قنات جهانی بلده
تاریخ انتشار: ۲۴ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۱۰۹۶۵
قنوات بلده در شهر تاریخی فردوس (تون)، نشانی از نبوغ و خلاقیت بشری است که از اعصار گذشته تاکنون توسط انسان خلق و در طول زمان حفظ و نگهداریش شده، اثری درخور توجه و با اهمیت محسوب میشود.
براساس احتمالات قنات بلده در عصر ساسانی و در دل کوههای شرقی منطقه فردوس حفر شده است. این سازه آبی با دانش سنتی مدیریت میشود و آب استحصالی از آن سبب آبادانی منطقه فردوس، مزارع و باغها شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
قنات بلده، یک منظومه کامل تاریخی از استحصال آب است و نه تنها بخش عمدهای از زمینهای کشاورزی نزدیک شهر فردوس را آبیاری میکند بلکه پس از پیمودن ۴۵ کیلومتر، بیش از ۲ هزار و ۳۸۲ هکتار از زمینهای کشاورزی فردوس نیز توسط این قنات سیراب میشود.
تاریخ احداث آن به طور دقیق مشخص نیست در مستندات تاریخی آمده است که احداث قنات بلده مربوط به قبل از اسلام و دوره ساسانی است اما تاریخ نگاریهای صورت گرفته از سفالهای اطراف قنات حکایت از آن دارد که این قنات ۵۰۰ سال پس از قنات قصبه گناباد احداث شد.
قنات بلده، آبهای سطحی را از درهها جمع آوری و در یک شبکه پیچیده به یکدیگر متصل میکند و منطقه فردوس، باغات و زمینهای کشاورزی طول مسیر را سیراب میکند.
این قنات به دلیل اهمیت ساختار و زنده بودن برای مردم بومی و افرادی که در منقطه فردوس زندگی میکنند بسیار حائز اهمیت است.
در گذشته مالکان آب بلده به دلیل نبود امنیت قبل از مرگ خود، آب را وقف میکردند.
قنات بلده فردوس بزرگترین، مهمترین و سازمان یافتهترین ساختار مردمی بهرهبرداری از قنات در ایران است، حتی در ۱۱ قنات جهانی دیگر این ساختار مردمی که تحت عنوان «میاه بلده طیبه تون» نامگذاری شده است وجود ندارد.
مجموعه قنات بلده شهرستان فردوس از توابع استان خراسان جنوبی که به شماره ۳۰۱۶۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت است و تابستان سال ۱۳۹۵ در فهرست میراث جهانی نیز ثبت شد.
نخستین سمپوزیوم قنات بلده فردوس روزهای ۲۲ و ۲۳ خردادماه امسال، همزمان با هفته جهاد کشاورزی در شهرستان فردوس برگزار شد.
قنات بلده فردوس به عنوان یکی از چهار سازه تاریخی آبی ایران در اجلاس سالانه آبیاری و زهکشی و سومین اجلاس جهانی آبیاری که اول تا هفتم سپتامبر (۱۰ تا ۱۶ شهریور امسال ) در کشور اندونزی برگزار شد، برای ثبت در بخش سازههای آبی تاریخی کمیسیون بینالمللی آبیاری و زهکشی انتخاب شد.
حدود سه سال پیش مسیر دسترسی گردشگران به بخشهای داخلی آن ایجاد شد، این مسیر روی یکی از میله چاههای کاریز گرم، دهمین کاریز از مجموعه قنات بلده احداث شده تا گردشگران برای بازدید و آشنایی بیشتر با پیچیدگیهای مهندسی قنات بتوانند از مسیرهای زیرزمینی بازدید کنند.
با توجه به اهمیت قنات بلده فردوس در زمینه جذب و توسعه گردشگری پایدار تاکنون بیش از ۱۴ مجوز اقامتگاه بومگردی در این منطقه صادر شده است.
همچنین ۲ اقامتگاه بومگردی در اسلامیه و باغستان علیای و سفلی فردوس راه اندازی شده و آماده پذیرایی گردشگران و مسافران است.
استان مرزی و کویری خراسان جنوبی با افغانستان و ۶ استان کشور همجوار است و از حدود ۲ هزار و ۲۰۰ اثر شناسایی شده فرهنگی، تاریخی و طبیعی این استان تاکنون ۸۶۰ اثر در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
علاوه بر قنات بلده فردوس، باغ اکبریه بیرجند، بیابان لوت و حوله بافی روستای خراشاد نیز در فهرست میراث جهانی ثبت است.
خراسان جنوبی مسیر عبور هموطنان به سمت مشهد مقدس و در بهار دارای آب و هوای مناسب برای گردشگری است.
شهر فردوس در فاصله ۱۹۵ کیلومتری شمال غربی بیرجند مرکز خراسان جنوبی قرار دارد، این شهرستان از شمال با شهرستان بردسکن از شرق با شهرستان گناباد، از جنوب با شهرستان سرایان و از غرب با شهرستان طبس و بشرویه محدود است.
شهر تاریخی تون نیز با توجه به قدمت و آثار شاخصی که در خود جای داده است پتانسیل بسیار مناسبی برای جذب گردشگری محسوب میشود.
این شهر ۳۰ اثر تاریخی دارد که تسریع در مرمت و بازسازی آن میتواند در رونق صنعت گردشگری شهرستان فردوس و منطقه سهم بسزایی داشته باشد.
۹۸۹۳* ۶۰۵۴
منبع: ایرنا
کلیدواژه: خراسان جنوبی فردوس قنات ایرانی بلده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۱۰۹۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لرزه تردد خودروهای سنگین دوباره روی تن پل تاریخی بابل نشست
تردد آسیبزای ماشینهای سنگین از زیر پل تاریخی محمدحسن خان بابل که طبق مصوبه شورای ترافیک ممنوع و تخلف به شمار میرود، به دلیل بیتوجهی مسئولان شهری و میراثی شهرستان بابل، دوباره از سوی رانندگان متخلف از سر گرفته شده است. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بابل، تردد خودروهای سنگین از زیر پل تاریخی 300 ساله محمد حسن خان که دوباره جریان گرفته، کار را به جایی رساند که میراث دوستان و گردشگران بومی و غیربومی علاقمند به نماد تاریخی شهر بابل میگویند چرا کسی به فکر این بنای تاریخی در حال تخریب نیست.
برای چندمین بار پیاپی در یک سال اخیر رانندگان خودروهای سنگین با کنار زدن سازههای آهنی و بتنی (نیوجرسی) که در زیر این پل تاریخی جانمایی شده بود، تردد خودروهای سنگین از زیر این پل را از سر گرفتند.
این ترددها به حدی نگران کننده شده که صدای اعتراض دوستدران میراث فرهنگی در حال بازدید از این بنای تاریخی را هم در آورده است.
.
پیشتر و در دی ماه سال گذشته خبرگزاری تسنیم گزارشی را با عنوان "ماشینهای سنگین بلای جان پل تاریخی بابل شدهاند" منتشر کرد.
در آن گزارش مهران فلاح؛ رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان بابل به خبرنگار تسنیم گفت: همه ما نسبت به وضعیت فعلی پل تاریخی محمدحسن خان نگران هستیم.
فلاح با تاکید بر اینکه تردد خودروهای سنگین از زیر پل ممنوع است، افزود: نیوجرسیهایی به عنوان مانع زیر طاقچشمهها بر سر راه خودروها قرار داده شده، اما متاسفانه برخی افراد سودجو به این مهم توجه نمیکنند و با کنارزدن نیوجرسیها به تردد از زیر پل اقدام میکنند، برای همین باید با تصویب یک قانون به طور جدی به این مسئله ورود کرد و مانع تردد آنها شد.
حمیدرضا قربانیا دلاور؛ رئیس شورای شهر بابل نیز دراینباره به خبرنگار تسنیم گفت: بارها گفتهام که تنها راه برونرفت از این مشکل چندین ساله و مهم و نگرانکننده این است که از ظرفیت و فرصت خدادادیِ رودخانه بابلرود و پل تاریخی آن باید به عنوان یک فرصت گردشگری استفاده کنیم. ما با تمام توان به دنبال جذب سرمایهگذار داخلی هستیم تا از این فرصت برای جذب گردشگر استفاده کنیم.
با این همه به نظر میرسد هنوز اهتمام جدی از سوی مسئولان شهر بابل و استان مازندران برای جلوگیری از تردد خودروهای سنگین از زیر پل صورت نگرفته و قرار دادن نیوجرسی در زیر پل هم به عنوان یک اقدام موقت نتوانسته مانع تردد خودروهای متخلف شود.
به گزارش تسنیم، شورای ترافیک شهرستان بابل در 26 دی ماه 1400 مصوب کرد که تردد خودروهای سنگین از زیر این پل تاریخی ممنوع است، اما از آن تاریخ تاکنون چندین بار این مصوبه نقض و تردد خودروهای سنگین از زیر پل تاریخی محمد حسن خان از سر گرفته شده است.
نیوجرسیها یا همان سازههای آهنی و بتنی که به منظور جلوگیری از تردد ماشین های سنگین در زیر این پل تاریخی مستقر میشود، به گونهای است که رانندگان می توانند آن را با ماشین جا به جا کرده و از زیر پل عبور کنند.
در روزهای اخیر نیز تردد خودروهای سنگین در زیر این پل تاریخی از سر گرفته شده و واکنش و نگرانی میراث دوستان را به دنبال داشته است.
این پُل تاریخی که از گذشته های دور شهر بابل را به جنوب این شهرستان در بخش بندپی شرقی، بندپی غربی و گتاب متصل میکرد و در یک مقطعی از تاریخ، عبور احشام از روی آن انجام میشد. چند سال پیش میراث فرهنگی با قرار دادن نمادی از تندیس کوچ دامداران روی این پُل فضایی ایجاد کرد که عملا امکان تردد وسایل نقلیه و احشام از روی آن ناممکن شد.
انتهای پیام/