به نقل از «ایلنا»

تعطیلی هر کارخانه دومینوی تعطیلی بنگاه‌های اقتصادی را به دنبال دارد/ حفظ برخی مشاغل با شراکتِ دولت در پرداختِ دستمزد شدنی است

تاریخ انتشار: ۱۴ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۱۷۶۸۵

به گزارش خبرنگار ایلنا، ریزش مشاغل در ایران باعث می‌شود اشتغال‌زایی در کشور بی‌اثر شود و به‌رغم ایجاد شغل جدید، نرخ بیکاری کاهش نیابد. واقعیت این است که مشاغل در ایران پایداری مناسبی ندارند و در مقاطعی که مشکلات اقتصادی تشدید می‌شود، ریزش مشاغل افزایش پیدا می‌کند. در یک سال اخیر و با بازگشت تحریم‌ها، بنگاه‌های تولیدی در ایران دچار مشکلات عدیده‌ای شده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اصلی‌ترین مشکل بنگاه‌های تولیدی این است که با کمبود شدید نقدینگی مواجه هستند. این در حالی است که مجموعه‌ای از عوامل مانند افزایش هزینه تولید و کاهش قدرت خرید که خود به کاهش تقاضا می‌انجامد، نیاز به نقدینگی بنگاه‌های تولیدی را افزایش داده است.

جمشید عدالتیان شهریاری (کارشناس اقتصادی و فعال کارفرمایی) عنوان می‌کند که رکود تورمی بنگاه‌های اقتصادی را دچار مشکل کرده و در این شرایط طبیعی است که با ریزش نیروی کار مواجه شویم. او تاکید دارد که دولت بیش از آنکه روی مواردی چون بیمه بیکاری تمرکز کند، باید حمایت از بنگاه‌های تولیدی را در دستور کار قرار دهد و اثر دومینویی رکود تورمی را که منجر به بیکاری کارگران می‌شود، از بین ببرد.

یکی از مشکلات بازار کار در ایران این است که ما هر ساله با ریزش بخشی از شاغلان مواجه هستیم. در مقاطعی که وضعیت اقتصادی مناسب نیست این ریزش شدت می‌یابد. دولت در برنامه اشتغال امسال توجه ویژه‌ای به مقوله ریزش مشاغل دارد. دلیل ریزش مشاغل در ایران چیست و چه باید کرد که مشاغل پایداری بیشتری پیدا کنند؟

با بررسی شاخص‌های کلان اقتصادی متوجه می‌شویم که ریزش مشاغل در ایران طبیعی است. واقعیت این است که در یک سال اخیر هم سرمایه‌گذاری کاهش یافته و هم اقتصاد‌مان کوچک‌تر شده است. اقتصاد ایران بر اساس برآورد‌های رسمی بین چهار تا پنج درصد کوچک شده است. البته رئیس جمهور اعلام کرده که از اوایل سال آینده رشد به اقتصاد کشور بازمی‌گردد، اما آنچه مسلم است این است که فعلا دچار رکود هستیم. در کنار این رکود، نرخ تورم نیز افزایش یافته است. شرکت‌های تولیدی اولین جاهایی هستند که از رکود تورمی ضربه می‌خورند. در این شرایط آنها حتی اگر تعطیل هم نشوند، تولید خود را کاهش می‌دهند و این باعث ریزش نیروی کار می‌شود. از طرف دیگر، سرمایه‌گذاری جدید نیز به حداقل می‌رسد و به این صورت زمینه لازم برای جذب نیروی انسانی جدید فراهم نمی‌آید.

 امسال سال رونق تولید نام گرفته و دولت وعده داده در این سال برای حل مشکل تولید‌کنندگان به آنها وام بدهد. هنوز این وعده عملی نشده و بانک مرکزی بعد از چند ماه که از شروع سال می‌گذرد هنوز دستور‌العمل این وام را ارائه نکرده است. شرایط عادی نیست و بنگاه‌ها به ویژه بنگاه‌های کوچک و متوسط شدیدا مشکل داشته و با کمبود نقدینگی رو‌به‌رو هستند و با ظرفیت پایین تولید می‌کنند. از طرف دیگر اقساط بانکی بنگاه‌ها عقب افتاده است. برخی تولید‌کنندگان با یک مشکل دیگر هم رو‌به‌رو هستند. خیلی از شرکت‌ها چک برگشتی ندارند، اما چون سررسید وام‌شان رسیده نمی‌توانند دسته چک دریافت کنند. می‌دانید که بسیاری از تولید‌کنندگان قادر به خرید نقدی مواد اولیه نیستند. در واقع آنها نیاز به دسته چک دارند تا بخشی از کمبود نقدینگی خود را جبران کنند. ما انتظار داریم بانک مرکزی حداقل برای شرکت‌های تولیدی استثنا قائل شده و زمینه دریافت دسته چک را برای آنها فراهم کند.

با تعطیلی هر شرکت، شرکت‌های دیگر هم ضربه می‌خورند. در حوزه تولید بسیاری از معاملات بین بنگاه‌های تولیدی مختلف انجام می‌شود. یکی تامین کننده مواد اولیه برای دیگری است یا ماشین‌آلاتش را از جایی می‌خرد یا نزد بنگاهی تعمیر می‌کند. تعطیلی یک کارخانه ممکن است دومینوی تعطیلی بنگاه‌های اقتصادی را به دنبال داشته باشد و این Domino effect به بیکاری بیشتر کارگران منجر می‌شود.

همانطور که اشاره شد در شرایط کنونی بنگاه‌ها با مشکلات ریز و درشتی دست به گریبان هستند. دولت باید دست به اقدامات حمایتی عاجل بزند. در همه دنیا در زمان بحران دولت ورود کرده و با تزریق پول از تولید حمایت می‌کند. برای مثال اخیرا اقتصاد چین با مشکلاتی مواجه بود. دولت اعلام کرد که به هر چینی برای خرید کالا ۵۰ دلار پول می‌دهد و به این ترتیب تقاضا افزایش یافت و اندکی رونق به اقتصاد بازگشت. برخی استدلال می‌کنند که اگر چنین طرح‌هایی را اجرا کنیم تورم افزایش می‌یابد. به نظرم این اتفاق مهم نیست. ما الان با رکود تورمی رو‌به‌رو هستیم. لااقل اگر نمی‌شود جلوی تورم را گرفت، مشکل رکود را رفع کنیم. رفع رکود خودش بخشی از مشکلات را حل می‌کند. به طرح‌های نمایشی که بعضا ارائه می‌شود و مثلا می‌گویند رفع رکود در هشت گام یا ۱۲ گام، نیازی نیست. مشخص است چه باید کرد و بخش تولید برای اینکه بیشتر ضربه نخورد نیازمند اجرای طرح‌های عاجل است.

برخی می‌گویند بیش از تمرکز روی مواردی مانند بیمه بیکاری، بهتر است از بنگاه‌های تولیدی حمایت شود و دولت هزینه‌ای را که با افزایش شمار بیکاران و پرداخت بیمه بیکاری می‌پردازد، صرف حمایت از تولیدکنندگان کند. نظر شما چیست؟

وقتی حال اقتصاد خوب نیست، به هر حال ریزش نیرو داریم و عده‌ای بیکار می‌شوند. لازم است که این افراد بیمه بیکاری دریافت کنند، اما اگر بخواهیم مشکلات را بهتر و اساسی‌تر رفع کنیم لازم است تصمیمات شجاعانه و کارشناسی شده‌ بگیریم. مثلا ما در برخی کشور‌های اروپایی شاهد این هستیم که دولت با بنگاه‌های اقتصادی در پرداخت دستمزد مشارکت می‌کند. به هر حال وقتی کسی بیکار شود برای دولت هزینه می‌تراشد و مثلا باید ماهانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار تا دو میلیون تومان مستمری بگیرد.۵۰ درصد این میزان را به بنگاه‌های تولیدی بدهند و بگویند نیرویتان را اخراج نکنید. به نظرم این هم به نفع سازمان تامین اجتماعی و هم به نفع تولید‌کننده است و البته در این میان کارگران هم وضعیت بهتری دارند. می‌توان چنین کاری انجام داد. البته ممکن است بلافاصله برخی از کارفرمایان بروند سمت سوءاستفاده، یعنی اینکه ممکن است برای اینکه نصف حقوق کارگران‌شان را بپردازند شروع کنند به اخراج صوری و استخدام مجدد آنها. با وجود این می‌توان به چنین طرح‌هایی فکر کرد و البته وقتی قرار است آن را اجرا کنیم، لازم است دقیق کار کنیم و نظارت‌های لازم را انجام دهیم. اصل این است که تولید سر پا بماند.

کاهش ظرفیت تولید و تعطیلی برخی بنگاه‌های اقتصادی چه مشکلات دیگری به وجود می‌آورد و آیا روی مواردی مانند تامین مواد اولیه و تورم نیز اثر دارند؟

الان شرایط به این صورت است که ما در بسیاری موارد کمبود کالا نداریم، اما به دلیل پایین بودن قدرت خرید، خیلی وقت‌ها خریداری وجود ندارد. یک بنگاه تولیدی الان مجموعه‌ای از مشکلات دارد. نمی‌تواند مواد اولیه به دست بیاورد یا مجبور است آن را گران بخرد. به همین دلیل هزینه تولیدش افزایش می‌یابد و مجبور است محصولاتش را گران کند. این در شرایطی که است که خریداری نیست و گرانی باعث شده تولید‌کنندگان مشتری‌های خود را از دست بدهند. در چنین شرایطی یک تولید‌کننده به چهار برابر نقدینگی پیشین احتیاج دارد. الان کسانی که بدهکار بانکی نیستند ترجیح می‌دهند اصلا کارخانه یا کارگاه خود را تعطیل کنند. اگر چنین اتفاقی بیفتد و مثلا یکی دو سال هم ادامه یابد Domino effect رخ می‌دهد، یعنی اینکه با تعطیلی هر شرکت، شرکت‌های دیگر هم ضربه می‌خورند. در حوزه تولید بسیاری از معاملات بین بنگاه‌های تولیدی مختلف انجام می‌شود. یکی تامین کننده مواد اولیه برای دیگری است یا ماشین‌آلاتش را از جایی می‌خرد یا نزد بنگاهی تعمیر می‌کند. تعطیلی یک کارخانه ممکن است دومینوی تعطیلی بنگاه‌های اقتصادی را به دنبال داشته باشد و این Domino effect به بیکاری بیشتر کارگران منجر می‌شود. پس می‌بینیم که چاره‌ای جز کمک به رونق تولید نداریم. برای این کار ما راه‌حل‌های اساسی داریم و راه‌حل‌های موقتی. می‌بینیم که برای رفع مشکلات اغلب روی راه‌حل‌های موقتی که در واقع مسکن هستند، تاکید می‌کنند، حال آنکه نیاز به راه‌حل‌های اساسی داریم و باید ریشه مشکلات را بخشکانیم.

منبع: ایلنا

کلیدواژه: اشتغال بیکاری کارگران رکود بنگاه تولیدی بیمه بیکاری رکود تورمی بنگاه اقتصادی مستمری بیکاری ریزش مشاغل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۱۷۶۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بازگشت ۴۹۷ واحد تولیدی استان مرکزی به چرخه تولید

استاندار مرکزی گفت: سال گذشته ۴۹۷ واحد تولیدی تعطیل و نیمه‌تعطیل این استان احیا شد و به چرخه تولید بازگشت.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از مرکزی، فرزاد مخلص‌الائمه پیش از ظهر امروز _سه‌شنبه یازدهم اردیبهشت_ در جشنواره امتنان (تجلیل از کارگران، گروه‌های کار و واحدهای نمونه) اظهارکرد: یکی از برنامه‌های اولویت دار دولت سیزدهم احیای واحدهای تعطیل و نیمه تعطیل است.

وی از احیای ۲۲۳ واحد اقتصادی در سال ۱۴۰۱ خبر داد و افزود: سال گذشته ۴۹۷ واحد تولیدی با حدود دو هزار نیرو به چرخه تولید بازگشت.

استاندار مرکزی با اشاره به حوادث تلخ کارگری در سال‌های گذشته تصریح کرد: وضعیت استان در حوزه کار و تولید، هم اینک در یک ثبات مبتنی بر امنیت قرار دارد.

مخلص‌الائمه تصریح کرد: نرخ بیکاری در این استان کاهش یافته و مشارکت اقتصادی افزایش داشته است واین مهم نشان از موفقیت جامعه کار و تولید در این استان است.

وی ادامه داد: استان مرکزی استانی کارگری است و بیش از ۶۰ درصد بیمه شدگان اجباری استان از این قشر زحمتکش است.

استاندار مرکزی با بیان اینکه شمار کارگران استان مرکزی بیش از ۶۰۰ هزار نفر است، گفت: دولت با عزمی راسخ و برنامه‌ریزی‌های راهبردی آرامش و امنیت را به واحدهای تولیدی به ویژه واحدهای مشکل‌دار بازگردانده است.

مخلص‌الائمه تاکید کرد: استان مرکزی در دولت سیزدهم با کاهش نرخ بیکاری، افزایش اشتغال و مشارکت اقتصادی روبرو است به گونه ای که هم اینک وضعیت اشتغال استان مرکزی مطلوب است و در بسیاری از شهرستان‌ها، نگرانی‌هایی برای کمبود نیروی کار وجود دارد.

وی با اشاره به نامگذاری امسال توسط مقام معظم رهبری به نام جهش تولید با مشارکت مردم، اضافه کرد: بر اساس منویات مقام معظم رهبری، تولید کلید حل بسیاری از مشکلات از جمله معیشت، اشتغال و بیکاری است، بنابراین باید تمام ظرفیت‌ها برای حمایت از تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی به کارگرفته شود.

استاندار مرکزی خاطرنشان کرد: در این استان رشد اقتصادی هر روز در حال افزایش است، در دو سال گذشته قراردادهای صادراتی مختلف و متعددی با شرکت‌های بزرگ امضا شد و این مهم به دلیل هماهنگی بین بخش‌های مختلف است.

مخلص‌الائمه با بیان اینکه تا پایان سال گذشته واحدهای دارای حقوق معوق استان مرکزی ۵۰ درصد نسبت به سال قبل آن کاهش داشته است تصریح کرد: کارگروه تسهیل و رفع و موانع تولید در استان مرکزی فعال است و مسایل واحدهای تولیدی هر هفته در چارچوب اختیارات این کارگروه به صورت ویژه پیگیری می‌شود.

وی ادامه داد: ۱۰ هزار واحد مسکونی برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن در اراک در حال اجرا است. استاندار مرکزی اظهارکرد: این استان برای ساخت مسکن با کمبود نیروی کار شدید روبروست.

صدور چهار هزار و ۵۸۷ مجوز مشاغل خانگی در استان مرکزی

جمشید امیدی، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مرکزی هم از صدور چهار هزار و ۵۸۷ مجوز مشاغل خانگی در این استان در سال گذشته خبر داد و اضافه کرد: طبق نتایج حاصل از پایش ملی محیط کسب و کار ایران در بهار ۱۴۰۲، استان مرکزی با پنج و ۱۷ دهم درصد مقام اول را در این حوزه کسب و استان‌های زنجان و آذربایجان غربی در رتبه‌های دوم و سوم قرار گرفتند.

وی افزود: امسال مراسم هفته کارگر از چندین هفته قبل با فراخوان جشنواره امتنان آغاز شده و از ۱۰ مهر تا یکم آذر سال گذشته ۴۴۰ کارگر، ۵۹ گروه کار و ۱۲۱ واحد از استان مرکزی در این سامانه ثبت نام کرده اند.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مرکزی تصریح کرد: برنامه‌های این هفته در استان مرکزی با شعار ملی «مشارکت کارگر، جهش تولید و ایران قوی» آغاز شده و در حال برگزاری است.

امیدی مهم‌ترین شاخص‌های مورد ارزیابی در جشنواره امتنان را، اختراع و نوآوری، ارزآوری، بهره‌وری، میزان اشتغال، مسایل زیست محیطی و انتقال تکنولوژی و بومی سازی برشمرد و گفت: پس از پایان مهلت ثبت‌نام، کمیته ارزیابی تشکیل و بر اساس اسناد و مدارک بارگذاری شده، ۱۰۸ مورد بازدید میدانی انجام شده است.

وی ادامه داد: در مجموع هشت واحد برتر استانی، سه کارگر نمونه و دو گروه کار نمونه به تعداد هشت نفر به عنوان برگزیدگان این جشنواره انتخاب و در هفته کار و کارگر از آنها قدردانی می‌شود.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مرکزی گفت: در سال‌های گذشته این استان کارگر ملی نداشت اما امسال کارگر نخبه ملی و واحد نمونه ملی از استان مرکزی انتخاب شده است.

امیدی اضافه کرد: نرخ بیکاری استان مرکزی در سال ۱۴۰۰ هفت و هشت دهم درصد و در سال ۱۴۰۱ هفت و سه دهم درصد بود و در سال گذشته به هفت درصد و نرخ مشارکت اقتصادی در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، بدون تغییر به ۳۶.۶ درصد و سال گذشته به ۳۶.۳ درصد رسیده است.

کد خبر 749431