کشف دروازه شرقی قلعه شهر ایلخانی‌ها

به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از تبریز، تیرماه دو سال قبل نخستین فصل مطالعه در شهر باستانی «اوجان» به عنوان پایتخت تابستانی ایلخانی‌ها با هدف شناسایی گمانه‌زنی، تعیین عرصه و حریم شهر تاریخی - ایلخانی انجام شد؛ محوطه‌ای تاریخی که در بررسی‌های باستان‌شناسی در منطقه «بستان‌آباد» آذربایجان شرقی در سال ۱۳۹۲ کشف شد و در همان زمان، نمونه سفال‌ها، سکه و آثار فرهنگی دیگری از محوطه به دست آمد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

باستان‌شناسان معتقدند، این شهر قبل از دوره ایلخانی و به خصوص در دوره سلجوقی‌ها ساخته شده، اما به دنبال حوادث مختلف مانند زلزله و جنگ‌های متعدد نتوانست موجودیت خود را به عنوان یک شهر مهم و استراتژیک حفظ کند و فقط در دوره‌ی ایلخانی به شکوه و رونق شایسته‌ی خود دست پیدا می‌کند؛ بنابراین پیدایش این شهر را یکی از مهمترین تحولات اجتماعی دوره ایلخانی با ماهیت هنر معماری و شهرسازی خاص خود می‌دانند.

در فصل نخست کاوش‌ها «برج شرقی قلعه تاریخی شهر اوجان» به طور کامل کشف شد و آبان‌ماه سال گذشته نیز فصل دوم کاوش باستان‌شناسی قلعه تاریخی شهر اوجان با هدف آزادسازی بخشی از معماری این شهر تاریخی انجام شد.

رحیم ولایتی - سرپرست هیأت کاوش و استادیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران با بیان این‌که در فصل سوم کاوش باستان‌شناسی قلعه یا ارگ حکومتی شهر تاریخی - ایلخانی اوجان در آذربایجان شرقی «دروازه شرقی حصار قلعه» کشف شد، گفت: این فصل از کاوش‌های باستان‌شناسی قلعه یا ارگ حکومتی شهر تاریخی - ایلخانی اوجان، با هدف آزاد سازی دیوار‌های جبهه شرقی این سازه بزرگ معماری در حال انجام است.

او هدف دیگر هیات کاوش در فصل سوم را برطرف کردن مزاحمت افرادی دانست که با بستن راه جنوبی محوطه قلعه اوجان به وسیله شخم زدن عمیق با تراکتور، به بستر و حریم این اثر بی‌نظیر معماری ایلخانی، در ضلع شمال شرقی، شرق و جنوب محوطه تجاوز کردند.

این باستان‌شناس با بیان این‌که در این فصل هیات باستان شناسی دانشگاه تهران با استفاده از نقشه توپوگرافی محوطه، ۶ ترانشه را در ضلع شمال شرقی و شرق قلعه بر اساس طرح ارائه شده به پژوهشگاه مورد کاوش قرار داده است، اظهار کرد: حاصل کاوش این فصل را پاکسازی دیوار شمال شرقی و دیوارشرقی قلعه و آواربرداری از فضای بین دیوار شرقی تا حصار شرقی قلعه بیان کرد.

او با بیان این‌که هیات باستان‌شناسی در فصل اول در تپه قلعه بزرگ شهر تاریخی اوجان (قبه تپه اشرف آباد- بستان آباد) پنج ترانشه در گوشه شمال غربی حصار قلعه و روی برجستگی گوشه شمال غربی تپه مورد حفاری وکاوش قرار داده است، ادامه داد: در نتیجه کاوش در این ترانشه‌ها یک مجموعه معماری شامل برج مدور و دیوار‌های بیرونی بنایی بزرگ قلعه یا ارگ حکومتی نمایان شد.

او گفت: فصل دوم کاوش باستان شناسی قلعه یا ارگ حکومتی شهر تاریخی – ایلخانی اوجان با هدف آزاد سازی دیوار‌ها و برج مدور جبهه شمال غربی این سازه بزرگ معماری شمال غرب کشور، در ضلع شمال غربی محوطه قلعه شهر تاریخی اوجان شروع و ادامه پیدا کرد.

او با بیان اینکه، حاصل کاوش این فصل پاکسازی کامل دیوار شمالی قلعه و معماری برج مدور شمال غرب قلعه بوده است افزود: از مهمترین یافته‌های سفالی ظرف شکسته فقاع ایلخانی با تزئینات سنگ فیروزه منطقه بود.

 

منبع :ایسنا

انتهای پیام/ش

دروازه شرقی قلعه شهر ایلخانی‌ها رو آمد

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: میراث فرهنگی جاذبه گردشگری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۹۶۵۲۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کشف جدید باستان‌شناسان: نگو حجر، بگو شجر!

در سال ۱۸۳۶، کریستین یورگنسن تامسن، یک عتیقه‌شناس دانمارکی، اولین شخصی شد که نظم را به ماقبل تاریخ آورد و نشان داد که انسان‌های اولیه اروپا سه مرحله از پیشرفت فناوری را پشت سر گذاشتند که در تولید ابزار منعکس شده است. گاه‌شماری اولیه، عصر حجر تا عصر برنز و عصر آهن، اکنون زیربنای باستان‌شناسی بیشتر دنیای قدیم است.

به گزارش خبرآنلاین، به گفته توماس تربرگر، باستان شناس و سرپرست تحقیقات در بخش میراث فرهنگی نیدرزاکسن در آلمان، تامسن به خوبی می‌توانست عصر چوب را جایگزین عصر حجر کند.

او گفت: «می‌توانیم فرض کنیم که ابزار‌های چوبی درست مشابه ابزار‌های سنگی، یعنی دو و نیم یا سه میلیون سال وجود داشته‌اند. اما از آنجایی که چوب رو به زوال می‌رود و به ندرت باقی می‌ماند، سوگیری حفظ نگاه ما به دوران باستان را مخدوش می‌کند. ابزار‌های سنگی اولیه به طور سنتی دوره پارینه سنگی پایین را مشخص می‌کنند که از حدود ۲.۷ میلیون سال پیش تا ۲۰۰ هزار سال پیش ادامه داشت. از هزاران سایت باستان شناسی که می‌توان به آن دوران نسبت داد، از کمتر از ۱۰ مورد چوب به دست آمده است.»

دکتر تربرگر سرپرست تیم تحقیقی بود که ماه گذشته در Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد و اولین گزارش جامع در مورد اشیاء چوبی حفاری شده از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۸ در معدن زغال سنگ روباز در نزدیکی شونینگن در شمال آلمان بود. محموله غنی شامل دو دوجین نیزه کامل یا تکه تکه شده و چوب پرتاب دو نوک بود. قدمت این اشیاء به پایان یک دوره گرم بین یخبندان در ۳۰۰ هزار سال پیش می‌رسد، یعنی زمانی که نئاندرتال‌های اولیه جایگزین هومو هایدلبرگنسیس، پیشینیان بلافصل خود در اروپا شدند. پرتابه‌های کشف شده در سایت شونینگن، معروف به Spear Horizon، قدیمی‌ترین سلاح‌های شکاری حفظ شده در نظر گرفته می‌شوند.

در اواسط دهه ۱۹۹۰، کشف سه نیزه، به همراه ابزار‌های سنگی و بقایایی از ۱۰ اسب وحشی، ایده‌های رایج در مورد هوش، تعامل اجتماعی و مهارت‌های ابزارسازی اجداد انسان را تغییر داد. در آن زمان، اجماع علمی بر این بود که انسان‌ها لاشخور‌های ساده‌ای بودند که تا حدود ۴۰ هزار سال پیش بخور و نمیر زندگی می‌کردند.

دکتر تربرگر گفت: «معلوم شد که این انسان‌ها ابزار و سلاح‌هایی برای شکار بزرگ ساخته بودند. آن‌ها نه تنها برای شکار طعمه با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کردند، بلکه به اندازه کافی رفتار‌های آن‌ها پیچیده بوده‌است تا قصابی و بریان کردن را سازماندهی کنند.

مطالعه جدید که در سال ۲۰۲۱ آغاز شد، بیش از ۷۰۰ قطعه چوب را از Spear Horizon مورد بررسی قرار داد، که بسیاری از آن‌ها در دو دهه گذشته در وان‌های سرد آب مقطر ذخیره شده بودند تا جلوی پوسیدگی آن‌ها گرفته شود و محققان بتوانند، رسوبات غرقابی را شبیه سازی کنند. این کار به کمک میکروسکوپ سه بعدی و اسکنر‌های میکرو سی تی که نشانه‌های سایش یا بریدگی را برجسته می‌کردند، انجام گرفت و محققان توانستند ۱۸۷ قطعه چوب را شناسایی کنند که شواهدی از شکافتن، خراشیدن یا ساییدگی را نشان می‌داد.

دیرک لدر، باستان شناس در نیدرزاکسن و نویسنده اصلی مقاله، می‌گوید: «تاکنون تصور می‌شد که شکافتن چوب فقط توسط انسان‌های امروزی انجام می‌شده است.

چوب صنوبر و کاج که به احتمال زیاد از درختانی که بر روی کوهی حداقل دو یا سه کیلومتر دورتر از محل کشف قطع شده بودند به دست آمده‌اند.

علاوه بر سلاح، مجموعه شامل ۳۵ شی نوک تیز و گرد بود که به احتمال زیاد در فعالیت‌های خانگی مانند سوراخ کردن و صاف کردن پوست استفاده می‌شد. آنمیکه میلکز، یک انسان شناس از دانشگاه ریدینگ که در این پروژه همکاری داشت، گفت: «همه آن‌ها از صنوبر و کاج تشکیل شده‌اند. چوب‌هایی که هم سخت و هم انعطاف‌پذیر هستند.»

از آنجایی که درختان صنوبر و کاج در سایت در دسترس نبوده‌اند، تیم تحقیقات به این نتیجه رسیدند که درختان بر روی کوهی در دو یا سه کیلومتر و یا حتی دورتر قطع شده‌اند. بررسی دقیق نیزه‌ها نشان داد که انسان‌های در عصر سنگ پروژه‌های نجاری خود را با دقت برنامه‌ریزی می‌کردند و از یک نظم خاص پیروی می‌کردند؛ پوست را جدا کنید، شاخه‌ها را بردارید، سر نیزه را تیز کنید، چوب را در آتش سخت کنید.

دکتر لدر گفت: «ابزار‌های چوبی از پیچیدگی فناوری بالاتری نسبت به ابزار‌های سنگی آن دوران برخوردار بودند.»

شاید شگفت‌انگیزترین کشف این باشد که برخی از نوک نیزه‌ها پس از شکستن یا کند شدن مجدداً تیز شده‌اند و برخی از سلاح‌های شکسته و خرد شده، صیقل داده شده و تغییر کاربری داده‌اند. تمام نیزه‌ها به جز یکی از آن‌ها، از تنه درختان صنوبر تراشیده شده و مانند نیزه‌های مدرن شکل داده شده‌اند و مرکز ثقل آن‌ها نیز در وسط ساقه قرار گرفته است.