به گزارش خبرنگار مهر، در کربلا چه گذشت؟، ترجمه فارسی کتاب «نفس المهموم فی مصیبة سیدنا الحسین المظلوم (ع)» اثر شیخ عباس قمی می‌باشد که به‌صورت سلیس و روان، به قلم آیت‌الله شیخ محمدباقر کمره‌ای، در سال ۱۳۷۹ ق، به فارسی ترجمه شده است.
«نفس المهموم»، کتابی است پیرامون زندگی‌نامه و شهادت امام حسین (ع) و آنچه باعث اهمیت آن می‌شود، این است که نویسنده برای نگارش این کتاب تقریباً تمامی مقاتل و کتب تاریخی گذشته را دیده است و در جزئیترین حوادث مربوط به کربلا، آرای پیشینیان قبل از خود را با ذکر مآخذ آن میآورد و گاهی آنها را هم نقد می‌کند و هرجا که بر اساس نگرش اخباری خود اشکالی می‌بیند، با صراحت به تبیین و رد آن می‌پردازد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای از مترجم افزوده شده است که در آن ضمن ذکر انگیزه ترجمه (که عبارت است از خدمت به آستان حسینی) و بیان این مطلب که چون «نفس المهموم» با عبارات کتب تاریخ عربی قدیم از قبیل «تاریخ طبری» و «کامل ابن اثیر» تنظیم شده ولذا محتاج ترجمه‌ای ساده و مفهمومی می‌باشد، به این نکته اشاره گردیده است که غالب این کتب، به دلیل برخی مشکلات و نواقص، مورد استفاده کامل نیست؛ مشکلات و نواقصی که سعی شده است در ترجمه حاضر برطرف گردد. این نواقص عبارتند از اینکه:
در بسیاری از موارد، مقصود متن ادا نشده تا آنجا که ترجمه اشتباه به نظر می‌رسد.
در پارهای موارد، اختلاف نظر عمیقی وجود دارد.
غالباً ترجمه نسبت به متن، کم و زیاد شده و پارهای از اشعار عربی بیترجمه مانده یا ساقط گردیده و چون فارسی‌زبانان به اشعار عربی یا نثر عربی بیترجمه برخوردند، در بنبست قرار میگیرند و گیج میشوند و مطلب را درست درک نمیکنند.
از آنجا که سعی مترجم بر آن بوده که فارسی‌زبانان از این کتاب نفیس، استفاده همه‌جانبه ببرند، همه عبارات کتاب و اشعار آن، به فارسی ترجمه شده و هر شعر عربی، غالباً به یک شعر فارسی ترجمه گردیده و تا حد امکان مقصود شعر عربی در آن گنجانده شده است.
ترجمه کتاب «نفثة المصدور» اثر شیخ عباس قمی هم که به‌عنوان متمم این کتاب تألیف شده، در آخر کتاب چاپ شده است.
مترجم در این ترجمه، اشعار عربی را به اشعار پارسی نقل کرده و تا حد امکان و فرصت مقصود شاعر عرب را در شعر پارسی گنجانده است.
این ترجمه از نسخه چاپی کتاب «نفس المهموم» است که سید احمد کتابچی در سال ۱۳۶۸ ق، منتشر کرده است. در این نسخه، قسمت‌های متعددی از مؤلف کتاب به‌عنوان پاورقی درج شده و مترجم برای آنکه تغییری در مقصود مؤلف نشده باشد، آنها را در همان پاورقی درج کرده است.
در ضمن کتاب، فصلی بود در مرثیههای عربی که مؤلف آن را جمعآوری کرده بود و چون به نظر مترجم برای فارسی‌زبانان کم‌استفاده بوده و ترجمه آن هم چندان مفید به نظر نرسیده، وی برای آنکه این کتاب از هر نظر مورد استفاده کامل باشد، نوحههای پارسی به‌جای آن گذاشته است.
پیش از این اثر توسط آیت الله میرزا ابوالحسن شعرانی هم به فارسی ترجمه و توسط انتشارات پر منتشر شده بود.
کتاب در کربلا چه گذشت؟؛ ترجمه نفس المهموم نوشته شیخ عباس قمی با ترجمه محمد باقر کمره‌ای به همت انتشارات جمکران در سال
کد خبر 4711573
منبع: مهر
کلیدواژه: قیام امام حسین ع
عاشورا
ماه محرم
امام حسین ع
کنفرانس بین المللی
عاشورا
معرفی کتاب
فعالیت های قرآنی
ماه محرم
کربلا
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
امام موسی صدر
نشست علمی
علوم انسانی اسلامی
شبکه چهار سیما
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
رادیو گفتگو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا
منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۲۷۵۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سرگذشت فارسی‌زبانان آسیای میانه /نگاهی به کتاب «تاریخ تاجیکان ورارود»
علی هادیلو؛ اعتماد پژواک جدایی مناطق آسیای میانه و ایران، قصه‌ای پرغصه به وسعت
تاریخ ایران معاصر است؛ اما فارغ از مرثیه‌سرایی بر میراث به یغما رفته، اغلب ایرانیان را وقوف نیست که چه بر سر میراث هزارسالگان در سرزمین‌های جدا افتاده رفت.
کتاب «تاجیکان ورارود؛ از ۱۸۶۰ تا ۱۹۲۴» نخستین روایت علمی دقیق و مدون به سبک تاریخ‌نویسی‌نو و به
زبان فارسی در این زمینه است. این کتاب پرارج گرچه در سال ۱۴۰۰ در ایران منتشر شد، اما به دلیل خاستگاه تاجیکی محقق (نماز حاتم) آنچنانکه باید و شاید در فضای رسانه‌ای ایران ارج نهاده نشد. کتاب تاریخ تاجیکان ورارود، شرح رنجی است که از فرط بی‌صدایی تاکنون شنیده نشده و برای شنیدن آن باید گوش به دیوار ستبر تاریخ خواباند. این درد به تعبیر فروغ فرخ‌زاد، بانوی شعر و ادب ایران زمین، از آن جنس دردهایی است که «انسان را به سکوت وا می‌دارد، از این رو بسیار سنگین‌تر از دردی است که انسان را به فریاد وا می‌دارد.» سرگذشت روزگار زبان فارسی و تاجیکان در این کتاب دست‌کمی از دوران پرآشوب پس از ورود و سیطره مغولان بر ایران نداشت و چه بسا تلخ‌تر از آن عصر بود. قوم مهاجم مغول، به روایت موجز جوینی، «آمدند و کندند و سوختند و کشتند و بردند و رفتند»، اما چند سالی نگذشت که پیش از فروپاشی دولت‌شان، در بستر کارگاه حریر فرهنگ، اندیشه و مدنیت ایرانی سر به راه‌تر شده، زبان فارسی را به عنوان زبان خود برگزیدند و به تدریج به کیش و آیین ایرانی و اسلامی گراییدند و حتی مروج آن شدند، حال آنکه زبان فارسی آسیای میانه در چنگ قوم یأجوج و مأجوج گرفتار شده و به مرور جای خود را به زبان‌های روسی و ازبک داد.
نماز حاتم، نویسنده کتاب، از محققان و استادان برجسته و بنام دانشگاه ملی تاجیکستان است. او استاد گروه تاریخ آکادمی علوم تاجیکستان است که تاکنون ۱۵ کتاب و بیش از ۲۶۰ مقاله به نگارش درآورده است. کتاب‌های تاریخ خلق تاجیک (کتاب درسی برای کلاس نهم) و «سرنگون کردن ترتیبات امیری در بخارا» (کتاب دانشگاهی) از جمله مهم‌ترین آثار این محقق شهیر تاجیکی است. تاریخ تاجیکان ورارود، روایتی خواندنی درباره ماجرای گذر سرسلامت تتمه زبان فارسی و قوم بزرگ تاجیک در منطقه آسیای میانه از دوران پرتلاطم و پرآشوب سیطره روسیه تزاری و شوروی و سلاخی فارسی‌زبانان آسیای مرکزی در میانه سال‌های (۱۸۶۰-۱۹۲۴) است و ماجرای این گذر تاریخی، سیاسی و فرهنگی به مثابه داستان سیمرغ عطار است که تنها معدودی از مسافران با موفقیت در این سفر سیاسی، تاریخی و فرهنگی به مقصد رسیدند. کتاب تاریخ تاجیکان ورارود تاریخ صرف نیست و همچنانکه ویل دورانت تاریخ تمدن را شرح دستاوردهای عظیم انسانی روی سواحل رودخانه خروشان و پرهیاهوی تاریخ می‌دانست، روایتی از شجاعت، قهرمانی و تلاش نفسگیر یکی از کهن‌ترین ملت‌های جهان در حفظ و گسترش زبان فارسی، فرهنگ، سنن اخلاقی، اقتصاد، اندیشه، دانش، کشاورزی، ارتباطات و میراث گرانبهای نیاکانی است. کتاب تاریخ تاجیکان ورارود مرثیه‌سرایی بر میراث به یغما رفته ایرانی نیست؛ بلکه نویسنده (نماز حاتم) کوشش خود را به کار گرفته تا براساس منابع تازه و از نگاهی نو صفحات درخشان تاریخ نیاکان خویش را در مبارزه با مهاجمان روس و پاسداری از میهن خود روایت کند. ملتی که به توصیف این محقق، در برابر دشمن، «نه سپر، بلکه فرهنگ خود را پیش گذاشت، به قوم مهاجم دوستی، همزیستی و همکاری را پیشنهاد کرد، خود که فرهیخته و معارف‌پرور بود، به بیگانگان کوچی، برتری دانش و فرهنگ را اثبات نمود، ایشان را نیز به همین راه هدایت ساخت.» در این کتاب که به کوشش آرش ایرانپور، محقق ایرانی، برگردان و شرح شده، معادل‌های روسی و «کریلی» با وسواسی مثال‌زدنی به معادل‌های فارسی برگردانده شده است. این کتاب را می‌توان نمونه‌ای از شکل‌گیری یک مکتب تاریخ‌نگاری جدید در آسیای میانه نیز قلمداد کرد؛ مکتبی که با وجود تاثیرپذیری از راه و روش تاریخ‌نگاری شوروی -البته وجوه علمی و مثبت آن- از این توانایی نیز برخوردار است در جایی که به بررسی سیاست‌های مقامات شوروی مربوط می‌شود، بدون پرخاش و تندی، جوانبی از آن را مورد نقد و بازنگری قرار دهد. این کتاب همچنین نقبی به فرآیند تدریجی فارسی‌زدایی از آسیای میانه زده و روایتی داستان‌گونه و جانسوز دوران فترت زبان فارسی در این خطه، فراروی ما می‌نهد. از زمان ورود اشغالگران روس به آسیای مرکزی (۱۸۶۰)، شوربختی فارسی‌زبانان و افول تاجیک‌ها آغاز می‌شود و به دلایل متعدد و دسیسه‌های حکمرانان در سیادت روسیه تزاری به ویژه حکومت شوروی به مرور زبان فارسی جایگاه پیشین خود را از دست می‌دهد و حتی کار به تحقیر فارسی زبانان و استحاله قوم تاجیک می رسد. فرآیند فارسی‌زدایی که عملا از دوره حکومت شوروی رنگ و بویی جدید به خود می‌گیرد، با تبر تقسیم (مرزبندی‌های ملی) در ۱۹۲۴ به اوج می‌رسد و میوه‌های خونین آن را می‌توان به ویژه در نسل‌کشی روشنفکران فارسی زبان در دهه ۱۹۳۰ به وضوح مشاهده کرد. به روایت نویسنده در صفحات مطبوعات چه آسیای میانه و چه روسیه درباره تاجیکان و زبان فارسی (که از ۱۹۲۴ نام آن به تاجیکی تغییر کرد) تقریبا چیزی چاپ نمی‌شد. حتی «اگر به ناگه مقاله‌ای هم چاپ می‌شد، بیشتر آنها غرض‌ورزانه بوده، گاه تاجیکان و زبان فارسی تاجیکان را آشکارا تحقیر می‌کردند.» کار بدانجا رسید که بر حذف زبان فارسی و انکار موجودیت این زبان و تاجیکان، رسما پافشاری می‌کردند. گفتنی است کتاب «تاریخ تاجیکان ورارود» از دهه ۱۸۶۰ تا سال ۱۹24 تالیف نماز حاتم، به کوشش آرش ایرانپور از سوی انتشارات شیرازه ما در ۶۲۴ صفحه منتشر شده است. کانال عصر ایران در تلگرام
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت