به نقل از «ایرنا»

خلاقیت و نوآفرینی در موسیقی با تأملات اندیشمندانه بهزاد باشی

تاریخ انتشار: ۶ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۲۶۵۷۰۴

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا، هنر به تمامی تجربه انسانی می پردازد و هنرمند این تجربه ها را به شیوه ای خاص روایت می کند و با بازآفرینی و تبیین آنها در صدد استفاده دیگر انسان ها در عصر خود و حتی آیندگان است. از دید یک هنرمند زندگی ترکیبی از احساسات گوناگون است که با ابزار عینی متفاوت بازسازی می شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

البته در موسیقی صدا و آهنگ ابزار فیزیکی نیستند اما با شنیدن دارای مفهوم و معنا می شوند. پذیرفته ترین نظریه تجربه زیبایی، تجربه حالت حسی است. احساسات در خدمت هنر هستند چراکه در تمام تجربه های انسانی مشترک هستند. در میان افرادی که به هنر توجه خاصی نشان دادند، می توان به بهزاد باشی اشاره کرد. او نمونه یی والا از یک هنرمند و محقق برجسته به شمار می رفت که سرشار از مهر و عشق به هنر و تحقیق بود تا با شورآفرینی درون و برون بر جنبه زیباشناختی هنر تاکید ورزید و با تاملات اندیشمندانه هنر را از حد حس صرف برهاند و با تحقیق، ترجمه و تألیف متفکرانه آن را به مرحله خلاقیت بخشی و نوآفرینی اعتلاء دهد. او با برخورداری از اخلاق زیبای انسانی در تمام مدت زندگیش که آمیخته به شفافیت، فروتنی، پرکاری، پیگیری و عشق به ایران بود از طرفی در جایگاه یک محقق آکادمیک به کار ترجمه و تحقیق می پرداخت و از سویی دیگر به بازآفرینی حس موسیقیایی که از کودکی درون او می جوشید، می پرداخت. بهزاد باشی با چیرگی بر کار ترجمه که سبب شگفتی دوستان از قدیم بود و نیز با تسلط بر نواختن چند ساز و با برخورداری از روحیه جستجوگری، همواره پلی میان حس و اندیشه موسیقیایی و نیز اجتماعی و فرهنگی زده بود و همزمان در پی یافتن ریشه های پیوند میان موسیقی ایران و جهان و پیشبرد کار واژه نامه معادل موسیقی بود.

در واقع او در عین حال که به موسیقیدان های بزرگ جهان و به موسیقی کلاسیک عشق می ورزید اما سرمست از عشق به میهن مشتاقانه خواهان اثبات تاثیر موسیقی قدیم ایران بر موسیقی غرب بود. باشی کتاب های بسیاری را به جامعه علمی و هنری عرضه و همچنان پس از مرگش نیز کتاب هایش به غنی کردن فرهنگ و هنر خدمت کرد و مطبوعات ایران نیز از قدیم مدیون خدمات بی شائبه او است.

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز درگذشت بهزاد باشی در این نوشتار ضمن معرفی این مترجم و موسیقیدان برخی از آثار او را نام می برد. بهزاد باشی مترجم و نویسنده مبارزی که سال‌های زیادی از عمرش در زندان گذراند. باشی زبان انگلیسی را با مطالعه شخصی و کمک پدرش و در زندان‌های دوران کودتا آموخت و با موسیقی کلاسیک که شیفته آن بود، نیز به‌ همین ترتیب آشنا شد. چند ساز را خوب می نواخت و با ظرایف فنی نوازندگی آشنا بود. دانش تئوریک موسیقی هم داشت، سال ها در مجله های مختلف نقد موسیقی می نوشت و ترجمه را هم با کار در رادیو، تلویزیون و خبرگزاری‌های مختلفی همچون پارس(ایرنا) آغاز کرد.

برنامه جامع و وسیع باشی در زمینه موسیقی

از او آثار متعددی باقی مانده است. موسیقی برای بهزاد باشی یک واجب عینی بود و آن را شرط لازم پیشرفت برای درک والای موسیقی در ایران می دانست. برای انجام این منظور برنامه یی جامع و وسیع در مقابل داشت که گام نخست آن ترجمه تاریخ مفصل و علمی موسیقی بود تا مدرسان و هنرآموزان و دوستداران موسیقی از آن بهره علمی ببرند و جانشین کتاب هایی شود که با عنوان تاریخ موسیقی به زبان فارسی منتشر می شوند اما در واقع داستان گویی می کنند. به دنبال آن در نظر داشت کتاب مفصلی درباره سازشناسی ترجمه کند و در کنار آن زندگینامه علمی موسیقیدانان بزرگ را به فارسی درآورد که در آن میان زندگینامه شومان را ترجمه کرد و زندگینامه باخ اثر سترگ آلبرت شوایتزر را هم در برنامه ترجمه های خود قرار داد. البته افزون بر موسیقی غربی از موسیقی ایرانی هم غافل نبود و ترجمه ۲ کتاب تاریخ موسیقی خاورزمین (ایران بزرگ و سرزمین های مجاور) اثر هنری جورج فارمر و ۲ گفتار درباره خنیاگری و موسیقی ایران اثر مری بویس و فارمر از جمله آثار بهزاد باشی به شمار می رود.

زندگی بهزاد باشی با طلوع خورشید در روزنامه کیهان شروع می‌شد، بعدازظهرها در دفاتر مجلات و ترجمه سریال‌های خارجی معروف آن زمان، مانند سریال مشهور آیرون ساید، پیشتازان فضا، روزهای زندگی و ده‌ها ترجمه برای گروه دوبلاژ فیلم‌های سینمایی و سریال‌های مختلف می گذشت. وی با کوله‌باری از تجربه، ترجمه و نگارش، هنگامی پای به عرصه ترجمه کتاب‌های معتبر گذاشت که همه زیر و بم حرفه‌اش را در نهایت مهارت آموخته بود.

از میان آثار این مترجم، ترجمه کتاب تاریخ جامع موسیقی در دوره نهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌ عنوان کتاب سال برگزیده شد. این کتاب مجموعه‌ای است که به قلم چند تن از برجسته‌ترین مدرسان آکادمی‌های شناخته‌شده موسیقی نوشته شده و از جنبه آموزشی از قابلیت بسیاری برخوردار است. حجم این کتاب بیش از چهار هزار صفحه است.

بهزاد باشی در تیر۱۳۷۰ خورشیدی که سرگرم ترجمه کتاب سرمایه داری و حیات مادی به قلم فرنان برودل بود به ناشرش می نویسد: بالاخره در ۲۰ خرداد از تهران گریختم و به کلبه کوچک و ناتمام خودم در کلاردشت پناهنده شدم...هوای اینجا واقعا معجزه می کند. من دارم سلامت و انرژی تازه ای به دست می آورم.

مهم ترین کار وی تدوین دوره تاریخ جامع موسیقی است که در سه جلد در ۱۳۶۹ خورشید منتشر شد. هر فردی که به موسیقی شوئنبرگ، بارتوک و استراوینسکی علاقه‌مند باشد می‌تواند از این کتاب استفاده کند. محور اصلیِ کتاب حاضر را دستاوردهای این آهنگ‌سازان، همراه با دستاوردهای جمعی جاز تشکیل می‌دهد. افق‌های این کار در ارتباط با موسیقی قرن بیستمی کلونددبوسی موسیقیدان فرانسوی که تأثیر فراوانی بر این سه تن داشت و معاصران او در همه جهان گسترش می‌یابد و آثار موسیقی‌دانان میانسال و جوان‌تری را که از نیمه‌ دوم سده بیستم به شهرت و اعتبار دست یافتند نیز در برمی‌گیرد. این دوره را مترجم از میان چندین مجموعه و کتاب که در اختیارش بود، انتخاب کرد اما در حین کار متوجه شد که واژگان مورد قبول هنرکده عالی دانشگاه تهران به کار نمی آید و معانی موسیقیایی به وسیله آنها در جای خود نمی نشیند و کار ترجمه افتان و خیزان پیش می رود. وی برای برطرف کردن این موضوع جزوه سلفای موسیقی ایران را به رشته تحریر درآورد که در ۱۳۶۴ خورشیدی به وسیله انتشارات آگاه منتشر شد. این جزوه پرمَغز و پرمعنا که افزون بر نقد واژگان معمول در متون موسیقی به بررسی انتقادی موسیقی ایرانی و موانع پیشرفت آن نیز می پردازد. تاریخ جامع موسیقی تنها تا پایان سده نوزدهم را در بر می گرفت، از اینرو باشی برای تکمیل آن ترجمه موسیقی در سده بیستم اثر ویلیام آستین استاد هنرکده عالی موسیقی دانشگاه کورنل را در نظر گرفت که بی شک از بهترین و مهمترین کتاب هایی به شمار می رود که درباره موسیقی مدرن نوشته شده است اما هنوز نیمی از این کتاب را ترجمه نکرده بود که مرغ جانش به سپهر جاودانی نغمه ها پرواز کرد.

ترجمه کتاب‌های جامعه فئودالی، آمریکای بزرگ و حقوق بشر ایرانی، چشم انداز جهانی نفت، مسوولیت مدیر در برابر افراد، منابع طبیعی و رشد و توسعه بین المللی از دیگر آثار بهزاد باشی به‌ شمار می‌روند. او ۱۰ سال آخر عمر را بر سر ترجمه کتاب پنج‌جلدی تاریخ جامع موسیقی و کتاب‌های تاریخ موسیقی خاور زمین ‌و زندگی شومان گذاشت. کتاب تاریخ موسیقی خاور زمین گنجی است که نزدیک به ۶۰ سال در انتظار ترجمه فارسی مانده بود. عنوان اصلی کتاب تاریخ موسیقی عرب به شمار می رود اما در واقع تاریخ موسیقی تمامی خاورزمین است که ایران بزرگ از سمت مشرق و تمامی بین النهرین، شام و حجاز را از سمت مغرب در برمی گیرد و برای خاورزمین دو سمت شرقی و غربی قائل می شود. از این رو در ترجمه فارسی نام تاریخ موسیقی خاورزمین، ایران بزرگ و سرزمین های مجاور که با متن کتاب سازگار است، انتخاب شده است. شاید بحث درباره جنبه های فراموش شده و کهن موسیقی ایران امری باشد که خود ایرانیان باید به آن بپردازند، با این همه این کتاب به گونه ای فراهم آمده است که هم نیازهای خاورشناسان و هم موسیقی دانان را تامین کند. این اثر به وسیله بهزاد باشی ترجمه و در انتشارات معین به چاپ رسیده است.

منبع: ایرنا

کلیدواژه: دانشگاه تهران تهران روزنامه کیهان موسیقی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۲۶۵۷۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مراسم رونمایی از کتاب چالش های تاریخی

مراسم رونمایی از کتاب چالش های تاریخی (چرخش قلم و سخن در سیر تاریخ) با خوانش دو سویه هشت مقطع مهم تاریخ ایران، امروز چهارشنبه پنجم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در مرکز همایش های بین المللی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران سالن حکمت برگزار شد.در این نشستِ تخصصی عباس سلیمی نمین، حجت الاسلام مرتضی اشراقی نوه امام خمینی (ره)، حسین صفارهرندی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، موسی حقانی رئیس موسسه تاریخ معاصر ایران و رضا پور حسین رئیس دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران حضور داشتند. به اشتراک بگذارید: https://tn.ai/3074371 درباره ما ارتباط با ما آرشیو اخبار ؛ جدیدترین اخبار لحظه به لحظه امروز پیوندها بازار پربیننده‌ترین اخبار قیمت ارز و طلا لیگ ایران و جهان ما را دنبال کنید: RSS تلگرام اینستاگرام توییتر   آپارات   سروش   آی‌گپ   گپ   بله   روبیکا   ایتا
All Content by Tasnim News Agency is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.