۱۳ شب با تعزیه ارمغانخانه
تاریخ انتشار: ۱۳ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۰۴۹۱۲
به گزارش ایکنا از زنجان، مراسم عزاداری و تغزیه‌خوانی در تکیه حسینی ارمغانخانه یکی از معروف‌ترین تعزیه خوانی‌های ایران است که از حدود ۴۰۰ سال پیش به زبان ترکی برگزار می‌شود و در سال ۱۳۸۹ در شمار میراث معنوی ایران به ثبت ملی رسیده است.
شهر ارمغانخانه، مرکز بخش قره پشتلوی زنجان در ۳۵ کیلومتری زنجان واقع شده و از نظر مختصات جغرافیایی در غرب شهر زنجان استقرار یافته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این شهر در بهمن ۱۳۸۷ با تصویب هیئت وزیران به عنوان شهر شناخته شده و تاریخچه آن را می‌توان در دو بخش قبل از اسلام که مربوط به حضور ارمنیان می‌شود و بعد از اسلام مورد بررسی قرار داد.
ارمغانخانه در اصطلاح محلی (ارما خانا) تلفظ می‌شود و از کلمه ایرماکانا گرفته شده است که ایرماک به معنای رودخانه بوده و از ترکی باستان گرفته شده است. ایرماکانا یعنی کرانه رود و به ترکی می‌شود (چایلاغ) و این شهر در کرانه رودخانه‌ای به همین نام قرار دارد.
بررسی‌های تاریخی که از این ویرانه‌ها به عمل آمده حاکی از قدمت چندین هزار ساله شهر است. بسیاری از مورخان به این عقیده‌اند که شهر تاریخی ارمغانخانه توسط یک زلزله مهیب ویران شده و بازماندگان آن، شهری در نزدیکی ویرانه‌های شهر باستانی بنا کرده‌اند.
وجه تسمیه دیگر این شهر از آن لحاظ است که به علت آبادانی و بزرگی ارمغانخانه از قدیم مرکز سکونت، حکومت و تفرجگاه سلاطین و خوانین بوده است که مدعوین را تحفه‌ای از سوی آنها داده می‌شده و کسی دست خالی ازآنجا برنمی‌گشته است.
پس از اسلام مکتب تشیع در دوران صفویه ترویج یافته و به تدریج مراسم تعزیه‌خوانی در این شهر رایج شده و تاکنون ادامه دارد. در زمان صفویه گروه‌های از طایفه افشار جنوب زنجان به دلایل نامعلومی در این شهر سکنی گزیده‌اند. در دوران قاجاریه و پهلوی این شهر و اکثر مناطق قره پشتلو تحت نفوذ روس‌ها و حزب توده قرار داشته است.
جمیز موریه انگلیسی در زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار جزو هیئتی به ریاست سرهارفورد جونز از طرف پادشاه انگلستان به دربار ایران آمد. کتاب وی که در سال ۱۸۱۲ میلادی در لندن به چاپ رسیده و در آن علاوه بر توصیف شهر زنجان و ایلات ساکن در ناحیه و ولایت خمسه از کتیبه‌ای در ارمغانخانه یاد کرده که بسیار حائز اهمیت و جالب توجه است. متأسفانه گویا اطلاعی از این کتبیه امروزه در دست نیست.
اهالی شهر ارمغانخانه، مسلمان و دارای مذهب شیعه ۱۲ امامی و گویش اهالی این روستا زبان ترکی هستند.
قدمت ۴۰۰ ساله تکیه ارمغانخانه
مراسم عزاداری و تغزیه‌خوانی در تکیه حسینی ارمغانخانه یکی از معروف ترین تعزیه خوانی‌های ایران است که از حدود ۴۰۰ سال پیش به زبان ترکی برگزار می‌شود و در سال ۱۳۸۹ در شمار میراث معنوی ایران به ثبت ملی رسیده است. این مراسم از اول تا چهاردهم محرم و از اربعین تا بیست و هشتم صفر برگزار می‌شود.
تکیه حسینی اعظم ارمغانخانه از قدیمی‌ترین تکیه‌های شمال‌غرب کشور به شمار می‌آید. به نقل از بسیاری از بزرگان درحدود ۴۰۰سال پیش شخصی به نام عیوض نسخه‌های تعزیه را از درگزین همدان آورده که بعدا توسط توکل خان مرحوم مورد ویرایش قرار گرفته است.
توکل خان از بانیان و دست اندرکاران تعزیه درارمغانخانه و از نوادگان ایل ترک افشار بوده و تعزیه را از پدران خود به ارث برده و از مجلس‌نویسان طرفه و نوحه سرایان به نام بوده است که به کار تعزیه پرداخته‌اند و چندین پشت او تعزیه‌خوان، تعزیه‌گردان و از بانیان تعزیه در ارمغانخانه بوده‌اند.
دیدن شبیه در ماه محرم برای اهالی قره پشتلو علی الخصوص ارمغانخانه نوعی عادت و نیایش محسوب می‌شود. فرزند توکل خان، بعد از شور و مشورت، دست به ساختن تکیه‌ای در ارمغانخانه می‌زند.
در این تکیه علاوه برتوکل خان، خاندان عیوض و بعد از آن پسرش اسکندر پس از او ملانجف و بعد از ایشان فرزندش ملاحسین بعد از وی مرحوم میرزا باقر و در آخر کربلایی جواد اسکندری در تکیه ایفای نقش تعزیه کرده‌اند.
زنجان جز استان‌هایی است که همه ساله همزمان با ایام محرم عزاداران زیادی از سراسر نقاط کشور برای شرکت در عزاداری در آن حضور می‌یابند که تکیه ارمغانخانه بهترین گزینه برای علاقمندان به تعزیه است.
در همین رابطه سیروس رستمی رئیس هیئت امنای تکیه حسینی اعظم ارمغانخانه زنجان به خبرنگار ایکنا گفت: همزمان با فرا رسیدن ماه محرم مراسم اجرای نمایش سنتی تعزیه با حضور مردم از سراسر کشور با اجرای نمادین کاروان امام حسین (ع) از ورودی شهر ارمغانخانه تا تکیه حسینی برگزار می‌شود.
وی با بیان اینکه مراسم تعزیه‌خوانی امسال از دهم شهریور نخستین روز ماه محرم تا 13 ماه محرم همه روزه از ساعت 14 تا 17 در محل تکیه حسینی اعظم ارمغانخانه زنجان برگزار می‌شود، افزود: همه ساله شاهد حضور عزاداران حسینی از سراسر کشور برای تماشای تعزیه سنتی در ارمغانخانه هستیم
وی عنوان کرد: نمایش تعزیه در تکیه ارمغانخانه در روز عاشورا از ساعت 9 صبح تا 3 بعد از ظهر اجرا می‌شود.
رستمی با اشاره به پیش‌بینی حضور بیش از 150 هزار عزادار حسینی در مدت زمان 13 روز ماه محرم در محل اجرای مراسم، تصریح کرد: سال گذشته از روز نخست تا 13 ماه محرم بیش از 150 هزار نفر برای استفاده از مراسم عزاداری و تعزیه‌خوانی در محل تکیه حضور داشتند.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: ایکنا زنجان ارمغانخانه تعزیه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۰۴۹۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هرکاری کنید، محرم عصبانی نمی‌شود!
به گزارش “ورزش سه”، بازگشت محرم نویدکیا به سطح اول فوتبال ایران یکی از اتفاقات جذاب نیم فصل دوم رقابت‌های لیگ برتر بوده است. سرمربی سابق سپاهان بعد از مدت‌ها دوری از نیمکت، به‌عنوان نفر اول کادر فنی مس رفسنجان به مربیگری برگشت و با حضور در جمع نارنجی‌پوشان توانسته شرایط خوبی را برای این تیم رقم بزند.
نویدکیا در ماه‌های گذشته که هدایت مس را بر عهده داشته از نظر فنی شرایط خوبی را برای این تیم رقم زده و تاکنون هیچ شکستی را روی نیمکت نارنجی‌ها پذیرا نبوده است.
مورد اصلی که درباره نویدکیا به چشم آمده شخصیت و متانت او در مواجهه با اتفاقات مختلف است. این مسئله در مس رفسنجان بارها بر سر موضوعات مختلف نمایان شده و در نشست خبری قبل از بازی روز چهارشنبه این تیم هم نمود پیدا کرد.
نویدکیا وقتی ظهر روز سه‌شنبه در کنفرانس مطبوعاتی قبل از دیدار تیمش مقابل گل‌گهر سیرجان حضور یافته بود با چند سوال حاشیه‌ای و غیرفنی از سوی یکی از خبرنگاران رفسنجانی مواجه شد و جالب اینکه بدون عصبانیت و با متانت خاص خودش به این سوالات پاسخ‌گو بود.
او نه تنها از پرسشی درباره چرایی برگزاری تمرینات مس در تهران ناراحت و عصبانی نشد که با بیان اینکه فضای مجازی را دنبال نمی‌کند و اخبار را چندان نمی‌خواند به اسطوره‌سازی نسبت به خودش واکنش نشان داد و گفت که دوست ندارد چنین اتفاقی را تجربه کند.
سرمربی رفسنجانی‌ها ساعتی قبل از دیدار حساس مقابل گل‌گهر سیرجان باز هم با آرامش خود را نمایان کرد و نشان داد دوست ندارد قبل از بازی دربی کرمان تیمش وارد شرایط سختی شود. او که تجربه‌ای زیاد را در فضای فوتبال دارد خود را برای مسابقه عصر چهارشنبه با گل‌گهر آماده می‌کند و امیدوار است به روند خوب رفسنجان ادامه بدهد.
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان