تهدید دست‌بافت‌های سنتی با ذائقه‌‌های بازاری/ از محصولات فاخر دیگر اثری نیست
تاریخ انتشار: ۱۶ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۳۴۶۱۸
به گزارش خبرنگار ایلنا، دست بافته‌ها از جمله صنایع دستی مورد علاقه ایرانی‌ها بودند و هستند. در این میان ترمه جایگاه خاصی دارد. پارچه‌ای گران‌بها که از الیاف بسیار لطیف بافته می‌شود و در بیشتر مواقع به نام ترمه یزد معروف است. اصولاً پارچهٔ ترمه به سبب بافت منحصر به فرد و به دلیل تراکم زیاد پودهایش از مقاومت نسبتا مطلوب برخوردار است و در مجموع پردوام تر از بقیهٔ انواع پارچه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در این میان با توجه به تغییر ذائقه عموم جامعه، صنایع دستی و بخصوص مسنوعات و دست بافت‌ها نیز درحال به روز شدن و همسو شدن با کاربردهای امروزی هستند. ترمه نیز از این قافله عقب نمانده و نه تنها در طرح و نقش و رنگ بلکه در کاربرد آن نیز شاهد بروز تغییرات هستیم.
محمدرضا دهقان مهرجردی (معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان یزد) در این خصوص به خبرنگار ایلنا گفت: ترمه یکی از دست‌بافته‌های قدیمی یزد است و مسئولان صنایع دستی یزد این روزها درصدد احیای این هنر کهن هستند. چنانکه درحال حاضر صنایع دستی مانند زریبافی، دارایی بافی، کاربافی، حوله بافی و ... را احیا کرده‌ایم.
او با اشاره به احیای دست‌بافته‌های قدیمی یزد و تلفیق آن با سایر هنرها گفت: اکنون زریبافی، ترمه و سایر دست‌بافته‌های سنتی احیا شده‌اند و با شکل‌گیری کارگروه نساجی سنتی، دست‌بافته‌ها مورد توجه قرار گرفته‌اند چراکه یزد از دیرباز به نساجی سنتی معروف بوده و هست و بیشتر دست‌بافت‌های مشهور ایران در یزد بافته می‌شود. سال‌ها پیش دست‌بافت‌های بسیار فاخری در یزد داشتیم که اکنون اثری از آنها نیست.
دهقان با اشاره به مشکلات موجود سر راه احیای دست بافت‌های کهن، اظهار داشت: از یک سو مشکل استادکار وجود دارد و از دیگر سو این مهم نیازمند حمایت مالی و البته تخصیص محلی خاص برای برپا شدن کارگاه‌های نساجی است. از آنجایی که شرایط این مهم فراهم نیست، نمی‌توانیم کارگاه‌های آموزشی این حوزه را داشته باشیم و نسل جدید را آموزش دهیم.
معاون صنایع دستی یزد در خصوص چرایی محقق نشدن حمایت‌های لازم از دست‌بافت‌های سنتی گفت: زمانی یک هنر پایدار می‌ماند که محصولی که تولید می‌شود بتواند در بازار رقابتی باقی بماند و مشتریان خود را جذب کند. اکنون با توجه به فعال شدن شبکه‌های اجتماعی می‌توان گفت بسیاری از رشته‌های سنتی جان تازه‌ای گرفته‌اند اما برخی از رشته‌های صنایع دستی به دلیل آنکه خاصیت آنها بافته شدن یا ساخته شدن با دست است ممکن است به قیمت‌های گزاف ارائه شوند این در حالی است که تفاوت قیمت بین اثر تولید شده با ماشین و اثر تولید شده توسط دست بسیار زیاد است.
دهقانی خاطرنشان کرد: به طور مثال یک متر پارچه ترمه یا زری که توسط دست بافته شده باشد حدود هفت میلیون تومان است این درحالی است که قیمت ماشین بافت ترمه خیلی نازل است.
تمامی صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شود که این روزها به دلیل ارائه ترمه‌های بی‌کیفیت ماشین‌بافت در بازار نه تنها بازار اشباع شده است بلکه به نوعی با مقابله به مثل خریداران در مقابل ترمه روبرو هستیم و تبدیل به نوعی ضدتبلیغ برای این دستبافت سنتی شده است.
معاون صنایع دستی یزد در این خصوص گفت: اکنون با توجه به آنکه کارگروه نساجی سنتی در یزد تشکیل شده است از هنرمندان رشته نساجی سنتی و طراحی دعوت کردیم تا به این مهم بپردازند. هنر دست با مزیتی که دارد این است که می‌تواند از قدرت طراحی بهره‌مند شود. اگر بتوان در حوزه طراحی، محصولی تولید کنیم که ماشین نتواند در تولید طرح آن رقابت کند آنگاه در این حوزه به موفقیت دست خواهیم یافت.
او ادامه داد: یکی از مزیت‌های هنرهای دستی این است که در جوامع ایرانی به هنر دست اهمیت می‌دهند حتی می‌توان این مهم را در حوزه فرش دستباف و فرش ماشینی شاهد بود و عموم جامعه تفاوت قیمت این دو را پذیرفته‌اند. در صنایع دستی نیز باید این اتفاق بیفتد و باید عموم جامعه تفاوت محرز بین هنر دست و ماشین را بدانند. حتی می‌توان بخشی از صنایع دستی را تبدیل به مجموعه کرد و مجموعه‌داران حاضر هستند هزینه‌های هنگفتی پرداخت کنند. باید با خلاقیت که البته کار بسیار سختی است خلاء موجود بین بازار و هنرمند را پر کرد. می‌توان در حوزه صنایع دستی برندسازی ایجاد کرد.
دهقانی افزود: در حوزه نساجی سنتی پارچه‌هایی تولید می‌کنیم که در گذشته به آن کاربافی می‌گفتند. امروزه به آن طرح و رنگ داده‌ایم و خروجی آن شال‌هایی شد که از طرف خانم‌ها مورد استقبال قرار گرفت. در کنار آن تلفیق کارهای دستبافت با سایر مصنوعات مانند تولید کیف و مانتو را داریم که می‌تواند ارزش افزوده چند برابری برای دستبافت به همراه داشته باشد. حتی می‌توان با انجام کارهای گروهی تولیدکننده ارائه دهنده، بازاریاب و فروشنده را به یکدیگر متصل کرد می‌توان از این طریق دست‌بافته‌های فاخر را به مصرف‌کننده ارائه داد.
شاید همین توجه به سلیقه مصرف‌کننده سبب شده است که این روزها طرح‌های جدید از کاشی‌کاری‌های مساجد و سقف‌های مقرنس‌کاری گرفته تا گل و مرغ‌های میناتوری جای نقش‌های منحنی و اسلیمی و بته جقه و گل‌های شاه‌عباسی روی ترمه‌ها را بگیرند.
دهقانی در خصوص برنامه‌هایی که برای به‌روز رسانی و در عین حال حفظ اصالت‌ها در بافته‌های سنتی مدنظر دارند، گفت: تاکید ما بر حفظ اصالت‌ها و سنت‌ها است در این میان قطعا ذائقه بازار متنوع خواهد بود و ما نیز باید سلیقه مشتری را در نظر بگیریم هر چند توجه به اصالت اهمیت دارد اما برای حفظ سنت‌ها باید مشتری وجود داشته باشد بنابراین تلفیق نقش‌ها و موتیف‌های سنتی با نقش‌های جدید هم توانسته ذائقه بازار را تامین کند و هم هنرمان و ریشه‌هایمان را حفظ کرده‌ایم. در نهایت حرف اصلی را تامین معاش هنرمند می‌زند. ذائقه بازار می‌تواند اولویت امر قرار گیرد. در عین حال تاکید بر آن است که از اصالت خارج نشوند. ورود به هنرهای جدید منافاتی با اصالت‌ها نخواهد داشت.
منبع: ایلنا
کلیدواژه: صنایع دستی ترمه بافی ترمه حوله بافی دارایی بافی کارگاه های نساجی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۳۴۶۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فرش دستباف هنر مادر است
مریم جلالی عصر امروز دوشنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ در نشست با اعضای کمیسیون فرش، هنر و صنایع‌دستی اتاق بازرگانی با اشاره به ضرورت تقویت همکاری‌ها بین بخش دولتی و خصوصی اظهار کرد: همکاری اتاق‌های بازرگانی و معاونت صنایع‌دستی در مرحله بسیار خوبی است و این همکاری‌ها بیش از پیش باید تقویت شود.
معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اشاره به اهمیت صادرات و ظرفیت‌های آن افزود: خوشبختانه ما از این مرحله عبور کردیم و اکنون فرصت بهره‌مندی از این ظرفیت‌ها است.
او اضافه کرد: بهتر است انسجام بین دولت و بخش خصوصی بیش از پیش تقویت شود چرا که به تعبیر مهندس ضرغامی، سرمایه‌گذاران و فعالان بخش خصوصی سربازان خط مقدم هستند.
جلالی یادآور شد: اعتقاد من بر این است که صنایع‌دستی که من اسمش را اقتصاد هویت‌بنیان گذاشته‌ام، موانعی پیش رو دارد که باید آنها را برطرف کرد و به اهداف عالی پیش رو فکر کرد و به آن دست یافت.
معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اضافه کرد: معاصرسازی و تولید بر اساس سلیقه مشتری می‌تواند باعث شود تا صنایع‌دستی لوکوموتیو پیشران قطار هنرهای مختلف مانند فرش دستباف در کشور باشد.
او سپس به اهمیت صادرات و برنامه‌ریزی در باره بازار‌های بین‌المللی اشاره کرد و افزود: ما بازار‌های کشف نشده‌ای داریم که یکی از آنها کشور قطر است و باید بر روی این بازار‌های کشف نشده برنامه‌ریزی کنیم.
جلالی به حمایت‌ها از صنایع‌دستی در اسناد بالادستی اشاره کرد و افزود: در برنامه هفتم موظف شدیم زیست‌بوم صنایع‌دستی را تدوین کنیم و ادبیات جدیدی در حکمرانی شکل بگیرد. خوشبختانه قدم‌های خوبی در حوزه صادرات صنایع‌دستی برداشته شده که می‌توان به موضوع حذف پیمان‌سپاری ارزی اشاره کرد. در همین حال خوشبختانه در حوزه نمایشگاهی نیز کارهای خوبی انجام شده و هنرمندان ما در نمایشگاه‌های مختلف حضوری چشمگیر دارند.
معاون صنایع‌دستی کشور گفت: مشکل ما این است که در حوزه صنایع‌دستی و هنر در مرحله توصیف مانده‌ایم. در حالی که باید از توصیف عبور کنیم و به توزیع بپردازیم و صنایع‌دستی را به‌عنوان صنعتی سبز در بخش‌های مختلف تقویت و معرفی کنیم.
او به موضوع معرفی صنایع‌دستی از زاویه قصه و روایت اشاره کرد و افزود: روش‌های قدیمی دیگر برای فروش صنایع‌دستی و هنر جوابگو نیست. نسل جدید سلیقه دیگری دارد از این رو فروشندگان ما باید ادبیات جدیدی را یاد بگیرند تا شاهد نتایج بسیار خوب در این حوزه باشیم.
معاون صنایع‌دستی یادآور شد: من فرش دستباف را هنر مادر می‌دانم چرا نقوش فرش دستباف، دستمایه بسیاری دیگر از هنرهای ما بوده‌اند.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است