به نقل از «ایکنا»

علوم انسانی اسلامی حیات خود را وابسته به نقد می‌داند

تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۳۳۶۸۳۹

به گزارش ایکنا؛‌ به نقل از مهر،‌ ششمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با تأکید بر الگوی دینی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی و نقد الگو‌های غربی صبح امروز در مشهد مقدس آغاز به کار کرد.

حجت الاسلام رضا غلامی، رئیس شورای سیاست گذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی در ابتدای این مراسم پس از خیر مقدم به اساتید حاضر در جلسه، اظهار کرد: این نشست یک نشست عالمانه و آزاداندیشانه در عرصه جامعه شناسی اسلامی است که در سال‌های اخیر کمتر مانند آن برگزار شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

من امید دارم امروز در جوار حرم منور حضرت علی ابن موسی الرضا (ع) و با عنایت خاصه آن حضرت، شاهد یک جلسه پرنشاط و رو به جلو باشیم.

رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا در ابتدای سخنان خود گفت: از برادر بزرگوار و محقق فاضل، جناب آقای دکتر زاهد که زحمات زیادی را برای برگزاری این نشست متقبل شدند صمیمانه تشکر کنم. علاوه بر این، شایسته می‌دانم از استاد ارجمند جناب حجت الاسلام والمسلمین پارسانیا که گسترش این مباحث عمدتاً محصول تلاش‌های ایشان است قدردانی کنم.

وی با بیان اینکه نزدیک به ده سال از تولد گفتمان علوم انسانیِ اسلامی گذشته است، گفت: در این ده سال با همت اساتید حوزه و دانشگاه، تلاش‌های زیادی برای بسط و تعمیق علوم انسانیِ اسلامی صورت گرفته است. در این سال‌ها نقد‌های خوبی هم به منطق علوم انسانیِ اسلامی وارد شده که اکثر این نقد‌ها برای اساتید و پژوهشگران فعال در این عرصه مفید و سازنده بوده است. واقعیت این است که علوم انسانیِ اسلامی حیات خود را وابسته به نقد می‌داند و از این جهت قدردان تلاش منتقدین خود می‌باشد.

وی در ادامه گفت: البته در کنار نقد‌های عالمانه و دقیق، همچنان بدفهمی‌ها یا داوری‌های سیاست زده درباره علوم انسانیِ اسلامی به چشم می‌خورد که در غالب موارد تریبون‌های مهمی را هم به خودش اختصاص داده است. هرچند نظریه‌های گوناگونی در باب فلسفه علم انسانیِ اسلامی وجود دارد که هر کدام نقاط ضعف و قوت خودش را داراست، اما در کمتر نظریه‌ای جایگاه و کارکرد‌های مؤثر علوم و روش شناسی‌های متداول نادیده گرفته شده است. برای مثال، نظریه منطقه بندی علوم انسانی، علم را به لایه‌ها و مناطق گوناگون و البته مرتبط و متعاملی تقسیم می‌کند و در بعضی از مناطق و لایه ها، حضور دانش تجربی را نه فقط مفید، بلکه اجتناب ناپذیر تلقی می‌کند.

رضا غلامی با بیان اینکه ما هیچ گاه به صورت مطلق مخالف تدریس نظریه‌های رایج و غیر اسلامی در رشته‌های گوناگون علوم انسانی نیستیم، گفت: اگر روزی دستگاه آموزش عالی کشور در ذیل پارادایم علوم انسانیِ اسلامی بازسازی شود، حتماٌ معتقد به ضرورت تدریس منتقدانه نظریه‌های برتر علوم انسانیِ متداول هستیم.

رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا گفت: اینکه نقد علوم انسانیِ سکولار به یک تابو تبدیل شود و اساتید و دانشجویان به خاطر نقد و به چالش کشیدن این تابو مجازات شوند از قصه‌های تلخی است که طی چند دهه اخیر در دانشگاه‌های ما اتفاق افتاده و هنوز هم اتفاق می‌افتد. در جامعه‌ای که بالای ۹۰ درصد از جمعیت آن را – در مراتب گوناگون- مسلمانان تشکیل داده اند، نه تنها مسلط کردن علومی که در تعارض با جهان بینی الهی است قابل قبول نیست، بلکه محروم کردن مسلمانان از تعالیم اجتماعی اسلام که بخش معتنابهی از آن به اتکاء وحی به صورت کلی و جزئی آموزه‌های منحصربفردی را درباره شناخت ماهیت و مختصات انسان و جوامع انسانی، کُنش‌های متقابل میان آن‌ها و از همه مهم تر، عوامل ذاتی و عارضی تعالی و سقوط انسان و جامعه انسانی ارائه داده است توجیه پذیر نمی‌باشد.

وی در ادامه گفت: جدای از نقش اثباتی و مبتکرانه تعالیم اسلامی در علوم انسانی، شناخت عمیق مسائل و آسیب‌های اجتماعی در جوامعی که شاکله آن‌ها را باور‌ها و سنت‌های دینی تشکیل داده است و همچنین ارائه پاسخ‌های مناسب و راهگشا به این مسائل، یکی دیگر از نقش‌های کلیدی تعالیم اسلامی در علوم انسانی است که نباید آن را از نظر دور داشت. در شرایطی امروز از درک و پاسخگویی به مسائل انسانی و اجتماعی توسط علوم انسانیِ اسلامی صحبت می‌کنیم که ضعف‌ها و ناکامی‌های علوم انسانی و اجتماعیِ سکولار در این عرصه، و سوق دادن جوامع بشری به بیراهه‌ها حتی مورد اذعان شمار قابل توجهی از دانشمندان علوم انسانی در غرب می‌باشد.

حجت الاسلام غلامی در پایان تأکید کرد: پیشتازی جامعه شناسی اسلامی به دلیل نقش پایه‌های و کلیدی خود در علوم انسانیِ اسلامی از اهمیت مضاعفی نسبت به سایر رشته‌ها برخوردار است. در سال‌های اخیر با همت خیلی از اساتیدی که در این نشست هم حضور دارند، نهال جامعه شناسی اسلامی رشد کرده، اما به نظر می‌رسد این رشد کمتر از ظرفیت و استعداد واقعی جامعه اسلامیِ اسلامی بوده است. هرچند نقد جامعه شناسی غربی در جای خودش بسیار مهم و راهگشاست، اما به نظر می‌رسد امروز نقطه کانونی برای رشد جامعه شناسی اسلامی نوآوری و نظریه پردازی حول محور‌های فراوانی است که همچنان بکر و نارس باقیمانده است.

ششمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی ویژه جامعه شناسی اسلامی، با تأکید بر الگوی دینی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی و نقد الگو‌های غربی، به همت مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا و با همکاری دانشگاه جامع امام حسین (ع) و دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در حال برگزاری است.

منبع: ایکنا

کلیدواژه: ایکنا اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی مشهد رضا غلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۳۳۶۸۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

علم همراه با خلاقیت مسائل جامعه را حل می‌کند

ایسنا/مازندران رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه مدل‌های قدیمی مسائل جامعه را حل نمی‌کند، گفت: علم به خودی خود نمی‌تواند مسائل جامعه را حل کند بلکه با خلاقیت در مواجه با مسائل پیچیده راهکار ارائه می‌دهد.

محمدمهدی طهرانچی ۱۰ اردیبهشت در اجلاسیه افق تحول دانشگاه ۲ در جمع اساتید گروه کشوری علوم اجتماعی در چالوس در ابتدای سخنان خود با اشاره به جنایت‌های رژیم صهیونیستی در غزه اظهار کرد: در دورانی زندگی می‌کنیم که انسانیت به مسلخ رفته است و نظام علمی در خدمت حاکمیت نظام سلطه قرار دارد.

وی با اشاره به اینکه این نظام سلطه یک چهره‌ای داشت که بسیار بزک شده بود اما درون این چهره و پشت آن چهره کریهی است که جز قدرت و پول چیزی نمی‌شناسد، افزود: امام راحل مکتبی را بنیان نهادند که طوفانی را به پا کرد که امروز بیش از هر زمانی چهره کریه این نظام سلطه را آشکار می‌کند.

وی تصریح کرد: دموکراسی، حقوق بشر و کودک، محیط زیست و یونسکو از واژه‌های زیبایی هستند که با کشتن ۱۵ هزار کودک و حمله به معترضان در متن دانشگاه به مسلخ رفته است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اقدامات بی رحمانه نظام ظلم و صهیونیست در مقابل علم و زنان، بیان کرد: نظام سلطه دانشگاه و زن و کودک نمی‌شناسد و باید گفت طوفان، دستکش مخملی را برده است و مشت آهنین هویدا شده است.

طهرانچی با تاکید براینکه این‌روزها غرب بدون نقاب و واکنش در مقابل مقام دانشجویان و اساتید دانشگاه را می‌توان دید، افزود: امسال روز معلم کلید واژه «من‌هم یک پروفسورم» در فضاهای رسانه‌ای و مجازی منتشر خواهد شد.

وی در ادامه به کاهش ورودی‌های علوم انسانی و علوم پایه در دانشگاه آزاد اسلامی  پرداخت و گفت: در حوزه علوم اجتماعی این گرایش کمتر بوده است که باید علت‌یابی و سپس برای آن راه حل ارائه شود.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تعداد دانشجویان در حوزه علوم اجتماعی را چهار هزار و ۳۶ نفر اعلام کرد و گفت: از این تعداد ۵۰ درصد در تهران مشغول به تحصیل هستند و اگر این روند ادامه یابد تعداد دانشجویان در سال‌های آینده در این رشته کاهش بیشتری خواهد یافت.

طهرانچی با بیان اینکه انتخاب رشته، سرمایه گذاری فرد برای آینده خود است، خاطر نشان کرد: در دو دهه قبل اقبال رشته‌های جامعه شناسی در دانشگاه آزاد اسلامی بالا بود و گرایش به علوم سیاسی نیز بدین گونه بود اما در حال حاضر رشته مدیریت و اذناب آن گرایش بیشتری یافته است.

وی با بیان اینکه انتخاب رشته یک برایند فردی است اما فرایند جمعی آینده کشور را رقم می‌زند، افزود: نسل جوان دیگر برایش مدرک تحصیلی و اعتبار دانشگاه ملاک نیست.

این مسئول اشباع کاذب اطلاعات را موجب عوض شدن نگاه بچه‌ها به آموزش عالی دانست و گفت: فرزندان ما تصویر را از دریچه دیجیتال می‌گیرند.

طهرانچی با اشاره به اینکه تعداد دانشجویان با اعضای هیئت علمی و اساتید به نوعی همخوانی ندارد، تاکید کرد: ناترازی در دانشگاه یک مسئله است که باید اصلاح شود و مسئله شناسی ما باید دقیق باشد.

وی با بیان اینکه چهارگانه کنش تنها علم نیست بلکه بینش، توانش، دانش و گرایش هست، گفت: یکی از اشکالات این است که همت بچه‌ها را کوچک کردیم و توانش را پایین آوردیم.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه فضای مجازی توانش بچه‌ها را به سمت توانایی‌های عاریتی سوق داده است، گفت: غضب و وحشت تقویت شده است و فکر می‌کنند خیلی توانمند شده‌اند.

طهرانچی با اشاره به نقش مهم ایمان در تقویت فرزندان و با تاکید بر اینکه مدل‌های قدیمی مسائل جامعه را حل نمی‌کند، اظهار کرد: علم به خودی خود نمی‌تواند مسائل جامعه را حل کند بلکه با خلاقیت در مواجه با مسائل پیچیده راهکار ارائه می‌دهد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه دانشگاه باید جامعه پرداز باشد، افزود: بچه‌های ما به جای دانایی به دنبال توانایی هستند و سودمندی را در توانایی می‌بینند.

طهرانچی با بیان اینکه باید از دریچه توانایی با بچه‌ها سخن گفت، یادآور شد: باید از دریچه توانایی مهارت، خلاقیت و نوآوری را به سمت آن‌ها سوق داد.

انتهای پیام