نگاه یک جرمشناس در ارتباط با نقض حکم نجفی
تاریخ انتشار: ۳۱ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۹۶۸۶۸
حکم صادره از سوی شعبه نهم دادگاه کیفری یک استان تهران مبنی بر محکومیت محمدعلی نجفی به قصاص نفس در پرونده قتل میترا استاد از سوی دیوان عالی کشور نقض شد.
شعبه ۴۱ دیوان عالی کشور اعلام کرده تحقیقات در پرونده ناقص است و باید نظر کارشناسی درباره نحوه شلیک گلولهها اخذ شود. نقص تحقیقات تکمیلی موضوعی است که پیش از این برخی حقوقدانان هم آن را متذکر شده بودند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
علی نجفی توانا، جرمشناس و استاد دانشگاه پیشتر به صراحت گفته بود که تحقیقات مقدماتی در این پرونده ناقص است و برای رفع ابهامات متعدد باید پرونده بار دیگر به دادسرا بازگشت داده شود یا قضات دادگاه از کارشناسان در این زمینه نظرخواهی کنند.
حمیدرضا گودرزی، وکیل محمدعلی نجفی که پیش از این در دادگاه ابهامات زیادی را درباره این پرونده مطرح کرده بود هم با استقبال از نقض حکم در دیوان عالی کشور گفت: «دیوان عالی کشور، دفاعیات را وارد تشخیص داده و نقص تحقیقاتی برای ارجاع پرونده به تیم کارشناسی گرفته است. تفصیل بسیار زیادی دارد و جای صحبت فراوانی وجود دارد که فعلا امکان بیان ندارم.»
به گفته او این جزئیات نظر دیوان باعث خواهد شد بار دیگر بحث «شبه عمد» بودن قتل میترا استاد قوت بگیرد.
اما این ابهامات شامل چه مواردی میشود و چه نتیجهای در انتظار پرونده خواهد بود؟ برای بررسی این موضوع با علی نجفی توانا، جرمشناس، گفتوگو کردهایم.
آقای نجفی توانا! قبلا شما اشاره کرده بودید که پرونده قتل میترا استاد در مرحله تحقیقات مقدماتی دارای نقص است. حالا دیوان عالی کشور هم حکم دادگاه بدوی را نقض کرده است. در این باره چه تحلیلی دارید؟
برای اظهارنظر دقیق در این باره بهتر این است که متن نظر دیوان عالی کشور را در اختیار داشته باشیم. وقتی پرونده در فرآیند رسیدگی با بار سنگین سیاسی و اجتماعی یا به نوعی فشار نامتعارف همراه شود، تحت تاثیر آن شرایط قضات دادگاه مجبور به اظهارنظر میشوند مسلما شفافیت قضایی و ماهیت حقایق مرتبط با حادثه یا موضوع پرونده آنگونه که باید، مشخص نخواهد شد. از زمان قتل تا زمان صدور حکم و اعلام رضایت در این پرونده ابهامات متعددی حاکم بود و مطالب متضاد و معارض گفته شد. مثلا مطالبی در نقض اطلاعات مربوط به پرونده مطرح شد و اصولا ابهاماتی از قبیل هویت شخص ضارب، ابهام درباره استفاده از یک یا دو اسلحه، شلیک عامدانه یا شلیک به دلیل درگیری ناشی از برخورد ضارب و مضروب و اموری از جمله بحث مهدورالدمی، احتمال اثرگذاری برخی نهادها یا داستان وجود پرستو و غیره زمینهای فراهم کرد همان گونه که عرض شد، میطلبید قضات محترم با مجال کافی و فرصت متعارف و انجام تحقیقات لازم نسبت به تنویر ابهامات پرونده اقدام میکردند. در همان زمان پیشنهاد کردیم که پرونده به علت نقص باید مجددا برای تکمیل تحقیقات به دادسرا اجرا شود یا خود قضات محترم تحقیقات لازم را در این زمینه به عمل آوردند. اما در یک دادرسی سریع حکم صادره شرف صدور یافت و آنچنان که دیدیم در نهایت بحث منتفی شدن قصاص این پرونده جنایی به سرانجام رسید.
حالا که حکم نقض شده تحلیلتان از آن شتابزدگی چیست؟ چرا خیلی سریع به پرونده رسیدگی شد؟
به نظر من سنگینی بار سیاسیشدن در امر قضا یا موضعگیری جناحهای مختلف شرایطی را فراهم کرد که نظام قضایی صلاح را در این دید با تکیه بر اقرار ضارب و به هر حال انجام تحقیقات دادرسی پرونده را طبق ضوابط و به سرعت طی کند. در تحقیقات مقدماتی صرفا بر اساس اقرار و بدون توجه به ابهامات موجود، کیفرخواست صادر شد و بر عمدی بودن قتل تاکید شد. در مرحله دادرسی هم بدون عنایت به ابهامات موجود و زیر فشار افکار عمومی که به دو دسته تقسیم شده بودند، کار پیش رفت. در فضای آن روزها برخی دکتر محمدعلی نجفی را قربانی رقابتهای جناحی میدانستند و گروهی دیگر ضارب خونسرد تلقی میکردند. دو نوع قضاوت در افکار عمومی ایجاد شده بود و میرفت با عمیقتر شدن این نوع واکنشهای اجتماعی صدور حکم را دچار چالش احتمالی کند. با لحاظ این شرایط قضات محترم با غمض عین نسبت به ابهامات سرنوشت کیفری آن را تعیین کردند.
اکنون از نگاه جرمشناسانه چه مواردی باید پاسخ داده شود؟
دیوان عالی کشور فارغ از دغدغههای مربوط به افکار عمومی و در یک فضای آرام با مطالعه تمام جزییات و ظرایف پرونده و با عنایت به دیدگاههای مطروحه اساتید حقوق نهایتا به اینجا رسید که این پرونده اگر به این صورت تایید شود با ابهامات متعددی مواجه است. درست است که خانواده میترا استاد با عفو متهم مجازات قصاص را منتفی کردند اما در افکار عمومی کماکان سوالات زیادی مطرح است. با توجه به سنگینی بار سیاسی و مداخله کلامی و فشار جناحها و تضاد با یکدیگر و اینکه اصولا ممکن است برای آقای نجفی دامی گسترده شده باشد و با لحاظ مداخله صدا و سیما و انجام اقداماتی که بر خلاف محرمانه بودن تحقیقات مقدماتی است باید تحقیقات در فضایی آرام تکمیل شود. مواردی از قبیل وجود پوکههای متعدد باید مورد بررسی قرار گیرد یا باید دید که آیا آقای نجفی ضارب است یا خیر؟ آیا قتل عمد است یا شبه عمد؟ یا بحث ساختن سناریوی ورود پرستو یا مداخلات سیاسی و غیره وجود داشته است یا خیر. باید پرونده در این موارد شفاف شود سپس به دیوان ارسال شود.
با توجه به عفو آقای نجفی از طرف خانواده میترا استاد در صورتی که فرضیه قتل شبه عمد تایید شود در سرنوشت پرونده چه تغییری رخ خواهد داد؟
نتیجه بررسیهای بعدی در نتیجه عفو تغییری نمیدهد. اما در افکار عمومی اعلام قتل شبه عمد و بیگناهی ایشان بر سرنوشت اجتماعی و سیاسی آقای محمدعلی نجفی موثر خواهد بود./ اعتماد
منبع: ایران آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۹۶۸۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پرونده قضایی ۸ مهر زاهدان در اولویت رسیدگی قرار میگیرد
رئیس دیوان عالی کشور گفت: پرونده قضائی هشت مهر در زاهدان مسیر درست خود را طی کرده، حکم آن صادر و به حکم اعتراض شده و در دیوان عالی کشور در حال رسیدگی است. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، حجتالاسلام محمد جعفر منتظری در مراسم تکریم و معارفه رئیسکل دادگستری استان سیستان و بلوچستان اظهار داشت: پرونده قضائی هشت مهر در زاهدان مسیر درست خود را طی کرده، حکم آن صادر و به حکم اعتراض شده و در دیوان عالی کشور در حال رسیدگی است.
رئیس دیوان عالی کشور گفت: هر چه یک پرونده سنگینتر و پرمحتواتر باشد زمان بیشتری برای رسیدگی نیاز دارد و دقت در رسیدگی زمان میبرد، ما باید تلاش کنیم زمان را به حداقل برسانیم، پرونده مسیر خود را طی کرده حکم صادر و به حکم اعتراض شده و در دیوان عالی کشور است، این قول را به مردم سیستان و بلوچستان میدهم با استفاده از اختیارات خودم پرونده را با اولویت پیگیری خواهم کرد.
وی ادامه داد: بر اساس اختیار قانونی که به عهده بنده است رسیدگی به این پرونده را در اولویت قرار خواهم داد چون اگر اولویت نباشد و این پرونده در فرآیند رسیدگی باشد ممکن است رسیدگی به آن دو سال طول بکشد.
حجتالاسلام منتظری عنوان کرد: رئیس دیوان این اختیار را دارد که پروندهها را براساس شرایط خاص در اولویت قرار داده و خارج از نوبت رسیدگی کند، حتماً پرونده هشتم مهرماه زاهدان را پس از بازگشت به تهران پیگیری خواهم کرد که اگر برای آن دستور اولویت داده شده باشد تصحیح شود و اگر این اتفاق نیفتاده باشد حتماً در اولویت قرار داده خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه شرایط کشور ما به نحوی است که همه باید در راستای توسعه کشور گام برداریم، ادامه داد: اما عدهای با استفاده از تریبونهایی که دارند حرفهایی میزنند که دشمن شاد کن است؛ بدانند نظام جمهوری اسلامی تثبیت شده و منتهی به ظهور بقیهالله(عج) خواهد بود.
رئیس دیوان عالی کشور گفت: تریبون دارها بدانید و مطمئن باشید این نظام مورد توجه عامه مردم است، بنابراین باید طرز تفکرات خود را تغییر دهید، قدرت نظام جمهوری اسلامی اسراییل را به ذلت کشاند.
حجت الاسلام منتظری اظهار کرد: امنیت، عدالت، رفاه و آسایش معیشتی مواردیاند که مردم به آنها نیازمند هستند زیرا همه مولفههای پیشرفت یک جامعه و ترقی یک کشور در لوای امنیت تحقق پیدا میکند. جوانان بسیاری در دفاع از امنیت سیستان و بلوچستان جان خودشان را از دست دادهاند ما خودمان را به این افراد مدیونمی دانیم اگر این پاسداران و صیانت کنندگان نبودند وضعیت ما وضعیت دیگری بود بنابراین باید قدردان این افراد باشیم.
رئیس دیوان عالی کشور با بیان اینکه از همه کسانی که در سپاه پاسداران، نیروی انتظامی، ارتش، بسیج و مجموعه قرارگاهی که امنیت را در سیستان و بلوچستان و کشور به وجود آوردهاند؛ تقدیر میکنیم تصریح کرد: دشمن به شدت تلاش میکند امنیت را که امری حیاتی است را در کشور سلب کند و امنیت را از جامعه ما بگیرد.
وی خاطرنشان کرد: به لحاظ دفاع از کشور اتفاقات زیادی رخ میدهد که بخشی از آنها به اطلاع مردم میرسد و بسیاری از آنها توسط مسئولان امنیتی و اطلاعاتی گفته نمیشود، دشمن در همه عرصهها برای ایجاد نا امیدی در بین مردم اتاق فکر راهاندازی کرده تا شکاف و اختلاف را بزرگ جلوه دهد اما اکنون دشمن سیلی محکمی از جمهوری اسلامی خورده که هنوز گیج است.
حجت الاسلام منتظری به اقدام مقتدرانه ایران در تنبیه اسرائیل اشاره کرد و افزود: پس از این اقدام دنیا به تلاطم افتاده است حادثه ای که برگ زرینی بر کتاب قطور و پرافتخار نظام جمهوری اسلامی که ـ در طول 75 سال تولد نامشروع رژیم کودک کش صهیونیستی به راه افتاده ـ در قالب موشک و پهپاد تبلور پیدا کرد و خانه آنها را به لرزه انداخت و این اقدام ایران دنیا را متحول کرد.
وی بیان کرد: کشورها و حوزههای مختلف در بین کشورهای اسلامی در تجزیه و تحلیل این قضیه هستند و این افتخاری برای مردم کشور است که منشا آن انقلاب عظیم و اعتقادات راسخ و تربیت یافتن در مکتب قرآن است.
رئیس دیوان عالی کشور عنوان کرد: امام راحل در این مکتب تربیت یافت و انقلاب را به وجود آورد که اکنون 35 سال است که رهبر معظم انقلاب پرچمدار این انقلاب است و این انقلاب را رهبری کرده که در دنیا بی بدیل است.
وی اظهار کرد: کسانی که انقلاب را قبول دارند بیایند در یک محفل بیان کنند که مثل جمهوری اسلامی کجا وجود دارد. پیشرفت عظیمی که نصیب ملت شده محصول فکر و اندیشه جوانان ما است ملت رشید و توانمند ما فوق آنچه که میتوانیم استحقاق خدمت دارند و ما مسئولان در تمامی حوزهها وظیفه داریم آنچه که در توان است صادقانه و مخلصانه در خدمت مردم باشیم.
حجت الاسلام منتظری تصریح کرد: عدالت تنها مختص دستگاه عدلیه نیست در نظامی که مبتنی بر احکام الهی است همه دستگاه ها باید مجری عدالت باشند در واقع در نظام جمهوری اسلامی اجرای عدالت وظیفه همه است اما دستگاه قضا مرجع مردم برای رفع خصومت است.
انتهای پیام/