صادرات ایران به ترکیه ۴۳ درصد کاهش یافت

به گزارش ایلنا، معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی به واکاوی وضعیت تجارت ایران با ترکیه در هشت ماهه نخست سال ۲۰۱۹ پرداخته است. آمارهای تجارت کالایی ترکیه نشان می‌دهد که در ماه آگوست، تراز تجاری ایران (با احتساب نفت خام) و ترکیه به نفع این کشور، مثبت شده که ناشی از کاهش بی‌سابقه صادرات ایران به این کشور طی ماه‌های اخیر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طی هشت ماهه منتهی به آگوست ۲۰۱۹ نیز اگرچه تراز تجاری ایران با ترکیه با مازاد همراه بوده اما نسبت به دوره مشابه سال قبل به شدت کاهش داشته است. واردات ایران از ترکیه نیز طی این مدت افت ۶ درصدی را تجربه کرده که در مقایسه با کاهش ۴۳ درصدی  صادرات آن ناچیز  است.

 تراز تجاری ایران و ترکیه

طی هشت ماه منتهی به آگوست ۲۰۱۹، ایران در تجارت کالایی با ترکیه مازاد تراز تجاری حدود ۱.۳ میلیارد دلاری را رقم زده است. با اینکه هنوز تراز تجاری ایران با ترکیه با مازاد همراه است اما در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به طور قابل توجهی کاهش داشته است که طی هشت ماهه نخست سال ۲۰۱۸ ،ایران و ترکیه،  مازاد تراز تجاری ۳.۴ میلیارد دلاری به نفع ایران را تجربه کرده بودند که طی هشت ماهه سال جاری بیش از ۲ میلیارد دلار کاهش داشته است.   آمارهای ماهانه تجارت ایران و ترکیه از ابتدای سال ۲۰۱۸ تا آگوست ۲۰۱۹ نیز گویای تضعیف تراز تجاری ایران با این کشور بوده که در واقع ناشی از افت شدید صادرات ایران به ترکیه است. بر اساس آمارها، تا ماه می ۲۰۱۹، تراز تجاری ماهانه ایران با ترکیه با مازاد همراه بوده اما از ماه ژوئن با افت قابل توجه صادرات ایران به ترکیه در ماه‌های بعد این تراز تجاری با کسری همراه شده است. در آگوست ۲۰۱۹ صادرات ایران به ترکیه حدود ۸۶ میلیون دلار بوده که در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته افت حدود ۸۵ درصدی را تجربه کرده است در عین حال واردات ایران از ترکیه نیز معادله ۱۷۳ میلیون دلار رقم خورده که نسبت به ماه مشابه سال گذشته حدود ۵ درصد رشد داشته است.   تجارت کالایی ایران و ترکیه

طی بازه زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸، بالاترین رقم تجارت کالایی ایران و ترکیه مربوط به سال ۲۰۱۴ با رقم ۱۳.۷ میلیارد دلار بوده است در این سال صادرات ایران به ترکیه در سطح بالایی قرار داشته است. با این حال طی سال‌های اخیر تجارت این دو کشور تا حدودی کاهش یافته و در سال ۲۰۱۸ به ۹.۳ میلیارد دلار رسیده است. در هشت ماهه سال ۲۰۱۹ نیز تجارت این دو کشور تنها ۴.۵ میلیارد دلار رقم خورده که در مقایسه با ۸ ماه نخست سال گذشته حدود ۳۴ درصد افت داشته است.

صادرات کالایی ایران به ترکیه   ارزش صادرات ایران به ترکیه طی هشت ماهه نخست ۲۰۱۹ حدود ۲.۹ میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸ تقریباً ۴۳ درصد کاهش داشته است. بر اساس آمارهای گمرک ایران طی هشت ماه منتهی به مرداد ۱۳۹۸ ارزش صادرات کالایی بدون نفت خام ایران به ترکیه حدود ۲.۹ میلیارد دلار برآورد شده که تقریبا با رقم مندرج در آمارهای رسمی کشور ترکیه طی هشت ماهه نخست ۲۰۱۹ برابر است. در حالی که در آمارهای گمرک ایران صادرات نفت خام لحاظ نمی‌شود و رقم مندرج در آمارهای ترکیه با احتساب نفت خام است.   بیش از ۴۰ واحد درصد از کاهش ۴۳ درصدی ارزش صادرات کالای ایران به ترکیه طی هشت ماهه نخست ۲۰۱۹ به واسطه کاهش ارزش صادرات کالاهای فصل ۲۷ کتاب مقررات صادرات و واردات از قبیل سوختهای معدنی، روغن‌های معدنی، مواد قیری و مومهای معدنی است که شامل نفت خام و فرآورده‌های نفتی نیز می‌شود.   واردات کالایی ایران از ترکیه   ارزش واردات ایران از ترکیه طی هشت ماهه نخست ۲۰۱۹ حدود ۱.۶ میلیارد دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸ تقریباً ۶ درصد کاهش داشته است عامل مسلط در کاهش ارزش واردات ایران از ترکیه در ۸ ماهه نخست سال ۲۰۱۹ نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش ارزش واردات محصولات فصل هشتم مانند دیگ‌های بخار آب گرم، ماشین آلات و وسایل مکانیکی و اجزا و قطعات آن است. واردات این گروه محصول با کاهش ۳۴ درصدی نسبت به ۸ ماهه ۲۰۱۸ به حدود ۱۴۳.۵ میلیون دلار در ۸ ماهه ۲۰۱۹ رسیده است است.

منبع: ایلنا

کلیدواژه: ایران تجارت ترکیه واردات تراز تجاری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۳۵۷۹۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وضعیت تجارت سیمان در ایران و جهان

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، در سال ۲۰۲۲ ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان حدود ۱۳/۵ میلیارد دلار بود که از این مقدار ۳۲/۵ درصد کلینکر، ۵/۱ درصد سیمان سفید و مابقی (۶۲/۴ درصد) انواع سیمان های تیپ بودند . بررسی ها نشان از آن دارد که تجارت جهانی سیمان پرتلند با رشد مواجه نیست، اما کماکان به عنوان اصلی‌ترین محصول این زنجیره شناخته می‌شود. 

 دفتر مطالعات انرژی صنعت و معدن مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، در پژوهشی با عنوان «تحلیل وضعیت تجارت سیمان در ایران و جهان» مطرح می‌کند که در حال حاضر سیمان جزء محصولاتی است که علاوه‌بر پوشش کامل نیاز داخل کشور، ظرفیت صادرات به کشور‌های مختلف را نیز داراست. با توجه به آخرین اطلاعات موجود از ظرفیت تولید و میزان فروش سیمان، در حال حاضر برای حدود ۲۰ میلیون تن از ظرفیت تولید سیمان کشور (از مجموع ۸۵ میلیون تن)، بازار داخلی وجود نداشته و تنها امکان صادرات وجود دارد. همچنین با توجه به اینکه بازار داخلی سیمان کشور در حال حاضر اشباع است، یکی از راهکار‌های پیش روی این صنعت، توسعه صادرات است؛ لذا از این منظر تحلیل وضعیت بازار و تجارت این محصول در جهان و کشور‌های منطقه حائز اهمیت است. 

* ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان

این گزارش بیان می‌کند که در سال ۲۰۲۲ ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان حدود ۱۳.۵ میلیارد دلار بود که از این مقدار ۳۲.۵ درصد کلینکر، ۵.۱ درصد سیمان سفید و ۶۲.۴ درصد انواع سیمان‌های تیپ بودند. بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان صادرات سیمان پرتلند، طی بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ تغییری نداشته، به‌طوری‌که در سال ۲۰۲۱، ۵۳.۱ درصد مجموع محصولات صادراتی سیمان را به خود اختصاص داده و سهم آن در ۱۱ سال گذشته از مجموع سبد محصولات صادراتی سیمانی ۲/۲ درصد کاهش پیدا کرده است. 

در این گزارش آمده است که در‌نتیجه هر‌چند این نوع سیمان با بازار رو به رشدی مواجه نیست، اما کماکان به‌عنوان اصلی‌ترین محصول این زنجیره شناخته می‌شود. این در‌حالی است که در این بازه زمانی سهم صادرات کلینکر ۵.۳ درصد افزایش داشته است که بیشتر ناشی از افزایش کشور‌های تولیدکننده سیمان از کلینکر وارداتی است. 

* سهم سیمان سفید و سایر سیمان‌ها از کل صادرات 

این گزارش توضیح می‌دهد که سهم سیمان سفید و سایر سیمان‌ها از کل صادرات به‌ترتیب ۵.۵۲ و ۴.۷۴ درصد مجموع محصولات صادراتی سیمان را به خود اختصاص داده‌اند؛ این در‌حالی است که سهم آنها در ۱۱ سال گذشته از مجموع سبد محصولات صادراتی سیمانی ثابت بوده است. به‌عبارت‌دیگر بازار‌های جهانی برای سیمان سفید و سایر سیمان‌ها محدود است و رشدی نیز در آن ملاحظه نمی‌شود. با‌این‌حال تجارت جهانی در حوزه مصنوعات سیمانی در سال ۲۰۲۱، حدود ۹۱۵۳ میلیون دلار بوده است. این بازار رشدی ۱۰ درصدی را تجربه می‌کند؛ که فراتر از همه انواع سیمان است. همچنین طی سال‌های گذشته تمامی کشور‌های مطرح عرصه صادرات زنجیره سیمان، تجارت خود را در حوزه مصنوعات بتنی افزایش داده‌اند. 

*  تحلیل رفتار سه کشور مهم منطقه جنوب غرب آسیا در صادرات سیمان

در این گزارش بیان می‌شود که برای تحلیل رفتار سه کشور مهم منطقه جنوب غرب آسیا در صادرات سیمان، ترکیه پاکستان، عربستان سعودی و امارات مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در این میان، اصلی‌ترین مقاصد صادراتی ترکیه به‌عنوان موفق‌ترین صادرکننده سیمان منطقه، آمریکا، رژیم غاصب صهیونیستی، سوریه و ساحل عاج هستند. این موضوع نشان می‌دهد کشور ترکیه توانسته است بر محدودیت‌های حمل سیمان در مسافت‌های طولانی فائق آمده و مزیت خود را در بازار ایالات متحده آمریکا به‌عنوان مشتری اصلی خود حفظ کند. سهم سیمان پرتلند ۵۵، سیمان سفید ۱۱ و کلینکر ۳۳ درصد از کل صادرات این کشور در زنجیره سیمان است. 

این گزارش ادامه می‌دهد که کشور‌های افغانستان، سریلانکا و بنگلادش نیز مهم‌ترین مقاصد صادراتی سیمان پاکستان هستند. حضور پررنگ‌تر پاکستان در افغانستان نشان از وجود فرصت‌هایی برای افزایش صادرات به افغانستان است. ۹۹ درصد از صادرات سیمان پاکستان را کلینکر تشکیل می‌دهد. 

در این گزارش آمده است که مقاصد اصلی صادرات عربستان سعودی، کشور‌های یمن، اردن، غنا و بحرین است. ۶۵ درصد از صادرات این کشور مربوط به کلینکر، ۲۲ درصد سیمان پرتلند و ۱۲ درصد سیمان سفید است. مقاصد اصلی صادرات امارات متحده عربی، کشور‌های بنگلادش و عمان است. کلینکر بیشترین سهم را در سبد محصولات صادراتی این کشور با ۷۰ درصد داشته است. پس از آن نیز ۱۶ درصد سیمان پرتلند، ۱۰ درصد سیمان سفید و ۳.۲ درصد سایر سیمان بوده است. 

 

* ارزش صادرات سیمان کشور

این گزارش توضیح می‌دهد که با توجه به آخرین آمار گمرک، ارزش صادرات سیمان کشور در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۳۲ میلیون دلار، کمتر از ۱ درصد ارزش کل صادرات غیر‌نفتی کشور بوده است. کلینکر اصلی‌ترین محصول در سبد صادراتی کشور، با سهم ۶۸ درصدی از کل حجم صادرات است. ایران ۱/۱ درصد از بازار صادراتی سیمان پرتلند را در سال ۲۰۲۱ در اختیار دارد. این در‌حالی است که درآمد صادراتی سیمان برای ایران طی ۱۱ سال گذشته به‌صورت میانگین حدود ۱۴.۷ درصدی از کل حجم صادرات است. 

این گزارش مطرح می‌کند که درخصوص سیمان سفید ایران ۲۰.۹ درصد از بازار صادراتی آن را در سال ۲۰۲۱ در اختیار داشته است. همچنین ایران ۲.۲ درصد بازار صادراتی سایر سیمان‌ها را نیز در اختیار دارد. مقصد اصلی صادرات سیمان جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۱ کشور‌های همسایه، از‌جمله کویت، عراق، افغانستان و پاکستان بوده‌اند. در کل به‌نظر می‌رسد وضعیت صادرات صنعت سیمان کشور، باوجود لغو معافیت‌های مالیاتی صادرات و اعمال عوارض، از نظر ارزش افزوده عقب‌گرد داشته است؛ به‌نحوی سهم کلینکر در سبد محصولات صادراتی کشور در مقابل محصولاتی همچون سیمان پرتلند افزایش داشته است. 

این گزارش ادامه می‌دهد که بر‌اساس بررسی‌های صورت گرفته در تمامی شرکت‌ها حاشیه سود ناخالص فروش داخلی از حاشیه فروش صادراتی بیشتر است. این به آن معنی است که فروش صادراتی در شرکت‌های مورد بررسی صرفاً برای حفظ سطح تولید و درآمد شرکت و ایجاد درآمد‌های ارزی انجام می‌شود. 

مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش پیشنهاد می‌دهد که با توجه به پایین بودن نرخ صادراتی کلینکر باید سهم صادرات کلینکر در صادرات محصولات سیمانی به‌مرور کاهش یافته و سهم محصولات نهایی از‌جمله سیمان سفید و سیمان‌های آمیخته در سبد صادراتی کشور افزایش یابد. در این راستا می‌توان از ابزاری که در قوانین بودجه سالیانه کشور طی چند سال گذشته و همین‌طور در قانون جهش تولید دانش‌بنیان و لایحه برنامه هفتم توسعه، ناظر به لغو معافیت مالیاتی صادرات و اخذ عوارض از صادرات مواد خام و نیمه‌خام استفاده کرد. 

این گزارش ادامه می‌دهد که در حال حاضر ظرفیت بسیار مناسبی در حوزه مصنوعات سیمانی و محصولات پایین‌دستی آن در بازار منطقه وجود دارد. شرکت‌های سیمانی می‌توانند از این ظرفیت استفاده کرده و به‌سمت زنجیره پایین‌دست حرکت کنند تا محصولات متنوع‌تری را به بازار جهانی عرضه کنند. 

در این گزارش بیان می‌شود که با توجه به شرایط جغرافیایی کشور، علاوه‌بر کشور‌های حوزه CIS، حوزه‌های جغرافیایی کشور‌های حاشیه اقیانوس هند با بازار حدود ۲.۳ میلیارد دلار، کشور‌های آفریقایی با بازار بیش از ۲.۸ میلیارد دلار و آسیای غربی با بازاری بیش از ۱.۳ میلیارد دلار، می‌توانند مقاصد مناسبی جهت صادرات باشند. 

متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.

انتهای پیام/