به نقل از «اقتصاد آنلاین»

شوک ارزی، فرصت است نه تهدید

تاریخ انتشار: ۳ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۲۳۱۱۴۸

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، تحریم‌های امریکا در حالی آغاز شد که دولت ترامپ یک پیش‌بینی کلان را در برنامه‌ریزی‌های خود قرار داده بود: وارد کردن یک فشار حداکثری و همه‌جانبه به اقتصاد ایران که منجر به فروپاشی و بحران خواهد شد و در نتیجه ایران را بار دیگر پای میز مذاکره می‌آورد. کاهش قابل توجه فروش نفت، افزایش بی‌محابای نرخ ارز، 40 درصدی شدن تورم و شوک‌های پی در پی به بازار کالاهای اساسی، دولت ترامپ را امیدوار کرد که برنامه‌ریزی‌ ابتدایی نتیجه‌بخش شده و به زودی اقتصاد ایران توان و تحمل خود را از دست خواهد داد؛ تصویری که در مدتی کوتاه رنگ باخت و دولت و اقتصاد ایران توانسته‌اند راه خود را برای ادامه حیات پیدا کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با وجود شوک‌های پی در پی در ماه‌های ابتدایی سال 98، سرانجام نرخ ارز مهار شد، روند افزایشی تورم ادامه نیافت و دولت و فعالان اقتصادی توانستند راه‌هایی برای حفظ درآمدهای خود پیدا کنند. آمارها از صادرات غیرنفتی ایران نشان می‌داد در سالی که گذشت، ایران بیش از 40 میلیارد دلار صادرات داشته و این آمار کاهش قابل توجهی را در قیاس با سال قبل از آن نشان نمی‌دهد. در سال جاری نیز با وجود برنامه‌ریزی برای تغییر پایه صادراتی که منجر به پایین آمدن ارزش صادرات ایران شده، اما صادرات وزنی 30 درصد رشد یافته و این مساله نشان می‌دهد که با وجود تمام محدودیت‌ها و فشارهای امریکا هنوز ارز به ایران می‌رسد و دولت می‌تواند نیازهای خود را پاسخ دهد. حفظ آمار صادرات غیرنفتی جدای از ورود ارز به کشور، یک معنی دیگر نیز دارد. برای حفظ روند صادرات نیاز به تولید کالا وجود خواهد داشت و این یعنی تولید و صنعت کشور تحولی جدید را تجربه خواهد کرد. چند روز قبل همتی رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد که رشد اقتصاد غیر نفتی ایران در سه ماهه ابتدایی سال، مثبت 0.4 درصد شده و رشد صنعت نیز از منفی 9 درصد در زمستان سال گذشته به صفر در سال جاری رسیده است. در تحلیل این آمار باید یک موضوع مهم را در نظر داشت و آن سهم بالای نفت در اقتصاد ایران است. هرچند در سال‌های گذشته صحبت‌های زیادی درباره کاهش اتکا به درآمد نفتی مطرح شده اما آنچه در عمل اتفاق افتاده روندی معکوس را نشان می‌دهد و هنوز با حذف درآمدهای نفتی، دولت ایران با بحران دچار می‌شود و با حذف نفت، بررسی دقیق وضعیت اقتصاد ایران ممکن نیست، با این وجود آنچه در ماه‌های گذشته رخ داده در تحلیل‌های ابتدایی بسیار بعید به نظر می‌رسید.

حذف رقبا، تشویق ارزی

وقتی دسترسی به ارز دشوار می‌شود، دولت با یک مدیریت سخت و یک انتخاب دشوار روبه‌رو خواهد شد. نبود ارز لازم، باعث می‌شود تقاضا از عرضه پیشی بگیرد و این اتفاق نتیجه‌ای جز افزایش نرخ ارز نخواهد داشت؛ موضوعی که در ماه‌های ابتدایی سال 97 آغاز شد و با اضافه شدن موج‌های روانی، قیمت ارز را از کانال چهار هزار تومانی به مرز 20 هزار تومان نیز رساند و اگر این روند مدیریت نمی‌شد، بحران ارزی بخش‌های زیادی از اقتصاد ایران را فلج می‌کرد. دولت در چنین شرایطی باید یک انتخاب دشوار نیز داشته باشد و آن کاهش قابل توجه هزینه‌های ارزی در بخش‌های مختلف است؛ موضوعی که در ماه‌های گذشته از سویی به چند نرخی شدن ارز منجر شد و از سوی دیگر واردات بیش از هزار قلم کالا را ممنوع کرد؛ کالاهایی که یا لوکس به حساب می‌آمدند یا به دلیل داشتن مشابه داخلی، در شرایط فعلی ورودشان به صلاح کشور نبود.

هرچند در نگاه اول به نظر می‌رسید انتخاب دولت، صرفا جنبه‌ای کوتاه‌مدت داشته و در آینده با تغییر در سیاست‌ها، باز هم واردات از سر گرفته می‌شود اما نبود برخی از این کالاها و نیاز داخلی موجود باعث شد تولیدکنندگان داخلی به کار بیفتند و خلأ بازار را جبران کنند و همین امر بار دیگر صنعت و تولید را به تحرک واداشت. افزایش تعداد شاغلان در ماه‌های گذشته و جبران رشدهای منفی سال قبل نشان از آن دارد که کالاهای ایرانی توانسته‌اند جایگاه خود را در شرایط جدید پیدا کنند و این رشد تولید، همان فرصت نهفته در تحریم‌هاست.

دغدغه کیفیت و رقابت

جمشید عدالتیان شهریاری، فعال اقتصادی و عضو سابق اتاق بازرگانی از این فرصت به وجود آمده می‌گوید و معتقد است صادرکنندگان ایرانی توانسته‌اند بازار کالاهای خود در کشورهای منطقه را پیدا کرده و در مسیر حفظ آن قدم بردارند. به گفته وی یکی از اصلی‌ترین مسائلی که به صادرکنندگان کمک کرده، افزایش نرخ ارز است که قیمت‌ کالاهای ایرانی را در منطقه ‌به صرفه‌تر از قبل کرده و امکان رقابت را افزایش داده است. دغدغه تولید برای داخل اما همچنان به جای خود باقی است. عدالتیان معتقد است تولیدکنندگان ایرانی با توجه به مشکلاتی که در سال‌های گذشته با آنها روبه‌رو بوده‌اند، فضای سختی را تجربه می‌کنند و این مشکلات در فضای تحریم‌ها، تشدید نیز می‌شود. مشکلات مالیاتی، تامین اجتماعی، نقدینگی، تورم و شوک‌های قیمتی تنها بخشی از این مشکلات را می‌سازد که در سال‌های گذشته، تولید ایران با آن دست و پنجه نرم کرده است. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه برای استفاده حداکثری از ظرفیت‌ تولید کالاهای ایرانی، باید مشکلات داخلی اینچنینی برطرف شوند، گفت: با سیاست‌های محدودکننده وارداتی، امروز تعداد زیادی از کالاهای خارجی که مشابه داخلی داشتند، دیگر در بازار عرضه نمی‌شوند و همین امر به کالای ایرانی مجال حضور بیشتر می‌دهد. از سوی دیگر با افزایش قیمت ارز، قاچاق این کالاها نیز صرفه گذشته را ندارد و به این ترتیب بازار تا حد زیادی در اختیار شرکت‌های ایرانی قرار دارد.

عدالتیان با تاکید بر اینکه با حذف رقیب نمی‌توان گمان کرد که بازار برای داخلی‌ها حفظ خواهد شد، توضیح داد: در بستر امروز اقتصاد جهان، ‌مزیت حرف اول را می‌زند. یعنی اینکه کدام کشور یا شرکت می‌تواند کالایی را با ارزان‌ترین نرخ و در عین حال در بالاترین کیفیت تولید و عرضه کند. این موضوع به معنای آن است که شاید اساسا تولید یک کالا در یک کشور صرفه اقتصادی نداشته باشد و در یک بازار آزاد توان رقابت به وجود نیاید. در کنار آن باید این سوال را نیز مدنظر قرار دهیم که اگر بار دیگر شرکت‌های خارجی به بازار ایران بازگشتند، کدام کالاها در بازار می‌مانند و کدام کالاها بار دیگر محدود خواهند شد. به گفته وی اگر امروز از فرصت تحریم‌ها صحبت می‌کنیم که باعث شده تولید برخی کالاهای داخلی افزایش پیدا کند، باید در نگاهی بلندمدت‌تر وضعیت اقتصاد ایران را نیز زیرنظر داشت. اگر کیفیت کالاها تا جایی بالا رود که حتی در صورت بودن مشابه‌ خارجی، همچنان انتخاب مشتری کالای ایرانی باشد، آنگاه می‌توان از آن گفت که از فرصت به وجود آمده به خوبی استفاده کرده‌ایم اما اگر این‌طور نشود، باز هم گوی رقابت را به خارجی‌ها خواهیم باخت.

هرچند به نظر می‌رسد این دغدغه بیش از آنکه به سیاست‌های اجرایی نیاز داشته باشد، به مطالعات مبنایی احتیاج خواهد داشت، مطالعاتی که در نهایت اعلام کند ایران برای تولید کدام کالا، مزیت بیشتری دارد و برای حفظ بازارهای خود باید در چه فضایی کیفیت تولیداتش را افزایش دهد، اما آنچه در حال حاضر مهم است، فرصتی است که پیش روی این اقتصاد قرار دارد. اقتصادی که سال قبل بنا بود در چارچوب یک فشار همه‌جانبه با بحران مواجه شود، امروز به ثباتی نسبی رسیده و اگر کارت‌های خود را به درستی بازی کند، شانس برنده شدن در کوتاه‌مدت و بلندمدت را خواهد داشت.

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: نرخ ارز نرخ تورم واردات کالا فروش نفت شوک ارزی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۲۳۱۱۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیگیر لایحه امنیت شغلی کارگران هستیم | با تهدید‌ها و تحریم‌ها نمی‌توانند ملت را متوقف کنند

به گزارش جام جم آنلاین، آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور اسلامی ایران امروز - ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ - در سی‌وپنجمین جشنواره ملی تقدیر از کارگران نخبه، گروه‌های کارگری و واحد‌های نمونه حضو یافت.

رئیس‌جمهور با همراهی عباس علی‌آبادی وزیر صنعت، معدن و تجارت و سیدصولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با هدای لوح و تندیس ویژه از جمعی از کارگران نخبه و گروه‌های کارگری تقدیر کرد.

رئیس جمهور در جمع کارگران نخبه اظهار داشت: خدا را شاکریم که نشست ما بعد از جلسه بسیار با شکوهی که در محضر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی بود، تشکیل می‌شود که ما از رهنمود‌های ایشان بهره ببریم، مدیران و محافل کارگری تلاش کنند، سازو کار‌های لازم برای اجرایی شدن فرمایشات ایشان را بیاندیشند، قانون و سیاست‌های نظام در جهت رشد اقتصادی و تولید مصوب شده است که باید اجرایی شود.

آیت الله رئیسی با بیان اینکه این جلسه در کارخانه بزرگی که کارگران عزیز آن کار‌های بسیار مهم و قابل عرضه‌ای را تولید می‌کنند برگزار شده است، گفت: محصولاتی که در اینجا می‌بینید به دست توانای کارگران ساخته شده است که نشان دهنده توانایی کشور ماست، نشان دهنده ذوق و سلیقه و تلاش کارگران و مهندسان عزیز ماست. این‌ها نمونه‌ای است که ثابت می‌کند در این کشور کار‌های بزرگی انجام می‌شود. 

وی با تاکید بر اینکه دشمن همانطور که در همه عرصه‌ها ناکام مانده حتما در عرصه اقتصادی نیز ناکام خواهد ماند، اظهار داشت: محور تولید کارآفرینی و کارگر است. نقش کارگران نقش بی‌بدیلی است و لذا باید همه حمایت‌های حقوقی، مالی و اجتماعی از کار و کارگر صورت گیرد که روز به روز تولید ما در کیفیت و کمیت رشد پیدا کند. تولیدات ما باید استاندارد‌ها و شاخص‌ها را داشته باشد و باید تولید برتری داشته باشیم که در دنیا بهترین باشد و این از ملت ما برمی‌آید که حتی بالاتر از استاندارد‌های ضروری می‌توانند کالا‌ها را تولید و عرضه کنند.

آیت الله رئیسی تاکید کرد: این امیدآفرین است که عزیزان ما علی‌رغم همه تهدیدها، تحریم‌ها و برخی کاستی‌ها، تولیدات امیدآفرین برای کشور دارند و این همان است که رهبری تاکید کردند که باید تلاش‌ها و اقدامات امیدآفرین توسعه یابد.

ما پای کار ایرانیم؛ کارگران و کارفرمایان ایران با روحیه جهادی پای کار ایران هستند

رئیس جمهور با بیان اینکه «ما پای کار ایرانیم» اظهار داشت: این پای کار ایران بودن است و نشان می‌دهد با همین روحیه جهادی و ارزشمند کارگران و مهندسان، کارفرمایان و متخصصان پای کار ایران هستند و دشمن همانطور که در همه عرصه‌ها ناکام مانده حتما در عرصه اقتصادی نیز ناکام خواهد ماند.

رئیس جمهور محور همه تلاش‌ها را در فعالیت و تولید دانست و گفت: محور در تولید کارآفرین کارگر است که نقش بی بدیلی دارند و بنابراین باید همه حمایت‌ها اعم از حقوقی، مالی، اجتماعی از کار و کارگر شکل بگیرد.

آیت الله رئیسی بر کیفی و کمی بودن تولیدات تاکید کرد و افزود: باید تولیدات با کیفیتی داشته باشیم. ملت ما نشان داده که می‌تواند حتی بالاتر از استاندارد‌های ضروری کالایی را تولید و عرضه و حتی کالای برتر را در دنیا ارائه کنند.

پیگیری مجدانه دولت برای به سرانجام رسیدن لایحه امنیت شغلی کارگران

رئیس جمهور در جشنواره ملی امتنان از کارگران و گروه‌های کار و واحد‌های نمونه ادامه داد: آقای وزیر توضیح دادند که لایحه امنیت شغلی کارگران در دولت تصویب شده است و ان‌شالله از طریق مجلس دنبال خواهد شد که سریعتر به نتیجه برسد. ثبات شغلی برای کارگران مساله بسیار مهمی است. تزلزل شغلی نه تنها فرد بلکه خانواده را متزلزل می‌کند. 

وی با تاکید بر اینکه خداوند متعال تفضل کرد و به دست شما کارگران و کارآفرینان عزیز امروز شاهد افزایش میزان اشتغال و کاهش بیکاری در کشور هستیم، اظهار داشت: آمار اشتغال نشان می‌دهد که زمینه ایجاد اشتغال برای تحصیل‌کرده‌ها بسیار بهتر از قبل فراهم شده است.

آیت‌الله رئیسی بیان کرد: رهبری بسیار حکیمانه فرمودند که ما در بین جامعه کارگری نخبگانی داریم که بعضا مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرند. این نخبگان مبتکر، خلاق، صاحبنظر و صاحب ایده هستند لذا هم خودشان و هم ایده‌هایشان باید مورد توجه قرار بگیرد. 

وی خاطرنشان کرد: آقای مرتضوی در وزارت تعاون و آقای علی‌آبادی در وزارت صمت کاری که در وزارت رفاه انجام شده که به نخبگان توجه شود و نخبگی نخبگان را تقویت کند و ایده‌ها و ایده‌پردازی‌ها را از کسانی که در میدان و عمل صاحب ایده شدند را دنبال خواهند کرد.

رئیس جمهور یادآور شد: یک زمانی یک شخصی در دانشگاه و پای تخته صاحب ایده می‌شود آن هم مهم و صاحب‌نظر است، اما کسی که در عمل صاحب ایده و نظریه شده است، یک نظریه و یک خلاقیت و ابتکار قابل عرضه است و این نخبگی حتما باید مورد توجه خاص قرار بگیرد. 

آیت‌الله رئیسی عنوان کرد: تعداد نخبگان در جامعه کارگری کم نیستند. ما در دولت حتما توجه به مساله نخبگان، ایده‌های نخبگان و دیدگاه‌های آن‌ها با اولویت توجه می‌کنیم.

با تهدید‌ها و تحریم‌ها نمی‌توانند ملت را متوقف کنند

رییس جمهور گفت: اکنون در فضای اقتصادی، جنگ اقتصادی بر کشور تحمیل شده است مانند همان فضای جنگ تحمیلی. اما جوانان، کار آفرینان و کارگران تاکنون نشان دادند همانگونه که در جنگ نظامی رزمندگان سیلی محکمی به دشمنان زدند، تولید کنندگان و کارگران ما هم در جنگ اقتصادی سیلی محکمی به دشمنان خواهند زد. 

آیت الله رئیسی ادامه داد: در مساله جنگ اقتصادی تصور کردند که با برخی تهدید‌ها و تحریم‌ها می‌توانند ملت را متوقف کنند در حالیکه کشور از رشد اقتصادی، رشدتولید و نوآوری و خلاقیت‌ها و رشد در حوزه‌های فناورانه برخوردار است.

رییس جمهور به رشد کمی و کیفی در محصولات شرکت‌های دانش بنیان اشاره و رشد صادرات این شرکت‌ها را بیش از ۲ میلیارد دلار عنوان کرد و خطاب به کارگران گفت: اینکه شما شعار ما پای کاریم را سر می‌دهید، واقعا پای کار هستید.

بیمه کارگران ساختمانی مورد تاکید دولت است

رئیس جمهور در جشنواره ملی امتنان از کارگران و گروه‌های کار و واحد‌های نمونه اظهار داشت: مساله بیمه کارگران ساختمانی بسیار مهم است. آن‌ها بسیار زحمتکش هستند و در شرایط سخت در تولید ساختمان و مسکن که پیشران اقتصادی است، نقش دارند. بیمه کارگران ساختمانی مورد تاکید دولت است، موانعی وجود داشت و در تلاشیم با کمک نمایندگان مجلس هر چه سریعتر موانع را رفع کنیم. ساز و کار سه جانبه کارگری، کارفرمایی که در قانون تعریف شده است، سازوکار خوبی است و باید دنبال شود.

وی اظهار داشت: بانک‌ها با اشتغال، مسکن و با ازدواج همراهی کنند. بر پرداخت وام برای هر سه موضوع همواره تاکید کرده‌ام و از این سخن‌گاه نیز تاکید می‌کنم. این وام‌ها می‌تواند به رفع دغدغه جوانان عزیزان کمک به سزایی کند. مسئول بانک رفاه کارگران اعلام آمادگی کرد که برای پرداخت تسهیلات به مسکن کارگران همراهی و کمک کند. ان‌شالله که بانک رفاه کارگران بتواند دغدغه‌های مسکن و دغدغه تسهیلات آنان را حل کند.

علاوه بر این سید صولت مرتضوی وزیر کار و رفاه اجتماعی در آغاز این مراسم به گزارش عملکرد فعالیت وزارتخانه تحت نظارت خود پرداخت و گفت: براساس گزارش مراکز رسمی بالغ بر ۷۵۰ هزار اشتغال خالص ایجاد شده است، یعنی اشتغال منهای بازنشستگان و مشمولان بیمه بیکاری و این بدان معناست که ایجاد یک میلیون و ۲۰۰ هزار فرصت شغلی که خالص آن ۷۵۰ هزار نفر می‌شود.

وزیر کار تاکید کرد: اجرای متناسب سازی حقوق بازنشستگان، تدوین برنامه‌های راهبردی برای اصلاح صندوق‌های بازنشستگی، حمایت از کودکان دارای سوتغذیه و بازمانده از تحصیل، پوشش بیمه‌ای ۲۳۴ قلم داروی جدید، پوشش هزینه‌های درمان ناباروری و بیماری‌های خاص، ایجاد ثبات و امنیت شغلی و حمایت از مشاغل ایجادی، تلاش برای جلوگیری از تعطیلی واحد‌هایی که در شرف تعطیل بودند، به ظرفیت اسمی رساندن سایر کارخانه‌ها که از ۱۰ هزار واحد عبور کرد، اصلاح قانون کار برای تبدیل قرارداد موقت به دائم از جمله مهمترین اقدامات وزارت کار است.