به نقل از «شبستان»

عاشورا، بستری فراهم برای رسیدن به تمدن اسلامی/ نوآوری در عزاداری ها باید مدیریت شود

تاریخ انتشار: ۱۷ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۵۲۱۷۲

جریان عاشورا، ایده یک تمدن را ارائه می‌کند که یک حکومت دینی باید مبرا از ظلم و خباثت باشد و در آن ایثارها و اخلاص ها موج بزند، باید از عاشورا مدلی بگیریم برای تمدن اسلامی و بر اساس آن، بسترهای تمدن اسلامی و حکومت مهدوی را فراهم کنیم.

خبرگزاری شبستان- آرزو یوسفی؛ واقعه کربلا، اگر در تاریخ بشر رخدادی بی نظیر نباشد، از جمله وقایع بسیار کم نظیر است؛ چنان که روایاتی نیز از ائمه اطهار علیهم السلام مبنی بر بی نظیر بودن این حادثه در گذشته و آینده وارد شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

صرف نظر از دیدگاه شیعه، همه مورخان و آشنایان به تاریخ نیز اتفاق نظر دارند که واقعه عاشورا از جمله کم نظیرترین رویدادهای عالم است؛ واقعه ای که هم از نظر کیفیت وقوع، هم از نظر عظمت مصیبت و هم از نظر جاودانگی آن در یادها و آثار اجتماعی ای که در پی داشت، با هیچ ماجرای دیگری قابل مقایسه نیست. با توجه به اهمیت این موضوع به سراغ «آیت الله ابوالقاسم یعقوبی» نماینده ولی فقیه و امام جمعه بجنورد رفته ایم تا در خصوص تبیین این موضوع بیشتر جویا شویم. در ادامه این مطلب سوالات شبستان و صحبت های ایشان را می خوانیم... 

 

1. چگونه می توان پدیده عزاداری امام حسین(ع) را با موضوع دیگری چه در جهان تشیع و حتی در کل دنیا مقایسه کرد؟

عاشورا در حقیقت ترکیب یافته از سه چیز است، سوگ، حماسه و پیام. هر عزاداری که این عناصر سه‌ گانه را داشته باشد، عزاداری مطلوب و موردپسند است، یعنی هم حالت حزن، غم و معنویت را بتواند به مخاطب منتقل کرده و انسان احساس کند در یک فضای محزون و حزن مطلوبی قرار گرفته است.

 

نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی افزود: همچنین یک عزاداری باید روحیه حماسی و انقلابی را منتقل کند، چون عاشورا یک انقلاب و عاشوراییان، انقلابیون درجه یک بودند.

 

وی با بیان اینکه پیام‌های عاشورا متعدد و فراوان است، گفت: یعنی کسی که در مجلس اباعبدالله‌الحسین(ع) و عزاداری شرکت می‌کند، باید پیام سبک زندگی و چگونه زیستن را از امام حسین(ع) و یارانش دریافت کند و این‌ها را سرمشق زندگی روزانه و عمرانه خودش قرار دهد.

 

2. یکی از بحث هایی که معمولاً در آستانه ماه محرم مطرح می شود، بحث آسیب شناسی عزاداری است و مباحث مختلفی در این رابطه طرح می شود، این نوع آسیب شناسی را تا چه اندازه مفید می دانید؟

هر پدیده‌ای در معرض آسیب و آفت است  از جمله پدیده دین و دین‌داری، هر پدیده ای در عالم ممکن است یک نوع آفتی متناسب با خودش داشته باشد و آفت و آسیب جزء لاینفک زندگی مادی ماست، هرکجا گلی هست خاری هم هست.

 

امام جمعه بجنورد با اشاره به اینکه ممکن است، حریم دین و دیانت ما هم دچار آسیب و آفت شود و از جمله عزاداری‌های ما که مربوط به دین ماست، اظهارداشت: اصل عزاداری خیلی مطلوب و ارزشی است و امامان ما توصیه کردند در غم امام حسین(ع) بنشینیم و در سوگش محزون باشیم و در خوشحالی اهل بیت خوشحال و خشنود باشیم.

 

آیت الله یعقوبی افزود: اما ممکن است همین عزاداری که فی نفسه مطلوب، ایده‌آل و مورد توجه و سفارش اهل‌بیت(ع) بوده، در طول تاریخ گرفتار آفت‌ها و آسیب‌هایی شده باشد، مثل یک نهر آبی که زلال از سرچشمه بیرون می آید ولی در مسیری که عبور می‌کند، دچار آلودگی شود.

 

وی با بیان اینکه عزاداری های ما ممکن است از چند ناحیه آسیب ببیند، افزود: یکی از ناحیه سخنرانان است که اگر در این ماه به پیام‌ها و حماسه عاشورا اشاره نکنند و تحولی در ذهن و نگاه مخاطبین ایجاد نشود و بصیرت افزایی نداشته باشد، این منبر دچار آسیب شده است.

 

نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی گفت: گاهی آسیب ها از ناحیه مداح است که با بیان یک اشعار مثلاً ذلت آوری اشعار، بی معنایی و بی‌مفهومی، بدون این که تلنگری داشته باشد و به جان مخاطب بنشیند.

 

آیت الله یعقوبی افزود: مداحان از دو ناحیه باید خودشان را بپایند، یکی در انتخاب اشعار و محتوا و دیگری در شیوه‌ای که می‌خوانند، نباید ریتم آهنگ های مداحی تحریک کننده و به قول خودمان آن طرف آبی باشد.

 

رئیس شورای استانی حوزه علمیه خراسان شمالی با اشاره به اینکه آسیب سوم ممکن است از ناحیه دست‌اندرکاران و گردانندگان مراسم عزاداری بوجود آید، بیان داشت: مثلاً کودک، نوجوان و جوان در مجلس حضور یافته و هیئت‌ امنا و مسئولان هیئت‌ها برای نظم دهی گاهی دیده می شود که از خشونت استفاده می کنند که این خوب نیست و باید با گشاده رویی و نرمش باشد.

 

3. راهکارهای تقویت نهاد هیئت های مذهبی را در چه می بینید؟

اولاً باید برنامه‌ریزی داشته باشیم، چون بدون برنامه‌ریزی هیچ کاری به هدف غایی و نهایی خود نمی رسد. زمان شروع و اتمام عزاداری ها و میزان صحبت سخنران و اجرای مداح، نظم و از روی برنامه دقیق و منسجم باشد و سخنران و مداح از قبل شناسایی شوند تا آن عزاداری را به چالش نکشند.

 

آیت الله یعقوبی افزود: همچنین دسته های هیئات عزاداری در بیرون آمدن و اجرای مراسم در خیابان ها باید به نحوی منظم بوده و برنامه ریزی داشته باشند که مزاحمت و ترافیک ایجاد نکنند.

 

نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی خاطرنشان کرد: متأسفانه امروزه ابزار و آلاتی همچون طبل‌های بزرگ، رسم شده که بسیار گوش خراش و آزار دهنده است و باید از عزاداری ها حذف شود، چرا که معنویت عزاداری ها را تحت‌الشعاع قرار می دهد و ممکن است بسیاری در بستر بیماری باشند و سلامتی آن ها خدای نکرده با این صداهای گوش خراش و آزردهنده به خطر بیافتد.

 

آیت الله یعقوبی افزود: نباید با این بی دقتی ها چهره عزاداری را مخدوش کنیم، بلکه باید با نظم دهی گرایش ایجاد کرده و جاذبه آفرین باشیم.

 

4. موضوع بعدی مسأله نوآوری در عزاداری است، حد و مرز این چیست، چگونه آن را باید با سنت ها تلفیق کرد؟

در قدیم یک مدل عزاداری می‌کردند و امکانات نداشتند و تمامی مراسم ها به شکل سنتی آن برگزار می شد، امروزه نوآوری های خوبی در این حوزه صورت گرفته، به عنوان مثال همین بلندگو ها و دستگاه های اکو خیلی بر کیفیت عزارادی ها افزوده است، اما باید توجه داشته باشیم که این نوآوری مایه دردسر نشود و نباید صدای آن آنقدر بلند شود که مایه آزار دیگران شود.

 

رئيس شوراي فرهنگ عمومي خراسان شمالي افزود: یکی از نوآوری های دیگر این است که بعضی هیئات برای صدای مداح پشت زمینه می گذارند و مثلاً نام زیبای حسین(ع) را به نحوی بد ادا می کنند که نوعی بی حرمتی به ساحت آن حضرت می شود.

 

آیت الله یعقوبی با تأکید بر اینکه باید نوآوری‌ها، مدیریت شود، اظهارداشت: کسی با نوآوری مخالف نیست، تحجر نباید داشته باشیم بلکه باید با مدیریت و برنامه‌ریزی آفت های و آسیب های موجود را پیشگیری و برطرف سازیم.

 

5. اثر پرداختن رسانه ها به عزاداری را چگونه می بینید؟ آیا تا کنون آن طوری که باید توانسته اند به رسالت خود عمل کنند؟

پرداختن رسانه ها به این امر نسبی است و هنوز آن حقیقت عزاداری را نتوانسته ایم به خوبی نشان دهیم، چرا که تنها ما عزادار امام شهید نیستیم و در این ماه، اهل آسمان و زمین و زمان بر اباعبدالله عزاداری می کنند و در عین حال جای تشکر دارد از رسانه ها و به ویژه از رسانه ملی که از روستاها و دورترین نقاط محروم استان نیز برنامه های مراسم عزاداری را ضبط و پخش می کنند.

 

امام جمعه بجنورد با اشاره به اینکه رسانه‌ها خیلی در رساندن پیام‌های عاشورا و سبک زندگی عاشوراییان به مخاطبین نقش دارند، اذعان داشت: در این ایام خیلی از افراد همچون بیماران، صاحبان مشاغل سخت و راننده ها نمی توانند در مراسم های عزاداری شرکت کنند، رسانه می تواند حالت حزن و پیام حماسی عاشورا را به آن ها منتقل کند.

 

آیت الله یعقوبی با تأکید بر اینکه رسانه ها نباید رسالت خودشان را گُم کنند، خاطرنشان کرد: رسالت رسانه، آگاهی، بصیرت سازی و غفلت زدایی است.

 

وی افزود: نقد در رسانه اشکالی ندارد و اگر منصفانه هم باشد خوب است،اما  گاهی انتقادها تبدیل به انتقام می‌شود و نباید هر پیامی را بدون تأمل و تحقیق منتشر و رسانه ای کرد و آبروی دیگران را تخریب کرد.

 

6. چرا بهار و اوج عزاداری دهه اول محرم است؟ و چرا بعد از عاشورا خیلی از عزاداری ها کم رنگ و برچیده می شود؟

بله درست است اما، الحمدالله در حال حاضر عزاداری‌های دهه دوم و سوم هم در حال پر رنگ شدن است و در بعضی استان‌ها شاهدیم که مستمراً دو ماه عزاداری می کنند و در استان ما نیز این امر نسبت به سال های گذشته رنگ بیشتری پیدا کرده است.

 

رئيس شوراي فرهنگ عمومي خراسان شمالي  با بیان اینکه تا روز عاشورا کسی از اهل بیت و یاران امام حسین(ع) شهید نشده بود، افزود: باید این فرهنگ را ایجاد و منتقل کنیم که عزاداری بعد از روز عاشورا شروع می‌شود و عزاداری این ایام تا اربعین حسینی را به نحوی صحیح برنامه ریزی و اجرا کنیم.

 

7. با توجه به اینکه در عصر غیبت امام زمان(عج) هستیم، آيا مي توان بين مباحث عاشورا و مباحث مهدويت ارتباطي برقرار کرد؟

یقیناً این پدیده‌ها مرتبط با هم هستند، حضرت آقا در بیانیه گام دوم انقلاب فرمودند: " خودسازی، جامعه‌سازی و تمدن‌سازی" یعنی ما هر کاری می کنیم برای یک آرمان بزرگ مهدویت است که روزی در دنیا فراگیر شود و باید خودمان را برای مدیریت این جامعه متعالی آماده کنیم.

 

آیت الله یعقوبی با بیان اینکه هر کسی به اندازه هنر، علم، قدرت، عشق، امکانات و موقعیتش باید در این جریان تمدن‌ساز، شریک شود، گفت: عاشورا بهترین بستر برای رسیدن به تمدن اسلامی است، چرا که پیام عاشورا این است که رهبر، بهترین و پاک‌ترین باشد، فرمانده از بهترین فرمانده های لشکر باشد و رزمنده ها باید از خالص‌ترین ها باشند و اون‌هایی که می‌خواهند جامعه اسلامی را هدایت کنند، خودشان هدایت یافته باشند.

 

وی افزود: خود جریان عاشورا، ایده یک تمدن را ارائه می‌کند که یک حکومت دینی باید مبرا از ظلم، قساوت، خباثت و لجاجت باشد و در آن نجابت ها، شجاعت‌ها، صداقت‌ها، ایثارها و اخلاص ها موج بزند.

 

امام جمعه بجنورد اظهارداشت: باید از عاشورا مدلی بگیریم برای تمدن اسلامی و بر اساس اون بسترهای تمدن اسلامی و حکومت مهدوی رو فراهم بکنیم.

 

 8. وظيفه محبين و شيعيان اهل بيت در ماه محرم و نسبت به امام زمان(عج) چيست؟

در عزاداری ها باید امام حی را با امام شهیدمان پیوند بزنیم و این پیوندها ممکن است در دعا خواندن ها و شرکت در عزاداری ها باشد.

نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی بیان داشت: عزاداری خودش یک نوع پیوند بین عاشورا و مهدویت است، چرا که امام عصر(عج) صاحب اصلی عزاست و از زیارت ناحیه هم پیدا است که امام زمان خیلی برای حادثه کربلا می سوزد و اگر این مهم را درک کنیم و با این نگاه وارد مجالس عزاداری شویم، می توانیم عاشورا و مهدویت را با هم پیوند بزنیم.

آیت الله یعقوبی افزود: یه راه دیگر آن است که در جریان عزاداری ولایت‌فقیه را به‌‌عنوان نماینده ولی عصر پیوند بزنیم به حکومت امام زمان و در عاشورا از ولایت فقیه که حلقه اتصال ما با مهدویت است، یاد بکنیم و آن را به فرزندانمان بیاموزیم.

سخن پایانی...

امروزه آموزه‌های امام حسین را کمتر به آن توجه داریم، سخنان بسیار عمیقی از امام حسین(ع) برای ما رسیده که این‌ها را به بچه‌ها بیاموزیم، بنده کتابی با عنوان "سیری در سیره اخلاقی امام حسین علیه‌السلام" نوشته ام که پیشنهاد می دهم آن را برای درک بیشتر، به صورت مسابقه در بین نوجوانان برگزار کنند تا همان گونه که در این ماه طعام جسمانی به فرزندانمان می دهیم، طعام فرهنگی هم بدهیم و یک نوع پیوست فرهنگی مراسمات عزاداری ما باشد.

 

 

 

پایان پیام/140

منبع: شبستان

کلیدواژه: ماه محرم شیرخوارگان حسینی عزاداری محرم محرم کانون های فرهنگی هنری مساجد خبرگزاری شبستان مسجد کانون های مساجد استان بوشهر همایش شیرخوارگان حسینی بجنورد خراسان شمالی نهضت عاشورا مهدویت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۵۲۱۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شهید «مطهری» طراح اندیشه تمدن نوین اسلامی است

به گزارش خبرنگار مهر، آیت الله عباس کعبی عصر امروز یکشنبه در جلسه شورای اداری خوزستان اظهار کرد: جنس انقلاب اسلامی رشد و شکوفایی و تحقق کرامت انسان است؛ رشد عقلانیت ایمان، اخلاق و آداب، عدالت و آزادی، پیشرفت و عزت، وحدت و همدلی و همچنین برادری در واقع خدمت به انسان‌ها است که همه اینها در مجموع باعث کرامت انسان می‌شود.

نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری اضافه کرد: انسان ذاتاً کریم است اما کرامت اکتسابی در پرتوی حرکت جمعی انسان‌ها محقق می‌شود.

وی با تبریک فرارسیدن روز معلم بیان کرد: شهید مطهری با همه آثار گران بهای خود طراح اندیشه تمدن نوین اسلامی بر پایه شکل‌گیری جمهوری اسلامی است و درسی که از این شهید می‌توانیم بگیریم، یک درس ایثار است.

نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری گفت: خوب است که در سالگرد ارتحال شهید مطهری و روز معلم در سطوح گوناگون جامعه برای تحقق این کرامت، نهضت بازخوانی اندیشه شهید مطهری را هم داشته باشیم.

کد خبر 6091316