تئاتر کودک دلتنگ خلاقیت
تاریخ انتشار: ۱۵ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۳۷۲۵۸۴
پاییز که به نیمه برسد بیست و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان در کهن شهر همدان آغاز می شود و همین بهترین بهانه بود تا باید و نبایدهای این هنر نمایشی را با "حسن دولت آبادی" به گفت و گو بنشینیم.
او از دانش آموختگان و مدرسان تئاتر کشور است و تولید بیش از ۳۰ نمایش نامه از جمله مجموعه "نمایش نامه های آسان" را در کارنامه هنری خود دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این نمایشنامه نویس نامدار، تئاتر همدان را به دوری از روزمرگی و حرکت در مسیر کیفیت بخشی سفارش کرد و خلاقیت و نوآوری را عنصر پیش نیاز برای کیفی و غنی سازی تئاتر دانست.
ایرنا: چگونه باید در تئاتر نوآوری و خلاقیت ایجاد کرد؟
دولت آبادی: برای تولید نمایشنامه های خلاق و نوآور در درجه نخست به نویسندگانی صاحب ایده و نظر نیاز داریم به عبارتی تا شخصی دیدگاه های خاص خود را نداشته باشد، قادر به نوآوری نیست.
مثلا "ماه پیشونی" را شخصی در برهه ای از زمان بنابر نیازی که احساس می کرده نوشته و یک "دیو" درون قصه قرار داده که نماد مرد است و ژولیده و بداخلاق؛ و به زن توصیه می کند اگر خوش اخلاق باشی ماه خانه همسرت می شوی.
اما قصه ماه پیشونی و ده ها و صدها داستان اینچنینی امروز چه کاربردی دارد؟ این قصه ها و افسانه ها باید با نوآوری و خلاقیت تبدیل به موضوع روز و جامعه کنونی شود و برای اینکار به شدت نیازمند شناخت عارضه و دردهای جامعه هستیم.
پس علاوه بر اینکه نمایش نامه نویسان باید صاحب دیدگاه و نظر باشند، جامعه شناسان خوبی هم باید باشند.
ایرنا: جامعه امروزی نیازمند چه نوع تئاتری است؟
دولت آبادی: دادگاه های ما پر از طلاق است، امروز نداشتن تفاهم و بی حوصلگی زوج های جوانان موجب شده با کوچکترین اختلافی کارشان به جدایی بکشد.
تئاتر باید به اینگونه مسائل و مشکلات بپردازد و برای این مهم نیازمند کسب آگاهی همه جانبه و روانشناسی هستیم تا با یک تئاتر خلاق و آموزنده بسیاری از دردها را به زبان هنر درمان کرد.
پس به پیش نیازهای یک اثر خلاق و نوآور باید جامعه شناسی و روانشناسی را هم اضافه کنیم.
ایرنا: آیا عنصر خلاقیت در آثار هنری مخصوص کودک دیده می شود؟
دولت آبادی: در انیمیشن "شیرشاه" هملت را می بینیم، هملت یک تراژدی تلخ و خونبار است که مناسب کودکان نیست، اما آنقدر تغییرات اساسی و بنیادین با تکیه بر دانش روانشناسی و جامعه شناسی کودک به روی این داستان صورت گرفته که تمام تلخی را حذف و تبدیل به اثری مناسب کودک کرده است.
در پایان این انیمیشن، هملت به جای کشته شدن با شیرماده جوان ازدواج کرده و صاحب فرزند می شوند.
پس برای اقتباس از آثار گذشته نیازمند بازنگری و تغییرات اساسی بر پایه علمی هستیم به ویژه در زمینه تولید آثار کودک که با تغییراتی می توان یک شاهکار خلاقانه با نگاهی نو برای فرزندان ایران زمین ساخت.
در نتیجه آثار هنری ویژه کودک و نوجوان بیشتر از دیگر سنین به عنصر خلاقیت و نوآوری محتاج است اما این، کار هر کسی نیست!
ایرنا: توصیه شما به فعالان عرصه تئاتر کودک چیست؟
دولت آبادی: نویسندگان، کارگردانان و بازیگران نباید فقط به اجرا فکر کنند، چون تئاتر هنری چند وجهی است که چندین هنر به آن وصل شده و جداشدنی نیست.
همه دست اندرکاران تئاتر باید به این هنرها مسلط باشند و دست کم آگاهی داشته باشند تا یک اثر ماندگار و اثرگذار به روی صحنه ببرند.
نقد و بررسی ها را بخوانند و نظر بدهند و اگر اثری از یک نویسنده می خوانند دیگر آثارش را هم مطالعه کنند. همین نکات به نمایش نامه نویسان کمک می کند تا صاحب دیدگاه و نظر شوند و گل خلاقیت و نوآوری در وجودشان بشکفد.
همه باید تئاتر کودک را جدی بگیرند و نه تنها فعالان هنرهای نمایشی بلکه تصمیم گیران و سیاست مداران کشور نیز برای تربیت خوب فرزندان این مرز و بوم باید وقت و هزینه در نظر بگیرند و به این مهم قانع شوند که مملکت از کودکی ساخته می شود و از کانون پرورش فکری.
نباید تئاتر کودک را یک کار دَم دستی بدانیم؛ روی سخنم با همه تئاتری هاست. تئاتر نباید بدآموزی داشته باشد، فقط سرگرم کننده بوده و یا کودکان را بترساند؛ اینها همه جرم است و هشدار می دهم هیچ کسی بدون دانش و آگاهی وارد عرصه تئاتر کودک نشود.
ایرنا: همدان هر سال میزبان جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان است، آیا گروه های نمایشی از این فرصت به خوبی بهره برداری کرده اند؟
دولت آبادی: جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان برای همدان یک فرصت طلایی است تا خانواده ها و هنرمندان بیشترین بهره را برای پرورش خلاقیت کودکان و ارتقای تئاتر ببرند.
مردم هر سال استقبال خوبی از این رویداد بزرگ می کنند که تحسین برانگیز است اما تئاتر همدان هنوز جا برای بزرگ شدن دارد و نباید از حرکت بایستد.
حضور گروه های تئاتر خارجی در جشنواره فرصتی برای آموختن به حساب می آید و تئاتر همدان نباید به چشم رقیب به آنها بنگرد بلکه باید ببیند و بیاموزد.
اگر جشنواره در این شهر برگزار می شود گروه های تئاتری بومی نباید به دنبال سهم ویژه از آن باشند، بلکه باید تلاش کنند با آثار خارجی و ایرانی مقایسه و انتخاب شوند.
تئاتر همدان از نظر کمی رشد خوبی داشته اما با افزایش کیفیت می تواند رشد کرده و بیشتر و بهتر دیده شود.
گفت و گو از: زهرا زارعی
۷۵۲۷/۲۰۹۰
منبع: ایرنا
کلیدواژه: جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان تئاتر نمایشنامه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۳۷۲۵۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طرح «بوم»؛ شکوفایی خلاقیت‌ها یا باری روی دوش معلم؟
به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، از سال ۱۳۹۷ طرحی تحت عنوان «بوم» در مدارس ابتدایی و متوسطه اول کشور به صورت آزمایشی اجرا شد و امروزه تعداد مدارسی که این طرح را اجرا می‌کنند، افزایش پیدا کرده است.
این طرح مخفف عبارت «برنامه ویژه مدرسه» است و قرار بود براساس بند ۵ -۵ سند تحول بنیادین و بند ۲ -۱۳ برنامه درسی ملی، بخشی از برنامه درسی در اختیار مدرسه قرار بگیرد و با افزایش اختیار عمل مدارس، به نوعی انعطاف در برنامه آموزشی ایجاد کرده و فعالیت‌هایی که دانش‌آموزمحور هستند را در مدارس گسترش بدهیم.
بیشتر بخوانید طرح شهاب آموزش و پرورش بعد از ۱۲ سال چه دستاوردی داشت؟ / استعدادیابی تنها روی کاغذمحمود امانی طهرانی مشاور علمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی و مولف کتاب راهنمای عمل برنامه ویژه مدرسه (بوم) درباره جزئیات این طرح می‌گوید: بوم یا برنامه ویژه مدرسه یعنی اینکه مدیریت مدرسه، شورای مدرسه و معلمان مدرسه اجازه دارند و می‌توانند برای زمان معینی از آموزش رسمی مدرسه، خودشان موضوع و محتوا ارائه دهند. همچنین مواد آموزشی تولید کنند، آموزش دهند، ارزشیابی کنند، کارنامه ارائه دهند و به طور کامل یک برنامه درسی را طراحی و اجرا کنند.
وی افزود: محتوای برنامه ویژه مدرسه از نظر من از ۳ جنس است؛ یک جنس، محتواهایی هستند که یک موضوع مناسب و جذاب آموزشی را ارائه می‌دهند؛ این موضوع‌ها در ساحت‌های ششگانه تربیت (تربیت اخلاقی، اعتقادی و عبادی، تربیت علمی و فناوری، تربیت اجتماعی و سیاسی، تربیت هنری و زیبایی شناخت، تربیت اقتصادی و حرفه‌ای، تربیت زیستی و بدنی) وجود دارد؛ مثلا درباره یک موضوع علمی یا دینی یا اجتماعی یا ورزشی یا شغلی و ... محتوایی تدارک دیده می‌شود و به دانش آموزان ارائه می‌شود.
براساس گفته‌های طهرانی در این طرح هر معلمی در عین اینکه مسئولیت تدریس کتاب درسی خود را برعهده دارد، ۲ هفته از تدریس را خالی می‌کند و برای این ۲هفته پیشنهادی جدید می‌دهد یا ممکن است برنامه جدیدی ارائه نکند اما تحت مدیریت خودش، فردی را بیاورد و برنامه‌ای را ارائه دهد.
از این صحبت‌ها و شروع آزمایشی طرح تقریبا پنج سال گذشته اما آیا طرح در اجرا موفق بوده و توانسته در بهبود عملکرد مدارس موثر باشد؟ از معلمان پرسیدیم که بعد از پنج سال این طرح چطور اجرا می‌شود و یکی از معلمان ابتدایی تهران در این خصوص به ایسکانیوز گفت: برای اجرای طرح بوم هر بار چیز جدیدی از معلمان درخواست می‌کنند. در سالهای اخیر اجرای طرح اینگونه بوده که ما باید مهارتی به دانش‌آموز بیاموزیم که با کمک آن بتواند کسب درآمد کند. آموزش‌ها باید در مجموع ۶۰ ساعت باشد و هر هفته تقریبا ۲ ساعت زمان بگذاریم.
مقایسه صحبت‌های ایده‌پرداز طرح و معلمان نشان می‌دهد که قدم اول در اجرا یعنی آموزش و تفهیم نحوه اجرا برای معلمان و مدیران به درستی شکل نگرفته است یعنی مدیر مدرسه و معلمی که مجری است، به درستی نمی‌دانند که باید چه کاری انجام بدهند و چطور می‌توانند طرح را اجرا کنند.
از جهتی موانعی هم سر راه اجرای طرح وجود دارد که میتواند مانع تحقق اهداف طرح شود. معلم دیگری در این باره به ایسکانیوز گفت: در ظاهر ۲ ساعت در هفته برای اجرای طرح زیاد نیست اما آموزش و پرورش از ما می‌خواهد که چندین طرح را هم‌زمان با هم پیش ببریم و زمان گذاشتن برای همه آنها دشوار است.
حجم بالای کتاب‌های درسیوی با اشاره به اینکه حجم بالای کتاب‌های درسی هم مانعی برای اجرای طرح است، عنوان کرد: از طرفی کتاب‌های درسی در سالهای اخیر دشوارتر از قبل شده و ما باید روی تدریس کامل مباحث کتاب وقت بگذاریم؛ پیش از این کتاب طوری طراحی شده بود که دانش‌آموز بدون حضور در کلاس و با کمک اولیا می‌توانست درس را متوجه شود و تمرین‌های بسیاری هم در کتاب وجود داشت اما امروز هم تعداد تمرین‌ها کم و مباحث متعدد مطرح شده است.
معلم پایه ابتدایی ادامه داد: یکی از کتاب‌هایی که تغییرات بسیار داشته و سنگین‌تر شده، درس ریاضی است که تمرین‌های کمی هم دارد و ما مجبور هستیم با تکرار مبحث، به یادگیری کودک کمک کنیم. در این شرایط زمانی برای خلاقیت و اجرای طرح «بوم» باقی نمی‌ماند.
کلاس‌های پرجمعیت و فشار کاری روی دوش معلموی افزود: وجه دیگر ماجرا اینجاست که کلاس‌های ما پرجمعیت هستند و از استاندارد تعریف شده که ۲۵ دانش‌آموز است، بسیار بیشتر هستند. چطور می‌توان از معلم انتظار داشت که پنج یا ۶ طرح را در کنار تدریس پیش ببرد و توجه داشته باشد که کیفیت کار هم بالا باشد. بیشتر همکاران آموزش اوریگامی (ساخت اشکال با کمک تا کردن کاغذ) را انتخاب می‌کنند که راحت‌تر از دیگر موارد است و بچه‌ها هم استقبال می‌کنند؛ چراکه تجربه آموزش مهارتی مثل قلاب‌بافی برای کودکان نشان داده که این کار میتواند خطراتی برای آنها داشته باشد و معلم هم توانایی کنترل بیش از ۴۰ دانش‌آموز را ندارد.
این معلم با بیان اینکه یکی از مشکلات مهم در این حوزه آموزش ندیدن معلمان است، گفت: من باید خودم مهارتی را آموزش دیده باشم که آن را به دانش‌آموز هم آموزش بدهم. درحقیقت اجرای طرح «بوم» محدود شده به پر کردن فرم‌های تشریفاتی که فقط بگوییم طرح را اجرا کردیم. علاوه بر این بسیاری از معلمان حتی نمی‌دانند که طرح «بوم» چیست و چه کاری باید انجام دهند.
وی ادامه داد: کمبود نیرو هم باعث شده تا مدارس ما معلم ورزش، پرورشی و مشاور نداشته باشند و از معلم‌های دیگر بخواهند که این خلا را پرکنند و در این شرایط کاری هم روی دوش معلمان اضافه شده است. این طرح‌ها شاید ماهیت خوبی داشته باشند اما مشکلات ما زیرساختی‌تر از این است و اول باید مشکل کمبود معلم و مدرسه را حل کنیم تا فرصتی برای اجرای ایده‌های دیگر هم باقی بماند.
مدرسه هزینه استفاده از مربی را نداردمعلم ابتدایی توضیح داد: علاوه بر این آوردن مربی از بیرون مدرسه هم هزینه‌بر است. مدارس هم در رفع نیازهای اولیه خود مانده‌اند و با بودجه‌ای که می‌گیرند به پرداخت قبوض فکر می‌کنند؛ در این شرایط پولی نمی‌ماند که بخواهند برای آموزش خارج از کلاس دانش‌آموزان هزینه کنند.
به گزارش ایسکانیوز، طرح «بوم» روی کاغذ طرح خوبی است و اهداف بلندی دارد اما آموزش و پرورش باید ابتدا زیرساخت‌ها را درست کند تا یک طرح به نتیجه برسد وگرنه بدون اینکه تغییری در عملکرد مدارس ایجاد شود و کیفیت ارتقا پیدا کند، صرفا فشار کاری معلمان را بیشتر می‌کند.
تراکم بالای کلاس‌های درس و کمبود معلم خود یکی از اصلی‌ترین چالش‌های موجود است چراکه معلم باید زمان کافی داشته باشد تا بتواند به تک تک دانش‌آموزان رسیدگی کند. از جهتی حجم کتاب‌های درسی و مباحثی که باید ارائه شود با طرح‌ها همخوانی ندارند و معلم نمی‌داند به کدام یک رسیدگی کند.
گذشته از همه اینها یکی از مشکلات اساسی آموزش و پرورش در اجرای بیشتر طرح‌ها، ضعف در دوره‌های ضمن خدمت است. تا ابعاد کامل یک طرح برای معلم روشن نشود، آموزش کافی نبیند که چطور آن را اجرا کند، اجرای طرح موثر نخواهد بود. نیروی کارآمد و آموزش دیده کیفیت کار را بالا می‌برد و وقتی پای آموزش بلنگد، نمی‌توان انتظار داشت که به اهداف بزرگ برسیم.
انتهای پیام /
اعلام زمان و مکان بررسی مدارک آزمون استخدامی آموزگاری در فارس