به نقل از «عصر ایران»

مرگ موگابه؛ هم او که دو سال پیش مُرده بود

تاریخ انتشار: ۱۵ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۳۰۵۰۸

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- رابرت موگابه رییس جمهور یپیشین زیمبابوه هم درگذشت. او البته دوست داشت در قدرت بمیرد ولی دو سال پیش و در پاییز 1396 از قدرت کنار زده شد و این دو سال آخر را بی معشوق سپر کرد. در قدرت نمرد اما با مرض قدرت مُرد.

این سخن از جولیو آندروئوتی سیاست مدار سرشناس ایتالیایی است که هفت بار نخست وزیر این کشور شده است:

«قدرت، یک بیماری است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کسی که به آن مبتلا شود دیگر معالجه نخواهد شد.»  
این جمله هم از اوست:

«سخت ترین دیکتاتوری که می توانی از او بیزار باشی دیکتاتور درون خودت است».

دو سال پیش این عبارات را بهانۀ اصرار رابرت موگابه حاکم وقت زیمبابوه بر ماندن در قدرت نوشتم در حالی که حزب خود او حکم به برکناری دبیرکل داده و همه انتظار داشتند در نطق تلویزیونی کناره گیری خود را اعلام کند اما چنین نکرد تا تحت فشار سرانجام تن داد.

اگر در نطقی تلویزیونی و قبل آز آن که هیچ راه دیگری پیش روی او نباشد خبر استعفای خود را اعلام می کرد باقی مانده عمر خود را دور از قدرت و سیاست و به استراحت می گذراند و شاید دست کم از بخش پایانی مانند دوران قبل ازقدرت به نیکی یاد می شد.

 رابرت موگابه و نلسون ماندلا دو رهبر آفریقایی بودند که هر دو برای استقلال و رهایی از استعمار مبارزه کردند اما پس از موفقیت دو شیوۀ متفاوت در پیش گرفتند.

موگابه به قدرت چسبید و رها نکرد تا او را به شکل تحقیر آمیزی در سن بالای 90 کنار زدند و موگابه پس از یک دوره و در حالی که می توانست بماند داوطلبانه کنار رفت و سال ها بعد با شکوه از دنیا رفت.
 
 نلسون ماندلاهم ۹۰ سالگی را دید ولی نام و یاد او زنده ماند حال آن که رابرت موگابه در گذاراز۹۰ سالگی خیال می کردهمچنان زنده است اما به واقع مرده بود و از این رو می توان گفت او پیش تر مرده بود.

 ماندلا بیرون از قدرت هم اقتدار و نفوذ خود را حفظ کرد و تندیس او در پایتخت بریتانیا هم نصب شده اما از مرگ موگابه موجی درنمی گیرد و بعید است مجسمه او در زیمبابوه هم بماند و تنها اتفاقی که ممکن است رخ دهد شادی و پای کوبی بیشتر مردمان زیمبابوه است. هر چند که از نظر مردم همان دو سال پیش مرده بود.

 در عرفان ایرانی این سخن ضرب المثل است که «موتوا قبل ان تموتوا». یعنی بمیرید قبل از آن که بمیرید. این جمله به معنی توصیه به خودکشی و مرگ خودخواسته نیست. منظور این است که قبل از این که مرگ شما را از نعمت های دنیا محروم کند و ناگزیر از ترک شوید خودتان رشته های تعلق را ببُرید.

در عالم سیاست و قدرت هم می توان گفت «قدرت را ترک کنید قبل از آن که بپوسید!» و موگابه آن قدر ماند تا او را بیرون انداختند و حالا به لحاظ فیزیکی و جسمی هم مرده است.

 دو سال پیش نوشتم : «موگابه نمرده اما پوسیده و حالا دیگر کنار نرفته ی او با کنار رفته اش تفاوتی ندارد و دیر و دور نیست ارتش احترام باقی مانده را هم کنار بگذارد و کار او را تمام کند» اکنون اما به این گزاره می توان اضافه کرد که واقعا مرده است.

 رابرت موگابه تاج و تخت نداشت اما مفهوم جمهوری را در عمل به سُخره گرفته بود. چون در حکومت هایی که رییس جمهوری به صورت مادام العمر قدرت را قبضه کرده امکان انتقال طبیعی در قالب های پادشاهی وجود ندارد تلاش های انتقال هزیه ساز می شود. کما این که اگر معمر قذافی در سودای انتقال به پسرش سیف الاسلام نبود و حسنی مبارک برای پسرش جمال خواب ندیده بود چه بسا هیچ یک خلع نمی شدند.

 دست کم اگر حزب به طور کامل در مُشت حاکم بود مانند حزب بعث در سوریه یا حزب کارگر در کره شمالی انتقال قدرت به فرزند از طریق حزب صورت می پذیرفت. در زیمبابوه اما حزب زیر بار انتقال قدرت به همسر او نرفت  و ارتش به عنوان یک نهاد وارد عمل شد و گزینه خود را مستقر کرد.

 اصرار موگابه بر ماندن در قدرت آن هم در ۹۳ سالگی تنها به خاطر سن و سال بالا و عطش قدرت و مقایسه با ماندلا نبود به این خاطر هم بود که در قرن بیست ویکم شاهد کناره گیری های داوطلبانه از قدرت و واگذاری به دیگری بوده ایم.

 از همه تأثیر‌گذارتر کناره گیری پاپ بندیکت شانزدهم بود. در حالی که می‌توانست آن قدر بماند تا بمیرد. ملکه هلند هم کنار رفت و قدرت را به ویلیام الکساندر سپرد. شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی در قطر نیز کنار رفت و شاهزاده تمیم به جای او نشست.

  نکته تناقض آمیز قضیه اینجاست که گاهی آنچه ثبات تصور می شود موجب تزلزل است. شاه ایران تصور می کرد دوره طولانی نخست وزیری امیر عباس هویدا ثبات آفرین است در حالی که تا قبل از هویدا دولت مساوی حکومت نبود و با تغییر نخست وزیر سیاست ها تغییر می کرد. هویدا اما ۱۳ سال بر اریکه صدراعظمی نشست و این ذهنیت شکل گرفت که دیگر تغییر دولت جواب گو نیست.

 به همین خاطر هر چه بعد او نخست وزیر تغییر کرد افاقه نکرد و مردم به کمتر از تغییر خود حکومت رضایت ندادند.

 انسان مدرن به جای توصیه به کناره گیری، قدرت را دوره ای کرده است. با این حال در نظام های سلطنتی و غیر جمهوری هم کناره گیری داوطلبانه گاهی رخ می دهد و مثال های آن را ذکر کردیم. از پاپ رهبر واتیکان تا امیر قطر.

 در تاریخ کهن بسیار به ندرت اما به چنین نمونه هایی برمی خوریم. با این حال عرصه خالی نیست. پسر یزید یا معاویه دوم با کُنیه عبدالرحمن که در جوانی و ۲۲ سالگی به خلافت رسید وقتی لعن پدر و جد خود را دید تاب نیاورد و روی منبر سخت گریست و بعد خود را خلع کرد.( تاریخ یعقوبی، ترجمه آیتی، جلد۲)

 در زبان عربی همچنین اصطلاح «داء الکرسی» وجود دارد. به معنی بیماری صندلی یا مرض قدرت. آشکار است که رابرت موگابه به داء الکرسی یا مرض قدرت مبتلا شده بود که رها نمی کرد. ولی کار او نه با مرگ طبیعی که قبلا تمام شده بود.

 حالا هم رابرت موگابه مرده و هم نلسون ماندلا و به تعبیر خیام « فردا که از این دِیر کهن در گذریم/ با هفت هزار سالگان سر به سریم» و همه انگار صفر می شوند و تفاوت نمی کند ده سال پیش مرده ای یا دقیقه ای پیش. ماندلای مرده اما در قلب ها، در ذهن ها و در خاطره ها زنده بود حتی وقتی موگابه زنده بود چه رسد به حالا که واقعا مرده است.

 اوایل دهه ۸۰ در یکی از شب های احیا در حسینیه ارشاد و در شب بیست و یکم ماه رمضان مرحوم مهندس سحابی سخنرانی می کرد و در پایان نشست پرسش و پاسخ برگزار شد.

یکی از حاضران پرسید: آیا بهتر نبود حضرت علی ع  قدری انعطاف به خرج می داد تا حکومت او پنج ساله نمی‌شد و بیشتر به درازا می‌کشید؟

عزت الله سحابی پاسخ داد: گیرم که از اصول خود کوتاه می آمد و چند سال بیشتر حکومت می‌کرد. اما اگر هم ترور نمی‌شد مگر چند سال بیشتر زندگی می‌کرد؟ نهایتا ۱۰ سال. در حالی که راه و رسم او بیش از ۱۰۰۰ سال است که زنده است.

 بلا‌تشبیه می توان گفت ماندلا هم می توانست صندلی قدرت را ترک نکند و آن قدر بماند تا مثل موگابه بپوسد اما کنار رفت تا نپوسد. تا بماند و مگر نمانده هنوز؟

 رابرت موگابه استعفا نکرد و به صندلی چسبید تا کنارش زدند و در واقع مُرد. رابرت موگابه در واقع اول آذر 1396 مُرد اما خبر آن در نیمه شهریور 1398 اعلام می شود!

 

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: رابرت موگابه نلسون ماندلا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۳۰۵۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

(ویدئو) تحقیر بلینکن در چین با عدم استقبال رسمی

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی tags # آنتونی بلینکن ، چین ، آمریکا سایر اخبار اتفاق عجیب که همزمان با انقراض دایناسورها در زمین رخ داد! آیا قدرت‌های فوق‌بشری واقعیت دارند؟ چطور انسان به این قدرت‌ می‌رسد؟ شهاب سنگی که دایناسورها را منقرض کرد به کجای زمین خورد و آن روز چه اتفاقی رخ داد؟ (تصاویر) مرکز واقعی جهان کجا است؟