورد نیاز برای بانکداری اسلامی نرفته‌ایم این است که از سوی مسئولان به همین ساختار موجود راضی بوده‌ایم و گاهی با ثبات‌های نسبی که در مقاطع مختلف ایجاد کرده‌اند به همان راضی شده‌اند و لذا معتقد بوده‌اند که نباید به وضعیت کنونی سیستم بانکی دست زد و باعث تغییرات در آن شد.

عزمی جدی برای اینکه بتوانیم الگوی جایگزین برای سیستم بانکداری کنونی طراحی کنیم وجود ندارد و هزینه‌ چندانی برای آن صورت نمی‌گیرد. البته کارهایی به صورت جسته و گریخته توسط نهادها و سازمان‌های مختلف در حال انجام است اما انسجام لازم را ندارند و کارشناسی مؤثر انجام نمی‌گیرد بنابراین چنین اقداماتی معمولاً بدون نتیجه باقی می‌مانند

مدیرگروه فقه اقتصادی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با بیان اینکه مسئولان اقتصادی تمایلی به ایجاد تغییرات ساختاری در نظام بانکی کشور ندارند، تصریح کرد: روز گذشته هم رئیس کل بانک مرکزی اشاره کردند که باید با توجه به اینکه 90 درصد تأمین مالی در کشور ما در حال انجام شدن توسط سیستم بانکی است لذا برای تغییر ساختارهای نظام بانکی باید با احتیاط جلو برویم. این در واقع رویکرد کلی مسئولان و مقامات پولی در نظام اقتصادی کشور است که بسیار با احتیاط و دست به عصا حرکت می‌کنند.

هزینه چندانی برای تغییر در اصلاح نظام بانکی نمی‌شود

وی افزود: از سوی دیگر عزمی جدی برای اینکه بتوانیم الگوی جایگزین برای سیستم بانکداری کنونی طراحی کنیم وجود ندارد و هزینه‌ چندانی برای آن صورت نمی‌گیرد. البته کارهایی به صورت جسته و گریخته توسط نهادها و سازمان‌های مختلف در حال انجام است اما انسجام لازم را ندارند و کارشناسی مؤثر انجام نمی‌گیرد بنابراین چنین اقداماتی معمولاً بدون نتیجه باقی می‌مانند.

شفیعی‌نژاد با اشاره به مهم‎ترین موانع تحقق بانکداری اسلامی در ایران اظهار کرد: به طور کلی مهم‌ترین مشکلاتی که بر سر راه بانکداری اسلامی در کشور وجود دارد شامل عدم اعتقاد مسئولان و مقامات پولی به ضرورت تغییرات ساختاری در این نظام، عمل با احتیاط در این زمینه و همچنین عدم وجود الگوی جایگزین برای بانکداری اسلامی است و بسیاری از کارها هم جنبه صوری و نمایشی دارد. اینها دلایل اصلی فاصله افتادن بین نظریه تا عمل نظام بانکداری اسلامی در کشور است.

ضرورت استخراج الگوی مناسب بانکداری اسلامی

استاد دانشگاه قم با اشاره به راهکارهای حل این مشکلات نیز گفت: باید نهاد بسیار قدرتمندی در این مورد شکل گرفته و بسیاری از کارشناسان زبده بانکی و اقتصاد اسلامی و کسانی‌که در زمینه نظری و عرصه اجرایی دارای تخصص و تبحر هستند شکل گرفته و با دقت مشغول کار تحقیقی یکساله شوند تا در نهایت بتوانند الگویی متناسب با اهداف بانکداری و اقتصاد اسلامی استخراج کنند.

این کارشناس اقتصاد اسلامی در پایان بیان کرد: معتقدم چنین الگویی قابل استخراج است چراکه بسیاری از اصول بانکداری اسلامی استخراج شده است اما یک مدل که بتواند آن اصول را در دل خود اجرایی کند هنوز توسط متخصصان نظام بانکی استخراج نشده است و در واقع این حلقه ارتباطی تاکنون مفقود بوده است؛ به این دلیل که هنوز هزینه‌ای برای اینکار انجام نمی‌دهیم لذا تا وقتی که حاضر نباشیم هزینه جدی در این زمینه انجام دهیم هرگز قادر به تحول در نظام بانکی و حرکت به سمت بانکداری اسلامی نخواهیم بود.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: ایکنا هفته بانکداری اسلامی نظریه عمل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۹۶۳۸۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکنش خلجی به کنایه رسانه‌ها با عبارت «دولت کجاست؟»

به گزارش «تابناک» به نقل از ایرنا، «سپهر خلجی» رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت در گفت‌وگو با ایرنا، با اشاره به سخن‌پراکنی برخی رسانه‌ها که با بیان عباراتی همچون «دولت کجاست؟» سعی در کمرنگ نشان دادن دستاوردهای دولت سیزدهم داشتند، گفت: آنها که می‌گویند نقش دولت کجاست باید به این اقدامات توجه داشته باشند. تورم کشور در فروردین ماه وارد کانال ۳۰ درصد شد، این در حالی است که در سال گذشته نیز شاهد کاهش تورم بودیم و اما کاهش آن به کانال ۳۰ درصد دستاورد بزرگی است که نشان می‌دهد سیاست‌های دولت در حال به بار نشستن است.

آواربرداری از خرابی ۱۰ ساله زمانبر است

وی با تاکید بر اینکه آواربرداری از یک خرابی ۱۰ ساله زمانبر است، تصریح کرد: کشور به مدت یک دهه دچار عقب‌ماندگی شده بود و در چند سال متمادی درگیر تورم بالای ۴۰ درصد بود اما دولتِ مردمی تمام این کارها در ۲ سال و نیم انجام داد ، نرخ تورم به میزان قابل توجهی کاهش یافت، رشد نقدینگی به شدت کاهش یافت از بیش از ۴۰ درصد به ۲۴ درصد رسید.

رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت با تاکید بر اینکه نیم نگاهی به این دستاوردها نشان می‌دهد که دولت نقش سیاستگذاری و اجرایی خود را به خوبی انجام می‌دهد، بیان داشت: سیاست‌های تبیین شده با همین رویکرد فعلی در حوزه‌های اقتصادی و بین‌المللی و با قوت در حال پیش رفتن است. نمونه آن سفر رئیس جمهور به پاکستان و سریلانکاست که اتفاق بسیار مهمی است پاکستان یکی از همسایگان مهم ماست که پیوندهای فرهنگی بسیار و ناگسستنی با یکدیگر داریم. در پاکستان شاهد استقبال بی نظیر از رئیس‌جمهور بودیم که این نیز پیام مهمی به همگان مخابره کرد.

قادریم در تحولات منطقه‌ای سیاست‌های خود را اجرا و اعمال کنیم

خلجی افزود: پروژه عظیمی که در سریلانکا رقم خورد نیز نشان داد که جمهوری اسلامی این توان را دارد که در حوزه تحولات منطقه‌ای سیاست‌های خود را اجرا و حتی اعمال کند.

اعلام کرد: در طول ۲ تا سه هفته گذشته اقدامات بسیار مهمی در سطح ملی و بین‌المللی انجام دادیم که اینها به اتکا پشتوانه مردم بوده است، شما دیدید که جمهوری اسلامی ایران در مسائل منطقه‌ای‌ با اتکا به ظرفیت مردم و به اعتماد و پشتوانه مردم در مقابل زورگویی و جریان سلطه با اقتدار ایستاد.

وی با تاکید بر اینکه اقدام نیروهای مسلح کشورمان بسیاری از مناسبات و تحلیل‌های مرتبط با موضوعات بین‌المللی را تغییر داد، افزود: تمام دنیا، اعم از دوست و دشمن پیام پاسخ مقتدرانه جمهوری اسلامی ایران را دریافت کردند و این نتیجه یک انسجام و وحدت کلمه است که امروز در ارکان مختلف نظام وجود دارد و به حمدالله دولت نقش مهمی در کمک به همه این مباحث دارد.

خلجی تصریح کرد: در همین ایام که شرایط بین‌المللی دستخوش تغییراتی بود، رئیس جمهور به استان سمنان رفتند؛ این موضوع حاکی از این است که همه چیز در حال تدبیر است و بعد استقبال مردم را می‌بینید و ادامه پیدا کردن سفر ایشان از یک روز به دو روز و ادامه سفر به شهرستان دامغان، یک پیام روشنی برای همه طرف‌ها داشت. در بسیاری از کشورها با اتفاق کمترین مسائل امنیتی سفرها را لغو می‌کنند اما اینجا در اوج اقتدارآفرینی ارکان نظام علیه دشمن، آیت الله رئیسی به توسعه و پیشرفت استان سمنان و کشور توجه دارند و لذا تمام سفرهای از قبل پیش‌بینی شده مطابق برنامه انجام می‌شود.

مردم پشتوانه نظام هستند

رئیس شورای اطلاع رسانی دولت افزود: درهمین ایامی که جمهوری اسلامی اراده کرد که پاسخ دشمن را قاطع و اثربخش بدهد، بسیاری از مسافرت‌های مسئولان و سران کشورها لغو شد. اینها همه پیام است و نشان می دهد که جمهوری اسلامی مطابق فرمایش حضرت آقا از نظر ساخت درونی نظام و ظرفیت‌های بزرگ و اعتمادی که نظام به پشتوانه مردم دارد کارها در حال جلو رفتن است.