Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایرنا»
2024-05-06@06:02:43 GMT

زندگی سه شاعر ایرانی، دانشنامه‌ای ۱۱ جلدی شد

تاریخ انتشار: ۱۵ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۳۷۶۹۱۸

زندگی سه شاعر ایرانی، دانشنامه‌ای ۱۱ جلدی شد

یک سال و نیم پیش در اسفندماه ۱۳۹۶ خبر ساخت سریالی با عنوان خورشیدهای سه‌گانه درباره زندگی سه شاعر نامدار از اهالی شیراز، سعدی، خواجوی کرمانی و حافظ اعلام شد.

این سه شاعر مثلث ارزشمند شعر و ادب فارسی را درشیراز تشکیل می‌دهند. سعدی در انتهای بولوار بوستان، خواجوی کرمانی در ورودی شمالی شیراز موسوم به تنگ الله اکبر و حافظ در چهارراه حافظیه همگی در دامنه کوه‌های شمال شرق شیراز حامل بخش مهمی از تاریخ ادبی ایران‌ هستند که از سویی با عرفان و از دیگر سو با غزل پیوند خورده‌اند و از منظری تاریخی نیز بازه زمانی حمله مغولان تا حکومت خاندان اینجو و حمله تیمور به شیراز را در بر می گیرند که از سیاه‌ترین و پرماجراترین دوران‌های تاریخ فارس به‌شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

روایت‌ها و قصه‌ها و حتی افسانه‌ها به دلیل جایگاه اسطوره‌مانند این سه شاعر، حتی در برخی کتاب‌ها و آثار ادبی موثق نیز نفوذ یافته است و علاقه‌مندی مردم به دانستن و شناختن این شخصیت‌ها باعث شده است تا جای خالی اثری سینمایی و تلویزیونی درباره این شخصیت‌ها همواره احساس شود.

مدیرکل صدا و سیمای فارس در آن زمان عنوان کرد که تهیه کنندگی این سریال بر عهده بخش خصوصی است و قرار است با استفاده از ظرفیت‌های استان فارس و شیراز و نیز با بهره‌گیری از استعدادیابی بومی در میان عوامل تولید، ساخته شود. محمدتقی سهرابی همچنین از آغاز پژوهشی سخن گفت که توسط گروهی از دانشگاهیان در زمینه‌های مختلف با محوریت رشته زبان و ادبیات فارسی و توسط چهره‌های سرشناس این حوزه برای آغاز پروژه صورت خواهد گرفت.

کمی بعد و در ۲۰ اردیبهشت‌ ۹۸ نشست گروه پژوهش مجموعه خورشیدهای سه‌گانه در شیراز برگزار شد. در این نشست استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز، کاووس حسنلی به عنوان مدیر گروه پژوهشی این پروژه اعلام کرد که از دل این سریال دستکم ده اثر پژوهشی رده‌ اول حاصل خواهد شد؛ افزون بر این تولید نرم‌افزار پژوهشی خورشیدهای سه‌گانه نیز از دیگر نوآوری‌ها در ساخت این سریال قلمداد شد.

هم‌اکنون، پس از به اتمام رسیدن مرحله پژوهش اثر، مجموعه‌ای ۱۱ جلدی با عنوان "دو سده سخنوری" به‌مثابه دانشنامه‌ای کاربردی درباره این سه شاعر نامدار آماده شده است که قرار است در مراسم یادروز حافظ رونمایی ‌شود.

این اثر در مرکز حافظ شناسی – کرسی پژوهشی حافظ طراحی شده و به همت تعدادی از استادان و پژوهشگران صاحب‌نظر تالیف و به همت نشر خاموش منتشر شده است.

پژوهشی که یک‌بار مصرف نیست

سرویراستار و ناظر علمی مجموعه‌ دو  سده سخنوری دوشنبه ۱۵مهرماه درگفت‌وگو با ایرنا، درباره این اثر عنوان کرد: از زمانی که مسئولیت علمی این پژوهش را پذیرفتیم، بر ضرورت پژوهشی مستقل، دقیق، علمی، گسترده و همه‌جانبه برای این‌گونه آثار تأکید داشتیم؛ از همین رو با بسیاری متخصصان و صاحب‌نظران گفت‌وگو کردیم تا  نقشه راه را تدوین کنیم.

کاووس حسنلی ابراز داشت: امکان بهره‌گیری از پژوهش‌های پیشین و استفاده از آن‌ها برای بازتولید متنی تازه وجود داشت؛ اما تصمیم بر آن شد که کاری متفاوت صورت پذیرد تا دستاورد این پژوهش به سرنوشت پژوهش‌های یک‌بار مصرفی که برای سریال‌ها و فیلم‌های دیگر انجام گرفته، دچار نشود.

مدیر مرکز حافظ‌شناسی از بهره‌گیری از توان پژوهشگرانی سخن گفت که تحقیقاتی را انجام دادند که هم برای تدوین فیلم‌نامه‌ و ساخت این سریال مناسب باشد و هم به مرجعی جامع برای هرگونه تحقیق و بهره‌برداری دیگر بدل شود.

به گفته این استاد ادبیات دانشگاه شیراز در این صورت حتی اگر تهیه‌کنندگان و سازندگان فیلم به هر دلیل از تصمیم خود بازگردند و ساخت این سریال و فیلم به نتیجه نرسد، مجموعه‌ای از کتاب‌های ارزشمند تولید شده است که به مردم فرهنگ‌ور کشور پیش‌کش می‌شود.

حسنلی فرایند نگارش این دانشنامه را چنین تشریح کرد: برای کمک به فیلم‌نامه‌نویس،‌کارگردان و سازندگان مجموعه‌ نمایشی یادشده  باید اطلاعات مورد نیاز بر اساس منابع معتبر (قدیم و جدید) گردآوری، بازخوانی و تدوین می‌شد.

وقتی تاریخ و ادبیات به هم می‌پیوندند

وی افزود: در همین راستا بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی در سده‌های هفتم و هشتم، یعنی دوران زندگی سعدی، خواجو و حافظ و بازنمایی تصویری نزدیک به واقعیت از جامعه در این دو قرن با شناسایی و معرفی طبقات مختلف جامعه و چگونگی ارتباط آن‌ها با یکدیگر صورت گرفت تا از این راه‌، چگونگی ارتباط شاعران سه‌گانه با طبقات و گروه‌های مختلف جامعه، به‌ویژه دستگاه‌ها و خاندان‌های حکومتی، روشن‌تر شود.

سرویراستار مجموعه دو سده سخنوری با بیان اینکه بازشناسی سیر زندگی هریک از این سه‌سخنور نامی با دوره‌بندی آن و معرفی شخصیت‌های ادبی، علمی، دینی، فلسفی، عرفانی و... که با این شاعران هم‌دوره بوده‌اند مرحله بعدی پژوهش بوده است،  بررسی جغرافیای تاریخی شهرهای شیراز و کرمان در سده هفتم و هشتم  اعم از بازارها، محله‌ها،‌ مساجد، ‌مدارس، بیمارستان‌ها، زیارتگاه‌ها و... و نیز عناصر گوناگون فرهنگ مردم شیراز و کرمان در سده‌ی هفتم و هشتم را از دیگر موارد مورد بررسی در این پژوهش عنوان کرد.

حسنلی بیان کرد: با توجه به آنچه یاد شد، بر آن شدیم مجموعه کتابی را طراحی کنیم؛ حتی اگر سفارش‌دهندگان با چنین اقدامی موافق نباشند.

به گفته این ادب پژوه حاصل نهایی این تحقیق علمیِ ادبی‌تاریخی در یازده جلد، کتاب‌هایی با عناوین تاریخ اجتماعی شیراز در سده‌های هفتم و هشتم، تاریخ تحولات سیاسی‌اجتماعی کرمان در عصر خواجو، تدبیر و شمشیر؛ شیراز کانون مهم سیاسی و نظامی در سده‌های هفتم و هشتم هجری، جغرافیای تاریخی شهر کرمان در دوران میانه: عصر خواجو، جغرافیای تاریخی شیراز در سده‌های هفتم و هشتم، زندگی حافظ شیرازی؛ بر پایه‌ی اشعار نشانه‌دار تاریخی دیوان، زندگی خواجوی کرمانی، زندگی سعدی شیرازی، فرهنگ عامه در آثار خواجوی کرمانی، فرهنگ مردم شیراز در دوره‌ی سعدی و حافظ، کتیبه‌ی شکسته؛ شناخت‌نامه‌ی مختصر بزرگان نامدار شیراز و فارس در سده‌های هفتم و هشتم هجری شده است.

این آثار را گروهی از پژوهشگران ادبیات فارسی و تاریخ دانشگاه‌های شیراز، کرمان، تهران، مرودشت و یاسوج تدوین کرده‌اند، بدین‌ترتیب هادی پیروزان، دانش‌آموخته‌ تاریخ دانشگاه شیراز، جمشید روستا، عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه شهید باهنر کرمان، سیدابوالقاسم فروزانی، استاد گروه تاریخ دانشگاه شیراز، مصطفی ندیم، عضو هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه شیراز،  منصور پایمرد، حافظ‌پژوه و مدرس کلاس‌های مرکز حافظ‌شناسی، محمدصادق بصیری، استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه باهنر کرمان،  نازنین غفاری دکترای ادبیات فارسی، جواد بشری، عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، محمدرضا صرفی، استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان، فرزانه معینی، مدینه کرمی و انسیه هاشمی قلاتی، دانش‌آموختگان زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز،  ابراهیم اکبری، عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، مهدی فاموری، عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج به نگارش این دانشنامه اهتمام ورزیدند.

حسنلی بیان کرد: پس از پایان‌یافتن تحقیقات، گزارش همه‌ پژوهش‌ها که در قالب کتاب تهیه شده بود، بررسی و  برای تکمیل کار و ارزیابی به داوران متخصص سپرده شد؛ سپس مؤلفان متن‌ها را بر پایه‌ پیشنهادهای اصلاحی داوران بازخوانی و اصلاح کردند.

وی ادامه داد: امروز که این پژوهش ارزنده سامان یافته و با همه‌ دشواری‌ها و فراز و فرودهایش  به پایان رسیده است، بسیار خوشبخت و خرسندم که با تلاشی دوساله مجموعه‌ای از آثار ارزشمند، همچون دانشنامه‌ای کاربردی، فراهم آمده و در اختیار خوانندگان و خواهندگان آن قرار گرفته است.

۲۰مهرماه هر سال با عنوان یادروز حافظ در تقویم ملی کشور ثبت شده است و در ۳۰ کشور جهان برنامه‌هایی به پاسداشت این شاعر بزرگ برگزار می‌شود.

۹۸۸۵ /۱۸۷۶ 

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سعدی دانشگاه شیراز خواجوی کرمانی حافظ کتاب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۳۷۶۹۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جمهوری اسلامی؛ عصر شکوفایی ادبیات اقوام/ شیرنوایی نابغه ای که ناشناخته مانده است

خبرآنلاین - مهرداد خوشکار مقدم: «غلامرضا رزمی» متولد ۱۳۵۷ تبریز، شاعر و پژوهشگر ادبیات ترکی آذربایجانی است که با انتشار مجموعه ای پنج جلدی، جایگاه «نظام الدین امیر علی‌شیر نوایی» را در ادبیات ترکی و فارسی احیا و مسیر جدیدی در حوزه پژوهش آثار فراموش شده ایجاد کرده است. در عشق و علاقه وی به پژوهش همین بس که با وجود از دست دادن شغل خود در دوران کرونا، تمام پس انداز خود را صرف پژوهش و خلق این اثر کرده است.

به همین مناسبت گفتگویی با وی ترتیب داده ایم که می خوانید:

غلامرضا رزمی کیست و چگونه به حوزه شعر و ادب گرایش پیدا کرد؟

از کودکی به واسطه پدرم که عاشق ادبیات عاشقی بود با فولکلور و داستانهای قدیمی آذربایجان آشنا شده و گلستان سعدی نیز اولین کتاب در حوزه ادبیات فارسی بود که از عمویم هدیه گرفتم. بعدها با اشعار شعرای ترکی چون صراف و سیدعظیم شیروانی نیز آشنا شده و اواخر دبیرستان متوجه شوم می توانم شعر بگویم… با حضور در جلسات کتابخانه شهید مطهری دبیرستان فردوسی و نیز انجمن های ادبی، رفته رفته وارد این حوزه شدم.

آیا عشق به ادبیات را در دانشگاه نیز ادامه دادید؟

در دانشگاه تا ارشد اصلاح نباتات تحصیل کردم اما ادبیات را رشته دانشگاهی ندیدم، ذات ادبیات عشق و تحقیق است… مواردی که در دانشگاه های امروزی بدان توجهی نمی شود.

با توجه به حضورتان در انجمن های ادبی مختلف، نقطه عطف ورود شما به حوزه ادبیات ترکی آذربایجانی کجا بود؟

تا ۸۵ در هر دو حوزه ادبیات فارسی و ترکی فعالیت داشتم. در اواسط دهه ۸۰ بود که به دنبال تاسیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز، سیدقاسم ناظمی (کاردار فرهنگی ایران در ترکیه) آن زمان به عنوان نخستین رئیس این سازمان به ما اعتماد کرد و منجر به ایجاد فضای جدیدی در ادبیات ترکی آذربایجانی شد.

تاسیس جشنواره بین المللی خط سوم به صورت دو زبانه (ترکی-فارسی) با حمایت سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تبریز یکی از شاهکارهای آن ایام بود که فضای افراطی و حساسیت به ادبیات اقوام را به سوی عقلانیت و اعتدال سوق داد… البته مسیری که بعدها با کج سلیقگی برخی مدیران تداوم نیافت.

به نظر می رسد چاپ دوره پنج جلدی «نظام الدین امیر علی‌شیر نوایی» با اقبال گسترده ای در محافل علمی داشته است در این مورد بگوئید که چگونه با این شخصیت آشنا شده و پروژه تحقیقاتی خود را چگونه آغاز کردید؟

سال ۹۱ بود که یکی از دوستان ادیب ام دوره چهار جلدی از کتاب امیرعلی شیرنوایی را که در استانبول منتشر شده بود به من اهدا کرد و این موضوع نقطه آآغاز آشنایی ام با آثار این ادیب و شاعر توانمند قرن نهم شد.

اهمیت علمی و ادبی «امیر علی‌شیر نوایی» چیست و چه چیزی باعث گرایش شما به سمت تحقیق و پژوهش در آثار وی شد؟

«امیر علی‌شیر نوایی» در ۳۰ سالگی به عنوان مشاور سلطان حسین بایقرا، آخرین پادشاه تیموری منصوب شد. تاثیر وی در شکوفایی علمی و فرهنگی هرات در جهان اسلام را با جایگاه خواجه نظام الملک در دوره ایلخانان مقایسه می کنند.

با اینحال اما چهره این ادیب و دانشمند ایرانی در داخل کشور شناخته شده نیست. او ۳۰ اثر تالیف کرده که ۲۹ جلد آن در کتابخانه های مهم جهان اسلام موجود بوده اما کتاب «زبده التواریخ» او هنوز پیدا نشده است.

آثار وی به چه زبان هایی منتشر شده اند؟

دو کتاب «دیوان فارسی» و «رساله معما» از آثار او به زبان فارسی بوده و بقیه آثارش به زبان ترکی تالیف شده است. در آن عصر فارغ از اینکه کتاب های مولفان به چه زبانی نگاشته شده، نام آن باید عربی می بود لذا عنوان تمام آثار امیرعلی شیرنوایی و نویسندگان هم عصر او، عربی است.

عمده آثار امیرعلی شیرنوایی در چه حوزه هایی است؟

از ۲۹ جلد موجود تعداد ۱۳ دیوان نظم است و بقیه به صورت نثر نگاشته شده اند.

مهمترین کتاب وی کتاب «محاکمه اللغتین» است که در حوزه ادبیات، به مقایسه زبان ترکی و فارسی پرداخته و با کتاب «میزان الاوزان» برای اولین بار رساله عروض ادبیات ترکی را نگارش کرد که کاملترین اثر ادبیات ترکی در این حوزه محسوب می شود.

علی شیر نوایی همچنین اولین تذکره الشعرای ترکی را به نام «مجالس النفائس» منتشر کرده که بعد از او مرجع تمام تذکره نویسان ادبیات ترکی و فارسی شده و حتی تذکره دولتشاهی سمرقندی نیز به سفارش او نگاشته شده است.

او در حوزه عرفان نیز دست به قلم بوده به طوریکه در کتاب «نسائم المحبه» تذکره و اندیشه ۷۷۰ عارف و صوفی آن عصر را جمع آوری و به زبان ترکی منتشر کرده است.

در سایر حوزه های علوم چه آثاری پدید آورده است؟

یکی از آثار قابل تامل امیرعلی شیرنوایی در حوزه تاریخ نگاشته شده… وی با تحقیق در سلسله های پادشاهی ایران «تاریخ ملوک عجم» را از ابتدا تا یزدگرد سوم جمع آوری و به رشته تحریر درآورده است.

کتاب «تاریخ انبیا و حکما» نیز یکی دیگر از آثار او به شمار می رود که به زندگی پیامبران حضرت آدم تا حضرت محمد (ص) و فیلسوفان و حکمای یونان و ایران اختصاص دارد.

در حوزه سیاسی اجتماعی نیز کتاب «محبوب القلوب» را نوشته و همچنین مشاغل و اصناف و مناصب و شرح وظایف و حدود شرعی و فقهی و وظایف حکومتی عصر تیموری را به رشته تحریر درآورده که برای پژوهش در دوران تیموری منبعی ارزشمند به شمار می آید.

با توجه به شرایط آن دوران، امیرعلی شیرنوایی تابع چه مذهبی بوده است؟

شاید بتوان گفت که او پاسخ به این سئوال را در کتاب «نظم الجواهر» داده است. او در این اثر ۲۸۸ حدیث از حضرت علی (ع) را در قالب رباعی سروده و در اثبات شیعه بودن خود، به حضرت امیر (ع) تقدیم کرده است.

او همچنین ۴۰ حدیث از پیامبر (ص) نیز به صورت رباعی سروده است.

افراد تاثیرگذار در زندگی امیرعلی شیرنوایی چه شخصیت هایی بودند؟

در وهله نخست، «سید حسین اردشیر» صوفی نامدار آن دوران در تشکیل شخصیت علمی و ادبی شیرنوایی، موثر بوده و پدر معنوی وی به شمار می رود.

سلطان حسین بایقرا دومین فرد تاثیرگذار زندگی وی به شمار می آید که از کودکی باهم دوست بوده و در دربار درس خوانده بودند. گرچه شیرنوایی در ۳۰ سال اول زندگی خود مشقت های زیادی متحمل شده اما بعد از روی کار آمدن سلطان حسین بایقرا، زندگی او نیز متحول می شود.

سومین فرد موثر در زندگی او، عبدالرحمن جامی شاعر بنام آن عصر است.

نوایی همچنین در کتابی از فردی به نام «پهلوان محمد» کشتی گیر نام برده که در زندگی او تاثیرگذار بوده است.

پس از عصر تیموری چه بر سر امیرعلی شیرنوایی و آثار او آمد؟

بعد از سقوط تیموری در سال ۹۱۷ شاه اسماعیل هرات را فتح کرده و نسخ بسیاری از آثار او را به تبریز منتقل و بخشی در هرات باقی ماند؛ اما با فتح تبریز توسط عثمانی ها اغلب نسخ خطی غارت و به استانبول منتقل شده و امروزه نیز همانجا نگهداری می شوند.

با اینحال آثار خطی امیر علی شیرنوایی در ایران هم کم نیست به طوریکه در همین کتابخانه مرکزی تبریز نیز ۲۰ اثر نفیس او نگهداری می شود که ۱۱ نسخه از آثار وی خطی است.

و بقیه آثار او در کجا نگهداری می شود؟

بر اساس تحقیقاتی که انجام داده ام، عمده آثار وی در موزه توپ قاپی استانبول بوده اما نسخه های نفیس دیگری در مصر، ازبکستان، روسیه، انگلیس و برخی از کتابخانه های معتبر جهان موجود است.

عمده اهمیت علمی و جایگاه ادبی امیر علی شیر نوایی در تاریخ ایران چیست؟

امیرعلی شیر نوایی در آثار خود روحیه ایران گرایی دارد و تمام اقوام را داخل تاریخ ایران می بیند. لذا می توان او را منادی وحدت ترکی و فارسی دانست.

گرچه تاثیرات او را نمی توان به یک حوزه خلاصه کرد اما شاید مهمترین تاثیر وی، ابداع زبان مرجع برای نگارش به ترکی با الفبای عربی و لهجه ترکی جیغاتای است که از قرن نهم تیموری تا عصر صفوی و قاجاریان و همزمان در دولت عصمانی مورد استفاده قرار می گرفت.

آثار و مکاتبات به جای مانده از منشی نادرشاه افشار و مکاتبات «نشاط اصفهانی» اولین وزیر خارجه ایران عصر فتحعلی شاه تا اذعان «یحیی کمال» عثمانی به رواج این خط و زبان حکایت از تاثیر او در این حوزه دارد.

چگونه این رسم الخط و زبان معیار از بین رفت؟

ترکی غرب شامل آذربایجان و قلمرو عثمانی تحت تاثیر زبان های عربی، فارسی و روسی بوده اما ترکی شرق از خراسان تا مرز سین کیانگ چین کمتر دچار تغییر و تحول شده بود.

در قرن ۱۹ و ۲۰ چندین حادثه تاریخی باعث می شود که این رسم الخط و زبان معیار از بین برود. جدایی هرات از ایران در زمان ناصرالدین شاه و معاهده گلستان و ترکمنچای و جدایی بخشی از ایران و تسلط روسیه به قفقاز جنوبی در دوران فتحعلی شاه است. وقوع جنگ جهانی اول و سقوط امپراطوری عثمانی نیز منجر به روی کار آمدن آتاتورک و تغییر رسم الخط از الفبای عربی به لاتین شده و بدین ترتیب اتصال نسل های بعدی به آثار فرهنگی و تمدنی گذشته قطع می شود.

همزمان با این تحولات، سلسله قاجار نیز در ایران سقوط کرده و با روی کار آمدن پهلوی، دشمنی با اقوام ایرانی آغاز می شود.

با این اوصاف، وضعیت در دوره جمهوری اسلامی چگونه است؟

هرچقدر هم از برخی سیاست های فرهنگی انتقاد داشته باشیم، باید اذعان داشت که انصافاً جمهوری اسلامی عصر شکوفایی ادبیات اقوام ایرانی به ویژه ترکی آذربایجانی است؛ چراکه در این دوره سیاست های کلان، ماهیت اسلامی دارد نه قومیتی. او عقیده دارد اگر کمی عقلانیت در حوزه فرهنگی و هنر حاکم شده و فضا بازتر شود، وضعیت بهتر از این هم خواهد شد.

جایگاه علی شیر نوایی را در حوزه شعر و ادبیات چگونه ارزیابی می کنید؟

سئوال خوبی است. باید در یک سطر اینگونه گفت که جایگاه امیر علی شیر نوایی در ادبیات ترکی مانند حافظ و سعدی و نظامی در شعر فارسی است با این تفاوت که شعرای فارسی هرکدام در یک حوزه نامدار هستند ولی علی شیر نوایی در تمام حوزه های شعر ترکی شاهکار است به حدی که از قرن ۹ به بعد تمام ادبیات ترکی و حتی بخشی از ادبیات فارسی تحت تاثیر او قرار دارد.

تحقیقات من نشان می دهد قله های ادبیات ترکی و فارسی تحت تاثیر آثار نوایی است به طوریکه دلیل اصلی ایجاد سبک هندی در شعر فارسی نیز آثار علی شیر نوایی بوده به طوریکه صائب تبریزی به عنوان یک شاعر ترک زبان، تحت تاثیر آثار نوایی قرار گرفته و با بازگردان سبک دیوان نوایی به فارسی، سبک هندی را بنیان نهاده است.

صائب تبریزی در یکی از سروده های خود، علاقه و تاثیر نوایی در آثار خود را اینگونه سروده است:

کاش آن ترک ستمکار به قرآن می‌داشت

اعتقادی که به دیوان نوایی دارد

تاثیرات نوایی تا صده های اخیر نیز تداوم داشته به طوریکه فضولی، دیگر شاعر بزرگ ادبیات ترکی نیز بیشترین تاثیر را از علی شیر نوایی گرفته است.

در ادامه راه چه برنامه ای برای آثار دیگر امیر علی شیر نوایی دارید؟

خمسه نوایی که نظیره ای است بر خمسه نظامی آماده چاپ است...

امیر علی شیر نوایی به میراث و هویت فرهنگی مشترک ایران با کشورهای ترک زبان منطقه تبدیل شده لذا تلاش می کنم جایگاه این شاعر، ادیب و دانشمند ارزشمند ایرانی را که در داخل کشور ناشناخته مانده احیا کنم.

سپاس از وقتی که در اختیار ما قرار دادید.

۴۶

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902915

دیگر خبرها

  • سرکوب آمریکایی‌ها توسط چماقداران ایرانی - یهودی
  • سرکوب آمریکایی‌ها توسط چماقداران ایرانی - یهودی + ویدئو
  • گردآوری دانشنامه شیراز در هفت جلد
  • جمهوری اسلامی؛ عصر شکوفایی ادبیات اقوام/ شیرنوایی نابغه ای که ناشناخته مانده است
  • شاعری که براساس دانش ادبی شعر نسروده!
  • ببینید | ادبیات فارسی بر قله جهان
  • ما میراث‌دار فرهنگی اصیل و غنی هستیم/ وظیفه داریم یگانه بودن جایگاه شیراز را پاس بداریم
  • ادبیات فارسی بر قله جهان + فیلم
  • این دانشگاه مشهور ایرانی برای پذیرش دانشجویان اخراجی آمریکا اعلام آمادگی کرد!
  • سند سومین حرم اهل بیت (ع) رونمایی می‌شود