شریعتمداری:یک موی ظریف را با تیم‌های مذاکره کننده عوض نمی‌کنیم

به گزارش وانانیوز، 

بخش هایی از گفتگو با حسین شریعتمداری، مدیرمسئول کیهان که یک روز پیش از اعلام رسمی آخرین تصمیم برجامی ایران از سوی رئیس جمهور، صورت گرفته است، را بخوانید؛

 شما در تحلیل‌های خودتان در روزنامۀ کیهان، بستۀ ماکرون را توهین‌آمیز می‌دانید و معتقدید پاریس در ازای وعدۀ نسیۀ تامینِ نقدینگیِ اینستکس، خواهان آن است که ایران برنامۀ موشکی و قدرت منطقه‌ای خود را متوقف کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به نظرتان قدرت منطقه‌ای ایران تا کجا باید توسعه یابد؟

شریعتمداری: پیشنهادات آقای ماکرون تا حالا همان پیشنهادات دونالد ترامپ بوده است. خودش هم به صراحت گفته است ما همان دیدگاه را دنبال می‌کنیم. اینستکس هم در حقیقت تحقیر مردم ایران است. ضمناً اینستکس به معنای نفی رسمی برجام است. آمریکا از برجام خارج شد و با این کار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را که به‌مثابه تضمین برجام بود نقض کرد. اروپایی‌ها گفتند ما در برجام می‌مانیم. اما ماندن اروپایی‌ها در برجام یعنی پای‌بندی به تعهداتشان. ولی اروپایی‌ها از یکسو تمامی تحریم‌های آمریکا را اعمال می‌کنند و از سوی دیگر به تعهدات برجامی خودشان پای‌بند نیستند. پس چطور می‌گویند در برجام باقی مانده‌اند؟ اصلاً مگر هنوز برجامی وجود دارد؟ وقتی یکی از طرفین اصلی برجام از این معاهده خارج می‌شود، بقیه اگر قرار است در برجام بمانند، باید به تعهداتشان پای‌بند باشند. نمی‌شود که به هیچ یک از تعهداتشان عمل نکنند، تمامی تحریم‌های آمریکا را هم اعمال بکنند، در عین حال بگویند ما هنوز در برجام هستیم. من معتقدم این یک کلاه گشاد است. البته برجام هم یک کلاه گشاد بود. ما باید هر چه می‌توانیم قدرتمند شویم. این یک قاعده است و همۀ کشورها این قاعده را رعایت می‌کنند. الان فرانسه و انگلیس و آمریکا حاضرند قدرتشان را کم کنند؟

یورونیوز: اگر عربستان هم بخواهد مدام قدرتمندتر شود، رقابت تسلیحاتی در منطقه راه می‌افتد.

شریعتمداری: عربستان هم هر چه می‌تواند قدرتمند شود. ما از اینکه کشورهای منطقه قدرتمند باشند استقبال می‌کنیم. حرف ما این است که پادو و عامل بیگانه نباشید. اگر بخواهند عامل بیگانه باشند، معلوم است که قبول نداریم. ولی اگر بخواهند خودشان مقتدر باشند، قبول می‌کنیم. اصلاً ما معتقدیم که امنیت منطقه را خود کشورهای منطقه باید حفظ کنند. ولی بدون وابستگی به قدرت‌های بیرونی. اما چه کسی گفته رقابت تسلیحاتی در منطقه ایجاد می‌شود؟ ما که حاضر به چنین کاری نیستیم. عربستان گاو شیرده است و او را دارند می‌دوشند. عربستان اگر می‌تواند قدرت تسلیحاتی پیدا کند، این کار را بکند. وقتی کشورهای دیگر تهدید نظامی علیه ما هستند، طبیعی است که ما باید قدرت نظامی داشته باشیم. آیا شما می‌توانید کشوری را پیدا کنید که از عقل سلیم برخوردار باشد و روی قدرت نظامی و اقتدارش معامله کند؟ چنین چیزی هیچ جای دنیا نیست. چطور فرانسه و آمریکا و انگلیس می‌‎توانند به عربستان اسلحه بدهند که مردم مظلوم یمن را بکشند، بعد به ما می‌گویند شما چرا تسلیحات دارید. چرا نداشته باشیم؟

یورونیوز: وقتی عربستان و ایران مدام سلاح می‌خرند یا می‌سازند، نوعی جنگ سرد در خاورمیانه ایجاد می‌شود. این روند، خاورمیانه را تبدیل می‌کند به انبار باروت. ولی مثلاً در منطقه اسکاندیناوی، سیاستمداران عاقل بدون رقابت تسلیحاتی مشغول مدیریت جوامعشان هستند.

شریعتمداری: کشورهای اسکاندیناوی دشمن ندارند ولی آمریکا با صراحت می‌گوید ما براندازی جمهوری اسلامی را به عنوان یک خط استراتژیک مد نظر داریم و این امر با تغییر دولت‌ها هم تغییر نمی‌کند.

آمریکا اصلاً با ایران‌هراسی به عربستان اسلحه می‌فروشد. ما کجا تهدیدی علیه دیگران بوده‌ایم؟ شما یک نقطه جهان را نشان دهید که آشوب شده باشد و پای آمریکا در میان نباشد. کشورهای اسکاندیناوی متحد آمریکا هستند. ما متحد آمریکا نیستیم. آمریکا با ما درگیر است و به ما می‌گوید اسلحه‌ات را کنار بگذار تا راحت بخوریمت.

یورونیوز: در نقد این آرای شما می‌توان گفت حکومت ایران سال ۸۸ به مردم خودش اجازه تظاهرات سیاسی نداد. پس چطور انتظار دارد که عربستان هر سال به حجاج ایرانی اجازه تظاهرات سیاسی بدهد؟

شریعتمداری: عربستان الان چندین سال است به ما اجازه تظاهرات نمی‌دهد. ولی تظاهرات ما در عربستان تظاهرات اسلامی است. این فرق دارد با این که شما در یک کشور علیه یک کشور دیگر تظاهرات کنید. برائت از مشرکین مثل نماز است؛ چون یک دستور قرآنی است. عربستان هم باید این اصل را رعایت کند. ما که نگفتیم یک عده در عربستان به نفع یکی از دشمنان سیاسی عربستان تظاهرات کنند.

یورونیوز: برویم سراغ برجام. ظاهراً به قدرت رسیدن ترامپ بزرگترین بدشانسی حسن روحانی بوده است. به نظرتان اگر هیلاری کلینتون رئیس جمهور آمریکا می‌شد، برجام چه سرنوشتی پیدا می‌کرد؟

شریعتمداری: هیچ فرقی نمی‌کرد. چون آقای ترامپ چهره بی‌روتوش آمریکاست و اوباما چهره با روتوش آمریکا بود. اغلب تحریم‌های ترامپ در زمان اوباما هم برقرار بود. قطعنامه ۱۹۲۹ که مادر این تحریم‌هاست، متعلق به دوران اوباما است. ۴۰ درصد کل تحریم‌هایی که از اول انقلاب تا به حال علیه ایران وضع شده، متعلق به دوران اوباماست. بنابراین فرقی بین ترامپ و اوباما نیست. شما فکر می‌کنید ترامپ چطور انتخاب شد؟ هر کسی از راه برسد، جمهوریخواهان از ریاست جمهوری او حمایت می‌کنند؟

یورونیوز: ولی برخی از جمهوریخواهان برجسته از ترامپ حمایت نکردند. از کاندولیزا رایس گرفته تا دیگران.

شریعتمداری: شما فکر می‌کنید کاندولیزار رایس یک جمهوریخواه برجسته است؟

یورونیوز: اجازه بدهید این سوال را بپرسم: آیا ترامپ که در آمریکا تقریباً فردی خارج از سیستم محسوب می‌شود و دغدغه‌های لیبرال‌ دموکراتیک ندارد، در قیاس با سایر روسای جمهور آمریکا، گزینۀ مناسب‌تری برای مذاکره و امتیاز گرفتن نیست؟

شریعتمداری: اوباما دغدغه لیبرال‌دموکراتیک داشت؟ قتل عام یمن و غزه متعلق به دوران اوباما نیست؟ فرق اوباما و ترامپ فقط در این است که اوباما دست چدنی‌اش را در دستکش مخملین کرده بود ولی دست چدنی ترامپ علنی است و اتفاقا این علنی بودن برای ما بهتر است. شخصیت فردی و حقوقی افراد متفاوت است. شما نگذاشتید حرف من تمام شود. داشتم می‌گفتم هر حزبی که در آمریکا می‌خواهد کاندیدا معرفی کند، افراد را غربال می‌کند. مگر می‌شود یک آدم دیوانه از آن چند فیلتری که بر سر راهش است، راحت رد شود و کاندیدای حزب جمهوریخواه شود؟ ترامپ خودش را به دیوانگی می‌زند. نیکی هیلی با صراحت می‌گفت به من دستور داده بود که از او چهره یک آدم بی‌منطق و دیوانه ترسیم کنم تا دیگران از او بترسند. شما می‌گویید اوباما لیبرال و طرفدار حقوق بشر است. بنده می‌گویم این طور نیست. اگر اوباما لیبرال است، چرا زندان گوانتانامو را جمع نکرد؟ آقای اوباما زندان گوانتانامو را تعطیل نکرد، جواز حمله به حزب‌الله را و محاصره نوار غزه را داد. چطور می‌گویید اوباما لیبرال است؟ آقای اوباما در دفاع از حقوق بشر صداقت نداشت.

یورونیوز: دوباره می‌پرسم: آیا ترامپی که دغدغه‌های دموکراتیک ندارد، گزینه مناسب‌تری برای مذاکره با حکومت ایران نیست؟

شریعتمداری: نه. مذاکره برای چه هدفی؟ مذاکره تعریف مشخصی دارد. کف مذاکره نقاط مشترک است. سقف مذاکره نقطه‌ای است که به آن‌جا می‌رسند. این وسط یک بده و بستان هم صورت می‌گیرد تا طرفین به سقف مذاکره برسند. ما با آمریکا راجع به چه چیزی مذاکره کنیم؟

یورونیوز: راجع به رفع فشار فعلی آمریکا بر ایران.

شریعتمداری: بله. ولی ترامپ نمی‌گوید بیایید مذاکره کنیم تا به یک نقطه مقبول طرفین برسیم. می‌گوید بیایید ما خواسته‌هایمان را به شما دیکته کنیم. از همین حالا دارد چنین حرفی می‌زند. چرا ما برویم که ترامپ خواسته‌هایش را به ما دیکته کند؟ مگر ترامپ از برجام و معاهده پاریس بیرون نرفت. برویم با کسی مذاکره کنیم که مدام زیر قولش می‌زند؟ کسی که به مذاکره نیاز دارد، ترامپ است. آقای ترامپ از وقتی که از برجام خارج شده، تا جایی که من یادم است، یازده بار ایران را دعوت به مذاکره کرده است. ولی دلیلی ندارد که ما با ترامپ مذاکره کنیم.

یورونیوز: با توجه به شرایط فعلی اقتصاد ایران، ترجیح می‌دهید در انتخابات سال ۲۰۲۰ چه کسی رئیس جمهور آمریکا شود؟ ترامپ یا یک دموکرات؟

شریعتمداری: برای ما فرقی ندارد. هر دو یکسانند. ممکن است برخی معتقد باشند این افراد با هم متفاوتند، ولی از نظر من این طور نیست.

یورونیوز: روند کاهش تعهدات برجامی را دولت روحانی با رضایت شروع کرده یا در اثر ملاحظات رهبری نظام به آن تن داده است؟

شریعتمداری: به هر حال دولت آقای روحانی این روند را اعلام کرده است. حتماً یک لابی‌هایی می‌کنند و مشاوره‌هایی با همدیگر دارند و نهایتاً یک تصمیم قطعی گرفته می‌شود. ولی این تصمیم الان تصمیم دولت است. شورای عالی امنیت ملی تنظیمش کرده و آقای رئیس جمهور آن را اعلام کرده است.

یورونیوز: شما خطر جنگ را به کلی منتفی می‌دانید یا احتمال می‌دهید در اثر فشار حداکثری آمریکا و مقاومت ایران، سرانجام کار طرفین به جنگ بکشد؟

شریعتمداری: اگر آمریکایی‌ها جنگ را شروع کنند، قطعاً دست به یک حماقت زده‌اند. وضعیت ما خیلی روشن است. ما زمانی تازه انقلاب کرده بودیم و حتی زاغه‌های مهمات خودمان را هم نمی‌دانستیم کجاست. هشت سال آمریکا و شوروی و انگلیس و فرانسه و آلمان و کشورهای منطقه هم کنار عراق بودند. البته من بعضی از این کشورهای منطقه را اصلاً کشور نمی‌دانم. به نظر من امارات و قطر تجارت‌خانه‌اند. همین الان یک موشک حزب‌الله یا انصارالله راهی قطر شود، قطر باید بساطش را جمع کند و برود. که این کار را هم می‌کند ان‌شاءالله. به هر حال همه این کشورها در کنار عراق نتوانستند ما را به زانو دربیاورند. در حالی که ما آن موقع اصلاً قدرت امروز را نداشتیم و آمریکا هم امروزه قدرت آن روز را ندارد.

یورونیوز: پس خطر جنگ را به کلی منتفی می‌دانید.

شریعتمداری: معتقدم احتمال بسیار ضعیفی هست که جنگ درگیرد ولی حتی اگر جنگ شروع شود، ما این طرف با اقتدار ایستاده‌ایم.

یورونیوز: منتقدان داخلی سیاست خارجی‌ حکومت ایران می‌گویند پولی که صرف حزب‌الله لبنان و گروه‌هایی مثل لشکر فاطمیون می‌شود، باید در مناطق محروم کردستان و سیستان بلوچستان و غیره هزینه شود. چه پاسخی به این انتقاد دارید؟

شریعتمداری: معذرت می‌خواهم؛ من این انتقاد را خیلی احمقانه می‌دانم. اگر شما به مقاومت کمکی می‌کنید، صدقه نمی‌دهید بلکه هزینه امنیت خودتان را می‌پردازید. اگر مقاومت جلوی داعش را نگیرد، شما باید با داعش در ایران درگیر شوید. مگر تا ۷۵ کیلومتری مرز ما نیامدند؟ مگر در ایران عملیات تروریستی انجام ندادند؟ این یک ارزش بزرگ برای جمهوری اسلامی است که با دشمنانش بیرون از مرزهای خودش درگیر می‌شود. اما کسانی که این انتقاد را مطرح می‌کنند، به نظر من یا نمی‌فهمند (که به نظرم این موضوع خیلی واضح‌تر از آن است که کسی متوجه‌اش نشود) یا خودشان را به نفهمی زده‌اند. شما همین الان بروید کردستان و سیستان و بلوچستان. این دو استان نسبت به گذشته زمین تا آسمان فرق کرده‌اند. بعد از اتمام جنگ، سپاه بلافاصله گازکشی سنندج را انجام داد. کسانی که حضور ما در منطقه را زیر سوال می‌برند، اگر دشمن نباشند، خیلی احمقند. هزینه کردن بر اساس اولویت‌هاست. وقتی که جنگ است و جان مردم در خطر است، اولویت شما حفظ جان مردم و مرزهای کشور است.

یورونیوز: شما معتقدید با دولت آمریکا نباید مذاکره کرد و انعقاد برجام هم اساساً اشتباه بود. سیاست خارجی مد نظر شما برآمده از کدام انتخابات است؟ مردم ایران که در سال‌های ۹۲ و ۹۶ به آقای روحانی رای دادند.

شریعتمداری: مردم به وعده‌ها رای می‌دهند. مثلاً کسی می‌آید و وعده رفاه می‌دهد. این حرف‌ها را که همه می‌زنند... مردم به وعده‌ها رای می‌دهند. مردم رای دادند که برجام ایجاد شود. اما برجام آن چیزی نشد که مردم می‌خواستند. یعنی برجام فتح‌الفتوح و بزرگترین معجزه قرن نشد. البته نمی‌گویم آقایان تعمد داشتند. ما ارادت داریم به این آقایان. من یک دفعه هم به خبرنگار واشنگتن‌پست گفتم که ما یک موی ظریف را با همه تیم‌های مذاکره‌کننده شما عوض نمی‌کنیم. حقیقت این است برجامی که قولش داده شده بود و مردم به آن دلخوش بودند، محقق نشد. آقایان هم می‌گویند ما مقصر نیستیم و طرف مقابل به ما کلک زده است. ما هم می‌گوییم حداقلش این است که شما فریب خوردید.

یورونیوز: شورای عالی امنیت ملی تصویب کرده که رئیس جمهور ایران حق ندارد با رئیس جمهور آمریکا مذاکره کند؟

شریعتمداری: شورای عالی امنیت ملی مصوباتی دارد که مذاکره رئیس جمهور با ترامپ در آن مصوبات نمی‌گنجد.

یورونیوز: به نظر شما مسئولیت پذیرش برجام از سوی نظام جمهوری اسلامی، نهایتاً متوجه رهبر ایران نیست؟

شریعتمداری: نه، مسئولیتش با دولت است.

یورونیوز: اگر برجام اساساً معاهده خوبی نبود و به قول شما یک کلاه گشاد بود، چرا رهبر ایران جلوی انعقاد این معاهده را نگرفتند؟

شریعتمداری: اصلاً برجام به مرحله اجرا نرسید که کسی بخواهد جلویش را بگیرد.

یورونیوز: منظورم زمانی است که مقامات دولت مشغول امضای برجام بودند.

شریعتمداری: موقع امضای برجام که نیامدند به رهبری بگویند ما داریم برجام را امضا می‌کنیم. وقتی که امضا کردند، امر رسمیت یافت. آقا هم در جواب گزارشی که از انعقاد برجام دادند دال بر اینکه همه قدرت‌های بزرگ در برابر ما سر خم کردند، فرمودند «اگر این طور باشد که شما می‌گویید...» یعنی نشان دادند با توصیفی که رئیس جمهور از برجام کرده بود، موافق نیستند. وانگهی آقا باید جلوی چه چیزی را می‌گرفتند؟ باید جلوی برجامی را می‌گرفتند که اجرا نشده؟

یورونیوز: روسای سابق قوه قضاییه، که در اظهارات اخیرشان یکدیگر را به فساد متهم کردند، الان جزو سران کشور نیستند؟

شریعتمداری: بین این دو بزرگوار سوءتفاهمی پیش آمده بود و همدیگر را هم به فساد متهم نکردند بلکه بعضی از تخلفات را به رخ هم کشیدند که بعد هم معلوم شد سوءتفاهم است و با همدیگر هم کنار آمدند و موضوع حل شد. حالا اینکه این تخلفات چه بوده بحث دیگری است. اما بیاییم این طرف قضیه را بررسی کنیم. سازش با آمریکا، سازش نیست بلکه تسلیم است. ما باید به خودمان تکیه کنیم و این یعنی اقتصاد مقاومتی.

یورونیوز: ولی فشار اقتصاد مقاومتی متوجه مردم ایران می‌شود در حالی که فرزندان مقامات و چهره‌های حکومتی در غرب در آسایش زندگی می‌کنند.

شریعتمداری: این مشکل، مشکل مردم و نظام است و به سود دشمن است. اما چه کسی مشغول برخورد با این مفسدین است؟ قوه قضاییه. قوه قضاییه هم که درون نظام است. پس خود نظام در حال برخورد با مفسدین است. اتفاقاً وظیفه مسئولین این است که از مردمشان حمایت کنند.

یورونیوز: با توجه به حجم نارضایتی‌ها، این برخورد با مفسدین دیرهنگام نیست؟

شریعتمداری: نه. من روی موضوع مبارزه با فساد مطالعه دارم و برایتان سند می‌آورم و مستند نشان می‌دهم که این مبارزه دیرهنگام نیست. الان دستگاه قضایی مشغول برخورد با مفسدین است و برایش فرقی نمی‌کند که این آقا پسر فلان وزیر است یا برادر رئیس جمهور. حمایت از مردم یعنی این؛ نه اینکه با آمریکا رابطه برقرار کنیم. رابطه برقرار کنیم که هر چه داریم، تقدیم آمریکایی‌ها کنیم؟

یورونیوز: با توجه به اختلافاتی که بر سر رابطه ایران و آمریکا بین جناح‌های حکومت و لایه‌های مختلف افکار عمومی جامعه ایران وجود دارد، موافقید این موضوع به رفراندوم گذاشته شود؟

شریعتمداری: دو نوع رفراندوم در قانون اساسی پیش‌بینی شده است. یکی رفراندوم تاسیسی، که مربوط به تغییر در بعضی از مفاد قانون اساسی می‌شود. مثل چیزی که قبلاً هم یکبار اتفاق افتاده است. نوع دوم، رفراندوم تقنینی است که باید از سوی دوسوم نمایندگان مجلس درخواست شود. ولی موضوع روشن است. وقتی برای امری قانون روشنی وجود دارد، دیگر رفراندوم برگزار نمی‌کنند. به همین دلیل من فکر می‌کنم بحث رفراندوم یک بحث انحرافی است. نیازی به برگزاری رفراندوم نیست. مخصوصاً درباره آمریکا.

یورونیوز: اگر اکثریت ملت با برقراری رابطه ایران و آمریکا موافق باشند، در این شرایط چطور باید نظرشان را اعلام کنند؟

شریعتمداری: اگر قرار بر این باشد، باید راجع به هر موضوعی یک رفراندوم برگزار شود. قانون راهکار را مشخص کرده است. وقتی ما می‌بینیم که آمریکایی‌ها به صراحت از ما می‌خواهند دیکته بنویسیم و بر سر مبانی قدرت و اقتدارمان با آن‌ها بحث کنیم، طبیعی است که نمی‌توانیم چنین چیزی را بپذیریم. وانگهی از کجا معلوم است که اکثریت مردم خواهان رابطه ایران و آمریکا هستند؟
یورونیوز: حالا که به نظرتان خواسته مردم معلوم نیست، می‌توان رفراندوم برگزار کرد تا معلوم شود اکثریت مردم خواهان برقراری رابطه ایران و آمریکا هستند یا نه.

شریعتمداری: اگر این طور باشد، باید راجع به هر موضوعی رفراندوم برگزار کرد تا نظر اکثریت مردم معلوم شود. پس قانون اساسی و مجلس برای چیست؟ آیا اکثریت نمایندگان مجلس، نموداری از خواست اکثریت مردم نیستند؟ همه جای دنیا همین طور است. در کدام کشور برای هر چیزی رفراندوم برگزار می‌کنند؟ این یک بحث کاملاً انحرافی و غیر قابل قبول است. نهاد مجلس وجود دارد و اگر مردم خواهان برگزاری رفراندوم باشند، دو سوم نمایندگان مجلس می‌توانند نماینده این خواسته اکثریت مردم باشند.

 

 

منبع: وانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت vananews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «وانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۲۱۱۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سرکوب در دانشگاه، مذاکره در قاهره

برمبنای آنچه مقامات مصری گفته‌اند این مذاکرات قرار است با حضور میانجی‌های مصری بین حماس و آمریکا برقرار شود. با این حال اما نتانیاهو ادعا کرده که چه توافقی شکل بگیرد چه نه، به رفح حمله خواهد کرد.

به گزارش مشرق، مذاکره‌کننده اصلی آمریکا در بحران غزه، روز جمعه برای مذاکرات آتش‌بس به قاهره رفت تا مذاکرات جدی برای برقراری آتش‌بس را در غزه شروع کند. تا الان جزئیاتی از آنچه قرار است در این مذاکرات از جانب آمریکایی‌ها مطرح شود، گفته نشده اما آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا پیشنهاد این کشور را «بسیار سخاوتمندانه» دانسته است و از طرفی هم حماس در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرده که با «روحیه مثبت» برای انجام مذاکرات راهی قطر می‌شود.

این مذاکرات درست در آستانه مطرح شدن ادعای حمله به رفح به مراحل جدی‌تری رسیده است.

برمبنای آنچه مقامات مصری گفته‌اند این مذاکرات قرار است با حضور میانجی‌های مصری بین حماس و آمریکا برقرار شود. با این حال اما نتانیاهو ادعا کرده که چه توافقی شکل بگیرد چه نه، به رفح حمله خواهد کرد.

اسامه حمدان نیز یکی از اعضای ارشد جنبش مقاومت نیز اظهار داشته که «اگر حمله به رفح آغاز شود، مذاکرات برای دستیابی به توافق برای آزادی اسرا پایان خواهد یافت.»

مذاکرات قاهره روی جزئیات متن نهایی؟

پیش از سفر برنز به قاهره، المیادین متن اولیه‌ای از توافق حماس و رژیم‌صهیونیستی برای انجام مذاکرات آتش‌بس منتشر کرد و هدف از این توافق را «آزادی تمامی اسرای صهیونیست نزد گروه‌های فلسطینی» که شامل نظامیان، غیرنظامی‌ها، سرباز زنده یا مرده می‌شود دانست و علاوه‌بر این نوشت که توافق دارای سه مرحله خواهد بود که در مدت ۴۰ روز اجرایی می‌شود و پس از این قابلیت تمدید هم دارد که در مرحله اول صهیونیست‌ها از مناطق مسکونی غزه به «سمت شرق غزه» تا «نزدیکی مرز» عقب‌نشینی خواهند کرد.

در مرحله دوم تمهیدات لازم برای بازسازی خانه‌های ویران‌شده، تاسیسات نظامی و غیرنظامی در نظر گرفته می‌شود و در مرحله سوم هم تبادل تمام اجساد و کشته‌شدگان طرفین پس از شناسایی صورت می‌گیرد. علاوه‌بر این سی‌ان‌ان نیز در گفت‌وگو با یک مقام دیپلماتیک خارجی، اظهار داشت که مقامات حماس در حال بررسی پیشنهاد جدیدی هستند که مقامات مصری‌ آن را پیشنهاد دادند.

اگر آنچه منتشرشده متن نهایی توافق حماس و سیا باشد، به نظر می‌رسد مذاکرات قاهره روی جزئیات این توافق خواهد بود. با این حال اما نمی‌توان با قاطعیت گفت توافق احتمالی نهایی همان متنی خواهد بود که به نقل از المیادین منتشر شده و قرار است روی جزئیات آن مذاکرات صورت بگیرد یا دو طرف توافق دیگری را تنظیم خواهند کرد.

با این همه به نظر می‌رسد، مقامات حماس و آمریکایی دید مثبتی نسبت به مذاکرات قاهره داشتند. هیات حماس پیش از حضور در قاهره برای مذاکرات در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد «تایید می‌کنیم» که با «روحیه مثبت» برای دستیابی به توافق آتش‌بس به قاهره می‌روند و مصمم هستند تا «توافق را برای برآورده کردن خواسته‌های مردم نهایی کنند.» از طرفی هم مقامات آمریکایی اظهار داشتند پیشنهادی که برای دستیابی به توافق ارائه کردند، «بسیار سخاوتمندانه» است.

شکاف میان بایدن و بی‌بی‌ در مذاکرات آتش‌بس بیرون زد

اگرچه به نظر می‌رسد مذاکرات آمریکا با مقامات حماس به مراحل حساسی رسیده اما نتانیاهو همچنان تلاش می‌کند در رسانه‌ها از جدیت ارتش رژیم برای حمله به رفح صحبت کند و او اخیرا ادعا کرده که چه توافق بشود، چه نه، حمله به رفح انجام خواهد شد. اظهاراتی که با واکنش حماس همراه شده و اعضای ارشد جنبش مقاومت هم در نقطه مقابل اظهار داشتند اگر حمله‌ای به رفح صورت گیرد، مذاکرات آتش‌بس متوقف خواهد شد.

رسانه‌های صهیونیستی نیز اظهارات متفاوتی را درباره مذاکرات مطرح کردند اما همه این رسانه‌ها روی مهم و حساس بودن مذاکرات تاکید داشتند، با این حال برمبنای آنچه یک مقام آمریکایی به سی‌ان‌ان گفته آنچه مقامات اسرائیلی درمورد پیشنهاد آتش‌بس به دولت بایدن ارائه کردند مورد تایید آنها قرار نگرفته است.

آنها معتقدند طرح نتانیاهو در رفح استراتژی کاملی برای محافظت از غیرنظامیان در نظر نگرفته است. به نظر می‌رسد با توجه به آنچه نتانیاهو درمورد حمله به رفح مطرح کرده و پیشنهاداتی که مورد تایید بایدن قرار نگرفته، میان نتانیاهو و بایدن درمورد نحوه مذاکرات اختلاف نظر وجود دارد و حالا دولت بایدن یک‌تنه به دنبال به نتیجه رساندن مذاکرات آتش‌بس با حماس است و در صورتی که نتانیاهو برمبنای اظهارات خود اقداماتی را در رفح آغاز کند، شکاف میان دولت بایدن و نتانیاهو بار دیگر سرباز می‌کند.

حالا نتانیاهو در داخل با دو جریان مواجه است، از طرفی آمریکایی‌ها برای پذیرش مذاکرات آتش‌بس به بی‌بی‌ فشار وارد می‌کنند و از طرفی هم برخی در داخل سرزمین‌های اشغالی برای پذیرش مذاکرات آتش‌بس به دولت فشار وارد می‌کنند، بخشی از ائتلاف راست افراطی نتانیاهو، او را تحت فشار قرار دادند تا با پیشنهاد آتش‌بس که روی میز است، موافقت نکند و ارتش هم به عملیات زمینی خود در رفح تا نابودی حماس ادامه دهد، این طیف از ائتلاف نابودی حماس را بر آزادی اسرا ارجح می‌دانند.

دولت نتانیاهو حالا در یک دوگانه قرار دارد، در یک سمت اگر مذاکرات آتش‌بس را بپذیرد و از حمله به رفح صرف‌نظر کند مشخصا برخلاف آنچه هدف خود از شروع حمله زمینی به غزه ادعا کرده عمل کرده و علنا شکست را پذیرفته است. اما در سمت دیگر ادامه جنگ علاوه‌براینکه فضای افکارعمومی حتی در اروپا و آمریکا را به زیان اسرائیل تغییر داده است، پای نخست‌وزیر رژیم را هم به دادگاه لاهه کشانده است و در داخل هم تظاهرات خانواده‌های اسرای صهیونیستی نیز همچنان ادامه دارد.

از طرفی برخی مقامات رژیم صریحا این را اعلام می‌کنند که آغاز حمله زمینی به رفح منجر به فروپاشی کامل رژیم می‌شود. اسحاق بریک، اخیرا در اظهارنظری گفته: «اگر جنگ ادامه پیدا کند، باعث فروپاشی اسرائیل از نظر نظامی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی خواهد شد. حتی اگر حماس و حزب‌الله دقیقا همان‌طور که امروز می‌جنگند، بدون غافلگیری نظامی ادامه دهند، اسرائیل به‌خودی‌خود فرومی‌پاشد.»

طولانی شدن جنگ درحالی‌که در واقعیت شکست‌هایی برای صهیونیست‌ها چه در مواجهه با ایران چه محورهای مقاومت به همراه داشته، کار ادامه جنگ را با مشکل مواجه و فشارها را بیشتر کرده است. امری که صهیونیست‌ها را در دوراهی پذیرش آتش‌بس یا حمله به رفح قرار داده است.

واشنگتن به دنبال کنترل شرایط نابسامان دانشگاه‌ها با مذاکرات آتش‌بس

آمریکا درست در سال انتخابات ریاست‌جمهوری درگیر تظاهرات زنجیره‌ای دانشجوها در دانشگاه‌های خود علیه اسرائیل شده است. این اتفاق درست بعد از تصویب کمک ۲۶ میلیارد دلاری کنگره به اسرائیل شروع شده و تا نزدیک‌ترین دانشگاه به کاخ سفید، یعنی جورج واشنگتن هم رسیده است.

علاوه‌بر این تصاویری که درگیری‌ها در دانشگاه‌ها میان دانشجوها و پلیس آمریکا در رسانه‌های جهانی منتشر شده هم جو منفی علیه آمریکا را تشدید کرده است.

اگرچه رسانه‌های آمریکایی تلاش کردند سرکوب و برخورد با این اعتراضات را با نام یهودستیزی توجیه کنند، اما بعد از شروع زنجیره ‌این تجمعات در دانشگاه‌های آمریکا حالا تجمعات دانشجویی به اروپا هم رسیده و دردسرهای زیادی برای دولت‌های اروپایی ایجاد کرده است.

آمریکایی‌ها اگرچه پیش از این نیز به‌خاطر حمایت از رژیم در عرصه‌های بین‌المللی واکنش‌های منفی داشتند و در داخل نیز با ادامه جنگ به تعداد افرادی که مخالف حمایت آمریکا از حملات رژیم بودند، افزوده می‌شد، تصویب بسته مالی جدید آمریکا و به راه افتادن تجمع‌ها در دانشگاه‌های آمریکا این نارضایتی را به اوج خود رسانده است. در چنین شرایطی به نتیجه رسیدن مذاکرات صلح تا حدی می‌تواند اعتراضات به‌وجودآمده داخل آمریکا را مدیریت و کاهش دهد.

براین اساس به نظر می‌رسد یکی از عوامل اصلی که آمریکا حالا جدی‌تر از گذشته برای به نتیجه رسیدن توافقات با حماس تلاش می‌کند کنترل شرایط اعتراضی است که در دانشگاه‌های آمریکا به راه افتاده است.

دولت بایدن همچنان تلاش می‌کند تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در مواجهه با اتفاقاتی که در غزه رخ می‌دهد دست به عصا حرکت کند تا بیش از این فشارها علیه دولت بایدن تشدید نشود.

با این حال اما همچنان این نگرانی وجود دارد که به نتیجه نرسیدن مذاکرات به معنی آغاز حمله رژیم به رفح است، موضوعی که حداقل در شرایط فعلی تنها چیزی است که آمریکایی‌ها آن را نمی‌خواهند.

مشاور نزدیک بایدن در قاهره

ویلیام برنز پیش از این هم مذاکراتی را برای برقراری آتش‌بس آغاز کرده بود، این مذاکرات اگرچه به مراحل فشرده رسیده بودند، اما در مرحله نهایی به نتیجه نرسیده بودند.

جدای از این ادامه مذاکرات توسط برنز با توجه به جایگاه او در دولت بایدن و ارتباطش با صهیونیست‌ها نیز حائز توجه است. رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا به‌عنوان مذاکره‌کننده اصلی آمریکا در بحران غزه ظاهر شده است. او البته توانسته ارتباط خوبی هم با سرویس اطلاعاتی رژیم یعنی موساد برقرار کند.

پیش از این و در سال گذشته جو بایدن اعلام کرد که از برنز خواسته تا به عضویت کابینه دربیاید. این موارد نشان می‌دهد که برنز جایگاه قابل‌توجهی برای بایدن دارد و از این نظر حضور او به‌عنوان نزدیک‌ترین مشاور بایدن، در حوزه سیاست خارجی برای به نتیجه رساندن مذاکرات با حماس نیز در وهله اول حاکی از این است که مذاکرات تحت کنترل بایدن ادامه پیدا کرده است.

علاوه‌بر این و با وجود ارتباط خوبی که برنز با صهیونیست‌ها و موساد دارد، احتمال اینکه بتواند آنها را برای پذیرش توافق آتش‌بس راضی کند، وجود دارد.

وقت گفت‌وگوی حماس و سیا با میانجی‌های مصری

رویترز به نقل از یک منبع امنیتی مصر درمورد چگونگی مذاکرات در قاهره، به این موضوع اشاره کرد که قرار است هرکدام از میانجی‌های مصری با مقامات سیا و حماس دیدار کنند، البته هنوز مشخص نیست که این دیدارها به‌صورت جداگانه صورت خواهد گرفت یا مشترکا برگزار خواهد شد.

با این حال این احتمال وجود دارد که متن منتشرشده که پیشنهاد آن توسط مصری‌ها مطرح شد، متن اولیه توافق پذیرفته‌شده دوطرف باشد و حالا قرار است روی جزئیات توافق مذاکره صورت بگیرد.

آنچه رسانه‌های مصری تا الان از پیگیری روند مذاکرات مطرح کردند این بوده که پیشرفت قابل‌توجهی در مذاکرات آتش‌بس صورت گرفته و طرفین در موارد اختلافی به یک چهارچوب توافقی رسیدند.

همچنین رسانه‌های مصری به این موضوع نیز اشاره کردند که اطلاعاتی درمورد تضمین آمریکا برای متقاعد کردن حماس به امضای توافق وجود دارد.

با این همه باید منتظر ماند تا در روز شنبه و بعد از انتشار اخبار مذاکرات حماس و سیا مشخص شود که آمریکا دوباره باید به فکر ارسال تجهیزات و بودجه به سرزمین‌های اشغالی باشد یا برای مدتی آتش واکنش‌های منفی علیه رژیم و آمریکا را در منطقه کاهش دهد.

منبع: روزنامه فرهیختگان